Tshiṱatamennde tsha muṱangano wa Khabinethe wa dzi 04 Khubvumedzi 2013

05 Sep 2013

1. Vhuimo ha Khabinethe nga ha mafhungo a ndeme kha nyimele ya zwino

1.1. Khabinethe i ṱanganedza u rwelwa ṱari ha Thendelonzwiwa ya Tshumelo ya Tshitshavha na u fhululedza zwe madzangano a vhashumi vha tshitshavha na Muvhuso sa mutholi kha u ḓivhofha havho nga kha Thendelonzwiwa.

Thendelonzwiwa i ḓivhadza mashumele a lavhelelwaho kha tshumelo ya tshitshavha vhukati ha madzangano a vhashumi vha muvhuso kha u ḓivhofha u itela u tikedza mas ashumele a lavhelelwaho.

1.2. Khabinethe i khou vhona uri sekithara nnzhi zwa zwino dzo ḓidzhenisa kana dzo vha dzo ḓidzhenisa kha nyambedzano dza miholo. Khabinethe i ṱanganedza thendelano dze dza swikelwa nga dziṅwe dza dzisekithara na u dzhiela nṱha uri dziṅwe nyambedzano dzi kha ḓi bvela phanḓa. Khabinethe i a zwi dzhiela nṱha uri kha dimokirasi, vhashumi vha na ndugelo dza u ṱereka.

Khabinethe i ombedzela uri pfanelo yeneyo i swikelwe nga nḓila i si ya dzikhakhathi na uri mulayo u tevhelwe tshoṱhe. Hu na vhuḓifhinduleli kha vharangaphanḓa vha madzangano, vhatholi na vha tshumelo ya vhutsireledzi ha shango u itela u vha na vhuṱanzi ha uri mulayo u a ṱhomphiwa, na uri maitele a u levha a a thivhelea na uri tshiṱereke tsha zwa miholo tshi tshimbidzwa nga nḓila ya mulalo.

Khabinethe i humbela mahoro oṱhe uri a lwise nga nungo dzoṱhe uri hu swikelelwe thendelano nga u ṱavhanya u itela u thivhela phambano dzo kalulaho. U ṱavhanyisa u swikelela thendelano zwi ḓo thusa u fhungudza u ḓurelwa kha ikonomi na u khwinisa  u swikelela zwipikwa zwa shango zwa mishumo na nyaluwo. 

1.3.  Khabinethe yo tendela Legotla ḽa Ṅwaha nga Ṅwaha ḽa Vhuvhili ḽa zwa Migodi ḽe ḽa farwa vhege yo fhiraho. Legotla ḽo ṋea tshikhala avho vha kwameaho kha nḓowetshumo ya zwa migodi uri vha bvele phanḓa na u lwisa u wana thandululo dza tshoṱhe kha khaedu dzine dza hoṱefhadza hei sekithara.

Fhasi ha vhurangaphanḓa ha Mufarisa Muphuresidennde Vho Kgalema Motlanthe, muvhuso na wone u khou bvela phanḓa na u tikedza mutheo wa thendelano na uri u shume hu u itela u bveledzisa sekithara ya zwa migodi yo imaho lwa tshoṱhe.

1.4.  Hu tshi khou lugiselwa u swikela Miṅwaha ya 20 ya Mbofholowo, nga ḽa 27 Lambamai 2014, Khabinethe i vhidzelela maAfurika Tshipembe vhoṱhe uri vha elelwe ḓivhazwakale yashu na u pembelela mvelele dzashu dzo fhambanaho kha Ṅwedzi wa Vhufa. U pembelela ha ṋaṅwaha hu ḓo swaiwa nga thero: “U Vhila hafhu, u Vhuedzedza, na u Pembelela Vhufa Hashu vhu Tshilaho”. 

Bembela ḽa Ḓuvha ḽa Vhufa ḽi ḓo farelwa kha Siṱediamu tsha Sisa Dukashe ngei Mdantsane, kha Masipala wa Ḓorobo Khulwane ya Buffalo, Vunḓuni ḽa Kapa Vhubvaḓuvha nga dzi 24 Khubvumedzi 2013.  
 
