1. Vhuimo ha Khabinethe nga ha mafhungo a ndeme kha nyimele ya zwino
1.1 Khabinethe i ṱanganedza u ḓivhadzwa ha u thomiwa ha Operation Phakisa nga Muphuresidennde Vho Jacob Zuma, zwine zwa ṱavhanyisa nḓisedzo nga pulane dzo ṱaṱanḓavhudzeaho dza uri hu shumiswa hani, thandululo ya thaidzo na mashumele a vhonalaho u itela u ṱuṱuwedza nyaluwo. Muhasho wa zwa Mupo u ḓo vha wone muhasho wa u tou thoma kha u ranga zwa u ṱanganelana na nḓowetshumo, vhashumi, vhaimeleli vha lushaka na vhoradzipfunzo kha u shumisana vha tshi honolola khonadzeo ya zwi vhuedzaho zwa ikonomi nga kha malwanzhe ashu.
Nga 2010, ikonomi ya lwanzhe sa zwine ya ḓivhiswa zwone, yo engedza nyaluwo ya Afurika Tshipembe ya Nyaluwo ya Ikonomi ya Zwibveledzwa Zwapo (GDP), nga R54 biḽioni, zwine zwo vhuedza nga mishumo i ṱoḓaho u swika 316 000. Vhuṱanzi vhu sumbedza uri malwanzhe ashu a nga kona u vhuedza GDP u swika kha R177 biḽioni nga 2033. Malwanzhe a na khonadzeo ya u sika mishumo thwii ya vhukati ha 800 000 na miḽioni. Hezwi zwikalo zwa nyaluwo zwi sumbedza nyaluwo ya ṅwaha nga ṅwaha ya phesenthe nṋa kha u engedza GDP na u sika mishumo.
Zwa Vhulimi ha zwa maḓini, vhuendi ha maḓini,oiḽi ya maḓini na zwa u waṋa gese na tsireledzo ya zwa maḓini, hezwi zwoṱhe zwo topolwa sa zwine zwa ḓo sedziwa khazwo kha ikonomi ya lutombo. Ḽebo ya nḓisedzo yo thomiwa nga fhasi ha vhupo vhuṅwe na vhuṅwe u itela u thusa u tandulula thaidzo dzi re kha tshiimo tshi tatisaho.
1.2 Khabinethe i khou livhuwa MaAfurika Tshipembe vhoṱhe na ḽifhasi kha u shela mulenzhe kha Ḓuvha ḽa Dzitshaka ḽa Nelson Mandela naṅwaha. MaAfurika Tshipembe vhoṱhe u bva kha khuḓa dzoṱhe dza shango vho aravha kha thambo ya u ṋetshedza tshifhinga na nungo dzavho hu u itela u ḓisa tshanduko.
Zwa khuwelelo ya u kulumaga zwi nakisa madzuloni ashu na u vhona uri mupo washu wo vhulungea. Sa tshipiḓa tsha heḽi fulo, Muhasho wa Muvhuso wa Tshumisano na zwa Sialala (Cogta) wo vhofholola vhaofisiri vha Thekhiniki vha Masipala vha 150 u ya kha mimasipala nga vhuphara uri vha vhe tshipiḓa tsha fulo heḽi ḽa u kulumaga khathihi na u tikedza mimasipala kha ṅwaha woṱhe.
Mafulo a no nga sa “War on Leaks” a lwisanaho na u shuluwa ha maḓi a ḓo bvela phanḓa nahone a ḓo khwaṱhisedzwa u itela uri vhaswa vha sa shumiho na miraḓo ya zwitshavha vha ṱuṱuwedzwe kha u farisana na muvhuso u lugisa hune maḓi a ḓo vha a tshi khou bvuḓa. Khabinethe i khou tsivhudza zwitshavha uri zwi dzudze milambo na miedzi zwo kuna nahone zwi zwavhuḓi sa izwi zwi tshi thusa kha matshilele a mutakalo o tsireledzeaho nahone a kwae. Milambo na miedzi yo tshikafhadzwaho zwi shushedza matshilele a zwitshavha zwi dzulaho tsini na milambo.
