1. U lovha ha Minisiṱa Vho Ohm Collins Chabane
1.1. Khabinethe i ṱungufhadzwa nga u fhira fhano shangoni hu so ngo lavhelelwaho ha Minisiṱa Vho Chabane na vhatsireledzi vhavho, Vho sedzheni Lesiba Samuel Sekele na Vho sedzheni Mareme Lawrence Lentsoane, vhe vha lovha nga khombo ya moḓoro nga Swondaha, ya ḽa 15 Ṱhafamuhwe 2015. Muvhuso na vhathu vha Afurika Tshipembe ri ḓo ṱulutshelwa u shela mulenzhe ha mushumeli wa vhathu we a ḓikumedzela u fhaṱa Afurika Tshipembe ḽa khwine u swika a tshi lovha.
Sa muraḓo wa Khorondangi, munna wa vhane Minisiṱa wa Muhasho wa Tshumelo ya Tshitshavha na Ndaulo vha ḓo ṋetshedzwa Mbulungo ya Tshiofisi ya Khethekanyo 1. Mushumo wa mbulungo u ḓo farwa Mugivhela, wa ḽa 21 Ṱhafamuhwe 2015 ngei muvhunduni wa HaXikundu kha ḽa Malamulele, ngei Limpopo. Khabinethe i fhirisela ndiliso dzayo kha miṱa na dzikhonani dza munna wa vhane Minisiṱa na vhatsireledzi vhavho vhavhili.
2. U thoma u shumiswa ha Mbekanyamushumo dza Ndeme dza Muvhuso
2.1. Muphuresidennde Vho Jacob Zuma vha ḓo ranga phanḓa u pembelela anivesari ya vhu 50 ya Afurika Tshipembe ya nuclear research reactor SAFARI-1 i tshimbidzwaho nga Ndangulo ya Fulufulu ya Lushaka ya Afurika Tshipembe (NERSA) ngei Pelindaba tsini na Pretoria. U bva tshe ya thoma u shuma nga ḽa 18 Ṱhafamuhwe 1965, riekhitha iyi, ine ya vha yone khulwane i bveledzaho mishonga na industrial isotopes u itela tshumiso ya fhano hayani na dzitshakha, yo ṱanganedza miṅene minzhi na u akhiredithiwa nga dzitshakha. Riekitha iyi yo dovha hafhu ya shela mulenzhe kha ṱhoḓisiso ya nyukiḽia, mveledziso na pfunzo nahone ya vhea Afurika Tshipembe phanḓa kha u bvelaphanḓa ha saintifiki.
2.2. Khabinethe i khou ita khuwelelo kha Maafurika Tshipembe u nanga vhathu vho teaho u shuma kha Khomishini ya Vhupulani ya Lushaka phanḓa ha musi i tshi vala nga ḽa 10 Lambamai 2015. Khomishini ntswa i ḓo sedzesa kha u eletshedza muvhuso uri u nga thoma hani u shumisa Pulani ya Mveledziso ya Lushaka. Hu tshi ḓadziswa kha zwenezwo, i ḓo dovha hafhu u thusa u bveledza zwidodombedzwa zwa pulani idzo kha sekithara dzo nangwaho dzine dza ṱoḓa u dzhielwa nzhele uri dzi tshimbidze nyaluwo ya ikonomi, u shandukisa ikonomi na mveledziso i bveledzeaho. Vha tshi ṱoḓa maṅwe mafhungo manzhi nga ha maitele a kunangele a hone kha: www.thepresidency.gov.za
3. Tsheo dza ndeme dza Khabinethe
3.1. Khabinethe yo tendela u kumedza Phalamenndeni nga ha Khwiniso kha Milayo ya Rome ya Khothe ya Vhugevhenga ya Dzitshakha u itela thendelano. Khwiniso dzi katela ṱhalutshedzo ya vhugevhenga ha u levha na milayo ya u engedza i katelaho vhugevhenga ha nndwa kha Milayo ya Rome ye ya ṱanganedzwa nga Buthano ḽa Mahoro a Dzitshakha (ngei Kampala, Uganda nga ḽa 11 Fulwi 2010).
