Khabinethe yo ṱangana nga Ḽavhuraru, 16 Tshimedzi 2019 ngei Tuynhuys Ḓoroboni ya Kapa
A. Mafhungo nga ha Vhupo
1. Tsumbatswikelelea ya Ḽifhasi
1.1 Khabinethe yo ṱanganedza mawanwa a Tsumbatswikelelea ya Ḽifhasi a ṅwaha nga ṅwaha a Foramu ya Ikonomi ya Ḽifhasi a sumbedzaho Afrika Tshipembe ḽo gonyela nṱha kha vhuimo ha vhusumbe; zwa ḽi ita uri ḽi kunge vhukuma vhabindudzi na u vha na tshikhala tsha u sika mishumo i ṱoḓeaho vhukuma.
1.2 Muvhigo u bula zwauri Afrika Tshipembe ḽo ridzhisiṱara ‘mvelaphanḓa i vhonalaho vhukuma’ zwi tshi ya nga khwaḽithi ya zwa zwiimiswa, zwi ngaho sa u vhuedzedza ndinganyo ya maanḓa kha zwiimiswa zwa mivhuso zwo fhambanaho, na u khwinisa vhukoni ha zwa ndaulo kha sekithara dza nnyi na nnyi na vhuvhusi ha tshumisano.
1.3 Afrika Tshipembe na ḽone ḽo swikela tshikalo tsha 100 kha ndingano yaḽo yo bveledzeaho zwavhuḓi, ndindakhombo na mimaraga ya tshikolodo”, ḽa pimiwa 19 kha ḽifhasi ḽoṱhe sa senthara ya zwa masheleni. Muvhigo na wone wo pimela shango nṱha kha u vha “na iṅwe ya themamveledziso ya vhuendedzi yo bvelelaho vhukuma kha dzingu” (ḽo pimiwa u vha kha vhuimo ha 45) kha muelo wa maraga ḽo (pimiwa u vha kha vhuimo ha 35).
1.4 Tshikalo tsha vhuimo tsho khwiniswaho tsho khwaṱhisedza zwauri vhudzheneli ha muvhuso kha u khwaṱhisa mutheo wa u fhaṱa wa u vusulusa ikonomi u khou thoma u bveledza mvelelo dzavhuḓi. Khabinethe i ita khuwelelo kha MaAfrika Tshipembe ya u fhaṱa kha tswikelo iyi i mangadzaho musi ri tshi khou Alusa Afrika Tshipembe Roṱhe.
2. Vhubindudzi
2.1 Khabinethe yo ṱanganedza vhubindudzi nga vha ha Toyota Afrika Tshipembe ngei Kenya vhune ha ḓo vhona shango ḽi tshi ṱanganya hafhu zwipiḓa zwa Toyota Hilux zwo bveledzwaho ḽimagani ḽa vhubveledzi ḽa khamphani ngei Durban. Izwi zwi khou tshimbilelana na u khwinifhadza mbambadzo ya ngomu kha Afrika na u khwaṱhisa sekithara ya vhubveledzi ha moḓoro kha dzhango.
2.2 Sa tshipiḓa tsha u kunga vhabindudzi vhanzhi, Muphuresidennde Vho Cyril Ramaphosa vhege ino vho ambedzana na vhabindudzi na vharangaphanḓa vha mabindu sa tshiṅwe tshipiḓa tsha Samithi ya Financial Times Africa ya vhurathi ngei London. Vho ṋetshedza tshipitshi tsha u vula kha Samithi, tshe tsha sedza kha zwikhala na mafhungo a vhubindudzi kha mashango a Afrika.
2.3 Samithi ya Vhubindudzi ya Afrika Tshipembe ya vhuvhili i ḓo farwa u bva ḽa 5 u swika ḽa 7 Lara 2019. Khonferentsi i ḓo dovha hafhu ya ṱoḓa u kuvhanganya R1.2 triḽioni kha vhubindudzi vhuswa kha miṅwaha miṱanu i ḓaho na u bveledza shango sa vhuyo ha vhubindudzi hu takalelwaho.