1.3 Khabinethe i ṱanganedza thendelano ya u thomiwa ha Bannga Ntswa ya Mveledziso (NDB) kha Samithi ya Vhurathi ngei Brazil na u thoma ofisi dzayo dza dzingu ngei Johannesburg. NDB i ḓo khwaṱhisedza tshumisano vhukati ha mashango ane a vha miraḓo ya BRICS na uri i thusedza kha zwine zwa itwa nga zwiṅwe zwiimiswa zwinzhi zwa masheleni. Izwo zwi ḓo vha zwi tshi khou engedza kha u ḓivhofha ho ṱanganelanaho ha mashango ane a vha miraḓo ya BRICS u itela u swikela tshipikwa tsho khwaṱhaho, nyaluwo ya tshoṱhe nahone yo dzikaho.
Ofisi ya dzingu i ḓo vha na mushumo wa ndeme wa u lambedza themamveledziso na thandela dza mveledziso ya tshoṱhe Afurika. Hu tshi khou fhaṱiwa ho sedzwa mashumele, zwi fanaho na zwa NDB ndi ndugiselo ya thandela ya tshiimiswa tshine tsha ḓo konisa u bveledzea ha thandela dza themamveledziso nnzhi dzi re na khonadzeo ya u vha hone kha dzhango. Hezwo zwo vha zwi saathu konadzea u itea u swika zwino nga nṱhani ha ṱhahelelo ya ndambedzo ya u lugisela thandela, khoṋo khulwane kha u ita uri mihumbulo ya thandela i vhe yo lugela ndambedzo na u thomiwa.
1.4 Khabinethe i vhiledziswa zwihulwane nga u aluwa ha khakhathi vhukati ha Vhupo ha Isiraele na Phaḽesitina. Khabinethe na yone i dovholosa zwo ambiwaho nga Muphuresidennde Vho Zuma zwo livhiswa kha muvhuso wa Isiraele zwa u imisa u tshoṱela ha muyani na mavuni hune ha khou bvela phanḓa na u lozwa matshilo na vilili ḽi vhavhaho ḽa zwa matshilo a vhathu. I dovha ya vhidzelela u fheliswa ha u ṱaselwa ha dzirokhethe kha vhadzulapo vha Isiraele nga Hamas.
Khabinethe i khou hanedzana na ndingedzo dzo dzumbamaho nga Muvhuso wa Isiraele kha zwa u shumiswa u tshoṱela Gaza hu u dzhiela fhasi Muvhuso wa Vhuthihi wa Phaḽesitina. Ahu nga ḓo vuwa ha vha na thandululo ya zwa mmbi vhukati ha phambano dza Isiraele na Phaḽesitina. Thandululo ine ya vha yone i yoṱhe i kha nyambedzano dza vhukuma nahone dza ngoho vhukati ha masia oṱhe.
Afurika Tshipembe i khou farisana na Muṅwaleli Dzheneraḽa wa Mbumbano ya Dzitshaka Vho Ban Ki-moon, kha u vhidzelela uri hu vhe na u ṱavhanya u imiswa ha u tshoṱelana u bva matungo oṱhe, na uri hu vusuludzwe u ela ha thuso dza vhuthu kha vhathu vha khou tambulaho vha Gaza. Nyimele ya zwa vhuthu ndi yone i khou vhiledzisaho Khabinethe. Muvhuso u khou humbela vhavhusi vha Egipita uri vha vulele mavothi vhathu vha Gaza vho vhaisalaho na vha kwameaho.
