Tshiala tsha Khonani dza OR Tambo

Hetshi Tshiala tshi pfufhiwa vhathu vha mashango a nnḓa (Ṱhoho dza Mashango na Mivhuso) na vhaṅwe vhahulisei. Tshi pfufhiwa kha vhukonani ho itelwaho Afrika Tshipembe. Ndi tshiala tsha mulalo, tshumisano na tsumbo ya vhuṱama na thikhedzo. Tshiala ndi mutheo wa vhushaka na tshumisano ya ḽifhasi.

Nzudzanyo

Tshiala itshi tshi ṋekedzwa kha khethekanyo tharu:

• Khethekanyo 1 = Vhuṱama Vhuhulwanesa ha OR Tambo (Musuku)
• Khethekanyo 2 = Vhuṱama ha nṱha ha OR Tambo (Siliva)
• Khethekanyo 3 = Ṱhama ya OR Tambo (Bronze).

Zwiala zwoṱhe zwi na zwithu zwiṋa: thonga, tshiangaladzi, tshifanyiso tshiṱuku na luvha ḽa khororo.

Tsumbedzo nga Tshiga / tshivhumbeo

Muhumbulo wa Vhuṱhogwa/ Tsumbedzo nga Tshiga

O.R Tambo – Vho O R Thambo vho tshimbila mashangoni manzhi vho imela vhathu vho kwanyeledzwaho vha Afrika Tshipembe vha dovha vha shela mulenzhe kha nyaluwo na mvelaphanḓa ya dzangano ḽa ḽifhasi ḽi lwisaho khethululo na muvhuso wa tshiṱalula. Vho dovha vha tumbula vhuimeleli ha dzangano ḽa mbofholowo fhethu hu fanaho na Egypt, Morocco, Ghana na London. Hetshi tsho vha tshiga tsha u thoma u ṱanganya khonani dza Afrika Tshipembe ḽifhasini ḽoṱhe ndivho hu u khwaṱhisa thikhedzo ya dimokirasi kha Afrika Tshipembe ḽo vhofholowaho, na u lwisa vhuvhi hoṱhe ha khethululo nga muvhala, u kwanyeledzwa na muvhuso wa tshiṱalula.

Majola (ṋowa) – Heyi ndi ṋowa ine ya ḓa muḓini u ṱola lushie lwo bebwaho. Ṋowa iyi a i lumi vhana kana vha muṱani. Nḓila ya vhulenda ya u i pandela ndi u i shela nga mikando ya mme a ṅwana o ḓaho u ṱolwa. Ṋowa iyi i ḓela u shudufhadza ṅwana. Ṋowa iyi ndi khonani na mutsireledzi. Vhukonani hayo ndi ha vhuthihi na u ṱuṱuwedza vhumatshelo havhuḓi ha vhathu. Ṋowa iyi i a ḓivhiwa kha ngano dza Afrika nga ṅwambo wa bugu i vhidzwaho The Wrath of the Ancestors yo ṅwalwaho nga Vho- A.C Jordan. Bugu iyi i hanedza ḽiambele ḽi ambaho uri tsha ṋowa ndi vhuṱungu. I sumbedza uri ṋowa i a kona u vha khonani nahone ndi tshikokovhi tsha ndeme.

Zwiga

1. Thonga – yo vhaḓwa u bva kha tsinde ḽitswu. Ndi tsumbo ya u takalela na u ṱanganedza thikhedzo na vhuthihi, nahone i dovha ya sumbedza uri muṋei na ene u tikedza muṋeiwa.
2. Majola – i na iṱo ḽine ḽa vha na mipfa nga nṱha na nga fhasi. Ndi tsumbo ya u takalela thikhedzo yo sumbedzwaho kha u tumbula Afrika Tshipembe ḽiswa.
3. Tshiphuga tsha khuḓa nṋa – tshi ṱuṱuwedzwa nga tsumbo dza ḽifhasi dzi ambaho nga u ṱangana ha mimuya ya vhurereli yo fhambanaho.