Sa tshipiḓa tsha fulo ḽa Miṅwaha ya 20 ya Mbofholowo, vhufarisani ha vhudavhidzani ha lushaka vhu ḓo tshimbidza u rwelwa ṱari ha ‘Ḽavhuṱanu ḽa Mbofholowo’ nga dzi 20 Khubvumedzi 2013, zwine zwi ḓo fha tshikhala maAfurika Tshipembe vhoṱhe tsha u vhona ndeme ya mbofholowo yashu ye ya lwelwa zwi tshi konḓa hu u itela uri mirafho yashu i tevhelaho i kone u vhuelwa nga dimokirasi yashu i khou bvelelaho.  

Kha ṋwedzi wa Khubvumedzi, hu u tikedza vhuḓidini ha vhuendela mashango ha fhano hayani, Khabinethe i ṱuṱuwedza maAfurika tshipembe uri vha dalele fhethu ha vhufa u itela u ḓihumbudza nga ha lwendo lwashu lwa mbofholowo. Zwiṅwe hu u itela u tikedza vhufa hashu ha mvelo nga u dalela phakha dzashu dza lushaka nga mahala u bva nga dzi 9 u swika dzi 13 Khubvumedzi 2013 sa tshipiḓa tsha vhumalo tsha vhege ya zwa Phaka dza Lushaka dza Afurika Tshipembe (SANParks) zwi itwaho ṅwaha nga ṅwaha.

1.5. Khabinethe i ṱuṱuwedza vhabebi vhoṱhe na vhaunḓi u tikedza vhana vhavho kha u ḓilugisela ndingo dza Lushaka dza Ṅwaha nga Ṅwaha (ANA) kha zwa u vhala na ḓivhambalo zwine zwi ḓo vha hone vhukati ha dzi 10 na dzi 13 Khubvumedzi 2013.

Vhabebi na vhaunḓi vha tea u vha na vhuṱanzi ha uri vha a sedzesa mvelele dza ANA dza 2013 sa izwi dzi tshi shuma sa tshishumiswa tsha u sumbedzisa vhukoni kana u kundelwa ha vhagudi.   

Kha u ḓilugisela ANA dzi ḓaho, vhabebi, vhaunḓi na vhagudi vha tuṱuwedziwa u shumisa tshishumiswa tsho ṋetshedzwaho nga Muhasho wa Pfunzo ya Mutheo. Hezwi zwi a kona u wanala kha Webusaithi ya Muhasho (www.education.gov.za). 

1.6. Khabinethe i isa mulaedza wa thikhedzo kha masole a Mmbi ya Vhupileli ya Lushaka ya Afurika Tshipembe vhe vha rumelwa ngei kha Riphabuḽiki ya Dimokirasi ya Congo lwa tshifhinga tsha u bva dzi 13 Fulwi 2013 u swika dzi 31 Ṱhafamuhwe 2014. MaAfurika Tshipembe vha khou vhidzwa u tikedza na u dzhiela nṱha aya masole ane a tou vha zwishumiswa kha u vhona uri Afurika Tshipembe ḽo ḓivhofha kha mulalo, vhudziki na u khwaṱhisa dimokirasi kha Dzhango ḽa Afurika.   

1.7.  Khabinethe i fhululedza u tholwa hu itwaho nga muphuresidennde ha Vho Mxolisi Sandile Oliver Nxasana sa Mulangi Muhulwane wa Vhutshutshisi ha Lushaka na Vho Vasantrai Soni (SC) sa Ṱhoho ya Yunithi ya Vhusedzulusi ho Khetheaho.      

1.8. Khabinethe i tamela Tshitshavha tsha Madzhuta a Afurika Tshipembe Rosh Hashanah ya madakalo vhukuma ya dzi (5-6 Khubvumedzi 2013). Rosh Hashanah i na ndeme vhukuma kha Tshitshavha tsha Madzhuta ngauri ndi luswayo lwa maitele a u thoma u ḓilavhelesa na u sumbedza magumo ngei Yom Kippur, Ḓuvha ḽa Pfarelano.          

1.9. Khabinethe i livhisa ndiliso dzayo kha Minisiṱa Vho Mthethwa na muṱa wavho kha u ri sia ha mme avho Vho Nurse Gumbi nga dzi 3 Khubvumedzi 2013.

