A. Merero e Bohlokwa Seemong sa Bjale
1. Seemo sa Masetlapelo sa Bosetšhaba
1.1. Mmušo wa Afrika Borwa o ikarabetše go leuba leo le phatlaletšego le lefase la Bolwetši bja Kokwanahloko ya Khorona (COVID-19) ka go goeletša Seemo sa Masetlapelo sa Bosetšhaba ka Hlakola 2020, go ya le ka Molao wa Taolo ya Masetlapelo wa 2002 (Molao wa bo 57 wa 2002). Se se ile sa kgontšha karabelo yeo e logagantšwego ebile e kgokaganego go boloka maphelo le boitekanelo.
1.2. Naga e bile ka tlase ga melawana ya Seemo sa Masetlapelo sa Bosetšhaba ka baka la COVID-19 go tloga ka Hlakola 2020 ge Afrika Borwa e be e eba le motho wa mathomo yoo a nago le kokwanahloko ye. Mopresidente o tsebišitše dikimollo tše dingwe gape tšeo di lebeletšwego go bea naga legatong le leswa ge go etla taolong ya leuba la COVID-19.
1.3. Katološo yeo e sa tšwago go dirwa ya Seemo sa Masetlapelo sa Bosetšhaba go fihla ka la 15 Moranang 2022 e lemoga bohlokwa bja go tšwela pele go oketša melawana yeo e lego gona le dipeakanyo tša komanamadulaabapile ka makala a mmušo go šomana le ditlamorago tša masetlapelo.
1.4. Kabinete e dirile boipiletšo bja gore melawana ya tša polokego ya maphelo e latelwe, e bjalo ka go apara maske, go bula sekgoba, go se fete palo ye itseng ya dikgobokano, mmogo le go entela. Melawana ye e tla kgona gape go re kgontšha gore re hlame mananeo a tša tšhoganetšo le karabelo go fokotša go gakala ga COVID-19.
2. Go Entela Kgahlanong le COVID-19
2.1. Kabinete e gopoditše batho ka moka ka Afrika Borwa go tšwela pele go ntšha mahlo dinameng bjale ka ge re sešo re fenya COVID-19, ya ba ya ipiletša go bao ba nago le mengwaga e 12 le go feta go yo entela. Go entela e sa dutše e le sona sebetša se sekaonekaone kgahlanong le kokwanahloko, gomme go fokotša kotsi ya go lwala kudu, go robala bookelong le lehu.
2.2. Le ge palo ya diphetetšo le mahu e le fase gabjale, re lebagane le kgonagalo ya lephoto la bohlano mo dibekeng tše di tlago. Sebetša sa rena se tee seo re nago le sona ke bohlatse bja saense bjoo bo bontšhago maatla a meento ya COVID-19. Naga ya borena e šetše e hlabetše ditšhwaana tše dimilione tše 33 tša meento ya COVID-19.
2.3. Kabinete e tšwetše pele ya amogela Molawanatšhomo ge go etla taolong ya go bewa pepeneneng ga COVID-19 ka mafelong a mošomo, woo o phatlaladitšwego ke Kgoro ya Mešomo le Bašomi. Molawanatšhomo o hlamilwe go latela dipoledišano tša setšhaba le Lekgotla la Bosetšhaba la Tlhabollo ya Ikonomi le Bašomi, gomme o tla phethagatšwa ge Seemo sa Masetlapelo sa Bosetšhaba se fedišwa.
2.4. Molawanatšhomo o tla hlahla bengmešomo le bašomi ge ba dira goba ba mpshafatša leano la tekolo ya dikotsi go fokotša diphetetšo tša COVID-19 ka mafelong a mošomo. O hlalosa mekgwa e bjalo ka go entela, go bula sekgoba le go hlweka, elego tšeo di ka dirwago go hlokomela mafelo a mošomo.
3. Kopano ya tša Peeletšo ya Afrika Borwa (SAIC)
3.1. Kabinete e amogetše dikemedi go tšwa ka mo nageng le lefaseng ka bophara kopanong ya bone ya SAIC yeo e tlo bago ka la 24 Hlakola 2022 go la Johannesburg.
