A. Merero e Bohlokwa Seemong sa Bjale
1. Polelo ya Tekanyetšo ya Matlotlo ya Bosetšhaba
1.1. Kabinete e amogetše Tekanyetšo ya Matlotlo ya Bosetšhaba ya 2022 yeo e adilwego ke Tona ya Ditšhelete, Enoch Godongwana Palamenteng ka Cape Town ka Laboraro la 23 Dibokwane 2022.
1.2. Tekanyetšo e tiišeleditše boikgafo bjoo bo dirilwego ke Mopresidente Cyril Ramaphosa Polelong ya gagwe ya Maemo a Setšhaba (SoNA) yeo a e adilego ka Labone la 10 Dibokwane 2022.
1.3. Tekanyetšo e laetša boikgafo bja mmušo go go etla taolong ya ditšhelete gape le taolong yeo e sa fetogego ya ikonomi, mmogo le maikemišetšo a wona a go tsenya mašeleng ditlapeleng tše bohlokwa tšeo di tlago ka thekgo ya leago le ikonomi go MaAfrika Borwa ao a ihlokelago.
1.4. Dikimollo tše bohlokwa tšeo di tsebišitšwego ka Polelong ya Tekanyetšo ya Mašeleng ya 2022 di nepišitše go hlameng seemo seo se kgontšhago kgolo ya ikonomi le tlhabollo ya leruri.
2. Dipolelo tša magoro a mmušo le boraditaba tša ka morago ga SoNA
2.1. Ditona go ya ka magoro di tla ba le dipoledišano le boraditaba go hlalosa ka botlalo Lenaneo la mmušo la go Šoma la ngwageng wo le go iša pele, ka ge le adilwe ke Mopresidente Ramaphosa ka polelong ya SoNA ya 2022.
2.2. Dipoledišano tše le boraditaba di hlagiša boikgafo bja mmušo bja go phethagatša ditlapele tšeo di nepišitšego go hlabolleng maphelo a batho ka, gareng ga tše dingwe, go hlola maemo ao a kgontšhago tlholo ya mešomo yeo e hlokegago kudu.
3. Tša Moragorago Mabapi le Bolwetši bja Kokwanahloko ya Khorona (COVID-19)
3.1. Kabinete e retile MaAfrika Borwa ge a tšwela pele ka maikemišetšo a bona a go lwa le COVID-19, gomme e lemošitše gape gore palo ya gabjale ya tlase ya diphetetšo le mahu e se ke ya dira gore batho ba se sa ihlokomela. Afrika Borwa e šetše e ntšhitše ditšhwaana tša meento tša go feta dimilione tše 31 tšeo di hlabetšego ka botlalo batho ba bagolo ba go batamela dimilione tše 17.
3.2. Kabinete e gateletše gore COVID-19 ga sešo e fenywa, gomme ka ge marega le ona a batametše, batho ba swanetše ba dule ba ntšhitše mahlo dinameng ba be ba tšwele pele go latela magato a thibelo elego go hlapa diatla goba go di tšhela sanithaesa ka mehla, go apara maske ge motho a le gare ga batho – maske woo o khupetšago molomo le nko, go bula sekgoba seo se lekanego gape le go bula mafasetere gore go tsene moya.
3.3. Se segolo go tše ka moka ke gore moento ke sona sebetša se kaonekaone sa go lwa le COVID-19 mmogo le mehuta e mengwa ya yona yeo e ka tlago ka moso, ka ge moento o kgona go fokotša kudu kotsi ya go lwala kudu, go robala bookelong gape le lona lehu.
3.4. Kabinete e amogetše gape diphetogo tša tlaleletšo tša lenaneo la go entela leo gape le lebeletšego go kgontšha phihlelelego ya meento. Go thoma ka Laboraro la 23 Dibokwane 2022, nako ya go emela moento wa bobedi e fokoditšwe go tloga go matšatši a 42 go ya go a 21.
3.5. Se sengwe gape ke gore bjale batho ba tla kgona go humana moento wa go matlafatša woo o fapanago le moento wa mathomo woo motho a o hlabetšwego, goba gona go humana moento wona woo go tšwa moentong wa mathomo go ya go moento wa go matlafatša.
