A. Timhaka leti nga eka Mbango
1. Ikhonomi
1.1. Mbulavulo wa Bajete ya Tiko
1.1.1. Khabinete yi amukela Bajete ya Tiko ya 2024, leyi yi kombaka ku tiyimisela ka mfumo k uya emahlweni wu lawula ikhonomi ya tiko na ku teka swiboho swo tika leswi lavekaka eka ringanisa nkayivelo loko yi r ikarhi yi hluvukiso ku kula ka ikhonomi.
1.1.2. Bajete ya Tiko yi ya emahlweni ku fambisa swilaveko swa nkoka na nseketelo wa lava pfumalaka va tiko ra hina. Yi nyika nseketelo eka vaaki ku antswisa xiyimo xa rihanyo eka swixiwana, lava nga eka nxungeto na lava nga eka xiyimo xaansi eAfrika-Dzonga. Leswi swi katsa lava nga tirhiki va le Afrika-Dzonda, na swisiwana na vana lava nga eka nxungeto lava va tshamaka emakaya lama rhangeleke hi vana.
1.1.3. Ku katsakanya na ku veka etafuleni Bajete ya Tiko ya 2024 i xiphemu xa nkoka xa matirhelo ya demokirasi ya Afrika-Dzonga leyo pfuleka na vutihlamuleri. Khabinete yi na ntshembo wa leswaku mikavelo ya Bajete ya Tiko yi ta va na mimbuyelo eka ikhonomi leyi nga ta aka nakambe xiyimo xa ikhonomi ya hina.
1.2. Ntirhisano wa Vatiyimeri-Mfumo
1.2.1. Khabinete yi amukela ntwanano wa ntirhisano wa vatiyimeri-mfumo wa muxaka wa wona exikarhi ka Sasol na Transnet Freight Rail ku antswisa ku tshemebela eka vutleketli bya le xiporweni.
1.2.2. Ehansi ka ntwanano wa ntlhanu wa malembe, Transnet Freight Rail yi ta tirhisa swifambo swa yona swa 128 swa tithenkara ta amoniya ku tleketla amoniya ku suka eka switirhisiwa swa Sasol ku ya eka vaxavi naswona hi ku hlamula, Sasol yi ta hakela nongonoko wo hlayisa na ku lunghisa swifambo.
1.2.3. Vutirhisani byi yisa emahlweni ntirho wa tiko wa Freight Logistics Roadmap ku antswisa xiyenge lexi. Vutirhisano lebyi byi kombisa hilaha loko hi tirhisana hi nga hlulaka hakona swiphiqo leswo tika.
1.3. Mbalango wa Kotara wa Swa Mitirho (QLFS)
1.3.1. QLFS wa sweswi wa Tinhlayonhlayo ta Afrika-Dzonga wu komba ku tlakuka kutsongo ka ku pfumaleka ka mitirho eka kotara ya vumune ya 2023 ku ya eka 32.1% ku suka eka 31,9% eka kotara ya vunharhu, ya hi hlohlotela tanihi mfumo ku mbirhihata matshalathsala ya hina ku nghenisa vanhu vo tala eka swivandla swa mitirho.
1.3.2. Loko ikhonomi ya hina yi ya emahlweni ku vanga mitirho, a swi le ka mpimo lowu mfumo wu swi bohiseke xiswona ku swi fikelela ku kuma tinhlamulo ta swiphiqo swo pfumaleka ka mitirho. QLFS yi komba leswaku xiyenge xa mitirho leyi ng ariki ya ximfumo swi engeterile hi 124 000, swa timali hi 128 000, vutleketli hi 57 000, swa migodi hi 37 000 ya mitirho naswona vatirhi va le makaya hi mitirho ya 18 000.
1.3.3. Khabinete yi rhamba swiyenge hinkwaswo ku seketela pfhumba ra Economic Reconstruction and Recovery Plan, leri ri pfunaka ku nyika swivandlanene swa mitirho na ku tihanyisa ka Maafrika-Dzonga.