3.2. Kopano e laetša menyetla e mentšhi ya peeletšo mmogo le dibaka tšeo Afrika Borwa e di fago, mo nakong ya kgokaganyo ya Afrika ka Kgwebišano yeo e Lokologilego ka Kontinenteng ya Afrika (AfCFTA) yeo e tšweletšago pele kgwebišano ka gare ga Afrika.
3.3. Dipeeletšo tša ka mo gae le tša go tšwa ka ntle ga naga di raloka karolo e bohlokwa kgodišong ya ikonomi ya borena le go hlola mešomo yeo e swarelelago. Kopano ya SAIC e hlohleletša mešongwana ya ikonomi, mešomo le nyakego ya badiriši tšeo di ka thekgago tsela ya kgolo ya naga.
3.4. Dikopano tša rena tšeo di fetilego tša peeletšo di gokeditše dibilione tše 744 tša diranta tšeo di ikgafetšwego. Go diprotšeke tše 152 tša dipeeletšo tšeo di tsebišitšwego, tše 45 di šetše di phethilwe gomme tše dingwe gape tše 57 di sa agwa.
3.5. Kabinete e na le boitshepo bja gore kopano ya ngwageng o e tla ikaga go tšwa motheong wa rena wa peeletšo, bjalo ka karolo ya lesolo la setšhaba sa borena go goketša dipeeletšo tša diranta tše ditrilione tše 1.2 mo mengwageng e mehlano.
4. Seabe sa ntwa ya Russia le Ukraine go ikonomi
4.1. Kabinete e lekola seabe seo ntwa yeo e tšwelago pele gareng ga Russia le Ukraine e tlo bago le sona mo ikonoming ya naga, bjale ka ge ditlamorago tša yona di bonala ka mebarakeng ya ditšhelete le dithekong go phatlalala le lefase.
4.2. Tsela e kaonekaone ya go šireletša ikonomi ya rena le boitekanelo bja batho ba borena ke go tšwela pele ka phethagatšo ya Leano la Mpshafatšo le Tsošološo ya Ikonomi (ERRP).
4.3. Mmušo o ikgafile go šomiša didirišwa ka moka tšeo re nago le tšona go šireletša MaAfrika Borwa go ditlamorago tša seemo seo se gakalago sa ditheko le go netefatša gore ikonomi ya rena e kgona go kgotlelela dinako tše tše boima.
5. Go Rekišwa Okšeneng ga Maphoto a Seyalemoya ao a Nyakwago Kudu
5.1. Kabinete e amogetše go phethwa ka katlego ga okšene ya mathomo ka nageng ya go rekišwa ga maphoto a seyalemoya ao a nyakwago kudu ka ba Bolaodi bjoo bo Ikemetšego bja Dikgokagano ka Afrika Borwa (ICASA). Lekgetho la dibilione tše 14.4 tša diranta leo le kgobokeditšwego go tšwa okšeneng le tla išwa sekhwameng sa bosetšhaba gore le thekge ditlapele tša bosetšhaba tšeo di akaretšago kagoleswa ya ikonomi, go hlola mešomo yeo e hlokegago kudu, le go lwa le bomenetša, bosenyi, le dikgaruru tša bong le go bolawa ga basadi.
5.2. Go ba gona ga lephoto leo le nyakegago kudu la tlaleletšo go tla akgofiša kabo ya ditheknolotši tše diswa tše bjalo ka 5G, go fokotša theko ya datha ya dillathekeng le go netefatša gore go ba le kgokagano e maatla ya inthanete. Go abelwa laesense ga lephoto le leswa go sepela le boitlamo bja go kgokaganya dikolo tša setšhaba, mafelo a tša maphelo le ditiši tša maphodisa mo nakong ya mengwaga e meraro yeo e tlago.
6. Letšatši la Ditokelo tša Botho
6.1. Kabinete e lebogile MaAfrika Borwa ka moka ge a tsenetše meketeko ya Letšatši la Bosetšhaba la Ditokelo tša Botho ka Mošupologo wa la 21 Hlakola 2022 ka tlase ga moeno wo: “Ngwaga wa Botee le Mpshafatšo: Go Tšweletša pele le go Šireletša Ditokelo tša rena tša Botho”
6.2. Go tšweletša pele ditokelo tša botho ka mo nageng ya rena ke sebetša sa go aga setšhaba, elego tshepedišo yeo re swanetšego go tšwela pele go e hlokomela le go e lwela ka dinako tšohle. Ka go fapafapana ga rena, re ka matlafatša botee bja rena le go aga setšhaba seo se swaranego.
