A. Merero Seemong sa Bjale
1. Thušo ya Tšhelete Setšhabeng ya Kimollo Masetlapelong a Bolwetši bja Corona (SRD ya COVID-19)
1.1. Kabinete e tseba gabotse maima ao a hlotšwego ke leuba la COVID-19 le dikgaruru tša moragorago tša setšhaba dikarolong tše dingwe tša KwaZulu-Natal le tša Gauteng. Mabapi le yona taba ye, Kabinete e gopoditše MaAfrika Borwa gore dikgopelo tša thušo ya tšhelete ya go bitšwa SRD ya COVID-19 ya naga ye go thekga bao ba se nago letseno di buletšwe ka Labohlano, 6 Phato 2021.
1.2. Etšensi ya Afrika Borwa ya Thireletšego ya Leago (SASSA) e buletše mekgwa ye meswa ya go dira dikgopelo fao ka yona dikgopelo di ka romelwago ka epp ya bona ya govchat.app le Facebook Messenger, le ka wepsaete ya yona: https://srd.sassa.gov.za goba ka go romela molaetša wa WhatsApp mo go 082 046 8553.
1.3. Batho ba mengwaga ye magareng ga 18 le 60 bao ba se nago thekgo efe goba efe ya ditšhelete ba swanetše go dira dikgopelo. Thušo ye ya tšhelete ya R350 ka kgwedi ke setsekana se bohlokwa sa go reka se le sela go malapa ao a hlomerwego ke lemena la bohloki le la tlhokego ya mešomo.
2. Mohlagase
2.1. Kabinete e amogetše phatlalatšo kuranteng ya mmušo bekeng yona ye ya melao yeo e hlatlošago kelo ya mohlagase ya batšweletši ba mohlagase ba go ikema go tloga kelong ya bjale ya 1 MW go fihla go 100 MW. Ka Phupu 2021, Mopresidente Cyril Ramaphosa o tsebagaditše phetošo ya Šetulu 2 ya Molao wa Taolo ya Mohlagase, 2006 (Molao 4 wa 2006) go hlatloša kelo ya laesense ya Lekgotlataolo la Bosetšhaba la Enetši la Afrika Borwa bakeng sa diprotšeke tša batšweletši ba mohlagase ba go ikema ka noši go dumelela gore mohlagase o montši o fehlwe ke batšweletši ba praebete.
2.2. Dikhamphani mafapheng a go šomiša mohlagase ka bontši di tla kgona go iphehlela mohlagase wa tšona ka ntle le go nyakega dilaesense. Kelo ye ye mpsha ya go fehlwa ga mohlagase e tla hlatloša tšhireletšego ya enetši ka go fokotša go tshephela fela mohlagase wo tšweletšwago ke Eskom le go utolla dipeeletšo tše bohlokwa tša lefapha la praebete.
3. Kimollo ya Thekgo ya go Boetša Ikonomi Sekeng
3.1. Kabinete e dirile boipiletšo dikgwebong ka moka tše nago le maloka tšeo di amilwego ke megwanto ya moragorago ya setšhaba gola KwaZulu-Natal le Gauteng go dira dikgopelo tša thekgo ya dikadimo tša intaseri tše sa lokelwago manamane, ka fase ga Kimollo ya Thekgo ya go Boetša Ikonomi Sekeng ya R3.75-bilione ya go tla ka mmušo.
3.2. Kgoro ya Kgwebo, Intasteri le Diphenkgišano (the dtic) le ditheo tša yona tša tlhabollo ya ditšhelete – Setheo sa Tlhabollo ya Diintasteri le Sekhwama sa Bosetšhaba sa Matlafatšo, mmogo di kgonne go kgoboketša kimollo ya thekgo ya ditšhelete go thekga magato a go fapafapana a go boetša dikgwebo sekeng. Ona a akaretša go agaleswa mananeokgoparara, ditlabelo, go lokiša tšeo di senyegilego meagong, direkwa le mašeleng a dikgwebo a go dirišwa tšatši ka tšatši. Thekgo ye ya ditšhelete e tla thuša go fediša ditlhotlo tša ikonomi maphelong tšeo di lebaganego le dikgwebo tša go angwa ke megwanto ye.
3.3. Kabinete e amogetše le go thekga kwalakwatšo yeo e tlilego ka JP Morgan ya go fana ka thekgo ya ditšhelete le ye sego ya ditšhelete ya go fihla R340 milione ka Lenaneo la Abadali la Dipeeletšo tša go Abelwa go ya ka Tekatekano (EEIP). Lenaneo le le arogantšwe ka Sekhwama sa Abadali Fund – Sekhwama sa Kgodišo ya Dikgwebo tša Bathobaso le Thekgo ya Tšhelete ya Abadali (R40 milione).