Thendelano ya u khwiniswa uhu ha Milayo ya Rome nga Afurika Tshipembe zwi sumbedza u ḓinetshedzela ha muvhuso u lwa na vhugevhenga kha matshilo a vhathu na vhugevhenga ha u levha musi ho itwa ngomu kana nnḓa ha shango ḽashu.
4. Vhuimo ha Khabinethe kha Mafhungo a zwino
4.1. Khabinethe i dzhiela nzhele phindulo kha mafhungo a zwino a mukumedzo wa mikaṋo na u ṱanganedza uri khaseledzo nga hazwo ndi tshipiḓa tsha ndeme tsha dimokirasi yashu. Vhunga hu na miṅwe mimasipala ine ya khou kundelwa kha nḓisedzo ya tshumelo nahone a i khou bveledzea nga mulandu wa ṱhahelelo ya masheleni na mavhusele a si avhuḓi, mikaṋo ya mimasipala i fanela u dzulela u sedzuluswa.
Tshanduko dzo kumedzwaho dzi thoma dza sedzwa nga Bodo ya Mikaṋo ya Masipala (MDB), ine mushumo wayo ndi u sedza mikaṋo ya mimasipala u ya nga ha Mivhuso Yapo: Mulayo wa Mikaṋo wa Masipala, wa 1998 (Mulayo 27 wa 1998) na Ndayotewa ya Riphabuḽiki ya Afurika Tshipembe ya 1996.
Sa dzangano ḽo ḓiimelaho, maitele a MDB a khagala nahone a shumisa vhukwamani. Khabinethe, i ṱuṱuwedza zwitshavha u shela mulenzhe kha haya maitele. Khabinethe i sasaladza u shumiswa ha mimatsho ya migwalabo i re na khakhathi sa yone nḓila ya u tandulula khuḓano dza mikaṋo. Mushumo wa MDB ndi tshipiḓa tsha ndeme tsha muvhuso kha maele awo a u Vhuelela Murahu kha zwa Ndeme (Back to Basics) u itela u khwinisa nḓisedzo ya tshumelo zwitshavhani.
4.2. Khabinethe i fhululedza Vhasuthu kha u fhirisela maanḓa hu so ngo dinaho nahone i khou vha humbela uri vha shumisane u itela mulalo na mveledziso ya ikonomi. Khabinethe i dovha hafhu ya fhululedza Phuraimi Minisiṱa muswa wa Muvhuso wa Lesotho, Muṱhomphei Vho Pakalitha Mosisili kha u nangwa na u rwelwa ṱari havho he ha itea nga Ḽavhuvhili, ḽa 17 Ṱhafamuhwe 2015, he ha swika na Muphuresidennde Vho Jacob Zuma na Muthusa Muphuresidennde Vho Cryil Ramaphosa.
Khabinethe i fhululedza Muthusa Muphuresidennde kha mushumo we vha u ita uri hu vhe na khetho dzavhuḓi kha Muvhuso wa Lesotho. I dovha hafhu ya ṱanganedza mushumo wo itwaho nga Tshitshavha tsha Mveledziso tsha Tshipembe ha Afurika kha u tshimbidza muya wa mulalo na khetho dza muvhuso muswa. Khabinethe i khwaṱhisedza u ḓiṋetshedzela ha Afurika Tshipembe u bvela phanḓa u shumisana na Muvhuso wa Lesotho u isa phanḓa u khwaṱhisa vhushaka vhu re hone nga u sedzesa kha u khwaṱhisa ikonomi na nyanḓano ya matshilisano ine ya ḓo swikisa kha u khwinifhadza matshilo a vhathu.
5. Mitambo ine ya khou ḓa
5.1. Muthusa Muphuresidennde Vho Ramaphosa vha ḓo ya kha Anivesari ya vhu 25 ya Vhuḓivhusi ha Riphabuliki ya Namibia, hu tshi katelwa na u rwelwa ṱari ha Muphuresidennde Vho Hage Geingob ngei Windhoek nga ḽa 21 Ṱhafamuhwe 2015. Khabinethe i khoḓa Namibia kha u pembelela haḽo Silver Jubilee na Muphuresidennde Vho Geingob kha u vha Muphuresidennde wa vhuraru wa Namibia.