6.3. Ka moya woo o tšwelago pele wa go šoma mmogo, ge re le gare re lebile Kgweding ya Tokologo ka Moranang, Kabinete e ipileditše go MaAfrika Borwa ka moka go mpshafatša ntwa ya rena kgahlanong le semorafe, kgethollo ya semorafe, lehloyo la bafaladi le tšohle tše sa lokago tša go swana natšo ka makaleng ka moka ao di a huetšago.
7. Go Thwalwa ga Moahlodimogolo ka Afrika Borwa
7.1. Kabinete e lemogile le go lebogiša Motlatša-Moahlodimogolo wa peleng, Moahlodi Raymond Zondo, ge a thwetšwe go ba Moahlodimogolo wa Afrika Borwa go tloga ka la 1 Moranang 2022, gomme ya mo akela mahlatse le mahlogonolo maikarabelong a gagwe a maswa.
7.2. Kabinete e tšwetše pele ya lemoga maikemišetšo a Mopresidente Cyril Ramaphosa a go kgetha Moahlodi Mandisa Maya, yoo elego Mopresidente wa Kgorotsheko ya Boipobolo ya Afrika Borwa, go ba Motlatša-Moahlodimogolo ge sekgoba sa maemo ao se bulega.
8. Taelo ya Nakwana yeo e Filwego Tabeng ya go thuša Ripaboliki ya Cuba
8.1. Kabinete e lemogile taelo ya nakwana yeo e filwego ka Kgorongkgolo ya Tsheko ya Tshwane, yeo e emišago phethagatšo ya thušo yeo Afrika Borwa e dumetšego go e fa Rapaboliki ya Cuba. Molato wo o tla boa gape kgorongtsheko mo matšatšing a 20 gomme mmušo o tla ala ngangišano ya wona nakong yeo.
8.2. Bogwera bja Afrika Borwa le Cuba bo ikepetše ntweng ya tokologo ya selete sa rena. Ge nkabe e se ka thušo go tšwa go batho ba Cuba ge ba imolla Borwa bja Afrika mo mengwageng ya go feta e 30, nkabe go tšeere nako e telele go lokolla selete se go tšwa kgatelelong ya bokoloneale. Mopresidente wa peleng, Nelson Mandela, o be a kwešiša se, gomme ke ka fao Cuba e bilego naga ya mathomo ka ntle ga kontinente yeo Madiba a e etetšego ge a se no lokollwa kgolegong ka 1990.
8.3. Cuba e tloga e lahlegetšwe ke tše ntšhi ge e be e thuša mekgatlo ya tokologo ya ka Afrika nakong yeo naga ye ya sehlakahlaka se sennyane e be e tlaišega ka tlase ga mapheko ao Amerika e bego e a beile ikonoming ya yona mengwaga e lesomehlano. Mathata a ikonomi ya Cuba a thoma go se sa laolega gomme Mmušo wa Cuba o tloga o hloka thušo. Mexico, Bolivia le Russia di gare ga dinaga tšeo di e filego thušo go nolofatša mathata a mabe go fetišiša a ikonomi ao sehlakahlaka se se bilego le ona mo mengwageng e mentšhi.
8.4. Kabinete bekeng ye e tsenela meketeko ya go gopola Ntwa ya Cuito Cuanavale ka Angola, yeo e diregilego go tloga ka 1987 go fihla ka 1988. Cuba e bapetše karolo e bohlokwa ka go thuša mekgatlo ya tokologo ya ka Afrika go lemoga dinepo tša yona. Ga go na seo batho ba Cuba ba holegilego ka sona ge ba be ba tlile go re thuša; maikemišetšomagolo a bona e be e le go lwela tokologo ya Borwa bja Afrika go tšwa dinaleng tša bokoloneale. Mopresidente Fidel Castro ka nako yeo o be a hlohleletšwa ke go nyaka go bona diphetogo, gomme o ile a botša makhomoreiti a gagwe gore ba lwela “selo se sebotse kudu go batho”. Go tloga Angola go ya Namibia, le go tloga Algeria go ya Guinea Bissau, Cuba e bapetše karolo e bohlokwa ka go kgatha tema tokologong ya dinaga tše tša Afrika go tšwa bokolonealeng.
