Tshitatamennde tsha Muṱangano wa Khabinethe nga vidio nga Ḽavhuraru, 5 Ṱhangule 2020

A. U sedza fhungo ḽa Zwiito zwa Vhuaḓa

1. U shumiswa nga nḓila i si yavhuḓi ha zwiko zwa thusedzo kha Vhulwadze ha tshitzhili tsha Corona (COVID-19)

1.1. Khabinethe yo sedza nga ṱhoni vhukuma mivhigo ya zwenezwino ya zwiito zwa vhuaḓa na vhuvhava ha zwiko zwi ṱoḓeaho vhukuma zwe muvhuso wa zwi ṋetshedza u vhulunga na u ṱhogomela matshilo a vhathu nga tshifhinga tsha tshiwo tsha dwadze ḽa COVID-19.

1.2. Vhathu vha si na mikhwa na dzikhamphani vho phusukanya zwiko zwa muvhuso zwe zwa vha zwo itelwa u ṋetshedza zwiḽiwa kha miṱa i shayaho na tshomedzo dza u ḓitsireledza (dziPPE) dza vhashumi vha ṋetshedzaho tshumelo dza mutheo, nga maanḓa vhashumeli vha zwa mutakalo.  

1.3. Vhugevhenga ho raliho na zwiito zwo bvaho nnḓa ha nḓila zwi katela zwiito zwa u ta mitengo yo kalulaho, u khakhisa na u khelusa nḓisedzo dza zwiḽiwa zwo dzudzanyelwa u kovhelwa vhashai, na zwiito zwa vhufhura zwi kwamaho masheleni o livhiswaho kha u fhungudza vhuleme ya vhashumi na mabindu o kwameaho nga u valwa ha mishumo ya zwa ikonomi nga tshifhinga tsha nyiledza u bva mahayani. 

1.4. Khabinethe i ita khuwelelo kha zwiimiswa zwa tshitshavha zwoṱhe u tevhedza maimo a nṱhesa a vhungoho na vhuḓifhinduleli, na u bveledza ndaela dzavho nga nḓila i shumaho na vhukoni. Khabinethe i dzula yo ḓikumedzela u fhaṱa muvhuso wa mveledziso ya vhukoni na mikhwa yavhuḓi. I tikedza khuwelelo ya zwenezwino nga Muphuresidennde Vho Cyril Ramaphosa ya uri madzhendedzi a vhukombetshedzi ha mulayo a ite zwine a kona u fara avho vha kwameaho kha zwiito zwa vhuaḓa, hu si na ndavha uri ndi vhonnyi na u khwaṱhisedza uri vha wana murahu masheleni o phusukanywaho.

1.5. Muvhuso u bva kha miṅwaha yo fhira wo thoma thusedzo dzo fhambanaho dza u lwa na u hulela ha zwiito zwa vhuaḓa, zwe zwa kwama nga nḓila i si yavhuḓi nḓisedzo ya tshumelo kha vhashai na vha sa kone u ḓilwela. 

1.6. Senthara ya vhukonanyi yo khetheaho yo thomiwaho zwenezwino yo itelwa u khwaṱhisa ndingedzo dzo vhoṱhe vhukati ha madzhendedzi a vhukombetshedzi ha mulayo u thivhela, u topola, u ṱoḓisisa na u tshutshisa zwiito zwa vhuaḓa zwi elanaho na COVID-19. Yo vhumbwa nga Senthara ya Vhusevhi ha zwa Masheleni, Bodo ya Vhulanguli ya Vhuṱoḓisisi ha Mapholisa yo Imaho nga Yoṱhe; Maanḓalanga a Vhutshutshisi a Lushaka; Bodo ya Vhulanguli ya Tshumelo ya Mapholisa ya Afrika Tshipembe ya Ṱhoḓisiso ya Vhugevhenga vhu Itelwaho Muvhuso (Hawks), Vhusevhi ha Vhugevhenga na Tshumelo ya Vhuṱoḓisisi; Tshumelo ya Mbuelo ya Afrika Tshipembe; Yuniti yo U ṱoḓisisa yo Khetheaho (SIU) na Dzhendedzi ḽa Tsireledzo ḽa Muvhuso.