3. Ndondolo ya maḓi
3.1 Musi ri tshi khou swika kha miṅwedzi ya tshilimo, Khabinethe i humbela vhathu vhoṱhe Afrika Tshipembe u shumisa maḓi nga nḓila kwao nahone yavhuḓi.
3.2 Khabinethe i dovha ya khoḓa miraḓo ya tshitshavha kha u bvela na u sa fhela mbilu nga tshifhinga tsha u imiswa ha tshumelo ho tou dzudzanywaho kha Thandela ya Maḓi ya Lesotho Highlands nga Vhalanguli vha Mveledziso ya Lesotho Highlands na Vhalanguli vha Thanele ya Trans-Caledon nga Tshimedzi na Lara 2019. U imiswa ha tshumelo ndi u itela ndondolo ya tshifhinga tshoṱhe, ine ya tea u itwa nga murahu ha miṅwaha ya 10 miṅwe na miṅwe.
3.3 Thusedzo dza shishi dzo thoma u itwa u itela u fhungudza masiandaitwa a gomelelo ḽi no dzulela u vha hone ngei Devhula ha Kapa. Thusedzo idzi ndi tshipiḓa tsha Mbuedzedzo ya Mavu na Mbekanyamushumo ya Thikhedzo ya Vhalimivhafuwi yo Ṱanganywaho. Masheleni a ṱoḓaho u swika R30 miḽioni o dzudzanywa nga huswa u itela thusedzo ya zwenezwo kha u renga na u kovhekanya ha pfushazwifuwo kha tshitshavha tsha vhalimivhafuwi sa muelo wa tshifhinga tshipfufhi. Muvhuso u ḓo engedza tshikalo tsha mbetshelwa ya maḓi nga u vhora magwedzho manzhi vhuponi ho kwameaho kha vundu.
3.4 Nṱha ha pulane dza zwiwo zwine zwa nga bvelela dza Muhasho wa Maḓi na Vhuthathatshili, Khabinethe i ṱuṱuwedza vhathu vhoṱhe shangoni u isa phanḓa na u vhulunga maḓi, sa i zwi Afrika Tshipembe ḽi shango ḽine ḽa vha na ṱhahalelo ya maḓi.
4. Milingo ya Ṱhanziela ya Ṋṱha (Maṱiriki) ya Lushaka (NSC)
4.1 Khabinethe i tamela mashudu vhagudiswa vhoṱhe musi vha tshi khou lugela milingo ya mafhelo a ṅwaha. Milingo ya NSC ya Kilasi ya Maṱiriki ya 2019 i ḓo ṅwalwa u bva ḽa 23 Tshimedzi u swika ḽa 28 Lara. Ṱhanganyelo ya vhagudiswa vha tshifhinga tshoṱhe vha 629 197 na vhagudiswa vha si vha tshifhinga tshoṱhe vha 122 471 vho ḓiṅwalisela u ṅwala mulingo.
4.2 Khoro ya Khwaṱhisedzo ya Khwaḽithi kha Vhugudisi na Pfunzo u bva kha Gireidi 10 u swika Gireidi 12 na u bva kha Gireidi R u swika Gireidi 9 (Umalusi) yo khwaṱhisedza tshiimo tsha ndugelo nga Muhasho wa Pfunzo ya Mutheo (DBE) na mihasho yayo ya vundu u laula NSC ya 2019.
4.3 Khabinethe i ṱuṱuwedza vhabebi na vhaunḓi u tikedza vhana vhavho nga nḓila iṅwe na iṅwe ine ya konadzea musi vha tshi khou ḓilugisela u pfuka miṅwaha yavho ya 12 ya u dzhena tshikolo. Vhadzulapo vha ṱuṱuwedzwa u sika vhupo havhuḓi ha vhana u itela uri vhana vha ṅwale milingo yavho ya u fhedzisela.