2. Nyambedzano na Tsheo dza Ndeme dza Khabinethe

2.1.  Khabinethe yo ṱanganedza muvhigo wa mvelele dza Tshishumiswa tsha Ṱholo ya Ndaulo ya Kushumele (MPAT) ya mihasho ya lushaka na ya vunḓu wa ṋwaha wa muvhalelano wa 2012/23. Muvhigo ndi tshiṅwe tshishumiswa tshine tsha thusa kha u khwiṋisa ndeme ya tshumelo dzi ḓiswaho nga mihasho.

Tshi ṱola vhulangi vhuṋa ho ṱanḓavhuwaho vhune ha vha vhulangi ha zwa u renga tshumelo na zwishumiswa; vhulangi ha zwa vhashumi; mapuḽanele a tshiṱirathedzhi na khwiṋiso ya nḓisedzo ya tshumelo. Ṱholo i itwa kha maimo mararu, ane ha vha u ḓiṱola nga muhasho wone uṋe, maitele a itwaho nga vhuṱola masheleni ha nga ngomu ha kona u tevhelwa nga hu itwaho nga tshigwada tsha vhaṱoli vho ḓiimisaho.
    
Muvhigo u ḓo dovha wa ṱhaṱhamulwa nga Muhasho wa Vhulavhelesi na Vhuṱhaṱhuvhi musi hu tshi ḓo vha hu tshi khou rwelwa ṱari sheduḽu ya MPAT vhege iḓaho kha Ḓorobo ya Kapa.

2.2. Khabinethe yo ṱanganedza na u tendela mivhigo ya kotara ya u thoma ya 2013/14 nga ha u thoma u shumisiwa Thendelano dza Nḓisedzo u itela Ndavhelelo dzine dza tea u Swikelwa. Hei mivhigo i ḓo ṱhaṱhamulwa kha zwifhinga zwo puḽaniwaho zwa u nyeṱulela vho ramafhungo nga ha ndavhelelo iṅwe na iṅwe ya dza 12 dzine dza fanelwa u swikelelwa.

2.3. Khabinethe yo dzhiela nṱha muvhigo u bva kha ‘Thandela ya u Phumulwa ha Vhuṱanzi vhu si Havhuḓi ha u Kolodiswa’ na u tendela themendelo nga Komithi ya Khethekanyo kha Mbambadzo na Vhushaka ha Dzitshaka.

Hezwi zwi khou lwisa u tandulula fhungo ḽa u swikela u kolodiswa kha avho maAfurika Tshipembe vhane vha nga kona u swikela u kolodiswa. Havha ndi vharengi vhane vha nga vha vho no badela tshikolodo tshavho tsha fhela na uri vha kha tshiimo tshine vha nga swikela u kolodiswa fhedzi zwazwino vha imiwa phanḓa nga vhuṱanzi vhu si havhuḓi ha tshikolodo vhune vhu hone kha rekhodo dzavho.

Hezwi ndi u itela u vhona uri Mulayo wa U Kolodisa wa Lushaka (Mulayo wa vhu 34 wa 2005) u khou shuma sa zwe wa vha wo vheiswa u shumisa zwone ho sedzwa uri vharengi vhane vha swikela u kolodiswa vha kone u zwi swikela. U sa swikela kana u kolodisa hu ḓuraho hu ima nyaluwo phanḓa. U swikela makete wa u kolodiswa hune hu hone, ndi zwa ndeme kha zwipikwa zwa nyaluwo.

2.4. Khabinethe yo tendela Nḓivhadza Mulayotibe ya zwa u pfukiselwa Phanḓa Mulandu musi Muthu o Valelwa na u ḓivhadzwa hawo Phalamenndeni.
Mvetomveto ya Nḓivhadza Mulayotibe i khou sedza kha u khwiṋiswa ha vhulangi ha sisiṱeme ya vhafariwa vho lindelaho u senga kha dzhele dza Afurika Tshipembe.

Ḽiṅwalo iḽi ḽa nḓivhadza mulayotibe ḽi ṱalutshedza maitele ane a ḓo ṱuṱuwedza zwa vhulangi ha u valela ha zwa u pfukisela phanḓa mulandu muthu o valelwa. Muvhigo u ḓo bvisiwa ho tevhelwa maitele a Phalamennde.

