A. Merero Seemong sa Bjale
1. Tshedimošo ya Moragorago ka ga Bolwetši bja Coronavirus (COVID-19)
1.1. Ka polelong ya gagwe ge a bolela le setšhaba ka Laboraro la 16 Lewedi 2020, Mopresidente Cyril Ramaphosa o tsebišitše gore naga e tla ya go Legato la Temošo la mathomo la go tswalela ga naga go thoma ka Mošupologo wa la 21 Lewedi 2020. Se se butše ditiro tša ekonomi go tšwela pele ka mo nageng, e lego seo se tlago tsenya letsogo kudu go ageng leswa ga ekonomi, go bušetša sekeng kgolo ya ekonomi le go hloma mešomo ye e hlokegago kudu.
1.2. Ditsebišo tšeo di dirilwego ke Mopresidente di amogetšwe ka lethabo ke makala ka moka a setšhaba sa Afrika Borwa – go akaretšwa bašomi, dikgwebo, setšhaba sa badudi le mekgatlo ya dipolotiki.
1.3. Melawana ya seemo sa masetlapelo sa bosetšhaba yeo e dirilego gore Mopresidente a tsebagatše se, e ile ya phatlalatšwa ka gare ga Kuranta ya Mmušo ka Labohlano la 18 Lewedi 2020. Melawana ye meswa e ile ya letefatša dikiletšo tše dingwe tšeo di tsentšwego tirišong go tloga ka Hlakola 2020 go thibela go phatlalatšwa ga baerase. E akaretša, gareng ga tše dingwe, palo ye e dumeletšwego ya batho ka dikgobokanong tša setšhaba, ka ditiragalong le ka dipolokong tša bahu, gammogo le go bula mellwane ya go etela ka Afrika le dinageng tša boditšhabatšhaba, go thoma ka la 1 Diphalane 2020.
1.4. Kabinete e hlohleleditše gore go swarwe dipoledišano tše dingwe le baetapele ba setšo go rarolla bothata bja dikoma le ditlwaedi tše di amanago le tšona, tšeo di sa ileditšwego ka Legatong la Temošo la Mathomo. Tshedimošo ka botlalo mabapi le melawana ye e phatlaladitšwego ka gare ga Kuranta ya Mmušo e ka hwetšwa wepsaeteng ya mmušo ya www.gov.za.
1.5. Kabinete e ipiletša go batho ka moka ka Afrika Borwa go tšwela pele go obamela ditshepedišo tša maphelo tša go amana le COVID-19 tša go swana le go tlogela sekgoba magareng ga batho, go apara maseke ge o le bathong le go hlapa diatla ka sesepa le meetse kgafetšakgafetša goba go šomiša sanithaesa sa diatla seo se nago le alekhohole.
1.6. Kabinete e hlohleletša setšhaba gape go taonelouta app ya selefouneng ya COVID Alert South Africa go tšwa Apple App Store goba go Google Play Store. App ye – yeo e sa lefišwego ke dinetweke tša diselefoune ebile e ka taoneloutiwago ka ntle le go lefela datha – e tla kaonafatša go latišiša batho bao ba ka bego ba le kotsing ya go fetetšwa ka baerase ye ka go lemoša bašomiši ba yona ge eba ba bile kgauswi le bašomiši ba bangwe bao diteko tša bona di laeditšego gore ba na le COVID-19 mo matšatšing ao a fetilego a 14. App ye ga e kgoboketše tshedimošo efe goba efe ya sephiri goba ya latišiša fao bašomiši ba yona ba lego gona.
2. Dikgaruru tša Bong le Polao ya Basadi (GBVF)
2.1. Kabinete e tšwela pele go ikemišetša go lwantšha bošoro bja GBVF ka go maatlafatša makala a sehlopha sa tšhireletšo; melao; go fana ka thekgo ya tša menagano le mananeo a tlhohleletšo ka ditšhabeng.
2.2. Go eya ka tshedimošo ye e hweditšwego go Tirelo ya Maphodisa ya Afrika Borwa (SAPS), mmušo ka maswabi o utollotše mafelo a 30 ao a tletšego ka ditiro tša GBVF go ralala le naga. Kabinete e netefaleditše ditšhaba tšeo di amegilego gore ge re šomišana le maphodisa, magato a tsenogare a tla maatlafatšwa go netefatša gore go ba le tšhireletšo le polokego ya basadi le bana.