5.2. Muphuresidennde Vho Zuma vha ḓo vha ṋemuṱa musi hu tshi dala Muphuresidennde wa Zimbabwe Vho Robert Mugabe u bva nga ḽa 8 u ya kha ḽa 9 Lambamai 2015 ngei Pretoria. Madalo a ḓo ḓisa mveledziso ya nṱha kha Foramu ya Vhubindudzi ya Afurika Tshipembe na Zimbabwe yo vhekanyelwaho ḽa 9 Lambamai 2015, ine tshipikwa tshayo ndi u engedza vhubindudzi na u zwala masheleni.
5.3. Muphuresidennde Vho Zuma vha ḓo rwela ṱari zwidimela zwa 95 nga ḽa 19 Ṱhafamuhwe 2015 ngei Pretoria zwe zwa fhaṱwa sa tshipiḓa tsha Mbekanyamushumo ya R300 biḽioni ya mbulungo ya masheleni ya Transnet ya u vusuludza themamveledziso ya vhuhwalathundu ya shango. Nga tshifhinga tsha mbekanyamushumo ya mbulungo ya masheleni hu ḓo sikwa tshivhalo tsha mishumo miswa nahone vhubindudzi hapo vhu nga kona u vhuelwa nga u shumisa zwithu zwapo, u bveledzisa zwikili na u fhirisela thekinoḽodzhi.
Zwidimela zwiswa zwi ḓo thusa sisiṱeme ya vhuendi ha zwiporoni shangoni ḽashu nahone zwi ḓo thusa u khwinifhadza mveledziso na mashumele a vhuṱumani ha vhuendi ha zwiporoni. U rwela ṱari hu dovha hafhu ha sumbedza u kwiniswa ha inzhiniariṅi ya Transnet uri i vhe yo fhelelaho ya vhabveledzi vha zwishumiswa zwa vhukuma vhunga 85 wa zwidimela zwo bveledzwa ngei Koedoespoort, tsini na Pretoria.
5.4. Muphuresidennde Vho Zuma vha ḓo vula Black Industrialists Indaba ine ya ḓo farwa u bva nga ḽa 25 u ya kha ḽa 26 Ṱhafamuhwe 2015 ngei Gallagher Convention Centre, Midrand, sa tshipiḓa tsha vhuḓiṋetshedzeli ha muvhuso ha u bveledza nḓowetshumo ya vharema shangoni ḽashu. Guvhangano ḽi ḓo bveledza mufhindulano vhukati ha sekithara ya phuraivethe na ya tshitshavha u itela u khwinisa nḓowetshumo ya vharema, na u khwinisa u fhaṱulula ikonomi uri i swikelele nyaluwo nyangaredzi.
5.5. Muphuresidennde Vho Zuma vha ḓo amba na Buthano ḽa Miraḓo ḽa Lushaka (NMA) ḽa Dzangano ḽa Muvhuso Wapo ḽa Afurika Tshipembe, ḽine ḽa ḓo farwa ngei Gallagher Convention Centre, Midrand u bva nga ḽa 24 u ya kha ḽa 26 Ṱhafamuhwe 2015. NMA ḽi ḓo bvisela khagala nyimele ya muvhuso wapo nga murahu ha miṅwaha ya 15 nahone ha haseledzwa maano a u tandulula zwavhuḓi nḓisedzo ya tshumelo, vhashumi vho eḓanaho, tshanḓa nguvhoni na mafhungo a kwamaho mikaṋo ya mimasipala. Buthano ḽi ḓo farwa fhasi ha thero: “Miṅwaha ya 15 ya Muvhuso Wapo wa Dimokirasi – Ṱhanganyiso na Khwaṱhisedzo i Vhonalaho, Kubveledzisele na Dimokirasi Yapo i Ḓisendekaho nga Vhathu”. Consolidating and Deepening Vibrant, Developmental and People Centered Local Democracy”.