2.5. Khabinethe yo tendela uri Thendelano ya Kiḽasiṱa ya Zwiṱhavhane i rumelwe Phalamenndeni u itela khwaṱhisedzo. Khabinethe i tikedza u thuthekanyiwa ha kiḽasiṱa ya zwiṱoko zwa zwiṱhavhane zwi tshi tshimbilelana na Thendelano.

Thendelano ayo ngo kona u swikelwa kha khonfarentse ya Mbumbano ya Dzitshaka (UN) yo farwaho nga Ḽara 2006 nga ha uri zwo vhifhaho zwi itwaho kha vhathu nga hezwi zwiṱhavhane zwi tea u tandululiswa hani. Hezwo zwo ita uri zwigwada zwa mashango a 46, ho katelwa Afurika Tshipembe, a ḓidzhenise o siela UN nnḓa, zwine zwa vhidzwa sa Maitele a Oslo, a u iledza zwiṱhavhane.

Afurika Tshipembe na maṅwe Mashango a 93 o saina Thendelano nga Nyendavhusiku 2008. Nga dzi 1 Ṱhangule 2010 Thendelano iyo yo thoma u shuma. Thendelano i iledza u shumisa, u bveledza, u kuvhanganya tshiṱoko na u fhirisela phanḓa ha dziṅwe kiḽasiṱa dza zwiṱhavhane. Khwaṱhisedzo ya Thendelano i tshimbilelana na u ḓivhofha ha Afurika Tshipembe hu dzhielaho nṱha pfanelo dza vhathu na mulayo wa vhuthu musi ho dzhenwa nndwani.

2.6.  Khabinethe yo tendela u ṋetshedzwa ha muvhigo wa Odithi ya u Ṅwaliswa ha Mavu a Muvhuso na u sedzulusa zwa Vhuṋe ha Mavu ha Phuraivethe Afurika Tshipembe, nga Musedzulusi Muhulwane, u ya kha Phalamennde.
Mafhungo a mavu ndi a ndeme kha mveledziso dzoṱhe dza mavu kha shango. Tshipikwa tsha odithi ya u ṅwaliswa ha mavu a muvhuso ndi u itela u vhona uri ndi mavu mangafha hani ane a vha a muvhuso, a shumiswa mini na uri vhadzuli kana vhashumisi vhao ndi vho nnyi. 

Hezwi zwi ḓo shumiswa u alusa vhungoho ha u ṅwaliswa ha mavu, zwine zwi ḓo shuma sa hune ha ḓo thomiwa hone kha zwa u alusa mapuḽanele na malangele a mavu, ho katelwa miṅwe mishumo i tshimbilelanaho na vhulangi ha phothifoḽio ya zwifhaṱo na tshumelo ya nḓisedzo yo khwiṋiseaho.

2.7. Khabinethe yo themendela Khamphani ya Afurika Tshipembe ya Miolo ya Tshelede u itela R2 ya 2013 (1/4 oz) mitevhe ya khoini dza u elelwa na u pembelela dza musuku ya 24 ct na R1 ya 2013 (1/10 oz).

Muolo wa khoini ya musuku wa R2 wa 2013 u ḓo vha u tshi khou sumbedza luambo lwa vha San na uri muolo wa khoini ya musuku wa R1 wa 2013 u ḓo vha phoḽineitha ya vhuraru – Fruit Bat. Miolo ya khoini khathihi na Milevho zwi ḓo ganḓiswa kha gazethe ya Muvhuso. Nga murahu dzi ḓo magiwa dza rengiswa nga maitele o ḓoweleaho.