2.3. Kabinete e amogetše le go leboga neelo ya R50-milione go tšwa United Kingdom yeo e tlago godiša matsapa ao a tšwelago pele a Sekhwama sa Kwelobohloko ka nepo ya go lwantšha masetlapelo go ekonomi ao a bakilwego ke leuba la COVID-19. Ditšhelete tše di tla lebišwa go diprotšeke tše di thekgago le go tšwetša pele basadi.
2.4. Kabinete e tšweleditše tlhobaelo go dipego tšeo di kwešago bohloko tša ditiro tša go gweba ka batho tše di amago basadi le bana ka mo nageng. Maphodisa a latišiša se le go nyakišiša melato ka moka ye e begilwego ya go amana le go gweba ka batho le ka diokobatši.
2.5. Kabinete e ipiletša go setšhaba gore se bege bosenyi bjo bja sehlogo maphodiseng ka bjako sebakeng sa go šomiša difala tša kgašo ya setšhaba, ka ge se se dira gore go be boima go ditheo tša phethagatšo ya molao go arabela bosenyi bjo ka pela le ka maleba. Setšhaba se eletšwa gape go tlogela go hlagiša ditaba tša maaka, tšeo di ka bakago gore setšhaba se be tlalelong le ge go sa hlokagale, tšeo di hlohleletšago maikutlo le go baka dikgaruru ka setšhabeng sa rena.
2.6. Motho mang goba mang yo a nago le tshedimošo ka ga bosenyi bjo o swanetše go ikgokaganya le SAPS mo go nomoro ya Thibelo ya Bosenyi ya 08600 10111 goba a šomiše App ya go se lefelwe ya MySAPS, ye e ka taoneloutwago go iPhone goba go mogala ofe goba ofe wa sebjalebjale.
3. Tshenyo le Bohodu bja Mananeokgoparara a Setšhaba
3.1. Kaboinete e amogela go golegwa fao go sa tšwago go dirwa ga bagononelwa ka Johannesburg le ka Cape Town bao ba bego ba kgatha tema ka bohodung bja mathale a koporo le bja mathale a disikinale tša ditimela. Maphodisa gape a tšere kgato ka pela go golega batho bao ba bego ba kgatha tema ka tshenyong ya tsela ye kgolo ka Msinga, KwaZulu-Natal.
3.2. Kabinete e reta katlego ye e dirilwego ke maphodisa ka ga bohodu le go senya mananeokgoparara a ditimela; e lego bosenyi bjo bogolo bjo bo feleleditšego ka tahlegelo ya maphelo a batho bao ba se nago molato ka lebaka la go thulana ga ditimela.
3.3. Mananeokgoparara a setšhaba a tšwela pele go ba motheo wa tlhohleletšo ya ekonomi ya rena. A tšwela pele go ba karolo ye bohlokwa ka maikemišetšong a rena a go godiša ekonomi le go hloma mešomo ye e hlokagalago kudu. Kabinete e ipiletša go maAfrika Borwa ka moka go bega ditiro tše tša bosenyi maphodiseng.
4. Tirelo ya Inthaneteng ya Setheo sa Tšhireletšo ya Leago sa Afrika Borwa (SASSA)
4.1. Kabinete e amogetše go tsebagatšwa semmušo ga phothale ya dikgopelo tša tšhelete ya thušo ya mmušo ya inthaneteng ke SASSA, yeo e kgontšhago gore dikgopelo di dirwe go https://services.sassa.gov.za. Phothale ye – yeo mathomong e tla lekwago go bona ge eba e tla šoma go ditšhelete tša thušo ya mmušo tša Tlhokomelo ya Bana, tša Megolo ya Batšofadi le dithušo tša tšhelete ya Kgodišo ya Bana ka batswadi bao e sego ba gagwe ba madi – e tla bolokela bao ba tla holegago ditshenyegelo tša dinamelwa le go šitelega go ema methalading.
4.2. Kabinete e hlohleletša bakgopedi ba baswa go šomiša lenaneo le la go itirela kgopelo ka ge le thuša go fediša kotsi ye e ka kgonagalago ya go fetelwa ke COVID-19 ka mafelong a setšhaba ao a tletšego ka batho.