3.6. Go boela morago bophelong bjoo re bo tlwaetšego gape le go kgatha tema ka botlalo mererong ya leago le ikonomi go tlo kgontšhwa feela ke palo ya batho bao ba entetšwego. Lesolo leo le sa tšwago go tsebagatšwa la #KeReady goba “Ke itokišitše” le lebeletše go hlohleletša baswa ka bontšhi ba mengwaga ya magareng ga 18 le 34 gore ba entele.
4. Go ba ngatana e tee le go aga setšhaba
4.1. Kabinete e kgadile ditiragalo tša bjale tša go se leše di wela tša kgethollo ya merafe ka go tše dingwe tša dikolo ka mo nageng, elego seo se sa sepelelanego le mehola yeo e lego ka Molaotheong wa maemo a lefase wa Riphaboliki ya Afrika Borwa wa 1996.
4.2. Kabinete e boletše gore kgethollo ya merafe e ka se dumelelwe ka setšhabeng sa borena sa demokrasi seo se sa lego gare se fola mabadi a go tšwa mmušong wa kgethollo. E hlohleleditše dikolo ka moka go lwa le kgethollo ka go e bea pepeneneng nako le nako ge e diragala gore go šomanwe le yona ka pelapela.
4.3. Kabinete e ipileditše go batswadi le barutiši go bea dikgahlegelo tša bana pele le go šoma mmogo go aga setšhaba seo se sa kgethollego go ya ka mmala le bong.
5. Go Swara Koloi ya go Rwala Tšhelete Poo go Šitišitšwe ka Gauteng
5.1. Kabinete e retile sehlopha sa makala a phethagatšo ya molao ao a fapafapanego ao bego a etilwe pele ke ba Tirelo ya Maphodisa a Afrika Borwa le Yuniti ya Bohlodi bja Bosenyi seo se paledišitšego sehlopha sa babelaelwa bao ba bego ba ihlamile ka dibetša ošoro go la Rosettenvile ka Johannesburg ka Mošupologo wa la 21 Dibokwane 2022. Sehlopha seo sa dikebekwa se belaelwa go ba se be se logile leano la go swara koloi ya go rwala tšhelete poo.
5.2 Babelaelwa ba lesome ba swerwe gomme ba seswai ba thuntšhitšwe ošoro morago ga go thuntšhana le maphodisa. Babelaelwa ba humanwe ba na le dithunya le dikolo tšeo di sego molaong, dithutupiši mmogo le difatanaga tšeo di utswitšwego. Dinyakišišo di gare di a dirwa go humana nnete ya gore dibetša tšeo di ka ba di etšwa kae.
5.3 Kabinete e lakaleditše lephodisa leo le thuntšitšwego nakong ya mothuntšhano bophelo bjo bobotse le gore le fole ka pela. E ile ya boeletša boipiletšo go setšhaba gore se tšwele pele se šome le makala a phethagatšo ya molao go netefatša polokego ya ditšhaba tša borena.
6. Bofaladi
6.1. Kabinete e gopoditše batho ka moka gore makala a phethagatšo ya molao mmogo le a mangwe a bohlokwa a filwe maikarabelo a go lebelelana le taba ya bofaladi le batšwantle bao ba tlilego ka nageng e se ka semolao.
6.2. Go ka se dumelelwe le gatee gore go be le ditiragalo tša go tšhošetša, tshenyo ya thoto le dikgaruru. Re ipiletša go bao ba nago le dingongorego gore ba di bege ditheong tša maleba gore di tle di rarollwe ka moo go swanetšego.
6.3. Go netefatša gore ditaba tša go amana le bofaladi di lebelelwa ka moo go swanetšego, mmušo o sa tšwa go lokolla sethalwa sa Pholisi ya Bosetšhaba ya Bofaladi bja Bašomi gore setšhaba se fane ka ditshwayatshwayo go sona. Sethalwa se se tla ka mokgwa le motheo wa semolao wa go bea melawana ya ka moo bengmešomo ba ka thwalago batšwantle ka ditheong tša bona mola ebile se šireletša ditokelo tša bafaladi.