5. Tshikimu tsha Thusedzo ya Masheleni tsha Matshudeni tsha Lushaka (NSFAS)
5.1 Khabinethe i ṱuṱuwedza matshudeni oṱhe vho teaho u wana ndambedzo ya NSFAS kha ṅwaha wa akhademi wa 2020 u ita khumbelo. Tshifhinga tsha u ita khumbelo dza NSFAS tsho vula lwa tshiofisi u itela vhagudiswa vhane vha tama u isa pfunzo dzavho phanḓa kha dziyunivesithi na khoḽidzhini dza Vhugudisi na Pfunzo dza Mishumo ya Zwanḓa na Thekhiniki.
5.2 Datumu ya u fhedzisela u ita khumbelo dza ndambedzo ya NSFAS ndi vhukati ha vhusiku ha ḽa 30 Lara 2019. Vhavhuelwa vha zwino vhoṱhe vha tshikimu a vha tei u ita khumbelo.
6. Khalaṅwaha ya Muthelo
6.1 Khabinethe i khoḓa vhatheli vha dzimiḽioni vho no ḓadzaho na u vhuisa fomo dzavho dza muthelo wa mbuelo. Khuvhanganyo ya mbuelo nga nḓila ya vhukoni na yavhuḓi i fulufhedzisa maanḓalanga a zwa masheleni.
6.2 Tshumelo ya Muthelo ya Afrika Tshipembe (SARS) i ḓo vha yo vula nga Migivhela u bva nga 08:00 u swika 13:00 nga Tshimedzi 2019 u thusa vhatheli u ḓadza na u vhuisa fomo dzavho dza muthelo.
6.3 Vhatheli vha khou humbudzwa u vhulunga ṱhanganyelo na rasiti dzoṱhe dza thikhedzo u tikedza maitele avho a u ḓadza na u vhuisa fomo ya muthelo. Vhatheli vha ṱuṱuwedzwa zwihulu u shumisa tshaneḽe dza didzhithala dza u ḓadza na u vhuisa fomo ya muthelo nga eḽekitroniki (eFiling) na nga MobiApp ya SARS zwine zwa ṋetshedza zwidodombedzwa zwi re kha ngona zwine zwa swikelwa nga vhashumisi 24/7.
7. Khakhathi dzi Ḓisendekaho nga Mbeu na u Vhulawa ha vhathu vha tshifumakadzini (GBVF)
7.1 Khabinethe i khoḓa vhasedzulusi vha Yuniti ya Vhutshinyi ha zwa Vhudzekani, Tsireledzo ya Vhana, Khakhathi dza Muṱani ya Tshumelo dza Tshipholisa tsha Afrika Tshipembe ngei KwaZulu-Natal, vhe vha shuma nga maanḓa vha ita uri hu vhe na tshivhalo tsha 35 tsha zwigwevho zwa vhutshilo hoṱhe u dzhele na miṅwaha ya 621 ya u valelwa dzhele kha vhatshinyi vha zwa vhudzekani nga Khubvumedzi fhedzi.
7.2 Khabinethe i dzula yo ḓiimisela kha u khwaṱhisa zwiimiswa zwa muvhuso u vhona uri vhatshinyi vha GBVF vha a farwa nga u ṱavhanya vha livhana na tshanḓa tsha vhukuma tsha mulayo. Khabinethe yo dovha hafhu ya ita khuwelelo yayo kha tshitshavha u isa phanḓa na u shuma na mazhendedzi a kombetshedzaho u tevhedza mulayo u fhelisa khakhathi dzi itelwaho vhafumakadzi na vhana Afrika Tshipembe.
B. Tsheo dza Khabinethe
1. Pulane ya Zwiko zwo Ṱanganywaho (IRP) ya 2019
1.1 Khabinethe yo tendela mulevho wa IRP2019, une wa ṋetshedza ndaedzi ya muvango wa fulufulu i lavhelelwaho ya shango lwa tshifhinga u swika 2030.