1.4. Ntlangelo wa vu20 wa Phurogireme ya Ndlandlamuxo wa Swa Mitirho (EPWP)
1.4.1. Lembe ra 2024 ri fungha 20 wa malembe w aku va kona ka EPWP, leyi yi yimelaka swin’wana swa switori swa ku humelela ka Afrika-Dzonga eka nongonoko wa rona wa mohakelo wa mitirho eka vanhu naswona hi wun’wana wa migingiriko leyikulu yo susa vusweti.
1.4.2. Khabinete yi kumile nkatsakanyo eka ku simeka na ku humelela ka EPWP, nongonoko lowukulu wa mfumo lowu nyikeke mamiliyoni ya swivadlanene swa mitirho eka vapfumari va mitirho va Afrika-Dzonga ku suka loko wu sungurile.
1.4.3. EPWP eka malembe ya 20 lama nga hundza wu tumbuluxile 14 wa mamiliyoni ya swivandla swa mitirho, leswi swi wu endlaka wu va nongonoko wa mitnirho lowukulu lowu ya ka emahlweni emisaveni. Ntirho lowukulu wu fikeleriwile hikwalaho ka ntirhisano lowu yaka emahlweni na xiyenge lexi tiyimelaka na mihlangano ya vaaki. Swivandla swa mitirho leswi swi hoxile xandla eka nhluvukiso wa vuswioti eka vatekaxiave tanihiloko yi tumbuluxiwa ehansi ka tipurojeke ta EPWP eka swa vupfhumba, vurimi, switirhisiwa, tipurojeke ta vanhu na tipurojeke leti rhangeleke hi vamanana.
1.4.4. Khabinete yi byeriwile leswaku 4 609 000 wa swivandla swa mitirho swi tumbuluxiwile hi Phase 4 ya kotara ya le xikarhi ya EPWP, leyi katsaka nkarhi wa 2019/2020 – 2022/23. Nhlayo leyi yi yimela ku humelela ka 92% ku hundza mpimo lowu a wu vekiwile hi Vulawuri bya Vutsevu ku tumbuluxa ntlhanu wa mamiliyoni ya s wivandla swa mitirho. Makungu ya le ndleleni ku fikelela 390 973 wa swivandla swa mitirho leswi saleke ku nga si fika Nyenyuanyani 2024.
1.4.5. Eka swivandla swa mitirho swa 4 609 000, swifundzhankulu swinharhu leswi nga ehenhla laha swivandla swa intirho swi tumbuluxiweke kona i KwaZulu-Natal, leyi tihlamuleleka hi 1 064 000 wa swivandla (23%), yi landzela hi Kapavuxa, hi 903 789 (20%) na Kapa-Vupeladyambu hi 508 954 (11%).
1.4.6. Hambiloko swivandla leswi swi ri swa xinkadyana ku fika eka nkarhinyana, swin’wana swi helele eka mitirho ya ntiyiso. Tinhlayo ti tlhela ti hi komba leswaku ku tlula 20% wa vatekaxiave va kumile mitirho ehandle ka EPWP.
1.4.7. Vatekaxiave vo tala eka EPWP va kumile tidipiloma eka swiyenge swo tanihi vasweki va ntokoto naswona van’wana va thoriwile swa nkarhikunkwawo eka xiyenge xa vupfhumba. Ku engetela eka swivandla swa mitirho, EPWP nakambe yi hoxa xandla hi xitalo eka mphakelo wa vukorhokeri, na ku antswisa swijtirhisiwa emigangeni na ku antswisa vujtomi buya vanhu.
1.4.8. Ku tlula R52 wa mabiliyoni yi nyikiwile vatekaxiave eka EPWP tanihi miholo ya ntirho lowu endliweke hi Phase IV.
1.4.9. Ku engetela, ku tlula 600 wa mabindzu ya simekiwile hi nongonoko lowu.
2. Timhaka ta Mfumo
2.1. Mihlawulo ya Mani na Mani ya 2024
2.1.1. Khabinete yi amukela xitiviso xa Puresidente Cyril Ramaphosa xa leswaku 29 Mudyaxihi 2024 i siku ra Mihlawulo ya Mani na Mani, hi ku landza ku tihlanganisa ka yena na Khomixini ya Nhlawulo ya Afrika-Dzonga na Tiphirimiya ta kaye wa swifundzhankulu mayelana na ku tilulamisela ka swona eka mihlawulo ya tiko na ya swifundzhankulu.