5.6. Maafurika Tshipembe a ḓo pembelela vhuṱambo ha Ḓuvha ḽa Pfanelo dza Vhathu ḽa lushaka nga ḽa 21 Ṱhafamuhwe 2015 ngei Uitenhage, Eastern Cape fhasi ha thero: “U pembelela Thendelanomviswa ya Mbofholowo, U ḓifhelwa nga Pfanelo dza Vhathu Vhoṱhe dzi Eḓanaho”. Mishumo heyi i ḓo ṋea Maafurika Tshipembe vhoṱhe luvhanḓe lwa u humbula vhuḓikumedzeli he ha tshimbila na nndwa ya dimokirasi na u ḓiṋetshedzela hashu u isa phanḓa pfanelo dza vhathu sa zwe zwa kuvhatedzwa nga Ndayotewa.
Khabinethe i khou ita khuwelelo kha Maafurika Tshipembe vhoṱhe u pembelela heḽi ḓuvha ḽa ndeme nga u bveledza vhuthihi ha tshitshavha nga huhulu na u fhaṱa lushaka. Sa tshipiḓa tsha Ṅwedzi wa Pfanelo dza Vhathu, nyambedzano zwitshavhani dzi ḓo farwa mavunḓuni oṱhe u bveledza tshumisano vhukati ha zwitshavha zwo fhambanaho. Izwi zwi ḓo fhaṱa kha Samithi ya Vhuṱoli na Vhuvhigela murahu ya Vhuthihi ha Tshitshavha ha Lushaka vhu ne ha ḓo farwa nga ḽa 30 Ṱhafamuhwe 2015 ngei Port Elizabeth.
5.7. Muhasho wa Mveledziso ya Tshitshavha u ḓo vha ṋemuṱa wa Guvhangano ḽa Vhashumelavhapo ḽa Lushaka u bva nga ḽa 24 u ya kha ḽa 26 Ṱhafamuhwe 2015 ngei Sentharani ya Miṱangano ya Dzitshakha ngei Durban fhasi ha thero: “U vusuludza mushumo wa vhashumelavhapo Afurika Tshipembe”.
Guvhangano ḽi ḓo bveledza makumedzwa na u dzhenelela kha u tandulula mafhungo ane a vha na masiandoitwa kha mushumo wa vhashumelavhapo na u livhanya u bveledziswa ha buḓo u tikedza khwiniso ya ikonomi na matshilisano ya muvhuso. U swikelela izwi, muhasho wo thoma mbekanyamushumo ya vhagudi u lambedza vhagudi vhane vha khou gudela vhushumelavhapo dziyunivesithi.
5.8. Muhasho wa Mveledziso ya Tshitshavha u ḓo dovha hafhu wa vha na Muṱangano wa 2nd Anti-Fraud and Corruption u bva nga ḽa 30 u ya kha ḽa 31 Ṱhafamuhwe 2015 ngei St George Hotel, Centurion fhasi ha thero: “U khwaṱhisedza pfanelo dza vhathu vhoṱhe nga kha sisiṱeme ya magavhelo a tshitshavha a si na tshanḓa nguvhoni”.
5.9. Khabinethe i ṱanganedza u farwa ha Muṱaṱisano wa u Thoma wa Basiketebola wa Tshaka Nṋa une wa ḓo vha hone ngei Luvhanḓeni lwa Wembley, ngei Johannesburg u bva nga ḽa 19 u ya kha ḽa 22 Ṱhafamuhwe 2015. Izwi zwi kuvhanganya thimu khulwane dza vhanna fhethu huthihi dzine dza vha Afurika Tshipembe, Nigeria, Mozambique na Kenya kha zwine zwa khou lavhelelwa u vha vhuṱambo ha ṅwaha muṅwe na muṅwe.
5.10. Khabinethe i fhululedza tshigwada tshashu tsha Khirikhethe, tshe tsha fhirela phanḓa kha luṱa lu tevhelaho nga u kunda tsha Sri Lanka nga wikete dza ṱahe kha mutambo wavho wa Tshiphuga tsha Ḽifhasi. Ri tamela tshigwada na Mugudisi watsho mashudu zwenezwi vha tshi khou bvela phanḓa na thonamennde.
6. Vhathu vho tholwaho
U tholwa ha vhathu vhoṱhe hu ḓo thoma ha khwaṱhisedzwa nga ndalukano dzavho na u sedzwa arali vhe si na milandu.