2.8.  Khabinethe yo tendela u ṋetshedzwa kha Khomithi ya Mbumbano ya Dzitshaka ya Pfanelo dza Vhana na Khomithi ya Vhomakone vha Dzangano ḽa Afurika, mivhigo miraru i tshimbilelanaho na zwo no swikelwaho zwa u vhulunga pfanelo na vhuvha ha vhana. Mivhigo i ṋetshedza tshikhala tshi re khagala nahone tsha ndeme kha Afurika Tshipembe u itela uri ḽi kone u kala zwo no swikelwaho kha haya masia:

a)  Muvhigo wa Shango nga ha Phurothokhoḽo yo Nangiwaho ya nga u rengiswa ha Vhana, zwa U itisa Vhana Vhupombwe na Phonogirafi ya Vhana.
b)  muvhigo wo ṱanganyiswaho wa vhuvhili, wa vhuraru na wa vhuṋa  wa Thendelo ya Mbumbano ya Dzitshaka kha Pfanelo dza Vhana.
c)  Thendelonzwiwa ya Afurika ya Pfanelo na Mbavhalelo ya Vhana: Muvhigo wa u Thoma wa Shango u tshi ya kha Khomithi ya Vhomakone vha Mbumbano ya Afurika nga ha Pfanelo na Mbavhalelo ya Vhana.

Khabinethe i livhuwa zwiimiswa zwa vhadzulapo nga u ḓivhofha ho fhambanaho na vhafarisi vha mashango a nnḓa vhe vha farisana na muvhuso nga u vhona u ḓivhofha he wa ita kha vhana kha Mulayotewa washu.

3. Milayotibe

3.1.  Khabinethe yo tendela u ṋetshedzwa ha Mulayotibe wa Khwiṋiso ya Mbuedzedzo ya Pfanelo dza Mavu kha Phalamennde. Mulayotibe u khwiṋisa Mulayo wa Mbuedzedzo u itela u fhirisela phanḓa datumu ya mbilo dzo dzweniswaho dza mbuedzedzo dza mavu u ya kha dzi 31 Nyendavhusiku 2018; zwa vhugevhenga ha u dzhenisa mbilo dzi si dzone; u leludza zwa maitele a u thola Muhaṱuli wa Khothe dza Mbilo dza Mavu; na u khwiṋiswa ha dziṅwe mbetshelwa dzi sedzaho kha u alusa u shumiswa ha Mulayo nga nḓila ya khwiṋe.

U vulwa hafhu ha zwa u dzhenisa mbilo zwi khou rangiwa phanḓa nga bono ḽa Puḽane ya Mveledziso ya Lushaka khathihi na Mbekanyamushumo yo Fhelelaho ya Mveledziso ya Mahayani, na zwiṅwe zwiṱirathedzhi zwa nyaluwo zwo livhiswaho kha u alusa vhupfumedzani na vhuthihi ha matshilisano.

3.2. Khabinethe yo tendela u ḓivhadziwa ha Mulayotibe wa Khwiṋiso ya Milayo ya Saintsi na Thekhinoḽodzhi, ya 2013 kha Phalamennde. Mulayotibe wo Khwiṋiswaho u shuma na zwo khwiṋiswaho kha mutevhe wa zwa Milayo zwine zwa langa kushumele kwa zwiimiswa (khoro dza saintsi) dze dza thomiwa nga nṱhani ha mulayo wo ambiwaho.

Mulayotibe u sedza kha u dzudzanya maitele a u nanga na u thola miraḓo khathihi na u thivha zwikhala kha Bodo kana Khoro ya zwenezwo zwiimiswa. Mulayotibe u alusa u shuma nga nḓila ya khwiṋe na uri zwithu zwi fane kha mashumele na vhulangi ha zwiimiswa zwa nnyi na nnyi zwi vhigaho kha Minisiṱa wa Saintsi na Thekhinoḽodzhi.

Kha u khwaṱhisa mushumo wa Phalamennde wa vhulavhelesi, Mulayotibe u khou sedza kha u vhofholola Phalamennde kha vhuṅwe vhuḓifhinduleli ha khorondangi vhu elenaho na u tholiwa ha miraḓo kana u thivhiwa ha zwikhala kha Bodo kana Khoro dzenedzo. Hezwi zwi tshimbilelana na mulayo wa ndayotewa ya u khethekanywa ha maanḓa.

3.3. Khabinethe yo tendela u anḓadzwa ha Mulayotibe wa zwa Mafhungo a Sialala kha Gazethe ya Muvhuso u itela vhupfiwa nga vhathu. Mulayotibe u ita mbetshelwa dza mulayo hu u itela u dzhiela nṱha Khoi- San na u kalwa ha mulayo ure hone wa zwi tshimbilelanaho na vhurangaphanḓa na vhuvhusi ha sialala.