1.5 Khabinethe yo imela vhathu vha Riphabuḽiki ya Afurika Tshipembe, i livhisa ndiliso dzayo kha miṱa na khonani dza vhapondwa vha bufho ḽa Vhuendi ha Muyani ha Malaysia ḽe ḽa kwashekana Ukraine nga dzi 17 Fulwana 2014.
1.6 Khabinethe i livhisa ndiliso dzayo kha miṱa na khonani dza muṅwali vhe vha vhuya vha vha muwini wa Tshiphuga tsha Nobel Vho Nadine Gordimer vhe vha ri sia zwenezwino. Afurika Tshipembe ḽi ḓo ḓi dzula ḽi tshi elelwa mufumakadzi Vho Gordimer sa muhali wa polotiki vhe vha shumisa peni yavho na ipfi ḽa ṱhuṱhuwedzo u amba nga ha zwi si zwavhuḓi zwa muvhuso wa tshiṱalula.
Mufumakadzi Vho Gordimer vho vha vhone mutumbuli wa Khongirese ya Vhaṅwali vha Afurika Tshipembe (COSAW) na uri sa muraḓo wa African National Congress na vhalwi vha zwa polotiki nga 1989, vho ṱanziela kha u fhungudziwa ha tshigwevho tsha vharangaphanḓa vha 11 vha United Democratic Front na vhalwi vha zwa polotiki vha Vaal Civil Association. Maṅwalwa avho o shuma zwihulwane kha u lwa na khethululo nga muvhala, vho ṅwala zwi vhavhaho zwe wa itwa nga muvhuso wa khethululo nga muvhala kha maAfurika Tshipembe zwavho.
1.7 Khabinethe i livhisa ndiliso dzayo kha mubebi wa Taegrin Morris wa miṅwaha miṋa we a vhulawa kha tshiwo tsha u dzhiiwa ha goloi nga khani ngei Reiger Park Tshipembe ha Johannesburg. Khabinethe i dovha ya dzhenelela kha u sasaladza zwihulu tshiṱuhu tshingafho, nga maanḓa tshi tshi itelwa vhana. Khabinethe i dovha ya livhuwa mapholisa na miraḓo ya tshitshavha vhe vha thusa kha u vhuiswa ha Mongezi Phike o tsireledzea we a vha o dzhiiwa nga khani zwenezwino nga murahu ha musi khotsi awe vho dzhielwa goloi nga khani.
1.8 Khabinethe i humbudza maAfurika Tshipembe uri Chancery of Orders i khou ita thambo ya vho nangiwaho u bva kha miraḓo ya tshitshavha, zwiimiswa zwi si zwa muvhuso, madzangano a vhadzulapo na a zwa lutendo kha vhathu vhaṅwe na vhaṅwe vhane vha vha vho tewa nga u ṱanganedza ndaela ya Zwiphuga zwa Lushaka.
Zwiphuga zwa Lushaka ndi maitele a nṱhesa kha shango a u dzhiela nṱha vhadzulapo vho teaho. Muphuresidennde sa Mutikedzi Muhulwane wa Zwiphuga zwa Lushaka vha avhela hezwi zwiphuga.
Miraḓo ya tshitshavha vha humbelwa u ṋetshedza madzina a mudzulapo o tewaho ane a shela mulenzhe nga nḓila khulwane nga u shumisa fomo i wanalaho kha www.thepresidency.gov.za.
I tea u fhelekedzwa nga ṱhuṱhuwedzo nga thungo i katelaho hezwi:
- phara ya marangaphanḓa ine ya angaredza zwihulwane zwo swikelwaho nga munangiwa;
- mutevhe wa zwo khetheaho zwe zwa swikelwa nga munangiwa/ kha buḓo ḽawe/ kana kha luvhanḓe lwa dzitshakhatshakha;
- na ṱhanḓavhudzo ya zwo khetheaho, u ḓibvisa, tshumelo nga u tou ḓiṋekedza kana nyito ya vhuhali ye ya itwa nga munangiwa.