1.7. Mavharivhari a zwiito zwa vhuaḓa ane a khou ṱoḓisiswa hu katelwa vhufhura kha khovhelo ya zwiputu zwa zwiḽiwa, mindende ya thusedzo ya matshilisano, thengo ya dziPPE na dziṅwe ṋetshedzo dza zwa dzilafho, na u phusukanywa ha Tshikwama tsha COVID- 19 tsha Vhashumi tsha Tshifhinga nyana/Tshikimu tsha Thusedzo ya Vhatholi.  

1.8. U ṱavhanyisa na u khwaṱhisa maitele a u lwa na zwiito zwa vhuaḓa, Muphuresidennde Vho Ramaphosa zwenezwino vho saina ndaela ya tshiofisi ya u ṋea maanḓa SIU u ṱoḓisisa vhuḓifari ho songo teaho kana hu siho mulayoni vhuṅwe na vhuṅwe kha thengo ya ndaka iṅwe na iṅwe, mishumo na tshumelo nga tshifhinga kana i elanaho na tshiimo tsha lushaka tsha tshiwo kha tshiimiswa tshiṅwe na tshiṅwe.

SIU yo manḓafhadzwa u ṱoḓisisa mavharivhari maṅwe na maṅwe a elanaho na kushumisele ku si kwavhuḓi kwa masheleni a COVID-19 kha madavhi oṱhe a Muvhuso na u thoma matshimbidzele a kombetshedzaho mulayo u itela u wana murahu tshinyalelo kana ndozwo iṅwe na iṅwe yo vha ho hone kha Muvhuso.

U khwaṱhisedza uri vhukando vhu khou dzhiwa nga u ṱavhanyedza,

Muphuresidennde vha ḓo ṱanganedza mivhigo ya tshifhinga nyana nga ha ṱhoḓisiso vhege dza rathi dziṅwe na dziṅwe. Vha ḓo dovha vha wana mivhigo u bva kha Foramu ya U lwa na Zwiito zwa Vhuaḓa ya Sekhithara ya Mutakalo ye ya ṋewa mushumo wa u ṱoḓisisa zwiito zwi siho ngonani na kushumisele kwa ndaulo ku si kwavhuḓi kha sekhithara ya mutakalo.

1.9. Khabinethe yo dovha ya ṱanganedza khwiniso kha milayo ya mathomo ya Khomishini ya Ṱhoḓisiso kha Mavharivhari a u Thubiwa ha Muvhuso, Zwiito zwa Vhuaḓa na Vhufhura kha Sekhithara ya Tshitshavha, hu tshi katelwa na Madavhi a Muvhuso. Milayo yo khwiniswaho zwa zwino i ḓo tendela u kovhelana mafhungo nga khomishini na maṅwe madzhendedzi a vhukombetshedzi ha mulayo. Hezwi zwi ḓo thusa u ṱavhanyisa ṱhoḓisiso na tshutshiso ya milandu i elanaho na zwiito zwa vhuaḓa.

1.10. Sa tshipiḓa tsha u khwaṱhisa thusedzo idzi, Khabinethe yo dovha ya tendela u vhumbwa ha thimu ya Minista ṱhanu, vhukati ha zwiṅwe, i ḓo sedza kha thengo dzoṱhe dzi elanaho na COVID-19 dze dza itwa nga tshifhinga tsha nyiledza u bva mahayani na u khwaṱhisa sisiṱeme dza thengo dza zwino. Thimu i ḓo vhumbwa nga Minista wa Vhulamukanyi na Tshumelo dza Vhululamisi, Vho Ronald Lamola (Murambi); Minista wa Gwama, Vho Tito Mboweni, Minista wa Tshumelo ya Tshitshavha na Ndaulo, Vho Senzo Mchunu, Minista wa Vhuvhusi ha Tshumisano na zwa Sialala, Dokotela Vho Nkosazana Dlamini Zuma na Minista kha Ofisi ya Muphuresidennde , Vho Jackson Mthembu.

1.11. Mihasho yoṱhe ya muvhuso i ḓo lavhelelwa u rumela thimu ya dziminista iyi khonṱhiraka dza thengo dzoṱhe dzo pfufhiwaho nga tshifhinga itshi uri dzi anḓadzwe na uri tshitshavha tshi kone u dzi wana.