1.2 Nga Ṱhangule 2018, Khabinethe yo tendela mviswa ya mvetomveto ya IRP2018 u itela vhuvhudzisi ha nnyi na nnyi, he ha vha hone vhukati ha Khubvumedzi na Lara 2018. Mahumbulwa manzhi o ṱanganedzwaho a tshi bva kha vhathu, vhorapfunzo, vhomakone vha bvaho kha sekithara dza fulufulu na vhakwamei vho teaho vha ngaho vha Khoro ya Vhashumi na Mveledziso ya Ikonomi ya Lushaka na Komiti ya Phothifolio nga ha Fulufulu, vho dzheniswa kha IRP2019.
1.3 Pulane yo dzinginya thusedzo dza ṱahe u vhona uri shango ḽi fhindulana na ṱhoḓea dza fulufulu u itela miṅwaha ya fumi i ḓaho. Thusedzo i bva kha mutheo une wa vha hone zwino wa ṱhoḓea na ṋetshedzo ya fulufulu ḽa shango na pfanelo dza shango dza dzitshaka kha maimo a vhubveledzi a fhasisa. Pulane i dzula i kha muhanga wa mbekanyamaitele ya u tevhelela muvango wa fulufulu yo fhambanyiswaho ine ya fhungudza vhufulufheli kha zwiko zwa fulufulu zwa mutheo zwi si gathi kana tshithihi. I ḓo vusuludzwa zwi tshi tshimbilelana na vhupo ha sekithara ya fulufulu ino khou shanduka.
1.4 IRP2019 yo tendelwaho i ḓo gazetiwa ya swikelea nga kha webusaithi ya Muhasho wa Zwiko zwa Minerala na Fulufulu: www.dmr.gov.za.
2. Tshitatamennde tsha Mbekanyamaitele ya Mugaganyagwama wa Vhukati ha Ṅwaha (MTBPS)
2.1 Minisṱa wa zwa Gwama Vho Tito Mboweni vho ḓivhadza Khabinethe nga ha MTBPS. Mafheloni a ṅwedzi uno, Minisṱa vha ḓo swikisa MTBPS Phalamennde, ine ya ḓo sumbedza nzudzanyo kha mugaganyagwama wa lushaka u khwaṱhisedza vhubvelaphanḓa ha zwa masheleni.
2.2 Khabinethe i na fulufhelo ḽa uri MTBPS i ḓo sumbedza kha vhathu vha Afrika Tshipembe na vhabindudzi uri muvhuso wo ḓikumedzela u langa ikonomi nga nḓila ya vhuḓifhinduleli na ndinganyo.
3. Muhanga wa Mveledziso ya Fhethu ha Vhudzulo ha Lushaka (NSDF)
3.1 Khabinethe yo tendela nyanḓadzo ya NSDF u itela mahumbulwa a nnyi na nnyi. Muhanga uyu u dzinginya thusedzo dzi ḓisaho tshanduko kha masia a mveledziso a songo ṱumanaho a dzitshaka, ane a ya phanḓa a bveledza tshayandinganyo kha fhethu ha u dzula shangoni. U topola vhupo ha tshikhala na u dzinginya ndangulo iI na nyito kha ekhosisteme na zwiko zwa mupo zwa shango.
3.2 Muhanga u dzinginya sia ḽa fhethu ḽo teaho ḽo livha kha mveledziso ya ikonomi ya matshilo i na mvelaphanḓa ya shango, ya ṋetshedza ṱhanganyo ya zwa sekithara ya tshiimo tsha nṱha ya tshimbidza maitele a zwa madzulo.
4. Muvhigo wa Sisteme ya Mafhungo a Tsireledzo ya Matshilo yo Ṱanganywaho (NISPIS)
4. Khabinethe yo ṱanganedza mawanwa a zwa pfunzo kha tsedzuluso yo itwaho kha vhavhuelwa vha mundende vha re kha Gireidi 12. Mafhungo o wanala kha NISPIS, ine ya wanulusa vhagudiswa nga u shumisa nomboro dzavho dza ḽiṅwalo ḽa vhuṋe, lushaka lwa mundende we vha u ṋewa na zwikolo zwine vha wanala khazwo.