U nangiwa hu ḓo vala nga dzi 31 Fulwana 2014.
2 Tsheo dza ndeme dza Khabinethe
2.1. khabinethe yo gaganyelwa nga ha u ḓo shumiswa ha tshiteṅwa 100 (1) (b) tsha u ṱhaḓula kha Vunḓu ḽa Limpopo na u tendelwa ha u bva kha tshiteṅwa tsha u ṱhadula 100 (1) (b) u ya kha tshiteṅwa 100 (1) (a) hu na ndaela dzi re khagala dzo fhiwaho Khorondangi ya Vunḓu sa ṱhoḓea dzine vha tea u thoma u dzi swikela u itela u anganya u bva tshoṱhe.
Zwi tshi tshimbilelana na Ndayotewa, Khoro ya Lushaka ya Mavundu yo kwamiwa. U gaganyiwa hune ha ḓo sumbedza zwoṱhe zwo swikelwa na maitele a kushumele u ya phanḓa hu ḓo farwa vhege iḓaho.
2.2 Khabinethe yo tendela Mutheo wa Tshiṱirathedzhi wa Vhukati ha Themo wa 2014-2019 (MTSF) une wa ḓo shuma sa buḽoko ya tshifhaṱo kha miṅwaha miṱaṋu ya u thoma iḓaho ro livha kha bono ḽa 2030 kha Pulane ya Mveledziso ya Lushaka (NDP). MTSF yo katela zwidodombedzwa zwa pulane dza mashumele kha miṅwaha miṱaṋu u itela NDP, hu na zwo tiwaho, zwisumbedzisi, zwine zwa tea u shumiwa na vhuḓifhinduleli khathihi na zwifhinga zwa u ḓo vha ho no fhedzwa zwihulwane – u itela u vha na maitele a tevheleleaho khathihi na ṱholo dzi tikedzwaho nga vhuṱanzi kha u shumisiwa ha NDP.
MTSF i khou fhaṱiwa kha tshenzhemo na ngudo dza muvhuso nga tshifhinga tsha ndaulo ya 2009 – 2014, he mvelelo dza mapulanele, ṱholo na vhupima zwa shumisiwa lwa u tou thoma. Nga tshifhinga hetsho thendelano dza nḓisedzo dzo bveledziswa, u ṱola na u pima ha zwihulwane zwa 12 zwa mvelelo dza muvhuso zwine zwa katela na pfunzo ya ndeme, vhutshilo vhulapfu ha maAfurika Tshipembe, tsireledzo na vhutsireledzi, nyaluwo yo katelaho na mishumo ya vhukuma khathihi na mveledziso ya mahayani na mbuedzedzo ya mavu. Nga tshifhinga tsha ndaulo ya 2014 – 2019 tshivhalo tsha mvelelo tsho aluwa u ya kha 14, ho ḓadziswa nga dziṅwe mvelelo mbili hafhu – tsireledzo ya zwa matshilisano na u fhaṱa lushaka. Dzo fhelela dzoṱhe, hedzi mvelelo dzi katela ndima dzoṱhe dza NDP, Ofisi ya Kushumele, Tsedzuluso na Ndaulo i ḓo amba na vhoramafhungo u vha gaganyela nga ha MTSF hu si kale.
2.3 Khabinethe yo tendela uri Afurika Tshipembe ḽi fare Nyambedzano dza Ḽifhasi dza Vhufarisani ha Vhuḓi nga Tshimedzi 2014 fhasi ha thero: “U ṱuṱuwedza Saintsi, Thekhinoḽodzhi na Inovesheni (STI) u itela Tshanduko ya Ikonomi ya Matshilisano nga kha Milayo ya Vhufarisani ha Vhuḓi”
Nyambedzano i ṋea luvhanḓe Ṱhoho dza Mashango, vharangaphanḓa vha mabindu, vhoradzisaintsi, vhoradzipfunzo na vharangaphanḓa vha matshudeni uri vha kovhelane mihumbulo na tshenzhemo kha zwi tshimbilelanaho na STI. U ḓadzisa izwo nyambedzano i ḓo dovha ya ḓisa nyaluwo kha tshanduko ya ikonomi ya zwa matshilisano, mveledziso na nyaluwo Afurika.