2.1.2. Khabinete yi rhamba hinkwavo, ngopfungopfu vantshwa, ku tirhisa mfanelo ya vona yo vhota. Malembe lamotala yo titsona na ku lwela ntshuxeko swi hetelele eka mfanelo yo vhota eka lavo tala va Afrika-Dzonga hi 1994. Ku lwela ka hina ntshuxeko swi vuyerisile mfanelo ya Muafrika-Dzonga un’wana na un’wana ku teka xiave hi xiviri eka mafambiselo ya xidemokirasi.
2.1.3. Mihlawulo ya lembe leri yi kotlana na ntlangelo wa 30 wa Malembe ya Ntshuxeko, leswi swi nga goza lerikulu eka Afrika-Dzonga tanihilaha swi hi nyikaka nkarhi wo languta endzhaku eka ku humelela ka hina na ku lava swintshuxo ku hlamula swiphiqo swa hina leswo tala.
2.2. Ntlawa wo Tirha wa eThekwini wa le ka Puresidente
2.2.1. Khabinete yi tekela enhlokweni nhlangano wa Puresidente Cyril Ramaphosa hi avuntlahnu, 23 Nyenyanyana 2024 na Nhlangano wa Mabindzu wa Durban na Vumaki ku kanela hi matshalatshala ya mfumo ku pfuna eThekwini Metropolitan Municipality ku lulamisa swiphiqo leswi nga kona sweswi swa mati, gezi na switirhisiwa.
2.2.2. Nakambe Puresidente u simekile Ntlawa wo Tirha wa eThekwini wa le ka Puresidente ku hatlisisa ku kuma swintshuxo swa swiphiqo leswi khumbaka eThekwini Metropolitan Municipality. Ntlawa – lowu vumbeke hi Vaholobye, na swirho swa mabindzu swa eThekwini Metropolitan Municipality – hi mikarhi va ta andlala swiviko swo leswi yaka emahlweni eka Puresidente.
2.3. Foramu ya vu14 ya N’wangulano wa Pholisi (PDF) ya Migingiriko ya Matiko ya Tinxakanxaka eka Dyondzo ya Vadyondzisi
2.3.1. Khabinete yi tekela enhlokweni ku humelela eka ku rhurhela Foramu ya vu14 ya N’wangulano wa Pholisi ya Migingiriko ya Matiko ya Tinxakanxaka eka Dyondzo ya Vadyondzisi eSandton, eJoni hi Musumbhuluko, 26 Nyenyanyana 2024. Swi hlengeletile vatekaxiave eka dyondzo va tinxakaxaka ta misava ku hlohlotela nseketelo, ku avelana vutivi na ku landzelerisa Nhluvukiso wa Xikongomelo xa 4 xa dyondzo ya nkoka.
2.3.2. PDF yi humesile xiviko xa High-Level Panel Report on the Teaching Profession na ku simeka Xiviko xa Misava eka nkayivelo wa vadyondzisi.
3. Ku sivela vugevenga
3.1. Khabinete yi hoyozela Ndzawulo ya Maphorisa ya Afrika-Dzonga eka ntirho wa vona lowo tsandza ku karhala, lowu ng ava fikisa eka ku khoma vanhu va nkombo hi mayelana na ku dlaya ka Kiernan 'AKA' Forbes na munghana wa yena Tebello ‘Tibz’ Motsoane. Vambirhi va vahleketeleriwa va khomiwile Eswatini naswona va ha yimele ku vuyisiwa laha tikweni.
3.2. Ku khomiwa loku swi hikwalaho ka ntirho lowo vava swinene wa maphorisa. Vaehlekeleriwa va katsa muhlanganisi, vabalesi, tinhlori, na munhu loyi a nga lomba movha na swibalesa.