8.5. Cuba e tšwetše pele go fa Afrika Borwa meriana le thušo e nngwe ka morago ga 1994, le gonabjale ka nako ya leuba la COVID-19, gomme ke maikarabelo a rena a botho go bontšha gore re batee le batho ba Cuba mo nakong ye ele goreng e boima maphelong a bona.
9. Ketelo ka Kgošikgolo Letsie III
9.1. Kabinete e lemogile le go amogela ketelo ya Kgošikgolo Letsie III wa Lesotho go Mopresidente Ramaphosa, yeo e diregilego ka Labohlano la 18 Hlakola 2022 go la Tshwane.
9.2. Mopresidente Ramaphosa, ka maemo a gagwe bjalo ka Mokgokaganyi wa Southern African Development Community (SADC) go naga ya Lesotho, o ile a boledišana le Kgošikgolo Letsie III ka dikamano le tšwelopele mabapi le tshepedišo ya kgokaganyo ya SADC ka nageng ya Lesotho. Go letetšwe gore Basotho, ka kgokagano ya Mopresidente Ramaphosa, ba tla šoma ka maatla go feleletša tshepedišo ya dimpshafatšo pele ba ka swara dikgethokakaretšo tša go latela, tšeo di beetšwego kgwedi ya Lewedi 2022.
B. Diphetho tša Kabinete
1. Kopano ya Dinaga ya Go Phethagatša Mekgwa ya Tumelelano ya Lekgetho go Thibela go Tšhabela Tefelo ya Lekgetho le Mekgwa ya go Efoga go Lefa Lekgetho (BEPS MLI)
1.1. Kabinete e fetišitše go išwa ga BEPS MLI Palamenteng go yo fetišwa. Bjalo ka e nngwe ya dinaga tše 95 tšeo di kgathago tema ka tumelelanong yeo e thomilwego ke Mokgatlo wa Tšhomišanommogo le Tlhabollo ya Ikonomi (OECD) go fokotša menyetla ya go tšhabela lekgetho le mekgwa yeo e sa lokago ya go hlokomologa lekgetho ka dikhamphani tša boditšhabatšhaba, Afrika Borwa e saenne tumelelano ya lekgetho ka Phupu 2017. Ge tumelelano ya lekgetho e se no fetišwa, Afrika Borwa e tla e šomiša mmogo le ditumelelano tše dingwe tšeo e di saennego le dinaga tše dingwe.
1.2. Afrika Borwa ke leloko la OECD gomme e ikgafile go šoma le dinaga tše dingwe go emiša mašokotšo a dikhamphani ao a ntšhwago ka mo nageng go išwa mafelong ao a lefelago lekgetho la tlase goba a sa le lefelego.
2. Phetošo ya Tshepedišo ya Tumelelano ya Lekgetho gareng ga Afrika Borwa le Kuwait
2.1. Kabinete e fetišitše go išwa Palamenteng ga Tshepedišo ya Tumelelano ya Lekgetho yeo e saennwego gareng ga Afrika Borwa le Kuwait. Diphetošo go tumelelano ye, yeo e thomilego go šoma ka 2006, di dirilwe le go saenelwa ka 2021.
2.2. Tshepedišo ya lekgetho e šomana le go efoga go lefa lekgetho gabedi le go thibela go tsenya letsogo koketšong ya sekhwama sa naga ge go etla makgethong a meputso magareng ga dinaga tše tše pedi.
2.3. Ntle le go šomana le go tšhabela lekgetho, ditumelelano tša mohuta wo di lebeletše go hlohleletša go se khute ga tša lekgetho gareng ga dinaga.
3. Leano leo le Logagantšwego la Thibelo ya Bosenyi le Dikgaruru (ICVPS)
3.1. Kabinete e fetišitše ICVPS gore e phethagatšwe. Leano le le tla šoma bjalo ka sedirišwa sa phethagatšo sa Pego ya tša Polokego le Tšhireletšo yeo e amogetšwego ka 2016. Yona e thekga taba ya gore mmušo ka moka ga wona mmogo le setšhaba go lweng le bosenyi le go thibeleng dikgaruru.