7. Samiti ya Yunione ya Afrika (AU) le Yunione ya Yuropa (EU)
7.1. Mopresidente Ramaphosa o be a tsenetše Samiti ya boselela ya AU le EU yeo e bego e swaretšwe go la Brussels ka nageng ya Belgium ka la 17 le 18 Dibokwane 2022, e le ge a be a memilwe ke Modulasetulo wa Komišene ya AU e lego Mohlomphegi Moussa Faki Mahamat.
7.2. Mopresidente o kgathile tema ka dipoledišanong tša mabapi le phetogo ya leratadima, tša enetši, theknolotši ya ditšithale mmogo le tša dinamelwa. O ile a ba a sepetša poledišano ya mabapi le mananeo a tša maphelo le tšweletšo ya meento.
7.3. Kabinete e amogetše dipoelo tša samiti, tšeo di tlilego ka motheo wa tšhomišanommogo yeo e mpshafaditšwego ebile e tseneletšego ya magareng ga AU le EU.
B. Diphetho tša Kabinete
1. Kgatišo ya Boraro ya Sethalwa sa Bosetšhaba sa Tharollo ya Didirišwa tša Meetse (NWRS-3)
1.1. Kabinete e fetišitše go phatlalatšwa ga NWRS-3 gore setšhaba se tle ka ditshwayatshwayo go yona. Sethalwa sa tharollo se latela tekololeswa ya mengwaga e meraro ya kgatišo ya bobedi (NWRS-2) yeo e fetišitšwego ke Kabinete ka 2013. Tekololeswa e laeditše dikarolo tšeo di tlišitšego Katlego mmogo le tšeo esalego dihlotlo.
1.2. Tharollo ye e šišinya matlafatšo ya taolo yeo e logagantšwego ya boleng bja meetse. E tla gape le ka theknolotši ya maleba ya meetse le kelelatšhila. E tsebagatša dinyakwa tšeo di tiišitšwego tša tlhwekišo ya meetse. Tharollo ye e ikarabela gape le go Tharollo ya Bosetšhaba ya Karabelo go Phetogo ya Leratadima.
1.3. Meetse a tšwela pele go ba ye nngwe ya disepediši tša tlhabollo ya leago le ikonomi ka mo nageng gomme a kgatha tema e kgolo kudu lenaneong la tsošološo ya ikonomi ya mmušo.
2. Tumelelano ya 2005 ya Tšhireletšo le Tšweletšopele ya Kopakopano ya Setšhaba ditšong tšeo di Fapafapanego (CPPDCE)
2.1. Kabinete e fetišitše go išwa ga Pego ya Bobedi ya ka Morago ga Mengwaga e Mene ya Afrika Borwa go Mokgatlo wa tša Thuto, Saense le Setšo wa Ditšhabakopano (UNESCO). Mokgatlo wo o beile leihlo phethagatšo ya CPPDCE ya 2005.
2.2. Dinaga tšeo elego maloko di letetšwe gore di iše dipego tša tšona ka morago ga mengwaga e mengwe le e mengwe e mene. Dipego di swanetše di tle ka ditlhaloso tša moragorago tša mabapi le dipholisi le magato ao di a tšeerego go šireletša le go tšweletša pele kopakopano ya ditšo tšeo di fapafapanego tša ka dinageng tša botšona.
2.3. Pego e tla ba karolo ya Pego ya Lefase ya UNESCO yeo e tla phatlalatšwago mengwageng e mengwe le e mengwe e mene. Afrika Borwa e bile motšeakarolo go CPPDCE ka 2006.
3. Pego ya go Lekola Kgonagalo ya Protšeke ya Bosetšhaba ya go aga Folaga e Kgolokgolo
3.1. Kabinete e fetišitše pego ya go lekola kgonagalo ya Protšeke ya Bosetšhaba ya go aga Folaga e Kgolokgolo.
3.2. Difolaga tše dikgolokgolo di tsenywa ke dinaga go laetša botšona le boikgantšho bja tšona. Ge folaga e kgolokgolo e se no agwa, e napa e eba lefelo le bohlokwa la bosetšhaba, ya be ya ba gape lefelo la go goketša baeti leo le tla šomago go bontšha seo naga elego sona.