4. Vuxaka bya Matiko ya Tinxakaxaka
4.1. Nhlengeletano ya vu37 ya Nhlangano wa Matiko ya Afrika
4.1.1. Khabinete yi khensa nhluvuko lowu endliweke eka Nhlengeletano ya AU ya vu37 leyi veke eAddis Ababa, Ethiopia hi 17 na 18 Nyenyanyana 2024, leyi a yi andlala swilaveko swa Afrika swa 2024 na ku ya emhahlweni. Puresidente Ramaphosa u tikatsile na swirho swin’wana swa varhangeri va Afrika eka ku kanela swilavekonkulu swa tikonkulu leswi katsaka ku rhula na nsirhelelo, ku cinca ka tinguva, nhluvukiso wa ikhonomi na ntirho wa Afrika eka swiyimo swa misava hi ku angarhela.
4.1.2. Nhlengeletano yi tiyisisile Lembe ra vumbirhi ra Ku Simekiwa ka Kungu ra Agendza 2063 ra 10- wa Malembe, leswi swi nga ta endla ku hatlisisiwa ka tipurojeke letikulu to tanihi African Continental Free Trade Area, laha Afrika-Dzonga ri tekaka xiave xo rhangela.
4.1.3. Puresidente Ramaphosa nakambe u andlarile xiviko xa tikonkulu xa ku hlamulana na ntungu wa Mavabyi ya Khorona (COVID-19) na xiyimo xo tiyimisela eka mixungeto ya rihanyo leyi ya ha taka, tanihi xiyimo xa yena xa Nhenha ya AU eka COVID-19. Nhlengeletano nakambe yi tiyisisile nkoka wa ikhonomi ya vanhu endzhaku ka ku sawuta eka COVID-19, na tidyondzo to huma eka ntungu ku tiyimisela na tinhlamulo, na nsirhelelo wa tikonkulu.
4.1.4. Puresidente u hlohlotela varhangeri va Afrika ku ya emahlweni va antswisa swiyimo swa switsunfdzuxo eka matiko ya vona eka mintungu leyi ya ha taka na ku hlohlotela ku tekela enhlokweni loku tiyeke ka Xiyimo Xin’we xa Afrika eka ku Tilulamisela na ku Angula eka Mintungu.
4.2. Ku rhurhela ka Afrika-Dzonga Ntlawa wa Matiko ya Makumembirhi (G20) na Hofisi ya Puresidente hi 2025
4.2.1. Khabinete yi amukerile na ku xopaxopa xiviko eka ku tilulamisela ka Afrika-Dzonga eka ku rhurhela Nhlengeletano ya G20 hi 2025 xikan’we na ku teka ka Ndzawulo ya Puresidente. Lexi i xiendleko lexikulu xa Afrika-Dzonga tanihiloko ri ta va tikor o sungula ra Afrika ku rhurhela nhlengeletano yo tani; ehandle ka leswaku yi hlawulekile hikwalaho ka tinhlayo leti languteriwaka kambe nakambe na hi nkoka lowukulu lowu yi languteriwaka ku wu endla.
4.2.2. Khabinete yina ku tshemba leswaku Afrika-Dzonga ri ta humelerisa Nhlengeletano ya G20, tanihiloko ri swi endlile hi swiendleko leswikulu swo tanihi hi Nhlengeletano ya Brazil, Russia, India, China na Afrika-Dzonga (BRICS) na African Growth and Opportunity Act Forum. G20 hi Ndzawulo ya Puresidente yi nyka Afrika-Dzonga nkarhi wo tiyisisa ku navela ka rona ka timakete leti ta ha kulaka.
4.2.3. Tanihiloko ri rhurhela G20, ku teka xiave ka Afrika-Dzonga eka foramu swi ta ya emahlweni ku leteriwa hi ku tiyimisela ka tiko ku yisa emahlweni ku navela ka tiko xikan’we na lokuya ka tikonkulu ra Afrika.
B. Swiboho swa Khabinete
1. Ku rhurhela nhlengeletano ya lembe na lembe ya Vukaye ya Bangi Yintshwa ya Nhluvukiso (NDB)
1.1. Khabinete yi xopaxopile na ku pfumelela ku rhurheriwa ka nhlengeletano ya lembe na lembe ya NDB eAfrika-Dzonga hi Khotavuxika 2024.