6.1. Khoro ya zwa Maḓi:
a. Vho Adv Tintswalo Annah Nana Makhubele (Mudzulatshidulo);
b. Vho Lindelwa Mbanjwa (Muthusa Mudzulatshidulo);
c. Vho Pumezo Malik Mpumelelo Jonas;
d. Vho Maleho Margaret Nkomo;
e. Prof Tumai Murombo, na
f. Vho Ferdinand Zondagh.
6.2. Maanḓalanga a langaho dzinnḓu
a. Vho Ahmed Essop Vawda (Mudzulatshidulo na u tholwa hafhu);
b. Vho Shadrack Kabelo Ganda;
c. Vho Itumeleng William Kotsoane;
d. Vho Kelikile Elva Kwinana;
e. Vho Maphuti Justine Lamola (u tholwa hafhu);
f. Vho Nontutuzelo Nomtandazo Mbiza (u tholwa hafhu);
g. Vho Mandla Mdludlu;
h. Vho Rose Sessie Molokoane;
i. Vho Manye Richard Moroka;
j. Vho Zolile Thando Ngcakani;
k. Vho Zikiswa Zandile Ntlangula, na
l. Vho Phakamile Worrel Weekes Ximiya.
6.3. Tshiimiswa tsha Afurika Tshipembe tsha Midia ya Eḽekiṱhironiki tsha Lushaka (NEMISA)
U tholwa hafhu ha Vhalanguli vha Khorondangi vha si na maanḓa kha Bodo ya NEMISA:
a. Vho Thami kaPlaatjie
b. Vho Dr Molatelo Maloka.
6.4. Komiti ya Vhueletshedzi ya Tshumelo ya Mbuelo ya Afurika Tshipembe
a. Muhaṱuli Frank Kroon (Mudzulatshidulo);
b. Vho Adv Selby Mfanelo Mbenenge (Muthusa Mudzulatshidulo);
c. Vho Adv Roedolf Mastenbroek;
d. Vho Lazarus Docter Mokoena, na
e. Vho Mmakgolo Meta Maponya.
6.5. Sekithara ya Muvhuso ya Pfunzo na Maanḓalanga a Vhupfumbudzi.
Vho Gugu Dlamini sa Muofisiri Mulangi Muhulwane (CEO)
6.6. Tshiimiswa tsha Afurika Tshipembe tsha Midia ya Eḽekiṱhironiki tsha Lushaka (NEMISA)
Vho Dr Ndivhoniswani Aaron Tshidzumba sa Muofisiri Mulangi Muhulwane (CEO).
6.7. Zhendedzi ḽa Thekinoḽodzhi na Mafhungo a Muvhuso (SITA)
Vho Dr Setumo Mohapi sa Muofisiri Mulangi Muhulwane (CEO)
6.8. Muhasho wa zwa Saintsi na Thekinoḽodzhi
Vho Mohlago Flora Mokgohloa sa Muthusa Mulangi-Guṱe: Tshiimiswa tsha Vhupulani na Thikhedzo
6.9. Foramu ya Phurofesheni ya Mulayo ya Lushaka:
a) Vho Max Boqwana;
b) Vho Krish Govender;
c) Vho Jan Maree;
d) Vho Martha Mbhele;
e) Vho Janine Myburgh;
f) Vho Richard Scott;
g) Vho Lutendo Sigogo;
h) Vho Jan Stemmett;
i) Vho Adv Willem van der Linde SC;
j) Vho Adv Ismail Jamie SC;
k) Vho Adv Greg Harpur SC;
l) Vho Adv Thami Ncongwane SC;
m) Vho Adv Dali Mpofu SC;
n) Vho Prof Managay Reddi;
o) Vho Adv M A Hawyes;
p) Vho Adv Samuel Mgiba;
q) Vho Adv D Ntsebeza SC;
r) Vho Adv Kgomotso Ditsebe Moroka
s) Vho Namhla Thina Siwendu
t) Vho Adv Brian Nair, na
u) Vho Uys Mathebula.
Mbudziso:
Phumla Williams (Muambeli wa Khabinethe o tou farelaho)
Luṱingo: 083 501 0139