3.2. ICVPS e na le dikokwane tše tshela tšeo di thekganago ebile di amanago, gomme tšona ke, (1) toka yeo e šomago ka go phethagala kgahlanong le bosenyi; (2) dikimollo tša ka pela thibelong ya bosenyi; (3) dikimollo tša thekgo ya batšwasehlabelo; (4) kabo ya ditirelo yeo e šomago ka go phethagala ebile e logagantšwego; (5) polokego ka tlhamego ya tikologo le (6) go kgatha tema ga setšhaba ka mafolofolo. Leano le le lemoga tlhokego ya dikimollo tšeo di lokologilego go šomana le dilo tšeo di hlohleletšago bosenyi tše bjalo ka bohloki, go se lekalekane, tlhokego ya mešomo, boitekanelo bja leago, tša maphelo le thuto.
3.3. Lona le a akaretša go ya le ka metsesetoropo le metsemagae, go balwa le makgotla a ka mošate, bjalo ka batšeakarolo. Go boledišanwe ka botlalo le makala ka moka a mmušo, dikgwebo, ditheo tša diphatišišo le mekgatlo ya setšhaba. Leano leo le fetišitšwego le tsena legatong la Leano la Bosetšhaba la Thibelo ya Bosenyi leo le šomago gabjale.
4. Leano la Naga ya Afrika Borwa la Peeletšo (CIS)
4.1. Kabinete e fetišitše go phatlalatšwa ga CIS gore setšhaba se fane ka ditshwayatshwayo go lona. Leano le le lebeletše go bea naga maemong a go ba lefelo le bohlokwa la dipeeletšo ka Afrika ka go šomiša ka botlalo dipeeletšo tša boleng tša go tšwa dinageng dišele le ka mo gae.
4.2. Leano le itheile ka peeletšo ye bohlokwa ya naga le makala a tlhabollo ya ikonomi a bjalo ka (i) ditšhelete, inšorense, dintlo le ditsha, le ditirelo tša kgwebo; (ii) dinamelwa le tshepetšo ya dithoto, (iii) tšweletšobontšhi; (iv) mebaene le go epa; (v) mohlagase, kgase le meetse, le (vi) temo le botswaki bja ditšweletšwa tša temo.
4.3. Le tla ka mekgwa ya peeletšo go goketša dikgwebo tše nnyane, tša magareng le tše nnyanennyane go ba ka lesolong la kgolo ya ikonomi. Leano le tsenya letsogo le ka ditumelelanong tša palo ya go bonala tša selete le dinaga tšeo Afrika Borwa e di saennego.
4.4. Leano le amana le dinepo tša Leano la Bosetšhaba la Tlhabollo, ERRP, Leano leo le Lebeletšwego Leswa la Diintaseteri mmogo le Leano la Bosetšhaba la Mananeokgoparara la 2050 leo le sa tšwago go amogelwa.
4.5. Diprofense tše senyane mmogo le ditoropo tša tšona tšeo di swerego ikonomi di beilwe pele tabeng ya go sepetša leano le, leo e tlo bago tokomane yeo e feletšego yeo e tlo kgonago go fetoga le mabaka a ikonomi.
5. Lenaneo la Bosetšhaba leo le Mpshafaditšwego la Diphedi ka go fapafapana ga tšona (NBF)
5.1. Kabinete e fetišitše NBF gore e phethagatšwe. NBF, yeo Kabinete e e fetišitšego gore e sekasekwe ke setšhaba ka Dibatsela 2020, e hlamilwe go ya le ka Molao wa Bosetšhaba wa Taolo ya Tikologo: wa Diphedi ka go fapafapana ga tšona wa 2004 (Molao wa bo 10 wa 2004). E tla le ka mokgwa woo o logagantšwego, o kgokaganego ebile o swanago taolong ya diphedi ka go fapafapana ga tšona ka makala ka moka a mmušo, mekgatlo yeo esego ya mmušo (di-NGO), lekala la poraefete mmogo le ditšhaba.