1.2. Ku hundzile 10 ra malembe ku suka loko matiko ya BRICS ma sayinile Atikili ya Ntwanano wa NDB eka Nhlengeletano ya BRICS ya vu6 eFortaleza, Brazil hi 15 na 16 July 2014. Leswi swi sungurile nhlangano wa nhluvukiso wo sungula wa matiko lama ha hluvukaka. Ku fika sweswi, Afrika-Dzonga ri hoxile R25 wa mabiliyoni eka bangi ku hakela Mali. Afrika-Dzonga ri lamgutela ku rhurhela nhlengeletano ya NDB naswona ri tiyimiserile ku tirhisana na bangi xikan’we na swirho swa yona swa matiko ku fikelela nhluvukiso lowu tiyeke na ku tumbuluxa Afrika lero antswa.
2. Qhinga ra ku Thoriwa ka Vatokoti va Vukorhokeri bya Vanhu (SSPs)
2.1 Khabinete yi amukerile Qhinga ra ku Thoriwa ka SSPs tanihi xiphemu xo engetela vuswikoti bya vatirhi eka mfumo, mihlangano leyi nga riki ya mfumo na swiyenge leswi tiyimeleke ku angula eka vubihi lebyi kongomaneke na tiko.
2.2 Qhinga leri i ku tiyimisela ka nhlanganelo ku aka xiyenge xa vukorhokeri bya vaaki lexi xi angulaka vukorhokeri bya le migangeni ya hina na ku hlula vubihi eka vaaki byo tanihi vugevenga, madzolonga ya le mindyangwini na xihlawuhlawu hi rimbewu, ku biha emirimi ka vantshwa, vunhenha, mindyangu leyi rhangeriwaka hi vana, mavabyi ya miehleketo na ku tirhisiwa ka swidzidziharisi.
2.3 Nakambe qhinga ri kongomisiwile eka ku aka masungulo ku katsa vaaki na vumundbzuku lebyi tiyeke na vutshamo lebyi hlayisaka.
3. Phepha ra Rihlaza eka Nkatsakanyo wa Nsirhelelo wa Vanhu
3.1. Khabinete yi xopaxopile na ku nyika mpfumelelo eka ku hangalasiwa na ku kombela mavonelo ya vanhu eka Phepha ra Rihlaza eka Nkatsakanyo wa Nsirhelelo wa Vanhu etikweni.
3.2. Phepha leri ri na xikongomelo xo sungula penxeni ya nsirhelelo wa vaaki lowu nyikaka mbuyelo eka ku tshika ntirho, vutsoniwa na mafu eka vatirhi hinkwavo. Lava va holaka mali ya le hansi tihakelo ta vona ti ta va na nseketelo ku ya hi swilaveko leswi nga kona. Phepha ri ya emahlweni ri ringanyeta ku katsakanyiwa ka xibalo xa vadyuhari eka xibalo na maendlelo ya midende ku angula eka maendlelo ya nkandzingano eka vadyuhari eka swiyenge swimbirhi.
3.3. Ku engetela, phepha ri lava ku pimanyeta ku cinca eka mihlangano ku kurisa mfambelano wa pholisi ya nsirhelelo wa vaaki leswaku ku va na mafambiselo ya kahle, mphakeo wa vukorhokeri lebyi antswaka na ku tiyisisa malawulelo lamanene, mafumelo na ku landzelerisa eka mintwanano hinkwayo ya nsirhelelo wa vaaki.
C. Ku thoriwa
Ku thoriwa hinkwako ku ta lawula hi ntiyisiso wa tidyondzo na vubasisi lebyi faneleke.
1. Ku thoriwa ka Tatana Snike Thulani Sibuyi tanihi Matsalani wa Ndzawulo ya Maphorisa eka Ndzawulo ya Vutsalani
2. Ku thoriwa ka Tatana Xolile Sizani hi Mulawurinkulu (CEO) wa PetroSA.
3. Ku thoriwa ka Manana Nombulelo Guliwe tanihi Mulawurinkulu wa swa Vupfumba eAfrika-Dzonga.
4. Ku engeteriwa ka kontiraka ya Manana Totsie Memela-Khambula tanihi CEO ya Xiyenge xa Nsirhelelo wa Vaaki xa Afrika-Dzonga.
