Tlhompho ye e abelwa badudi ba Afrika Borwa ba bontšhitšego bokgoni le phihlelelo ye e kgethegilego.
Thulaganyo
Tlhompho ye e ka abja ka Maemo a mararo:
- Maemo 1 = Tlhompho ya Platinamo ya Mapungubwe (Platinamo)
- Maemo 2 = Tlhompho ya Gauta ya Mapungubwe (Gauta)
- Maemo 3 = Tlhompho ya Bronze ya Mapungubwe (Bronze).
Seswantšho/dikarolo tša tlhamo
Seswantšho sa bogareng/seswantšho
Mapungubwe: Pušo ya Mapungubwe ebile gona sekhutlong sa ka lebowa la naga ya gabo rena meleniamong wa go feta. Pušo ye be e na le lenaneo le le gatetsego pele la taolo le temo ye e hlabologilego. Ebile e be e hlabolotše intasteri ya meepo le thuto ya dimetale (dirafša). Pušo ye e be e gwebišana le dinaga tša kgole go swana le China. Ka nako yeo, e be e emetše bokgoni le botswerere bja batho.
Dikarolo
- Dikhutlo tše nne tša lefase – di emetše diphihlelelo tša Ma-Afrika Borwa lefaseng ka bophara.
Petše ya molala
E nnyane
Petše ya sehuba
- Tlhabo ya letšatši – tlhabo ya letšatši go tšwa Afrika.
- Mmoto wa Mapungubwe – e dira lemorago, mmoto wa leswika la mogohlo godimo ga leswika la leraga (mudstone deposit) lefelong le omilego la thokomolatšatši la dipula tša selemo tsa sewelo. Mešomo ya go epa lefelong le e bontšhitše gore bokgoni bo tšweleditšwe ke maemo a tlhago a boimaima.
- Tšhukudu ya Mapungubwe – sedirwa sa bokgabo seo bjale se tsebegago kudu seo se hweditswego ka lebitleng lefelong la go epa, sebetlwa sa se se apešitšwego ka gauta sa pelo e boleta, yeo ekago ke kota, bohlatse bja bokgoni bja batho ba ka nako yeo.
- Lehlotlo (sceptre) la Mapungubwe – le tšwelela ka mahlakoreng a mabedi a pitša ya go tološetša gauta; ye nngwe ya dibetlwa tše di hweditšwego ka lebitleng lefelong la go epša.
- Pitša ya go tološetsa gauta ye e kgabišitšwego – dibopego tša motheo tša khutlonne godimo ga pitša ya go tološetša gauta ye e phophomago e emetše ntletšentletše ya bokgoni, saense le bohlami, eleng bohlatse bja diphihlelelo tša kgale mererong ya dimetale/dirafša.
- Sebešo (botološetšo) – dika tse di hlwekišago tše di swerego bophelo tša mollo, tšeo esalego ge ntše di šomišwa go tloga Bogologolotala (Iron Age), go tšwetša pele tlhabolo le bokgoni ditšhabeng.