U bva nga 1994 muvhuso wo sedzesa nga maanḓa kha khaedu dzi tshimbilelanaho na vha Khoi-San, nga maanḓa u dzhiela nṱha zwitshavha zwa vha Khoi-San na vharangaphanḓa vhavho. Mulayotibe u ḓo ḓadzisa kha zwihulwane zwa Puḽane ya Mveledziso ya Lushaka zwi tshimbilelanaho na u alusa vhuthihi ha matshilisano musi hu tshi khou dovha ha lulamiswa zwa u sa lingana zwe zwa vha zwi hone kha ḽa mulovha.

3.4. Khabinethe yo tendela U Vusuludzwa ha Mutheo wa Mulayo wa Mbekanyamaitele ya u Kolodisa na Khwiṋiso ya Mulayotibe wa u Kolodisa wa Lushaka u itela uri u ḓivhadzwe kha Phalamennde.

Mulayo wa U Kolodisa wa 2005, (Mulayo wa vhu 34 wa 2005) wo thoma u shuma tshoṱhe nga dzi 1 Fulwi 2007 u tshi khou ḓivhadza maitele maswa a vhulanguli ha u kolodisa kha sisiṱeme ya mulayo Afurika Tshipembe.

Mulayotibe u sedza kha u khwaṱhisa vhukoni ha Vhulanguli ha U Kolodisa ha Lushaka (NCR) kha u tandulula thaidzo dziṅwe dze dza vha dzi hone nga maanḓa kha maitele a khothe na u khwaṱhisedza u kombetshedza u shumisiwa ha mbetshelwa dza Mulayo wa U Kolodisa wa Lushaka wa vhu 34 wa 2005.

Muhasho wa Mbambadzo na Nḓowetshumo (dti) na wone wo vhina mutheo wa mbekanyamaitele a u Kolodisa Murengi, une wo sima u bva kha Mulayo wa U Kolodisa wa Lushaka wa vhu 34 wa 2005, zwine zwi a pfala nahone zwi a tshimbilelana. Hezwi zwo tevhela u vusuludza ho ṱandavhuwaho, nga 2012, nga dti.

3.5.  Khabinethe yo tendela u ṋetshedzwa ha Mulayotibe wa Khwiṋiso wa Mafhungo a  u Ta Miholo ya Miraḓo ya Zwiimiswa zwa Ndayotewa, 2013.
Mulayotibe u sedza kha u ḓisa zwi fanaho hu tshi sedzwa kha zwa u ta miholo, zwi fheletshedzaho miholo na maṅwe maitele na zwi randwaho zwa u thola miraḓo ya Zwiimiswa zwa Ndima ya ṱahe, hu u itela u alusa u shuma nga nḓila yone na maitele a fanaho kha kushumele na vhuvhusi kha hezwi zwiimiswa.

4. U tholiwa

4.1. Khabinethe yo tendela u tholiwa ha Vho Mokutule Joseph Kgobokoe kha poswo ya Mufarisa Mulangi Muhulwane: Tsireledzo ya Zwiḽiwa na Tshanduko ya Vhulimi kha Muhasho wa Vhulimi, Vhusimamiri na Vhureakhovhe.

4.2. Khabinethe yo tendela u tholiwa ha Vho Zandile Yvonne Mathe kha poswo ya Mufarisa Mulangi Muhulwane: Themamveledziso dza Zwiko zwa Maḓi zwa Lushaka kha Muhasho wa zwa Maḓi.

4.3. Khabinethe yo tendela u tholiwa ha vhathu vha tevhelaho sa miraḓo ya bodo kha Zhendedzi ḽa Mveledziso ya Bannga ya  Muṱanganelano:

a) Vho Sethe Patricia Makhesha (Mudzulatshidulo)
b) Vho Peter Koch (vho tou dovha u tholwa hafhu sa Mufarisa Mudzulatshidulo)
c) Vho Venete Jarlene Klein
d) Vho Lufuno Nevondwe
e) Vho Thabo Vaughan Shenxane
f) Vho Samuel Senalor Akrong
g) Vho David Ginsburg
h) Vho Renganayagee Kisten.