5. Ku thoiwa ka Manana Mapatane Elizabeth Kgomo tanihi CEO ya Xiyenge xa Nseketelo wa Switirhisiwa swa Timasipala.
6. Ku thoriwanakambe eka Bodo ya Nkwama wa le Xikarhi wa Eneji (CEF) na ku thoriwa ka Manana Ayanda Noah tanihi Mutshamaxitulu.
7. Ku thoriwa ka swirho swa Bodo ya Vupfumba ya Afrika-Dzonga:
7.1. Ms Makhosazana Khanyile (Mutshamaxitulu);
7.2. Adv Lizelle Dominique Jordaan (Xandla xa Mutshamaxitulu);
7.3. Dr Gregory J Davids;
7.4. Tatana Ikaneng Ephraim Pilane;
7.5. Prof Motlhago Stella Bvuma;
7.6. Manana Nqabomzi Haya;
7.7. Tatana Rajesh Mahabeer;
7.8. Tatana Ayanda V Mazibuko;
7.9. Manana Maija de Rijk-Uys;
7.10. Dr Mzolisi Michael Toni; na
7.11. Manana Uveshnee Pillay tanihi muyimeri wa Ndzawulo ya Ndzawulo ya Vupfhumba.
8. Ku thoriwa ka Mutshamaxitulu na Museketeri wa Mutshamaxitulu wa Bodo ya Vahlayisi eka Independent Development Trust:
8.1. Adv Kwazikwenkosi Mshengu (Mutshamaxitulu); na
8.2. Manana Karabo Siyila (Xandla xa Mutshamaxitulu).
D. Leswi swa ha Taka
1. N’hweti ya Timfanelo ta Vanhu
1.1. Lembe leri ku tlangela N’hweti ya Timfanelo ta Vanhu na Siku ra Timfanelo ta Vanhu hi 21 Nyenyankulu swi ta va kona ku sale siku rin’we tiko ri nga si tlangela 30 wa Malembe ya Ntshuxeko hi Dzivamisoko.
1.2. Ehansi ka nhlokomhaka leyi nge: “Malembexikhume Manharhu ya ku Xixima na ku Hlohlotela Timfanelo ta Vanhu”, Khabinete yi rhamba hinkwavo ku teka xiave eka ku tiyisisa timfanelo ta hna ta ximunhu, na ku hoyozela ntshuxeko wa hina na demokirasi, leswi nga kumeka hi nxavo lowukulu.
2. Imbizo ya Puresidente ya Modelo wa Nhluvukiso wa Swifundzha (DDM)
2.1. Puresidente u ta rhurhela Imbizo ya Puresidente ya DDM ya vu12 hi Ravumune, 7 Nyenyankulu 2024 eka Masipala wa Xifundzha xa Nkangala eMpumalanga.
2.2. Imbizo leyi yi hlanganisa varhangeri hinkwavo va swiyenge swinharhu swa mfumo ku ta tihlanganisa na vaaki eka swiphiqo swa mphakelo wa vukorhokeri na ku ta endla makungu yak u antswisa ku antswisa mphakelo wa vukorhokeri na nhluvukiso wa miganga endzhawini.
2.3. Imbizo ya Puresidente ya DDM na maendzo ro landzellerisa swi vile kona eka swifundzhankulu hinkwaswo swa kaye tanihi matshalatshala yo tiyisisa ntirho lowu yaka emahlweni wa ku antswisa vutomi bya vaaki.
2.4. Khabinete yi rhamba vatshami hinkwavo va le ka Masipala ya Xifundzha xa Nkangala na tindhawu ta le kusuhi ku va kona eka Imbizo na ku burisana na varhangeri va vona va mfumo mayelana na swiphiqo leswi va khumbaka.
3. Simphoziyamu ya Nhluvukiso wa Ntiyisiso wa Switirhisiwa eAfrika-Dzonga (SIDSSA) 2024
3.1. Sweswi swi le ka vufambisi hinkwabyo eka SIDSSA 2024,ley inga ta va kona eCape Town ku suka 17 ku fika 19 Nyenyankulu 2024. SIDSSA yi hlanganisa vatekaxiave lavakulu eka xiyenge xa switirhisiwa lava va nga vona va nkoka eka ku hatlisisa magaoza ya vuvekisi bya switirhisiwa etikweni.