1.12. Khabinethe i ṱanganedza nḓivhadzo ya uri milandu i swikaho 36 i elanaho na zwiito zwa vhuaḓa i kha maga o fhambanaho a ṱhoḓisiso na u tshutshiwa. Milandu iyi i rumela mulaedza wo khwaṱhaho wa uri muvhuso a u nga ḓo konḓelela zwiito zwiṅwe na zwiṅwe zwa vhuaḓa, nga maanḓa kha vhashumi vhawo, na uri vhatshinyi vha ḓo farwa na u tshutshiswa.

1.13. Zwiito zwa vhuaḓa ndi vhugevhenga vhuhulwane vhukuma vhune ha ṱangula vhashai na u hanela u wana tshumelo dza mutheo. Sa tshitshavha, ri na vhuḓifhinduleli ha u lwa na zwiito zwa vhuaḓa nahone ri fanela u vhu bvisela khagala hu si na nyofho na u dzhia sia. Khabinethe i ṱuṱuwedza tshitshavha u shumisa ṱhingo thwii dza u lwa na zwiito zwa vhugevhenga dza lushaka na dza sekhithara dzo fhambanaho dzo sikwaho u tikedza ndingedzo dza u bvisela khagala na u sala murahu mavharivhari a elanaho na zwiito zwa vhuaḓa.

B. Tsheo Khulwane    

2. Tshiṱirathedzhi tsha Zwikili zwa Tshifhinga tshi ḓaho na Didzhithala tsha Lushaka

2.1. Khabinethe yo ṱanganedza khanḓiso ya Tshiṱirathedzhi tsha Zwikili zwa Tshifhinga tshi ḓaho na Didzhithala tsha Lushaka. Tshiṱirathedzhi ndi mvelelo ya Muvhigo wa Muvhuso nga ha Thekhinoḽodzhi na Mafhungo o Ṱanganelaho zwa Lushaka we wa ganḓiswa nga Khubvumedzi  2016.  

2.2. Tshiṱirathedzhi tshi fhindula kha muhanga wo konanywaho u bveledzisa khaphasithi ya zwikili zwa sekhithara dzoṱhe dza ikonomi kha sia ḽa tshanduko ya didzhithala na mveledziso ya zwa thekhinoḽodzhi zwa Tshanduko kha zwa Nḓowetshumo ya Vhuṋa. Tshi ḓo ṋetshedza maitele a u thoma shuma a ṱhanganelo na a tshifhinga tshi ḓaho ane a ḓo katela sekhithara ya phuraivethe, zwa pfunzo na tshitshavha nga u angaredza.

3. Tshiṱirathedzhi tsha Vhuḓowedzi ha Tshanduko ya Kilima tsha Lushaka (NCCAS)

3.1. Khabinethe yo ṱanganedza NCCAS uri tshi thome u shumiswa. Tshiṱirathedzhi itshi tshi shuma sa Pulane ya Vhuḓowedzi ya Lushaka sa zwine zwa ṱoḓwa nga Buthano ḽa Muhanga wa Mashango Mbumbano nga ha Tshanduko ya Kilima. Tshiṱirathedzhi tsha Vhuḓowedzi tsha Tshanduko ya Kilima tsha Lushaka (NCCAS) tshi sumbedzisa tshigwada tsha zwipikwa, thusedzo na mvelelo zwi ita uri shango ḽi sumbedze mbonalo ya vhuḓikumedzeli ha Afrika Tshipembe kha Thendelano ya Paris nga ha tshanduko ya kilima.

3.2. Tshiṱirathedzhi tshe tsha bveledziswa nga vhukwamani na muvhuso, sekhithara ya phuraivethe na zwitshavha zwapo tsho livhiswa kha u fhungudza u vha khomboni ha tshitshavha, ikonomi na mupo kha tshinyadzo ya tshanduko ya kilima. Tshi dovha tsha ṋetshedza maitele o konanywaho na o ṱanganelaho kha vhulanguli ha maga a vhuḓowedzi sa phindulo kha masiandaitwa a tshanduko ya mupo. 

Zwino ngauri tsho ṱanganedzwa, Muhasho wa Mupo, Maḓaka na Vhureakhovhe u ḓo konanya ḽevele dzoṱhe dza muvhuso, mabindu na tshitshavha tsha vhadzulapo u itela u thoma u tshi shumisa. Pulane ya miṅwaha ya   i ḓo sedzuluswa kha miṅwaha miṱanu miṅwe na muṅwe.