5.2. Ka 2018 Setheo sa Bosetšhaba sa Diphedi ka go fapafapana ga tšona sa Afrika Borwa se dirile tekolo yeo e tseneletšego ya saense mabapi le seemo sa diphedi le lefase ka Afrika Borwa. Leanotšhomo leo le mpshafaditšwego la NBF le šomana le matšhošetši ao a laeditšwego go tšwa tekolong ye.
5.3. Lenaneo leo le mpshafaditšwego go boledišanwe ka lona makaleng ka moka a mmušo, dikgwebong tša mmušo, ditheong tša bolotatikologo; di-NGO le ditšhabeng tša ka mo gae. Phethagatšo ya NBF e hlahlwa ke Leano le Leanotšhomo la Bosetšhaba la Diphedi ka go fapafapana ga tšona leo le amogetšwego (la 2015-2025). Afrika Borwa ke yona e rwelego marapo ka go United Nations’ Convention on Biological Diversity, yeo e tšweletšago pele go lotwa ga diphedi ka go fapafapana ga tšona, tšhomišo yeo e swarelelago ya dikarolo tša lona, le kabelano yeo e lekanago ya diputseletšo tšeo di tšwago didirišweng tša tšenethiki.
6. Sethalwa sa Lenaneo la Bosetšhaba la Tlhabollo ya Dikgoba (NSDF)
6.1. Kabinete e fetišitše sethalwa sa NSDF gore se phethagatšwe. Sona se beakantšwe go ya le ka Molao wa Peakanyo ya Dikgoba le Taolo ya Tšhomišo ya Naga wa 2013 (Molao wa bo 16 wa 2013) gomme sa fetišwa gore setšhaba se fane ka ditshwayatshwayo go sona ka 2019. Dikakanyo di hweditšwe go tšwa go batšeakarolo ba go fapafapana, go balwa le mekgatlo ya mešomo ya profešenale, makala ka moka a mmušo, dikgwebo tša mmušo le maloko a setšhaba.
6.2. Lenaneo le lebeletše go šomana le go fediša ditlamorago tša tšhomišo ya dikgoba tša bokoloneale le tša mmušo wa kgethollo ka tsela ya maswanedi. Lona le tla ka tsela yeo e nepilego tlhabollong ya dikgoba yeo e išago peakanyong le mokgwataolong wa tšhomišo ya naga. Tokomane e tla humanega websaeteng ya Kgoro ya Temo, Pušetšo ya Naga le Tlhabollo ya Metsemagae (www.dalrrd.gov.za).
7. Pholisi ya Semmušo ya Taolo ya Boitsebišo
7.1. Kabinete e fetišitše Pholisi ya Semmušo ya Taolo ya Boitsebišo go latela dipoledišano tšeo di tseneletšego le setšhaba ka 2021. Pholisi ye e tla tsena legatong la Molao wa Boitsebišo wa 1997 (Molao wa bo 68 wa 1997) woo o šomago gabjale, woo o hlamago Lenaneo Bosetšhaba la Go Ngwadiša Batho (NPR), gape le go hlalosa ka botlalo mošomo wa wona ka direkotong tša kgapeletšo tšeo di beilwego go lona. Molao wo ga o sepelelane le dikokwane tša Molaotheo ya tekatekano, go se kgethologanye mmogo le seriti sa motho.
7.2. Pholisi yeo e fetišitšwego e šišinya NPR e tee ya ditšithale ya batho ka moka – go sa balwe gore ke ba ka mo nageng goba aowa, le gore ke ba bong bofe – bao ba dulago ebile ba kilego ba dula ka mo nageng. E tla gape le ka Mokgwa wa Boitsebišo wa Bosetšhaba (NIS) woo o tlo kgontšhago go lebelelwa dintlha tša motho yo tee fela. NIS e tla kgona gape go šomišana le mekgwa e mengwe ya boitsebišo ka mmušong le ka lekaleng la poraefete.
7.3. Pholisi e tla netefatša gape tšhireletšo ya ditokelo tša maloko a setšhaba sa Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Intersex, Queer le Asexual.