3.3. Protšeke e tla etwa pele ke Kgoro ya Dipapadi, Bokgabo le Setšo bjalo ka karolo ya morero wa yona wa go tšweletša pele kago ya setšhaba le kopakopano ya batho.
4. Tirelo ya Difofane ya Afrika Borwa (SAA)
4.1. Kabinete e boditšwe gore go na le tšwelopele yeo e bonagalago ge go etla tabeng ya go rekišwa ga dišere tša dipersente tše 51 go ba Takatso Consortium, elego yona e ratilwego go ba Mošomimmogo go Leano la Tekatekano go SAA. Yona e akaretša Harieth Gerela Partners yeo e di etilego pele ge go etla go tša peeletšo ka mananeokgoparareng le maemafofane ka Afrika, mmogo le Global Airways yeo elego feme ya tša difofane.
4.2. Tshepedišo ya go rekiša le go reka bjale e phethilwe ebile e saennwe ke Kgoro ya Dikgwebo tša Mmušo le Takatso Consortium. Kgato ya go latela e akaretša go fetišwa ga kgwebišano ye ke ditheo tšeo di fapafapanego tša taolo. Setšhaba se tla tsebišwa ka tša moragorago ge di eba gona.
C. Ditiragalo tšeo di sa Tlago
1. Kgwedi ya Ditokelo tša Botho
1.1. Afrika Borwa e keteka Letšatši la Ditokelo tša Botho ka la 21 Hlakola 2022 ka tlase ga moeno wo: “Ngwaga wa go ba setšhaba se tee le go mpshafatša setšhaba: go tšweletša pele le go šireletša ditokelo tša rena tša botho.”
1.2. Kabinete e ipileditše go MaAfrika Borwa ka moka go šomiša Kgwedi ya Ditokelo tša Botho go hlohleletša kopakopano ya batho, go aga setšhaba le go ba setšhaba se tee.
1.3. Ke mošomo wa rena bjalo ka setšhaba go netefatša gore re lwa le kgethollo ka mmala, lehloyo la batšwantle le tše dingwe tša go swana natšo. Ka kopano ya merafe yeo e fapafapanego, re ka kgona go matlafatša bootee bja rena le go aga setšhaba seo se kopakopanego.
2. Imbizo ya Mopresidente
2.1. Mopresidente Ramaphosa o tla bitša Imbizo ya Mopresidente ka profenseng ya Leboa Bodikela ka Mokibelo wa la 12 Hlakola 2022. Tiragalo e tla fa Mopresidente monyetla wa go boledišana le ditšhaba le go bea leihlo lenaneo la kabo ya ditirelo maemong a selegae.
D. Melaetša
1. Matshidišo
Kabinete e rometše matshidišo go malapa le bagwera ba:
- Mme Nomakula “Kuli” Robetrs (49), motsebalegi ebile e le mahlwaadibona go tša boithabišo yoo a šomilego bjalo ka mogaši wa thelebišene le seyalemoya. O be gape a ngwalela dimakasine le dikuranta ka ga merero yeo e fapafapanego.
- Morena Ibrahim Patel (70) yoo ekilego ya ba mopresidente wa mathomo wa Yunione ya Rugby le Kgwele ya Maoto ya Afrika Borwa. Bjalo ka thwadi yeo e bego e hlohleletša papadi ya rugby yeo e se nago kgethollo, o bile a ba a omela le Boto ya Boditšhabatšhaba ya Rugby (yeo gabjale e tsebegego ka la Rugby ya Lefase).
- Kgoši Ngangomhlaba Matanzima (79), yoo e bego e le yo mongwe wa maloko ao a thomilego Ntlo ya Baetapele ba Setšo ya Kapa Bohlabela a be a ba modulasetulo wa yona mengwaga e mentšhi.
- Morena Rikhado Muziwendlovu Makhado, aka Riky Rick (34), yoo ebego e le morepha, mongwadi wa dikoša, seopedi, moraloki wa ditiragatšo le mohlami wa tša fešene. Dikoša tša gagwe tše kaonekaone tša mmino wa hip-hop di akaretša Amantombazane, Boss Zonke, Sidlukotini le Ungazincishi.
Dipotšišo: Mme Phumla Williams – Seboleledi sa Kabinete
Mobile: 083 501 0139