3.4. Masolo a a tlo thekga kgolo ya ikonomi ye akaretšago bohle le tlhomo ya mešomo ka gare ga dikgwebo tše nnyane go ya go tša magareng, kudukudu dikgwebo mafapheng a bohlami le masolong a ikonomi ya go itshema ka tlhago.
4. Go Rea Leswa Maina a Mafelo
4.1. Kabinete e amogetše go rea lefsa ga Brandfort gola Freistata go ba Winnie Mandela, go hlompha mogale wo wa megwanto ya tokologo yo a ilego a lelekwa toropong ye nakong ya pušo ya mmušo wa kgethollo.
5. Meketeko ya go Gopola go Bolawa ga Bašomameepong ba Marikana
5.1. Kabinete e tsenetše meketeko ya naga ka bophara ya go gopola masetlapelo ao a diragetšego kua Marikana go la Leboa Bodikela ka Phato 2012, le go lemoga maima a bašomi, malapa a bona le setšhaba ka bophara. Bjalo ka setšhaba, re santše re sa gatelela gore masetlapelo ao ga a swanela go ipušeletša gapegape le gatee.
5.2. Go bile le kgatelopele ye kgolo ye dirilwego ke ba Ditirelo tša Maphodisa a Afrika Borwa (SAPS) go phethagatša ditšhišinyo tša Khomišene ya Dinyakišišo ya Farlam. Tše dingwe tša ditšhišinyo tšeo di tlo phethagatšwa ka botlalo morago ga ge melao ye maleba ya SAPS e fetošitšwe Palamenteng.
5.3. Mošomo wa go kaonafatša maphelo a bašomi ba meepong o gare o tšwelapele. Kago ya madulo a batho le go boetšasekeng mananeokgoparara lefelong le e tšwelapele, ka tšhomišano le lekala la praebete.
5.4. Kabinete e thabišitšwe gape ke kgatelopele ye fihleletšwego mabapi le ditefo tša batšwasehlabelo ba masetlapelo le metswalle ya bona. Kantoro ya Ramolaopharephare e šogašogane le bontši ba dikleimi, ka tefo ya mafelelo ye dirilwego ka Phupu 2021. Dikleimi tšeo di šaletšego di sa emetše pele gore go romelwe ditokomane ka moka tše maleba.
5.5. Kabinete e hlohleletša dihlopha tša semolao tša batšwasehlabelo go šoma ka lebelo go ruma dikleimi tšeo di šaletšego. Kantoro ya Boramolao ba Mmušo ke setheo sa gare seo se šoganago le tšona dikleimi tšeo.
6. Samiti ya Dinaga tša Borwa bja Afrika tšeo di Hlabologago (SADC)
6.1 Mopresidente Ramaphosa o eteletše pele Afrika Borwa ge e kgatha tema Kopanong ya Setlwaedi ya bo-41 ya Baetapele ba Mebušo le Dinaga yeo e swaretšwego ka la 17 le 18 Phato 2021 kua Lilongwe, Malawi ka fase ga morero wo: ‘‘Go Matlafatšwa Mabokgoni a Tšweletšo Nakong ye ya Leuba la COVID-19 go Fihlelela Diphetošo tša go Akaretša Bohle, tša Ikonomi le tša Intasteri’’.
6.2 Samiti ye e fetlekile kgatelopele ye fihleletšwego hlohleletšong le tiišeletšong ya go kopantšhwa mmogo ga dilete ka go tsamaišana le Leanotlhabollo le Logetšwego Maano le Laetšago Dilete tša Dinagaseboka sa SADC la 2020 – 2030.
6.3 Kabinete e netefaditše boitlamo bja Afrika Borwa kopanyong ya selete se le go hlongwa ga diintasteri, kudukudu go thuša go boetšwa sekeng ga SADC kgahlanong le leuba la COVID-19. Ka go šomišana mmogo, selete sa Afrika sa dinaga tša borwa bja Afrika se tiile maatla ge re le gare ge rapana le mafapha a rena a diintasteri go lebeletšwe go aga lefsa diikonomi tša rena.
B. Sephetho sa Kabinete
1. Lekgotlataelo la Bosetšhaba la Coronavirus (NCCC)
1.1. Kabinete e amogetše pego ya go tšwa NCCC ye laetšago gore meento ya go feta dimilione tše senyane e hlabetšwe ka mo Afrika Borwa go fihla lehono, mola batho ba go feta dimilione tše šupa ba entetšwe moento wa bona wa selekanyo sa pele mola ba dimilione tše nne ba entetšwe meento ya bona ka moka ka botlalo.
1.2. Kabinete e amogetše thulaganyo ya lesolo la meento go oketša palo ya batho bao ba entelwago, kudukudu diprofenseng tšeo di laeditšego palo ye theogetšego fase ya go entelwa. Bjalo ka karolo ya go hlatloša lenaneo la lesolo la meento, Kabinete e dumeletše gore batho ba mengwaga ye magareng ga ye 18 le ye 35 le bona ba ka entelwa go thoma ka la 20 Phato 2021.