4. Vhuṱambo ha u pembela Ṅwedzi wa Vhafumakadzi, Ṱhangule  2020

4.1. Khabinethe yo tendela mbekanyamushumo ya  vhuṱambo ha u pembela Ṅwedzi wa Vhafumakadzi nga fhasi ha thero: “ U swikela pfanelo dza vhafumakadzi u itela vhumatshelo vhu linganaho:” Ṅwedzi wa Vhafumakadzi ṅwaha uno u sedza u ṱuṱuwedza vhathu u dzhia vhukando ha u rangaphanḓa pfanelo dza vhafumakadzi na ndinganyiso ya mbeu. 

4.2. Muvhuso wo ḓikumedzela u lwa na u fhelisa khakhathi dzo ḓitikaho nga mbeu na mabulayo a vhafumakadzi (GBVF). Khabinethe vhege ino yo tendela Milayotibe miraru uri i rumelwe Phalamenndeni, ine ya ḓo khwaṱhisa sisiṱeme ya vhulamukanyi yashu u tikedza na u tsireledza zwipondwa zwa  GBVF.

4.3. Mbekanyamushumo dza ṅwedzi yoṱhe dzi ḓo engedza fulo ḽa vhafumakadzi na u khwaṱhisa zwigwada zwo dzudzanyiwaho zwa vhafumakadzi u ya kha nḓila yo khwaṱhaho ya nyito  kha mafhungo a vha kwamaho. Nga Swondaha, 9 Ṱhangule 2020, Muphuresidennde Vho Ramaphosa vha ḓo dzhenela mushumo une wa ḓo hashiwa kha theḽevishini shango ḽoṱhe, khathihi na phanele dza zwiambi vho rambiwaho.

C. Milayotibe

5. Milayotibe ya GBVF yo tendiwaho

5.1. Khabinethe yo tendela u rumelwa ha Milayotibe GBV miraru – Mulayo wa zwa Vhugevhenga (Vhutshinyi ha zwa Vhudzekani na Mafhungo a Elanaho) Mulayotibe wa Khwiniso wa 2020; Ridzhisiṱara ya Lushaka ya Vhutshinyi ha zwa Vhudzekani) na Mulayotibe wa Khwiniso ya Khakhathi ya Miṱani Phalamennde. Milayotibe iyi i fhindula tshivhalo tsha thaidzo dzo ṱahiswaho nga tshifhinga tsha Samithi ya Muphuresidennde ya U lwa na  GBVF ye ya farwa nga 2018 malugana na sisiṱeme ya vhulamukanyi ha zwa vhugevhenga.  

5.2. Khwiniso dzi ṋetshedza phindulo dzo livhanaho fhedzi na ṱhoḓea na mbilaelo dza tshipondwa kha sisiṱeme ya vhulamukanyi ha zwa vhugevhenga malugana na vhutshinyi ha zwa vhudzekani. U konḓisa milayo ya beiḽi kha vhatshinyi malugana na vhutshinyi ha zwa vhudzekani. Ḽiṅwalo ḽa mulayo ḽa u fara muthu a ḽi tsha ḓo vha ṱhoḓea phanḓa ha musi madzhendedzi a vhukombetshedzi ha mulayo vha tshi dzhia vhukando kha vhugevhenga ha zwa vhudzekani ho vhigwaho. Milayo ya parolo na yone i khou khwaṱhiswa na zwigwevho zwa fhasisa zwi khou gonyiswa. Khwiniso dzi dovha dza khwaṱhisa masiandaitwa a u pfuka ndaela ya tsireledzo.

5.3. Mulayotibe wa Khwiniso wa Mulayo wa zwa Vhugevhenga (Vhutshinyi ha zwa Vhudzekani na Maṅwe a Elanaho) u dovha wa khwinisa Ridzhisiṱara ya Lushaka ya Vhatshinyi vha Vhudzekani nga u ṱanḓavhudza tshikoupu u bva kha vhana na vhathu vho khakhiseaho muhumbuloni fhedzi, wa u engedza u tsireledza zwigwada zwoṱhe zwi re khomboni. Vhathu vha re kha ridzhisiṱara iyi vha kombetshedzea u bvisela khagala mafhungo aya musi vha tshi rumela khumbelo ya u shuma na zwigwada izwi.