8. Pego ya Manyalo ka Afrika Borwa
8.1. Kabinete e fetišitše Pego ya Manyalo ka Afrika Borwa gore e phethagatšwe. Pego e arabela dikahlolo tše dintšhi tša dikgorotsheko tšeo di humanego dikarolwana tše dingwe tša melao ya gabjale ya manyalo di sa sepelelane le Molaotheo. Yona e beakantše manyalo ka moka gore a phethwe go ya le ka dikokwane tša tekatekano, go se kgetholle le seriti sa motho bjale ka ge seo se boletšwe ka Molaotheong wa Ripaboliki ya Afrika Borwa wa 1996.
8.2. Pego yeo e fetišitšwego e tla dumelela MaAfrika Borwa le badudi ka moka ba mehuta ka moka ya bong, ditumelo le ditšo ka moka go phetha dikamano tša semolao go ya le ka dikokwane tša Molaotheo. Pego e ala tše dingwe tša dikamano tšeo di sa akaretšwago bjalo ka manyalo a bana gape le manyalo ao a dirwago monglenyalo wa bobedi a sego.
9. Pholisi ya Dikgoro tša go tsena ka Nageng (OSBP)
9.1. Kabinete e fetišitše OSBP le leanophethagatšo la yona. Pholisi e lebeletše go sepetša ka mokgwa o tee go sepela ga batho le dithoto gareng ga dikgoro tša go tsena ka Afrika Borwa le dinaga-baagišane. Yona e fa Lenaneo la Dikgoro tša go tsena ka nageng leo le amogetšwego ke Kabinete ka 2018.
9.2. Phethagatšo ya pholisi e tla fediša sephethephethe sa gabjale dikgorong tša go tsena ka nageng sa baeti le bagwebišani. Dikimollo tše ebile gape di bohlokwa maitekelong a naga a go sepetša tumelelano ya AfCFTA.
9.3. Ge e se no šoma ka botlalo ebile e na le melao ya maleba mmogo le tlhabollo ya mananeokgoparara, re lebeletše gore tshepedišo ya dithoto, dinamelwa le batho e tla dirwa ka mokgwa wo bonolo wa ka pela.
10. Go swarwa ga Nakwana ga Komišene ya Mopresidente ya Tša Klaemete
10.1. Kabinete e fetišitše go swarwa ga Komišene ya Mopresidente ya Tša Klaemete ke ba Lekgotla la Bosetšhaba la Tlhabollo ya Ikonomi le Mešomo (Nedlac). Nedlac e tla swara komišene e na le bongwaledi bja yona mengwaga e mebedi goba go se fete fao go kgontšha go tsebišwa ga Molao wa Phetogo ya Klaemete.
10.2. Nako yeo e tla kgontšha komišene – ka tšhomišano le Kgoro ya Dithokgwa, Boreahlapi le Tikologo – go feleletša dinyakišišo tša go lekola seo se hlokegago gape le tša kgwebo bakeng sa go hlangwa ga komišene ka moso go ya le ka Molaokakanywa wa Phetogo ya Klaemete.
11. Sethalwa sa Pego ya Pholisi ya Bosetšhaba ya Ditimela
11.1. Kabinete e fetišitše sethalwa sa Pholisi ya Bosetšhaba ya Ditimela. Pholisi e tla hlahla ge go etla tlhamong ya mokgwa wa dinamelwa woo o šomago ka go phethagala woo ka kgonago go phadišana ka mo gae le maemong a boditšhabatšhaba.
11.2. Pholisi e šišinya dikimollo tšeo di tla tšweletšago pele dipeeletšo ka ditirelong tša dithoto le go rwala batho. E tla re gape ya kaonafatša phihlelelo ka dinagamagae ya ba ya oketša mesepelo go tšweletša pele kgolo ya ikonomi. E tla re gape ya tsenya letsogo tabeng ya go fokotša go tupa ga muši ka ge e šišinya ditheknolotši tša tšenethiki tša ditimela tlhabollong ya ditimela.
11.3. Pholisi e tla humanega ge Kgoro ya Dinamelwa e se no e phatlalatša ka Kuranteng ya Mmušo.
C. Molaokakanywa
1. Molaokakanywa wa Bolaodi bjoo bo Ikemetšego bja Mellwane ya Mebasepala (IMDA) wa 2022
1.1. Kabinete e fetišitše go išwa ga Molaokakanywa wa IMDA wa 2022 Palamenteng go yo sekasekwa go tsenelela. Molaokakanywa o phatlaladitšwe gore setšhaba se fane ka ditshwayatshwayo go wona ka Phupu 2020, gape le dipoledišano ka ditshwayatshwayo tšeo di tšwago setšhabeng.