5. Kopanokgothekgothe ya Mokgatlo wa Dinagakopano (UNGA)
5.1. Mopresidente Ramaphosa o kgathile tema ka Dingangišanong tša inthaneteng tša Kopano ya bo 75 ya UNGA ka Labobedi la 22 Lewedi 2020 ka fase ga morero wa: “Bokamoso Bjo re Bo Nyakago ke UN Ye Re e Hlokago: Re Tiišetša Boikgafo bja rena ka Moka go Tirišano ya Dinaga tše Ntši”.
5.2. Kabinete e hlohleletša gore segopotšo se se šomišwe bjalo ka sebaka sa go fihlelela dipeakanyoleswa tšeo di hlokegago kudu tša Lekgotlatšhireletšo la UN (UNSC) go laetša ditiragalo tša bjale lefaseng.
5.3. Afrika Borwa e tla ba modulasetulo wa UNSC la bobedi ka Manthole 2020 ge e fetša lebaka la boraro bjalo ka leloko leo le kgethilwego la UNSC.
6. Kopano ya Ditona tša G20 ka ga Kgwebišano le Dipeeletšo
6.1. Kabinete e amogetše dipoelo tša Kopano ya Ditona tša G20 ka ga Kgwebišano le Dipeeletšo yeo e swerwego ka inthanete ka Saudi Arabia ka Labobedi la 22 Lewedi 2020. Kopano ye e kopantše mmogo Ditona tša Kgwebišano go tšwa ka diekonoming tše bohlokwa, go akaretšwa United States, China, Japan, India, Brazil le Germany. Afrika Borwa e be e emetšwe ke Tona ya Kgwebišano, Diintasteri le Phenkgišano Ebrahim Patel.
6.2. Ka setatamenteng sa yona, kopano e boletše ka ga bohlokwa bja go farologanywa ga ekonomi, e lego seo se beago motheo wa thekgo ka nepo ya go aga bokgoni bja dinaga bja botšweletši ka makaleng a bohlokwa, go akaretšwa ka dikhamphaning tša go tšweletša dihlare le dijo.
6.3. Kopano ye e thekgile gape magato a go tšwetša pele maatlafatšo ya basadi ka ekonoming le ya dikgwebopotlana, dikgwebo tše nnyane le dikgwebo tša magareng ya ba ya lemoga dikotsi tša kgwebišano ye e sego molaong.
7. Kopano ya Lekgotla la Ditona la Mokgatlo wa Balefišametšhelo ya Dikhamphani wa Borwa bja Afrika (SACU)
7.1. Kabinete e amogetše dipoelo tša Kopano ya Lekgotla la Ditona la SACU ye e bego e swerwe ka Mošupologo wa la 21 Lewedi 2020. Ditona tša Ditšhelete le Kgwebišano go tšwa ka Namibia, Botswana, Eswatini, Lesotho le Afrika Borwa di be di tsenetše kopano ye, yeo modulasetulo wa yona e bego e le Tona ya Ditšhelete Tito Mboweni gomme Afrika Borwa yona e be e emetšwe ke Tona Patel.
7.2. Lekgotla le le lebeledišišitše mošomo wa SACU ka seemong sa Tumelelano ye mpsha ya Kgwebišano ya go se Lefele Metšhelo ya Mellwane ka Khonthinenteng ya Afrika. Le tšere sephetho sa gore mošomo wa ka moso wa lekgotla le o tla lebelela go aga le go hlabolla dinaga tša SACU go ba mafelo a maatla a botšweletši ao a kgonago go aba dithoto le ditirelo go ralala le khonthinente.
B. Dipheto tša Kabinete
1. Khomišene ya Mopresidente ka ga Pego Mabapi le Nako ya Tirišo ya Metšhene go Dira Mešomo (PC4IR)
1.1. Kabinete e dumeletše go phatlalatšwa ga Pego ya PC4IR ka gare ga Kuranta ya Mmušo. Pego ye e dira ditšhišinyo mabapi le go tsošološa ditlhologelo tša naga ye mabapi le go hloma diintasteri le go kaonafatša bokgoni bja rena bja lefaseng ka bophara le bja ka khonthinenteng ka nepo ya go maatlafatša kgolo ye e akaretšago bohle.
1.2. Dilo tše bohlokwa tše di hlohleletšago Leano la PC4IR di akaretša bokgoni bja tša ekonomi, go arabela ditlhohlo tša kabo ya ditirelo, peeletšo ka go bokgoni bja batho le go arabela COVID-19.