1.3. Bohlatse bja saenthefiki bo kgonthišišitše gore batho bao ba entilwego ba na le monyetla wo kaone wa go phema leuba la COVID-19 ge ba bapetšwa le batho bao ba sa kago ba entelwa. Ka gona, re swanetše go bethiša phefo ditumelwana tša bosawana tša go hloka bohlatse le tša go lahletša batho tše mabapi le meento le gore re ikgethele bophelo ka go entelwa.
1.4. Kabinete e dumeletše go tlogelwa ga naga e le ka fase ga Maemotemošo a 3 ao a Fetošitšwego Bokotsi a kiletšo ya mesepelo ya bosetšhaba, go ya ka fao go eleditšwego ke Komiti ya Magareng ga Ditona. Kabinete e hlohleletša batho ka moka bao ba sa entelwago go entelwa ka gobane meento e re šireletša kgahlanong le go lwala go šoro ka baka la COVID-19 ebile e phema maphelo.
1.5. Go entelwa go bonolo; ikele lefelong la kgauswi le wena la go hlaba meento o swere pasa gore o ngwadišwe le go entelwa. O ka humana lefelo la kgauswi le wena la go hlaba meento go tšwa mafelong a go feta 3 000 a meento go ralala naga ka bophara mo wepsaeteng ye: www.sacoronavirus.co.za/active-vaccination-sites.
C. Tiragalo yeo e Tlago
1. Dipontšho tša Lefase tša 2020
1.1. Afrika Borwa e tla kgatha tema Dipontšhong tša Lefase tša 2020 tšeo di tlago. Kabinete e dumeletše go kgatha tema ga Afrika Borwa ka Manthole 2019. Tiragalo ye e sale ya re ka morago ya fegwa ka baka la COVID-19. Yona e tlo swarwa ka mekgwa ya go fapafapana ya go akaretša dipontšho tša go dirwa ka dikgokagano tša bidio le tša go swarelwa fao gola Dubai, United Arab Emirates go thoma ka la 1 Diphalane 2021 go fihla ka la 31 Hlakola 2022.
1.2. Tiragalo ye fao go yona go tlago mašabašaba a batho ba go tšwa ditšhabeng tše ntši, ya go swarwa mengwaga ye mengwe le ye mengwe ye mehlano dinageng tša go fapafapana, e fana ka dipapaletšano tše kgogago šedi le tša kgoparara tša go laetša diphahlo le ditirelo go babogedi ba lefaseng ka bophara. Ba dtic ba tla re bekeng ye tlago ba swara kopano ya babegaditaba go hlatholla tshedimošo ye feletšego gabotse ka go kgatha tema ga Afrika Borwa Dipontšhong tša Lefase tša 2020.
D. Melaetša
1. Ditebogišo
Kabinete e lebiša ditebogišo tša yona le go lakaletša mahlogonolo go:
- Batimamollo ba 109 le bahlankedi ba balaodi bao ba rometšwego ke Kgoro ya Kagodithokgwa, Boreadihlaphi le Tikologo ba le gare ba Šoma ka Lenaneo la Ditimamello go thuša ka matsapa a go tima mollo profenseng ya Manitoba gola Canada.
- Mme Tatjana Schoenmaker, ge a thopile dimetale tša silibere le tša gauta ka go rutha le Mme Bianca Buitendag, ge a thopile metale wa silibere ka go phenkgišana le maphoto a lewatle le go selaganya bodiba, kua Dipapading tša moragorago tša Olimpiki gola Tokyo, Japan. Ba phagamišeditše folaga ya Afrika Borwa godimo.
- Morena Brad Binder, mokatiši wa sethuthuthu, ge a phagamišeditše folaga ya Afrika Borwa godimo ka go thopa Sefokakgolo sa 2021 sa MotoGP sa Austria.
2. Mahloko
Kabinete e lebišitše mahloko a yona go malapa le go bagwera ba:
- Morena Dan Sechaba Montsitsi (67), yo mongwe wa baetapele ba Megwanto ya Baithuti ya Soweto ya la 16 Phupu 1976, yo a lwetšego tokologo le temokrasi ntle le go khutša, ebile e be e le gape Leloko la Palamente.
- Ngaka Johan van Zyl (63), Modulasetulophethiši wa Toyota Motors ya ka mo Afrika Borwa, yo a gopolwago ka boetapele bja gagwe le dikatlego tša khamphani ye gotee le Toyota Motor ya ka Yuropa.
Dinyakišišo:
Mme Phumla Williams – Seboleledi sa Kabinete
Mogala: 083 501 0139