5.4. Mulayotibe wa Khwiniso wa Khakhathi dza Miṱani u tshimbidza u wanwa ha ndaela dza tsireledzo kha zwiito zwa khakhathi dza miṱani nga kha maitele a eḽekiṱhironiki. U kombetshedza Muhasho wa Mveledziso ya Matshilisano na Muhasho wa Mutakalo u ṋetshedza dziṅwe tshumelo kha zwipondwa zwa khakhathi dza miṱani na u livhanyisa mbetshelwa dza Mulayo wa Khakhathi dza Miṱani, 1998 (Mulayo wa 116 wa 1998) na mbetshelwa dza Tsireledzo u bva kha Mulayo wa Tshutshedzo, 2011 (Mulayo wa 17 wa 2011).

6. Mulayotibe wa U shumisa Mbanzhe u itela Muthu ene Muṋe wa 2020

6.1. Khabinethe yo tendela u rumelwa Mulayotibe wa U shumisa Mbanzhe u itela Muthu ene Muṋe wa 2020 Phalamenndeni uri u bveledziswe. Mulayotibe u ṱanganedza khaṱhulo ya Khothe ya Ndayotewa ye ya ḓivhadzwa uri zwiṅwe zwipiḓa zwa Mulayo wa Zwidzidzivhadzi na U rengiswa hu Siho Mulayoni ha Zwidzidzivhadzi, wa 1992 (Mulayo wa 140 wa 1992)  na Mulayo wa Ndaulo ya Zwidzidzivhadzi zwi Elanaho na Mishonga, 1965 (Mulayo wa 101 wa 1965) a zwi tevhedzi ndayotewa 

6.2. Khaṱhulo yo ḓo imiswa lwa miṅwedzi ya 24 u tendela Phalamennde uri i khakhulule khethekanyo dzenedzo. Mulayotibe uyu u langa kushumisele na u kufarele kwa mbanzhe na u ṱavhiwa ha miri ya mbanzhe nga mualuwa u itela u i shumisela ene muṋe. U ṋetshedza mpimo wa vhunzhi ha mbanzhe dzine mualuwa a nga vha nadzo na u ita uri u daha mbanzhe fhethu ha nnyi na nnyi hu vhe mulandu.           

7. Mulayotibe wa Khwiniso wa Masheleni wa 2017

7.1. Khabinethe yo tendela u rumelwa ha Mulayotibe Phalamenndeni. Mulayotibe u khou lingedza u ṱalutshedza Mulayo wa U Kuvhanganya Masheleni, , 1978 (Mulayo 107 wa 1978), nga u ṱanganyisa zwikwama zwiraru zwine zwa vha hone – Tshikwama tsha Thusedzo ya Tshiwo, Tshikwama tsha Mmbi ya Vhupileli ya Afrika Tshipembe na Tshikwama tsha Thusedzo ya Tshavhi – zwa vha Tshikwama tsha Thusedzo na Mveledziso ya Matshilisano tsha Lushaka tshithihi.

7.2. Nga murahu tshikwama tshi ḓo sedza kha phungudzo ya vhuleme ha zwiwo nga u zwi langa phanḓa ha musi zwi tshi bvelela na u ṱuṱuwedza mveledziso ya matshilisano ya zwitshavha.. Tshikwama tsho ṱanganyisaho zwoṱhe tshi ḓo thusa kha tshimbidza zwavhuḓi maitele a zwa ndaulo, na u ita uri hu vhe na tshumelo dza vhukoni kha zwitshavha zwi shayaho na u fhungudza mbadelo. Tshi ḓo ṱanganyisa bodo tharu dza vha bodo nthihi.

D. U tholwa

U tholwa hoṱhe hu ḓo itwa ho thoma ha khwaṱhisedzwa ndalukanyo dza vho tholwaho na u sedzwa arali vha si na milandu.

8.1. Tshumelo ya Mapholisa a Afrika Tshipembe

a. Mubirigadia Vho Ebrahim Ahmed Kadwa – Ṱhoho ya Vundu ḽa Gauteng: Bodo ya Vhulanguli ya ṱhoḓisiso ya Vhugevhenga vhu Itelwaho Muvhuso (DPCI); na
b. Mubirigadia Vho Moiki Obed Ngwenya – Ṱhoho ya Vundu ḽa Kapa Vhubvaḓuvha: DPCI.