U ḓa ha vhueni uvhu zwi ḓo dovha zwa sedza kha zwipikwa zwa NDP kha u khwiṋisa saintsi na thekhinoḽodzhi u itela tshanduko ya ikonomi ya matshilisano Afurika Tshipembe na u khwiṋisa dzangalelo ḽa u thoma u ita zwithu zwine wa tou vha wa u thoma u zwi ita kha dzingu, dzhango na ḽifhasini ḽothe nga vhuphara.
3 Zwine zwa ḓo vha zwi tshi khou itea
3.1 Muphuresidennde Vho Jacob Zuma vha ḓo rwelaṱari Ṅwedzi wa Vhafumakadzi ngei Union Buildings nga ḽa 31 Fulwana 2014 fhasi ha thero: “Anivesari ya vhu 60 ya thendelozwiwa ya Vhafumakadzi sa tshipiḓa tsha miṅwaha ya 20 ya Mbofholowo, hu tshi Iswa Phanḓa Adzhenda ya Vhafumakadzi!” U thomiwa ha mushumo uyu hu ḓo dzhenelelwa vho na nga Phalamennde ya Pan African ine ya ḓo dovha ya hulisa Dzangano ḽa Vhafumakadzi ḽa Pan African na zwe ḽa shuma kha u vhofholola vhafumakadzi vha Afurika Tshipembe.
Hu ḓo vha na mishumo yo vhalaho yo pulanelwaho ṅwedzi wa Ṱhangule u itela u pembelela zwinzhi zwe zwa vhuedza zwo itwaho nga Afurika Tshipembe zwi tshi shandukisa matshilo a vhafumakadzi vha Afurika Tshipembe. Mushumo muhulwane u ḓo farelwa Durban nga dzi 9 Ṱhangule. Muhasho wa Vhutsila na Mvelele, sa wone muhasho une wa tou vha phanḓa kha zwa Ṅwedzi wa Vhafumakadzi, na wone u ḓo ḓivhadza Zwifhinga zwa Nṱhesa zwa 20 zwa Vhafumakadzi kha ṅwedzi hoyu wa Ṱhangule. Hei mishumo mihulwane ine ya ḓo farwa ndi luswayo lwa zwe zwa swikelwa nga vhafumakadzi vhapo vha vhukoni vhuhulwanesa na zwihulwanesa zwe zwa swikelwa nga vhafumakadzi vha Afurika Tshipembe. Zwidodombedzwa zwa hei mishumo ine ya ḓo farwa zwi ḓo ḓivhadzwa zwenezwi zwifhinga zwi tshi khou ḓi ya.
3.2 Muphuresidennde Vho Jacob Zuma vho dzudzanyelwa u ranga phanḓa vhurumelwa vhune ha ḓo dzhenela Samithi ya Vharangaphanḓa vha United States – Africa, fhasi ha thero: “ U Bindudzela kha Murafho u Ḓaho”, u bva nga dzi 5 u ya kha dzi 6 Ṱhangule 2014. Samithi i khou lavhelelwa u kokodza vhalangi vhahulwane vha mabindu vha US na vha Afurika fhethu huthihi uri vha ambe nga ha vhubindudzi na zwikhala zwa mabindu Afurika.
Hu ḓo dovha ha vha na miṱangano ine ya ḓo farelwa thungo nga Vhaofisiri Vhalangi Vhahulwane vha Amerika na Afurika (CEOs) na Muṱangano wa Dziminisiṱa wa Mulayo wa Nyaluwo na Tshikhala Afurika (AGOA). Hei miṱangano i khou sedza kha u kwaṱhisa vhushaka vhukati ha United States na Afurika ,nga maanḓa kha mbambadzo na vhubindudzi.