4.4. Khabinethe yo tendela u tholiwa ha vhathu vha tevhelaho sa miraḓo ya Khoro ya Ṱhodulususo ya Vhulimi ho sedzwa tshiteṅwa 9(1) tsha Mulayo wa Ṱhodulususo ya Vhilimi, wa 1990 ya vhu.86 wa 1990 lwa tshifhinga tshi sa fhiriho miṅwaha miraru:

a) Vho Jonathan Winston Alexander Godden (vho tou dovha u tholwa hafhu)
b) Vho Phurofesa. Michael Jeffrey Kahn (vho tou dovha u tholwa hafhu )
c) Vho Phurofesa. Sibusiso Vil-Nkomo (vho tou dovha u tholwa hafhu)
d) Vho Dokotela Joyce Chitja (vho tou dovha u tholwa hafhu)
e) Vho Wilna Jansen Van Rijssen (vho tou dovha u tholwa hafhu)
f) Vho Dudu Msomi (vho tou dovha u tholwa hafhu)
g) Vho Mzolisi Dyasi (vho tou dovha u tholwa hafhu)
h) Vho Phurofesa. Frans J.C Swanepoel (vho tou dovha u tholwa hafhu)
i) Vho Gerard John Martin
j) Vho  Dora Ndaba
k) Vho Ismail Cassim Motala
l) Vho Muhle Joyce Mashiteng
m) Vho Rowen Graham Nicholis
n) Vho Clive Douglas Kneale
o) Vho Phurofesa Louw C. Hoffman
p) Vho Allen Henry Bishop.

4.5. Khabinethe yo tendelana na u tholiwa ha vhathu vha tevhelaho sa miraḓo ya Khoro ya Vhulanguli ha Nḓowetshumo ya Vhutsireledzi ha Phuraivethe, lwa miṅwaha i sa fhiriho miraru:

a) Vho Daniel Claude Mojalefa Rathebe (Mufarisa Mudzulatshidulo)
b) Vho Brigadier Cynthia Lindiwe Philison (mukhantseḽara)
c) Vho Benjamin Somangamane Ntuli (mukhantseḽara)
d) Vho Nontokoza Mthembu (mukhantseḽara)

4.6. Khabinethe yo tendela u engedza khonṱhiraka ya Vho Dokotela Vuyelwa Nhlapo sa Muofisiri Muhulwane wa Zhendedzi ḽa Mveledziso ḽa Lushaka, lwa miṅwaha mivhili u thoma nga dzi 1 Khubvumedzi 2013 u swika nga dzi 31 Ṱhangule 2015.

4.7. Khabinethe yo tendela u tholiwa ha Vho Mokadi Max Mathye sa Muofisiri Mulangi Muhulwane kha Sekithara ya Zwiḽiwa na Zwinwiwa kha Mannḓalanga a Pfunzo na Vhugudisi.

4.8. Khabinethe yo tendela u dovha u tholiwa ha iyo miraḓo yo sumbedzaho uri vha kha ḓi takalela u bvela phanḓa na u shuma kha Khoro ya Mveledziso ya zwa Vhashumi Afurika Tshipembe u thoma nga Khubvumedzi 2013 u swika nga Ṱhangule 2018.

Khoro ya vhueletshedzi ho ṱanḓavhuwaho i rangwa phanḓa nga Mufarisa Muphuresidennde Vho President Kgalema Motlanthe na uri i na Minisiṱa dza 13 vhane vha dzula khayo lwa tshoṱhe vha tshi imela muvhuso. I dovha ya vha na vhaimeleli vha bvaho kha mabindu o dzudzanaho na vhashumi, vhoradzipfunzo, vhaimeleli vha zwitshavha na miraḓo zwayo yo tou nangwaho. (Madzina kha Anekizaria 1).

