Tshiala tsha Mapungubwe
Tshiala itshi tshi ṋewa vhadzulapo vha Afrika Tshipembe kha vhukoni na tswikelelo ya nṱhesa.
Nzudzanyo
Tshiala itshi tshi nga ṋekedzwa kha Khethekanyo tharu:
- Khethekanyo 1 = Tshiala tsha Pulatinamu tsha Mapungubwe (Pulatinamu)
- Khethekanyo 2 = Tshiala tsha Musuku tsha Mapungubwe (Musuku)
- Khethekanyo 3 = Tshiala tsha Bronze tsha Mapungubwe (Bronze).
Tsumbedzo nga Tshiga / tshivhumbeo
Muhumbulo wa Vhuṱhogwa/ Tsumbedzo nga Tshiga
Mapungubwe: Muvhuso wa Mapungubwe wo vha u hone miṅwahani ya tshigidi yo fhiraho nahone wo vha u tshi wanala kha tshipiḓa tsha devhula ha shango ḽashu. Muvhuso uyu wo vha u wa nṱha nahone ho vha hu tshi liṅwa. Ho vha hu na migodi ya minirala nahone hu tshi fulwa tsimbi. Muvhuso uyu wo vha u tshi ita vhubindudzi na mashango a kule a fanaho na China. Nga tshifhinga tshenetsho, wo vha wo imela vhukoni ha muhumbulo wa muthu na vhusiki .
Tshifanyiso tshiṱuku Luvha ḽa Khororo |
Zwiga
- Khuḓa nṋa dza shango – dzi sumbedza tswikelelo ya vhathu vha Afrika Tshipembe u mona na ḽifhasi ḽoṱhe.
- Ḓuvha ḽi ṱavhaho – mathomo maswa u bva Afrika
- Tshikwara tsha Mapungubwe – tshi vhumba siangane, tshikwara tsha muṱavha kha matombo itiwaho nga matope o kuvhanganaho kha sananga hune mvula ya tshilimo i sa anzele u na. Vhufukula marubi ho sumbedza uri vhukoni vhu a bvelela na kha nyimele dza mupo dzi konḓaho vhukuma.
- Tshugulu ya Mapungubwe – tshugulu iyi ine zwa zwino ndi yone i ḓivheswaho kha zwithu zwe zwa waniwa marubini. Tshivhumbeo tsho penndwaho nga musuku tsho vhumbwaho u mona na thanda ine ya nga yo vhaḓiwa i songo khwaṱhaho, ndi vhuṱanzi ha vhukoni ha muthu ha vhutumbuli vhune ha vha hone kha Muvhuso.
- Mbaḓa ya Mapungubwe – hetshi ndi tshinwe tsha zwithu zwo waniwaho tsini na khali ya nanḓo ya u ṋokisa musuku; tshiṅwe tsha zwivhaḓwa zwe zwa waniwa vhiḓani ḽi re marubini.
- Khali yo khavhiswaho i ṋokisaho musuku – zwiga zwine zwa vha kha khali ya nanḓo i ṋokisaho musuku ndi tsumbo ya vhukoni siani ḽa saintsi na u ṱalifha, vhuṱanzi ha nḓivho ya u fulwa ha tsimbi miṅwahani minzhi yo fhiraho.
- Nanḓo – u kunakiswa na zwithu zwi khwaṱhisedzaho vhutshilo zwa mulilo, ho shumiswaho u bva miṅwahani ya kale, u khwinisa mveledziso na vhukoni kha zwitshavha na vhadzulapo.