Ndavhelelo dza mvelelo ndi: ṱhuṱhuwedzo ya ṱhanganelo ya dzingu kha dzhango; thikhedzo ya mbekanyamushumo dza mveledziso ya ikonomi dzo fhambanaho dza Mbumbano ya Afurika, mulalo na vhutsireledzi, hu tshi katelwa na u navhiswa ha AGOA; mafhungo a kwamaho zwa tshanduko ya kilima na tsireledzo ya mupo; khathihi na thuso ya u ḓo kona u swikela bono ḽa zwipikwa zwa Afurika nga 2063.
3.3 Muhasho wa Saintsi na Thekhinoḽodzhi u ḓo rwelaṱari u thomiwa ha Vhege ya Saintsi ya Lushaka (NSW) nga dzi 2 Ṱhangule 2014 fhasi ha thero: “Saintsi ya Ṋamusi, ndi ḽifhasi ḽa matshelo”. NSW ya 2014 i ḓo bvela phanḓa kha shango ḽoṱhe u swika nga dzi 9 Ṱhangule 2014. Hu ḓo vha na mishumo yo vhalaho ya saintsi ine ya ḓo farwa vhukati ha vhege kha shango ḽoṱhe. Hezwi zwi ḓo katela zwa u ṱana, maṱano a zwa saintsi, wekishopo na dziḽekitshara. Zwidodombedzwa zwa mishumo ine ya ḓo farwa zwi ḓo ḓivhadzwa zwenezwi zwifhinga zwi tshi khou ḓi ya. Khabinethe i khou vhidzelela vhabebi, vhadededzi, vhagudi na maAfurika Tshipembe zwavho uri vha vhe tshipiḓa tsha NSW ya 2014.
4 U tholiwa
4.1 Khabinethe yo dzhiela nṱha u ungedzwa ha themo ya ofisi ya miraḓo i tevhelaho kha Bodo ya Ḽothari ya Lushaka, musi zwa u thola mufara ḽaisentse wa vhuraru zwi tshi kha ḓi fhedziswa.
a) Phurofesa Vho Ntshengedzeni Alfred Nevhuṱanḓa (Mudzulatshidulo),
b) Vho Mathukana Mokoka,
c) Phurofesa Vho Govin Reddy,
d) Vho Zodwa Paulina Ntuli (muimeleli wa Muhasho wa Mbambadzo na Nḓowetshumo), na
e) Vho Ndileka Eumera Portia Loyilane.
4.2 Khabinethe yo tendela u tholiwa ha Vhalanguli vhane vha sa Shume Hone kha Bodo ya Ndangulo ya Tsireledzo zwi Tshilaho Maḓini (SAMSA).
a) Mufarisa Adimiraḽa Vho Johannes Mudimu (Mudzulatshidulo),
b) Dokotela Michael Harry Hendricks,
c) Advokheithi Vho Motsehoa Brenda Madumise (Mufarisa Mudzulatshidulo),
d) Vho Frederick Andrew Jacobs,
e) Vho Nomsa Margaret Cele, na
f) Vho Brett Naidoo.
4.3 Khabinethe yo tendela u tholiwa ha Vhanguli vhane vha sa Shume Hone kha Bodo ya Zhendedzi ḽa Vhuendi ha Zwiporoni ha Afurika Tshipembe (Prasa).
a) Vho Zodwa Penelope Manase,
b) Vho Dokotela Popo Molefe (Mudzulatshidulo),
c) Vho Carol (Roskruge) Cele,
d) Vho William Solomon Steenkamp,
e) Vho Nonduduzo Samukeliswe Kheswa,
f) Vho Mashila Jemina Matlala,
g) Vho Sfiso Buthelezi (vho tou dovha u tholwa hafhu ),
h) Vho Xolile George (vho tou dovha u tholwa hafhu vho Nangiwa nga Salga),
i) Vho Landon McMillan (muimeleli wa Vhufaragwama ha Lushaka), na
j) Vho Clement Manyungwana (Muimeleli wa Muhasho wa Vhuendi).