3.2. Nhluvukiso wa switirhisiwa wu vile wa nkoka eka mfummo na le ka Vufambisi bya VUtsevu, tanihi loko swi hoxa xandla eka ku kula ka ku tumbuluxiwa ka mitirho. SIDSSA yi ta kombisa yin’wana ya mihluvuko eku simekiweni ka Kungu ra Vuvekisi eka Switirhisiwa leri nga pfumelela hi Khabinete hi Mudyaxihi 2020.
4. Khoniferense ya Vumbirhi ya Van’watifeme na Vaxaviselamatiko ya Vantima
4.1. Khoniferense ya Vumbirhi ya Van’watifeme na Vaxaviselamatiko ya Vantima yi ta va kona Sandton Convention Centre eJoni hi Ravunharhu, 20 Nyenyankulu 2024.
4.2. Khoniferense yi ta tiyisisa vuswikoti bya le henhla bya mabindzu na ku xixima mabindzu lama katsaka moya wo humelela na vutumbuluxi, na ku kombisa ku tumbuluxa mitirho, maendlelo lamanene ya swa mabindzu na nkoka. Ku tlula 600 wa tifeme ta vumaki ta vantima leti seketeriwaka hi Ndzawulo ya Mabindzu, Vumaki na Mphikizano yi kombile mbuyelo wa ku tlula R80 wa mabiliyoni eka lembe ximali ra 2023/24, leswi kombaka mbuyelo wo khomeka eka ku tumbuluxa mabindzu ya vantima eka xiyenge xa ikhonomi.
E. Mahungu
1. Swikhenso
Khabinete yi khensa na ku navelela swa kahle eka:
1.1. Manana Michelle Phillips eka ku thoriwa ka yena tanihi Ntlawa wa CEO eka Transnet na Manana Nosipho Maphumulo tanihi Ntlawa wa Mutamerinkulu wa Nkwama eTransnet. Ku thoriwa loku ku na nkoka eka ntirho wo yisa emahlweni ku aka nakambe vuswikoti eka Transnet tanihi xiphemu xa ntirho wo vuyisela vuswikoti bya tiko eka mindzhwalo, swifambo na vutleketli.
1.2. Tatana Wamkele Mene, eka ku hlawuriwa nakambe ku va Matsalaninkulu wa African Continental Free Trade Area.
1.3. Tatana Sibusiso Ngalwa, Mutshamaxitulu wa sweswi wa Foramu ya Rixaka ya Vahleri va Afrika-Dzonga (SANEF), eka ku thoriwa ka yena eka Komiti ya le Henhla ya African Editors’ Forum.
1.4. Banyana Banyana, bolo ya milenge ya vavasati, eka ku hlula ka vona eka nenge wa vumbirhi wa CAF Women’s Olympic Qualifiers. Xipano xi winile milenge mimbirhi 4-0 hi ku angarha, naswona va ta hlangana na Nigeria eka rhengu ro hetelela hi Dzivamisoko 2024.
2. Ku chavelela
Khabinete yi hundzisa ku chavelela ka yona eka maxaka, vanghana na vatirhikulobye va:
2.1. Kaputeni Simon Mkhulu Bobe na Lance Corporal Irven Thabang Semon va Ndzawulo ya Vusirheleri ya Afrika-Dzonga, lava va nga dlayiwa eDemocratic Republic of Congo (DRC) hi 14 Nyenyanyana 2024. A va ri xiphemu xa Southern African Development Community Mission eDRC, leswi tiviwaka tanihi SAMIDRC, lava yisiweke ku ya vuyisela vuhlayiseki, ku rhula na ntshamiseko ku ya hi AU Agenda ya “Silencing the Guns by 2030”. Nakambe Khabinete yi navelelea masocha laman’wana manharhu lava nga vaviseka leswaku va hatlisa va hola.
2.2. Kaye wa vanhu va le Mpumalanga lava nga lahlekela hi vutomi bya vona eka khombo ra movha ePaulpietersburg, KwaZulu-Natal loko va vuya eka rhali ya African National Congress eThekwini.
Vuxokoxoko:
Manana Nomonde Mnukwa
Muvulavuleri wa Mfumo wo Khomela
Selifoni: 083 653 7485