1.3. Se se phethagatša ditlhologelo tša Polelo ya Maemo a Naga ya 2018, yeo e laetšego gore Khomišene ka ga Tirišo ya Titšithale go Dira Mešomo e tla arabela dikgatelopele tše di tseneletšego tša theknolotši le go netefatša gore naga e a atlega.
2. Lesolo la Kgwedi ya Dinamelwa la 2020
2.1. Kabinete e dumeletše lenaneo la lesolo la Kgwedi ya Dinamelwa ya Diphalane la 2020 ka fase ga morero wa: “Mmogo re Fetoša Bokamoso bja Dinamelwa”. Kabinete e ile ya dumelela ka 2005 gore kgwedi ya Diphalane e dirišwe bjalo ka ya go tliša temošo ka ga dinamelwa bjalo ka ye nngwe ya dilo tšeo di kgontšhago tlhatlogo ya ekonomi.
2.2. Lenaneo la ngwaga wo le tla nepiša go makala a mararo e lego (1) ditiragalo tša moragorago ka lekaleng la dinamelwa, go buleng leswa ga ekonomi ka seemong sa COVID-19; (2) polokego ka go mehuta ka moka ya dinamelwa, le (3) phetogo, maatlafatšo le go bea intasteri ya dithekisi tirišong ya semmušo.
2.3. Lenaneo le la bosetšhaba la kgwedi ka moka le tla nepiša go makala ao a fapafapanego a intasteri ya dinamelwa. Le tla feleletša ka Lekgotla la Bosetšhaba la Intasteri ya Dithekisi mafelelong a Diphalane 2020, leo le tlago kopanya maikutlo go tšwa go Makgotla a Diprofense a Intasteri ya Dithekisi.
C. Melaokakanywa
1. Molaokakanywaphetošwa wa Ditirelo tša Tshokollo ya Bagolegwa wa 2020
1.1. Kabinete e dumeletše go romelwa ga Molaokakanywa wa Ditirelo tša Tshokollo ya Bagolegwa wa 2020 ka Palamenteng. Diphetošo tše di mabapi le go arabela kahlolo ya Kgorotsheko ya Molaotheo yeo e filwego ka go Kahlolo ya tsheko ya Phaahla ka la 3 Mopitlo 2019.
1.2. Diphetošo tše di akaretša tokelo go tshekišo ye e lokilego ka ge go ukangwe ka go Karolo ya 35(3)(n) ya Molaotheo wa Repabliki ya Afrika Borwa wa 1996 ka go phethagatšeng ga Karolo ya 136 (1) ya Molao wa Ditirelo tša Tshokollo ya Bagolegwa wa 1998 (Molao wa 111 wa 1998).
2. Molaokakanywaphetošwa wa SAPS wa 2020
2.1. Kabinete e dumeletše go phatlalatšwa ga Molaokakanywa wo ka gare ga Kuranta ya Mmušo gore setšhaba se fe ditshwaotshwao ka ga ona. Molaokakanywa wo o fetoša Molao wa SAPS wa 1995 (Molao wa 68 wa 1995), gore o sepelelane le Molaotheo wa Repabliki ya Afrika Borwa wa 1996 le go netefatša gore go ba le tlhapetšo ya maphodisa ye e lekanego.
2.2. O hlagiša, gareng ga tše dingwe, tlhako ya semolao ka taolong ya tirelo ya maphodisa le go hlama diboka tša tlhapetšo tša ka gare ga metse. Molaokakanywa wo o hlokometše gape le ditšhišinyo tšeo di tšwago ka go Khomišene ya Dinyakišišo mabapi le dipolao tša bašomi ba meepong ka Marikana yeo e bego e etilwe pele ke Moahlodi yo a rotšego modiro Ian Farlam.
D. Ditiragalo tše di Tlago
1. Letšatši la Bohwa
1.1. Letšatši la Bohwa le ketekwa lehono ka la 24 Lewedi 2020 ka fase ga morero wa Kgwedi ya Bohwa wa: “Re Keteka Dilo tše Bohlokwa tša Batho tše di Phelago ka Afrika Borwa”. Mopresidente o tla fa setšhaba polelo ye e tla gašwago thelebišeneng.