Khabinethe yo dovha ya tendela u nangwa huswa ha vha tevhelaho:

a) Vho Mongwena John Maluleke (zwa vhashumi zwo dzudzanaho)
b) Vho Thero Micarios Lesego Setiloane (zwa mabindu o dzudzanaho)
c) Vho Seeraj Mohamed (zwa vhoradzipfunzo)
d) Vho Dokotela Octavia Khabelani Mkhabela (muraḓo o nangwaho)
e) Vho Dokotela Raymond Patel (muraḓo o nangwaho)
f) Vho Dokotela Duduzile Rosemary Mkhize (muraḓo o nangwaho)
g) Vho Happy Mavis Sibande (muraḓo o nangwaho).

Yo bveledzwa nga Vhudavhidzani ha Muvhuso (GCIS)
Mbudziso: Phumla Williams (Muambeli wa Khabinethe o tou Farelaho)
Vhukwamani: 083 501 0139

ANNEXURE I

Khabinethe yo tendela u dovha u tholwa ha vhathu vha tevhelaho kha Khoro ya Mveledziso ya zwa Vhashumi vha Afurika Tshipembe u thoma nga Khubvumedzi 2013 u swika Ṱhangule 2018, hu tshi ḓadziswa kha vha sumbe vho tholwaho vho ambiwaho afho nṱha.

a) Vho Dennis George (FEDUSA)
b) Vho Narius Moloto (NACTU)
c) Vho Nolitha Fakude (SASOL)
d) Vho Lulama Nare (SADTU)
e) Vhio Fezeka Loliwe (SADTU)
f) Vho JJ Mbana ( Gudedzi ḽa Midland ḽa Kapa Vhubvaḓuvha)
g) Vho Dokotela Jeffrey Mabelebele (Pfunzo ya Nṱha Afurika Tshipembe)
h) Vho Dokotela Rob Adam (Tshigwada tsha AVENGE)
i) Vho Bheki Ntshalintshali (COSATU)
j) Vho Nape Maepa (Akhademi ya Afurika Tshipembe ya Inzhiniarini)
k) Vho Brian Whittaker (VUMELANA)
l) Vho Dokotela Allyson Lawless (Tshiimiswa tsha Afurika Tshipembe tsha
           Civil Inzhiniarini)
m) Vho Ravi Naidoo (Themamveledziso ya Nḓowedzo ya Vhueletshedzi
           ha Mveledziso)
n) Vho Phurofesa. Cheryl de la Rey (Yunivesithi ya Pretoria)
o) Vho Phurofesa. Vuyiswa Mazwi-Tanga (Yunivesithi ya Thekhinoḽodzhi ya
          Cape Peninsula)
p) Vho  Buelah Mosupye (BLH Consulting)
q) Vho Sizwe Nxasana (Bannga ya Rannda ya u Thoma)
r) Vho Mzolisi Toni (Muhasho wa Vhafumakadzi, Vhana na Vhathu vha re
         na Vhuholefhali)
s) Vho Phurofesa. Peliwe Lolwana (Yunivesithi ya Witwatersrand)
t) Vho Brian Angus (Vhurangaphanḓa ha Mabindu Afurika Tshipembe)
u) Vho Dokotela Florus Prinsloo (Muhasho wa Pfunzo ya Nṱha na Vhupfumbudzi)
v) Vho Janet Lopes (Federesheni ya Nḓowetshumo ya Vhukoni ha
           Inzhiniarini Afurika Tshipembe)
w) Vho Adv. Rams Ramashia (Rand Refinery Limited)
x) Vho Dr Xolani Mkhwanazi (BHP Billiton)
y) Vho Phurofesa. Edward Webster (Yunivesithi ya Witwatersrand)
z) Vho Edward Majadibodu (Vhulanguli ha Mveledziso ya Zwikili ha Lushaka)
aa) Vho Elija Litheko (Tshiimiswa tsha Vhulangi ha Vhathu)
bb) Vho Phurofesa. Lekoa Solly Mollo (Vhulanguli ha Tshitshavha na Vhulangi
           ha zwa Pfunzo)
cc) Vho Jenny Cargill (Muvhuso wa Vunḓu ḽa Kapa Vhukovhela)
dd) Vho Yershen Pillay (Zhendedzi ḽa Mveledziso ya Vhaswa ḽa Lushaka)
ee) Vho Jenna Ferreirinha (Foramu ya Tshiphotshogisi).

Share this page

Similar categories to explore