1.2. Molaokakanywa o hlalosa tshepedišo ya pušo ya IMDA. Ditšhišinyo tša wona di akaretša go hlalosa ka botlalo nako yeo maloko a Boto a tlo šomelago IMDA le gore a šoma mošomo wa nakwana, ntle le Modulasetulo yoo yena a ka e šomelago mehla le mehla. O hlahla gape IMDA tshepedišong ya go bea mellwane.
D. Tiragalo yeo e sa Tlago
1. Ketelo go la Middle East
1.1. Mopresidente Ramaphosa o tla eta pele kemedi ya Ditona go ya go Pontšho ya go Tsenelwa ke Dinaga tša Lefase (World Expo) go la Dubai ka nageng ya United Arab Emirates ka Mošupologo wa la 28 Hlakola 2022. Afrika Borwa e kgatha tema ka pontšhong ka go ba le moagwana woo o bontšhago bohwa bjoo naga e humilego ka bjona mmogo le menyetla ya dipeeletšo.
E. Melaetša
1. Ditebogišo
Kabinete e rometše ditebogišo le go akela mahlatse le mahlogonolo go:
- Sehlopha sa Afrika Borwa sa Basadi sa Khirikhethe, seo se phagamišitšego leina la Afrika Borwa phadišanong ya Sebjana sa Lefase sa ICC sa Khirikhethe ya Basadi go la New Zealand. Bona ba fentše Dinkgwete tša gabjale tša Lefase elego England papading ya bona ya boraro, gomme ba kgonne go fenya dipapadi tše nne thonamenteng go fihla gabjale.
2. Matshidišo
- Kabinete mmogo le Mopresidente Ramaphosa ba rometše matshidišo go mmušo le batho ba Ripaboliki ya Zambia go latela go hlokofala ga Mopresidente wa peleng, Rupiah Bwezani Banda (85).
Kabinete e rometše matshidišo go ba lapa le bagwera ba:
- Morena Michael Spicer (68), Hlogophethiši (CEO) ya peleng ya Business Leadership South Africa, yoo a bapetšego karolo e bohlokwa ya go hlama kamano e tiilego gareng ga dikgwebo le mmušo.
- Morena Luzuko Koti (47), Molaodi wa peleng wa Dikgokagano ka go Nelson Mandela Foundation, gape o bile Molaodi wa Kgwebo ka go Channel Africa.
- Morena Sheik Abdul Gamiet Gabier (86), Mopresidente wa Bophelo ka Moka wa Muslim Judicial Council South Africa, yoo e bego e le seithuti sa go tuma, molwelasetšhaba le mohlami wa Al-Azhar Institute ya Cape Town.
F. Go Thwalwa
Batho ka moka bao ba thwetšwego mešomong mangwalo a bona a dithuto a tla tiišetšwa le go netefatšwa ka maleba.
1. Maloko ao esego Malokophethiši a National Housing Finance Corporation:
(a) Morena Luthando Vutula;
(b) Morena Thembinkosi Bonakele;
(c) Mme Seithati Bolimpobo;
(d) Mme Thembisile Chiliza;
(e) Mme Palesa Kadi;
(f) Mme Philisiwe Mthethwa;
(g) Morena Thulani Mabaso;
(h) Morena Paul Heeger;
(i) Morena Velile Cecil Dube;
(j) Mme Tshepiso Kobile; and
(k) Mme Ayesha Seedat.
2. Morena Lwazi Mboyi bjalo ka Hlogophethiši ya Cross-Border Road Transport Agency.
3. Mme Nozipho Mdawe bjalo ka Hlogophethiši ya Air Traffic and Navigation Services.
4. Mme Tshepo Kgare bjalo ka Hlogophethiši ya Railway Safety Regulator.
5. Morena Brenton Van Vrede bjalo ka Molaodiphethiši wa Taolo ya Tshepedišo ya Dimphiwafela ka go South African Social Security Agency.
Dipotšišo: Mme Phumla Williams – Seboleledi sa Kabinete
Mogala: 083 501 0139
