Xikombelo xa ku pfumeleriwa ka nkunzi ya homu

Hi ku endla xikombelo xa mpfumelelo wa swifuwo swo nyikeriwa

ku hlengeleta swirho xidzi ku suka eka xifuwo u fanele u sungula u kuma mpfumelelo ku suka eka Murhijisitara: Antswisiwa ka Xifuwo (Registrar: Animal Improvement).

u fanele ku teka xikombiso xa ngati eka xifuwo lexi u lavaka ku hlengeleta xitirhisiwa xidzi. Rhumela xikombiso xa ngati eka laboretri yo tiveka ku kamberiwa DNA. Laboretri yi ta humesa xitifikheti xa phurofayili ya xifuwo. Xitifikheti xa laveka eka sosayithi yo kurisa swifuwo (animal breeders’ society) ku tiyisisa leswaku i xa le kwihi na vutitivisi bya xifuwo.

Dokodela ya mfumo ya swifuwo u fanele ku kambela xifuwo. Tihlanganisi na muofisiri wa swifuwo eka ndzawulo ya xifundzankulu ya vurimi. Kuva xifuwo xi ta kuma mpfumelelo tanihi xo nyikeriwa xi fanele kuva lexi hanyeke kahle no pfumala mavabyi. Dokodela ya swifuwo yi ta kambela nkoka wa swihalaki swa vununa na swilaveko swin’wana leswi bohiweke. Endzhaku ko kamberiwa, dokodela wa swifuwo u ta tata no sayina xiyenge xo “pasisa” eka fomo. Kumbe, u nga tirhisa dokodela wa swifuwo la nga riki wa mfumo.

Loko u yisile xikombelo xa wena, Murhijisitara na sosayithi yo kurisa swifuwo va ta tiyisisa vuxokoxoko lebyi yisiweke hi dokodela wa swifuwo na phurofayili ku suka eka laboretri. Loko va eneriseka hi vuxokoxoko, Murhijisitara u ta ku tivisa ku lulamisa ku kamberiwa ka xifuwo hi dokodela wa swifuwo, ku endlela ku kuma xitifikheti.

Loko kuri na vulamari bya chromosomal lebyi humelelaka eka ku kurisa ko karhi, Murhijisitara u ta ku kombela ku yisa xitifikheti xa karyotype xo basisiwa. Loko Murhijisitara na sosayithi yo kurisa swifuwo va nga enerisi va ta ku tivisa.

Lemuka: Loko kuri na ku tlula xifuwo xin’we lexi u lavaka ku hlengeleta xitirhisiwa xidzi ku suka eka xina, u fanel eku yisa xikombelo xin’wana hi xifuwo xin’we.

Leswi u faneleke ku swi endla

1. Teka xikombiso xa ngati xa xifuwo lexi u lavaka ku hlengeleta xitirhisiwa xidzi ku kambela DNA eka laboretri yo tiveka.
2. Tihlanganisi na ndzawulo ya xifundzankulu ya vurimi ku lavana na muofisiri wa vutshunguri bya swifuwo.
3. Hakela ntsengo lowu bohiweke hi cheke, ‘postal order’ kumbe mali eka Mulawuri-Jenerali: Ndzawulo ya Vurimi, Swihlahla na Vuphasi bya Tihlampfi. Loko u ta yisa xikombelo hi wexe na ntsengo wa xikombelo xa wena, u fanele ku vona leswaku u kuma rhasiti ya hakelo. Loko u ta hakela hi Akhawunti yo Hundzisela ya Elektroniki, u fanele ku hakela eka akhawunti leyi landzelaka:
   The Director-General: Agriculture, Forestry and Fisheries
   Standard Bank
   Nomboro ya akhawunti: 011219556
   Rhavi: Arcadia
   Nomboro ya rhavi: 000845/010845.
   Ref: Vito ra wena na xivongo
4. Kuma no tata fomo ya xikombelo leyi fanaleke eka inthanete. Tata swiyenge swa 1 na 3 eka fomo.
5. Namarheta xitifikheti xa phurofayili ya DNA na vumbhoni bya hakelo eka fomo ya wena ya xikombelo.
6. Rhumela matsalwa ya wena ya xikombelo hi poso eka Private Bag X138, Pretoria, 0001, kumbe u yisa hi wexe eka Delpen Building, Khona ya Annie Botha Avenue na Union Street, Riviera, Pretoria.

Leswi u faneleke ku swi endla

Makumenharhu wa masiku.

Xana swi durha mali muni

R620

Tifomo leti tatiwaka

• Approval of a bull for collection of semen
• Approval for a boar for artificial insemination
• Approval for a stallion for artificial insemination

Vuxokoxoko bya vutihlanganisi