4.2 U ya nga sisteme, kha vhagudiswa vha 400 761 vhe vha phasa milingo yavho ya NSC ya 2018, vha 237 114 khavho ndi vhavhuelwa vha mundende. Vha Phesenthe dza henefha kha 36 vho wana Bachelor, phesenthe dza 38 vho wana diploma na phesenthe dza 26 vho wana ṱhanziela dza nṱha.
4.3 Mvelelo dzi khwaṱhisa mveledzwa kwao dza thusedzo ya muvhuso, nga maanḓa kha u khwinisa matshilo a vhana vha sa koni u ḓitsireledza na vha shayaho.
5. Komiti ya dziMinisṱa (IMC) ya Mbuedzedzo ya Mavu
5.1 Khabinethe yo ḓivhadzwa nga ha mvelaphanḓa yo itwaho nga IMC ya Mbuedzedzo ya Mavu nga ha u tshimbidza nga u ṱavhanya zwa mbuedzedzo ya mavu na u kovhela nga huswa nga kha ṋetshedzo ya mavu a langwaho nga muvhuso u itela mveledziso ya madzulo a vhathu.
5.2 Khabinethe yo ṱanganedza mvelaphanḓa yo itwaho nga IMC. Yo dovha hafhu ya tendela madzinginywa kha mavu a langwaho nga muvhuso o topolwaho. Zwipiḓa zwa henefha kha 167 zwa mavu a langwaho nga muvhuso a hekithara dzi eḓanaho 14 105 zwo farwaho nga Muhasho wa zwa Mishumo na Themamveledziso zwo tendelwa uri zwi ḓo ṋetshedzwa u itela mveledziso ya madzulo a vhathu nga nzudzanyo ya Maanḓa a Ramilayo kha Zhendedzi ḽa Mveledziso ya Vhudzulo (HAD). HDA ndi zhendedzi ḽa mveledziso ḽa sekithara ya nnyi na nnyi ya lushaka ḽine ḽa wana na u lugisa mavu khathihi na u bveledza mavu ngeno thandela i tshi langa mveledziso ya zwa dzinnḓu na madzulo a vhathu.
5.3 Khabinethe yo tendela uri hu vhe na nyimiso ya tshumelo lwa mulayo kha khamphani dzoṱhe dzi langwaho nga muvhuso na zwiṅwe zwiimiswa zwa nnyi na nnyi zwi ime u ṋetshedza mavu azwo afhio na afhio.
C. Milayotibe
1. Mulayotibe wa Tshikafhadzo ya Ole kha zwa Ḓanzhe wa 2019 (Ndugiselo, Phindulo na Tshumisano)
1.1 Khabinethe yo tendela nyanḓadzo ya Mulayotibe wa Tshikafhadzo ya Ole kha zwa Ḓanzhe wa 2019 (Ndugiselo, Phindulo na Tshumisano), une wa ṋetshedza mveledzwa kha Khuvhangano ya Dzitshaka nga ha Ndugiselo, Phindulo na Tshumisano ya 1990.
1.2 Khuvhangano ya zwa ḓanzhe ya dzitshaka yo ita maga a u sedzana na zwiwo zwa tshikafhadzo ya ole lwanzheni kha tshaka dzoṱhe na nga tshumisano na maṅwe mashango. Afrika Tshipembe ndi muraḓo wa Dzangano ḽa Maḓanzhe a Dzitshaka, zhendedzi ḽa Mbumbano ya Dzitshaka ḽi na vhuḓifhinduleli ha u ṱuṱuwedza tsireledzo ya nyendedzo na vhuthivheli ha tshikafhadzo ya zwa lwanzheni.
1.3 Musi Mulayotibe wo tendelwa wa vha mulayo, u ḓo konisa Afrika Tshipembe u shumisa mbekanyamushumo dza vhurangeli, vhugudisi na u shumisa mbekanyamushumo na maitele o teaho a nḓivhadzo ya mviswa ya ole u itela zwikepe zwi fhiraho kha khunzikhunzi dza Afrika Tshipembe.