4.4 Khabinethe yo tendelana na u tholiwa ha miraḓo miswa ya Khantsele ya zwa Mupo wa Zwifhaṱwa.
Muimeleli wa Muhasho wa Mishumo ya Tshitshavha
a) Vho Sam Themba (Clive) Mtshisa,
Vhaimeleli vha Themamveledziso dza Mihasho
b) Vho Zukile C Mvalo,
c) Vho Martina Mapula Tshangela,
d) Vho Itumeleng Sizwe Kgomo,
Vhaimeleli vha Khantsele ya vha Phurofesheni ya Mupo wa Zwifhaṱwa
e) Vho Christina Alida Breed,
f) Vho Ancunel Anna-Lucia Steyn,
g) Phurofesa Vho Kathleen Anne Michell,
h) Vho Thembinkosi Matunda,
i) Vho Ezodidi Gugu Makongwana,
j) Vho Jerry Leigh Margolius,
k) Vho Anna-Marie Sassenberg,
l) Vho Dokotela Zwanani Titus Mathe,
m) Vho Nicolaas Daniel Lombard,
n) Vho Sithiwe Thubane,
o) Vho Douglas Michell,
p) Vho Isaac Mzumara Nkosi ( Mudzulatshidulo),
Vhaimeleli vha zwitshavha
q) Vho Niniza Fortunate Sithole (Mufarisa Mudzulatshidulo),
r) Advokheithi (Dokotela) Vho Nalini Maharaj,
s) Advokheithi Vho Derick Jeffrey Block, na
t) Vho Reginald Gaolatlhe Sefotlho.
4.5 Khabinethe yo tendelana na u tholiwa ha miraḓo i tevhelaho kha Bodo ya Mveledziso ya Nḓowetshumo ya u Fhaṱa.
a) Vho Lindelwa Teresa Myataza (Mudzulatshidulo),
b) Vho Christopher Siphiwe Jiyane (Mufarisa Mudzulatshidulo),
c) Vho Nazreen Sekao Pandor,
d) Vho Gonasagran Maduray,
e) Vho Nomsa Jacobs-Skweyiya,
f) Vho Sipho Abednego Mosai,
g) Vho Lefadi Lucas Makibinyane,
h) Vho Natalie Carol Skeepers,
i) Vho Selaelo Michael Makhura,
j) Vho Vuyiswa Victoria Sidzumo,
k) Vho Mandisa Fatyela-Lindie,
l) Vho Hareesh Lakha Patel, na
m) Vho Nico Maas.
4.6 Khabinethe yo tendela u tholiwa ha Vhalanguli vhane vha sa Shume Hone kha Bodo ya Bannga ya Mveledziso ya Tshipembe ha Afurika (DBSA).
a) Vho Busisiwe Abigail Mabuza (vho tou dovha vha tholiwa hafhu),
b) Vho Dokotela Lungile Ntombifuthi Nokuthula Bhengu-Baloyi (vho tou dovha vha tholiwa hafhu),
c) Vho Mary Vilakazi (vho tou dovha vha tholiwa hafhu),
d) Vho Dawn Marole (vho tou dovha vha tholiwa hafhu),
e) Vho Gugu Mtetwa,
f) Vho Mabotha Arthur Moloto,
g) Vho Anuradha Sing,
h) Phurofesa Vho Mark Swilling.
Yo bveledzwa nga Muhasho wa Vhudavhidzani
Mbudziso:
Vho Phumla Williams (Muambeli wa Khabinethe o tou Farelaho)
Vhukwamani: 083 501 0139