1.2. MaAfrika Borwa a hlohleletšwa go šomiša Kgwedi ya Bohwa go keteka setšo le bohwa bja rena tšeo di humilego, le go tsenela ditiragalo tša kago ya setšhaba le tirišano ya setšhaba. Mopresidente Ramaphosa o hlohleleditše maAfrika Borwa go tsenela seo se dirwago ke batho lefaseng ka bophara ka go phadišana go binela mmino wa Jerusalema ka Letšatši la Bohwa.
1.3. Kabinete e retile bohlale bja Master KG (yo leina la gagwe e lego Kgaogelo Moagi) ge a tšweleleditše Jerusalema, e lego koša ye e tumilego lefaseng ka bophara gomme a na le seopedi le mongwadi wa dikoša Nomcebo Zikode. Kabinete e ba leboga ge ba bontšhitše mabokgoni le botsebi bja mmino bja ka mo nageng, mo košeng ye e tumilego lefaseng ka bophara. Ke Batseta ba rena ba semmušo ba Bokgabo le Setšo Lefaseng.
E. Melaetša
1. Mahloko
Kabinete e rometše mahloko go ba lapa le bagwera ba:
1.1. Letseka la mahlwaadibona, Moleftenente-Kolonele Charl Kinnear, yo a bolailwego kgauswi le legae la gagwe ka Bishop Lavis ka Cape Town. O ile a ikgafa mengwagasome ye meraro ya bophelo bja gagwe go SAPS gomme o be a nyakišiša bosenyi bjo bo rulagantšwego ka mo nageng.
1.2. Setšene Thabile Mapoma, yo a bolailwego ga sehlogo ka Khayelitsha ka Kapa Bodikela.
1.3. Leloko la Lekgotlaphethiši la SA Rugby, Morena Monde Tabata, yo a bego a na le mengwaga ye 60. Morena Tabata o be a na le mafolofolo ka ga bokamoso bja rakbi bjo bo akaretšago batho ba merafe ka moka le bjo bo atlegilego ka Afrika Borwa.
1.4. Moruti Emmanuel Motolla wa Kereke ya Sione (ZCC). Kabinete e lebišitše gape mahloko go maloko a ZCC gomme ya ba lakaletša gore ba tie maatla ba be le kgotlelelo mo nakong ye boima ye ba lego go yona.
F. Bao ba Thwetšwego Mešomong
Batho ka moka bao ba thwetšwego mešomong mangwalo a bona a dithuto a tla tiišetšwa le go netefaletšwa ka maleba.
1. Setheo sa Thušo ya Ditšhelete go Dikgwebopotlana (SEFA):
a. Morena Mxolisi Dalukhanyo Matshamba bjalo ka Mohlankedimogolophethiši;
b. Mohumagadi Sedzani Mudau (Molaodi yo e sego wa Khuduthamaga go Lekgotlataolo la SEFA);
c. Mohumagadi Ziyanda Buthelezi-Ngcobo (Molaodi yo e sego wa Khuduthamaga go Lekgotlataolo la SEFA); le
d. Mohumagadi Hilda-Marie Tsoadi (Moemedi wa Koporasetlhabollo ya Diintasteri go Lekgotlataolo la SEFA).
2. Setheotlhabollo sa Dikgwebopotlana (SEDA):
a. Ngaka Joy Ndlovu bjalo ka Modulasetulo wa Lekgotlataolo la SEDA; le
b. Ngaka Stella Bvuma (Molaodi yo e sego wa Khuduthamaga go Lekgotlataolo la SEDA).
3. Go okeletšwa nako ga konteraka ya mošomo ya lebakanako ya Morena Ian van Niekerk bjalo ka Mohlankedimogolo wa Ditšhelete (CFO) wa Broadband Infraco.
4. Morena Molatlhegi Khunou Kgauwe bjalo ka CFO ya Setheo sa Theknolotši ya Tshedimošo ya Mmušo.
5. Mohumagadi Marelize Potgieter bjalo ka Motlatšamolaodipharephare (DDG): Ditirelo tša Taolo ya Kgorotsheko ka Kantorong ya Moahlodimogolo.
6. Morena Brightboy Nhlakanipho Nkontwana bjalo ka DDG: Ditherišano, Dikamano le Bašomi le Meputso ka Kgorong ya Tirelo ya Setšhaba le Taolo.
Dinyakišišo: Mohumagadi Phumla Williams – Seboleledi sa Kabinete
Mogala: 083 501 0139