D. Zwi khou ḓaho
1. Guvhangano ḽa Mivhuso Yapo na Misanda yo Vhumbanaho (UCLG): Samithi ya Ḽifhasi ya Vharangaphanḓa Vhapo na vha Dzingu
1.1 Guvhangano ḽa UCLG: Samithi ya Ḽifhasi ya Vharangaphanḓa Vhapo na vha Dzingu i ḓo farwa u bva ḽa 11 u swika ḽa 15 Lara 2019 kha Senthara ya Miṱangano ya Dzitshaka ya Albert Luthuli ngei Durban.
1.2 Yo dzudzanywa nga UCLG, Samithi iyi ndi khuvhangano ya ḽifhasi ḽoṱhe i ṱuṱuwedzaho vhukuma ya dzimeyara, dzikhantseḽara, muvhuso wapo na vhashumisani vha ḽifhasi ḽoṱhe. Ḽi ḓo vha guvhangano ḽa u thoma ḽi tevhelaho Khonferentsi ya Habitat III nahone vha ḓo wana muvhigo wa mvelaphanḓa kha u shumiswa ha Zwipikwa zwa Mveledziso i na mvelaphanḓa na ṱhuṱhuwedzo dzazwo kha tshiimo tshapo.
2. U rwela ṱari nga Muphuresidennde ha Modeḽe wa Mveledziso wa Tshiṱiriki tsha eThekwini
2.1 U rwela ṱari ha modeḽe wa Mveledziso wa ḓorobo khulwane/tshiṱiriki ngei eThekwini ndi Ḽavhuṱanu, 18 Tshimedzi Tshiṱediamu tsha Princess Magogo ngei in KwaMashu.
2.2 Sa tshipiḓa tsha u rwela ṱari, Muphuresidennde Vho Ramaphosa vha ḓo vula Mara Phone, ḽine ḽa vha ḽimaga ḽa smartphone ḽiswa ḽo ḓiswaho nga vha pan-African conglomerate Mara Group. Vhubindudzi uhu ha thekiniki khulu vhu vhumba tshipiḓa tsha mulanga wo itwaho kha Samithi ya Vhubindudzi Afrika Tshipembe ya u aniswa lwa tshiofisi ṅwaha wo fhelaho.
2.3 Muphuresidennde Vho Ramaphosa vha ḓo dalela vho na Tshiṱitshi tsha Mapholisa tsha Inanda u ya u sedza mafhungo a tsireledzo na ndondolo ngeno Minisṱa wa Mutakalo, Dokotela Vho Zweli Mkhize, vha tshi ḓo dalela zwiimiswa zwa mutakalo.
3. Foramu ya zwa Ikonomi ya Russia na Afrika
3.1 Muphuresidennde Vho Ramaphosa vha ḓo ranga phanḓa vhurumelwa ha Afrika Tshipembe kha Foramu ya zwa Ikonomi ya Russian na Afrika ya u thoma, ine ya ḓo farwa ngei Sochi, Russia u bva ḽa 23 u swika ḽa 24 Tshimedzi 2019.
3.2 Foramu i ḓo sedza kha masia a ndeme a tshumisano vhukati ha Russia na mashango a Afrika. Nyambedzano dzi ḓo sedza ṱhoho tharu dza ndeme: “U sika Vhushaka ha zwa Ikonomi ho Khwaṱhaho”, “U sika Thandela dzo Ṱanganelaho” na “U shumisana kha Sekithara dza Matshilo na vhulondoli ha vhathu.’’
E. Milaedza
1. Khabinethe yo livhisa ndiliso kha:
- vhathu na muvhuso wa Japan zwo vhangwa nga typhoon ye ya kumba shango, zwa vhanga mpfu dza tshivhalo na tshinyadzo ya themamveledziso.
2. Khabinethe yo fhululedza:
- vha Springboks kha u swika kha luṱa lwa vhuvhili lwa Khaphu ya Ḽifhasi ya Rugby ya 2019 ngei Japan na u vha tamela mashudu mavhuya musi vha tshi ḓo fhirela phanḓa kha thonamennde.