8.2. Vho Collins Letsoalo – Mofosiri Mutshimbidzi Muhulwane (CEO) wa Tshikwama tsha Khombo dza Badani 

8.3. Miraḓo i si tshipiḓa tsha vhulanguli kha Bodo ya Dzhendedzi ḽa zwa Vhupfukandaela ya Milayo ya Vhuendi ha Badani:

a. Vho Bongekile Zulu (Mudzulatshidulo);
b. Vho Tshikane Owen Mtsetweni;
c. Vho Dokotela Prittish Dala;
d. Vho Dorcas Khosa-Shikwambana; na
e. Vho Bonolo Molemo Ramokhele.

8.4. Vhalangi vha si miraḓo ya vhulanguli kha Bodo ya Afrika Tshipembe ya Khamphani ya Vhukavhamabupo:

a. Vho Dudu Hlatshwayo; na
b. Vho Dokotela Kgabo Badimo.

8.5. Miraḓo i si tshipiḓa tsha vhulanguli kha Bodo ya Ndango ya Vhutsireledzi  ha Raḽiwei:

a. Vho Boy Johannes Nobunga; (Mudzulatshidulo);
b. Vho Yongama Pamla (Mufarisa Mudzulatshidulo );
c. Vho Sisa Lunga Mtwa;
d. Mueletshedzi Vho Nokuzola Gloria Khumalo;
e. Vho Nompumelelo Ekeke;
f. Vho Dineo Mathibedi;
g. Vho Salome Chiloane-Nwabueze;
h. Mueletshedzi Vho Frans Johannes van der Westhuizen; na
i. Mueletshedzi Johannes Collen Weapond.

8.6. Vho Khathutshelo Ramukumba – Muofisiri wa zwa Masheleni Muhulwane wa Poswo ya Afrika Tshipembe.

8.7. Vho Mlamli Booi – CEO wa SENTECH SOC Limited (Vho tholwa hafhu). 

8.8. Vho Dokotela Mzubanzi Bismark Tyobeka – CEO wa Tshiimiswa tsha Ndaulo ya Nyukiḽia tsha Lushaka (Vho tholwa hafhu).

8.9. Bodo ya Tshiimiswa tsha Ndaulo ya Nyukiḽia tsha Lushaka:

c. Vho Thapelo Motshudi (Mudzulatshidulo);
d. Vho Dineo Peta (Mufarisa Mudzulatshidulo);
e. Vho Protas Phili;
f. Vho Devinagie Bendeman;
g. Vho Dokotela Nomusa Qunta;
h. Vho Bernard Pelei Petlane;
i. Vho David Mamphitha; and
j. Vho Lindelwa Dlamini.

8.10. Bodo ya Vhalangi kha National Radioactive Waste Disposal Institute:

a. Vho Thandeka Zungu (Mudzulatshidulo);
b. Vho Mogwera Khoathane (Mufarisa Mudzulatshidulo);
c. Vho Dokotela Kgaugelo Chiloane;
d. Vho Cornelius Ruiters;
e. Vho Leandra Vilakazi;
f. Vho Lerato Makgae (Muhasho wa Zwiko zwa Minerala na Fulufulu); na
g. Vho Trevor Mark Gordon (Muhasho wa Mupo, zwa Maḓaka na Vhureakhovhe).

8.11. Nyengedzedzo: Tshifhinga tsha Ofisi tsha Bodo ya Vhalangi vha Dzhendedzi ḽa Masheleni a Mabindu Maṱuku.:

a. Vho AM Mahosi (Mudzulatshidulo);
b. Vho M Radebe (Mufarisa Mudzulatshidulo);
c. Vho J Kganyago;
d. Vho N Dlamini;
e. Vho NR Mlonzi;
f. Vho DL Mabuza;
g. Vho M Makara; na
h. Muimeli wa Koporasi ya Mveledziso ya zwa Nḓowetshumo.

8.12. Vho Mlindi Mashologu – Mufarisa Mulangi Muhulwane (DDG):  Mveledziso ya Tshitshavha tsha Mafhungo, Ṱhoḓiso, Muhasho  wa Vhudavhidzani na Thekhinoḽodzhi dza Didzhithala.  

8.13. Vho Thabitha Constance Mametja – DDG: Tshumelo dza Khamphani khulwane, Muhasho wa Vhulamukanyi na Mveledziso ya Ndayotewa .

Mbudziso:
Vho Phumla Williams – Muambeli wa Khabinethe
Luṱingothendeleki: 083 501 0139

Share this page

Similar categories to explore