- Minisṱa Muhulwane Vho Abiy Ahmed Ali vha Ethiopia, vhe vha avhelwa Nobel Peace Prize kha u vhona ndingedzo dzavho dza u swikela mulalo na nyanḓano ya dzitshaka nahone nga maanḓa, ndingedzo dzavho dza u fhelisa nyimele i konḓaho ye ya dzhia tshifhinga tshilapfu vhukati ha Ethiopia na Eritrea.
- Vho Brigid Kosgei vha Kenya vhe vha kunda rekhodo ya ḽifhasi ya vhafumakadzi ngei kha Marathyoni wa Chicago. Khathihi na Vho Eliud Kipchoge kha u vha mugidimi wa marathyoni wa u thoma u kunda tshikhala tsha awara mbili; nge vha gidima mbambe ya khiḽomitha dza 42 nga awara dza fhasi ha mbili.
- vhathu vha Riphabuḽiki ya Mozambique vhe vha fara khetho dza Vundu, Phalamennde na dza Muphuresidennde nga Ḽavhuvhili, ḽa 15 Tshimedzi 2019. Khomishini ya Mbumbano ya Afrika yo rumela vhomakone vha zwa khetho na vhalavhelesi kha shango ho sedzwa thambo yo bvaho kha Muvhuso wa Mozambique.
3. U tholwa
U tholwa hoṱhe ho fhira kha khwaṱhisedzo ya ndalukano na thendelo yo teaho.
3.1 Miraḓo ya Bodo ya Tshikwama tsha Fulufulu tsha Vhukati:
a. Dr Monde Mnyande (Mudzulatshidulo);
b. Ms Nolubabalo Sondlo;
c. Mr Nkululeko Poya; and
d. Adv Priakumari Hassan.
3.2 Miraḓo sa dzithirasitii dza Brand South Africa Trust:
a. Ms Thandi Tobias-Pokolo (Mudzulatshidulo)
b. Ms Loretta Jacobus;
c. Prof Yiva Rodny-Gumede;
d. Ms Rashel Kalidass;
e. Ms Muditambi Ravele;
f. Dr Stavros Nicolaou;
g. Mr Mlungisi Lulu Johnson;
h. Mr Bushang Jacques Modipane;
i. Mr Johannes George Sebulela;
j. Dr Keabetswe Modimoeng;
k. Ms Tebogo Mamorobela;
l. Ms Sisanda Bukeka-Nkoala; and
m. Mr Andrew Madella.
3.3 Miraḓo ya Bodo ya Vhalangi ya Tshiimiswa tsha Nyanḓadzamafhungo tsha Eḽektroniki tsha Lushaka tsha Afrika Tshipembe:
a. Ms Molebogeng Leshabane (Mudzulatshidulo);
b. Ms Bongekile Filana;
c. Ms Tobeka Buswana;
d. Prof. Christian Adendorff;
e. Mr Melvyn Lubega;
f. Ms Nomonde Hlatshaneni; na
g. Mr Lionel Adendorf.
3.4 Miraḓo ya Bodo ya Vhalangi ya Ofisi ya Poswo ya Afrika Tshipembe
a. Ms Tshikani Colleen Makhubele (Mudzulatshidulo);
b. Mr Ismail Mamoojee;
c. Ms Nondumiso Pumela Ngonyama;
d. Mr Kgamedi Albert Ramoadi;
e. Ms Catharina van der Sandt;
f. Ms Nonzukiso Zukie Siyotula;
g. Mr Zolani Kgosie Matthews (Muimeli wa mbumbano ya vhashumi); and
h. Mr Thomas Sipho Nkese (Muimeli wa mbumbano ya vhashumi).
3.5 U tholwa hafhu ha Vho Thobile Lamati sa Mulanguli Muhulwane (DG) kha Muhasho wa Mishumo na Vhashumi lwa miṅwaha miṱanu.
3.6 Vho Simone Constance Geyer sa Tshanḓa tsha DG kha DBE.
Hu vhudziswa:
Vho Phumla Williams – Muambeli wa Khabinethe o tou farelaho
Luṱingokhwalwa: 083 501 0139
