Tshiṱatamennde nga ha muṱangano wa khabinethe wa dzi 12 Ṱhangule 2015

1. U thomiwa ha mbekanyamushumo dza ndeme dza muvhuso

1.1. Khabinethe i ṱanganedza mvelaphanḓa ya Project Mikondzo, nḓisedzo ya tshumelo yo thomiwaho hu na ndivho ya u engedza tswikelelo ya tshumelo dza tshitshavha kha zwitshavha zwi tambulesaho shangoni ḽashu. Izwi zwo sumbedziswa ngei De Doorns kha ḽa Kapa Vhukovhela, hune thuso ya khou ṋetshedzwa kha miṱa ya 4 021 ine vhunzhi ha vhaṱunḓeli vhayo vho fara zwikoropo mabulasini. Thuso i katela, vhukati ha zwiṅwe zwithu, nḓisedzo ya mbeu na mbwanana u itela ngade dza miṱani na u lambedzwa ha u thomiwa ha madzangano a zwitshavhani na mabindu maṱuku. Muhasho wa Mveledziso ya Tshitshavha u khou shumisa hafhu De Doorns u bveledza mbekanyamaitele ya vhashumi vha u tou koropa kana vha tshifhinganyana.

Hu tshi ḓadziswa, Zhendedzi ḽa Tsireledzo ya Zwitshavha ḽa Afrika Tshipembe (SASSA) ḽo phaḓaladza mbekanyamushumo ya Mbofholowo ya Zwitshavha kha Mutsiko u ṋea zwiḽiwa na zwiṅwe zwa ndeme u fana na yunifomo dza tshikolo dza vhana vha bvaho miṱani i shayaho. Gavhelo ḽa R1 083 160 u bva kha Zhendedzi ḽa Mveledziso ya Lushaka ḽi tikedza zwigwada zwa mitambo zwa Mveledziso ya Vhana Vhaṱuku (ECD) zwi si na senthara zwa 11, zwi re na vhana vha 975 vhane vha khou dzhena sentharani dza ECD vhuponi uho nahone 789 ya vhana avho vha khou vhuelwa u bva kha luafhulelo lwa ECD lwa muvhuso.

1.2. Khabinethe i fhululedza mishumo yavhuḓi ine ya khou bvela phanḓa ya Operation Fiela, ine zwazwino ya vha ngei Kapa Devhula hune mashumele o ṱanganelanaho a Tshumelo ya Mapholisa ya Afrika Tshipembe (SAPS), mihasho ya muvhuso, na mazhendedzi a mulayo a mimasipala na mavunḓu a vha kati na u vhona uri vhathu vha pfa vho tsireledzea. Komiti ya Minisiṱa dza Mihasho yo fhambanaho (IMC) nga ha Mipfuluwo i ḓo vha na zwine ya ḓo amba na vha nyanḓadzamafhungo vhege iḓaho u ṋea zwidodombedzwa nga vhuḓalo u swika zwino.

1.3. Khabinethe i fhululedza madzangano a vhashumi na nnḓu dza vhupo ha migodini kha u shumisana na muvhuso u vusuludza sekhithara ya migodini, ine ya vha ṅwongo wa ikonomi yashu nahone i humbela madzangano oṱhe u thoma zwe a fulufhedzisa. 

Muvhuso, khathihi na mabindu na muhasho wa vhashumi, ndi kale zwi khou lingedza u khwinisa nga u ṋea nnḓu dza khwine na nyimele ya matshilo ya khwine kha ḓorobo dza migodini. Rannda dza 18 biḽioni dzo kumedzelwa u shuma zwitshavhani zwi siho kha vhuimo havhuḓi zwa vhupo ha migodini, vhunzhi ha iyi tshelede i bva kha muvhuso ngeno khamphani dza migodi dzo bvisa tshelede ine i nga eḓana tshararu tsha u lambedzwa uhu.

1.4. Khabinethe yo tendela u katelwa ha Minisiṱa dza Tshigwada tsha Tsireledzo kha Komiti ya Dziminisiṱa dza Mihasho yo fhambanaho (IMC) nga ha Ṱhundu zwe zwa ḓivhadzwa nga Muphuresidennde Vho Zuma.  

IMC, yo rangwa phanḓa nga Mufarisa Muphuresidennde Vho Cyril Ramaphosa, i ḓo ṱola na u tandulula khonadzeo na masiandoitwa a so ngo lavhelelwaho a milayo miswa ya ṱhundu kha sekhithara dzo fhambanaho, hu tshi katelwa na vhuendelamashango na vhubindudzi. IMC i ḓo katela Minisita wa Vhuendelamashango; Muhasho wa zwa Muno; Mbambadzo na Nḓowetshumo; Mveledziso ya Zwitshavha; Mveledziso ya Mabindu Maṱuku, na Tshigwada tsha Tsireledzo.

2. Tshiimo tsha khabinethe kha mafhungo a ndeme a mupo

2.1. Khabinethe yo ṱanganedza u pembelelwa ha Ḓuvha ḽa Vhafumakadzi he ha farwa ngei Sasolburg kha ḽa Free State fhasi ha thero ine ya ri: “Vhafumakadzi vho Farana kha u isa Afrika Tshipembe Phanḓa”. Zwigidi na zwigidi zwa vhafumakadzi zwo kuvhangana ngei tshiṱediamu tsha Harry Gwala ngei Sasolburg u dzhiela nṱha mushumo wa ndeme wa u shela mulenzhe kha polotiki nga vhafumakadzi wo iteaho nga tshifhinga tsha nndwa ya mbofholowo u bva kha u vhuswa na muvhuso wa tshiṱalula.

 

Khabinethe i ita khuwelelo kha sekithara dzoṱhe zwitshavhani u farelela kha thero ya Ṅwedzi wa Vhafumakadzi na u bvela phanḓa na u shuma uya kha u vhona uri vhafumakadzi vhoṱhe, zwihulusa vhana vha vhasidzana, vha khou maanḓafhadziwa na u vhofhololwa kha tshiṱalula zwitshavhani u itela uri ri kone u tandulula u eḓanyisa mbeu shangoni ḽashu.

Hu tshi ḓadziswa, Muphuresidennde Vho Zuma vho bvisa muvhigo wa u tou thoma wa ulwu lushaka nga ha Maimo a Vhafumakadzi Afrika Tshipembe. Muvhigo u dzhiela nṱha, mishumo ya nṱha yo itwaho shangoni ḽashu u bva ṅwaha wa 1994 u khwinisa maimo a vhafumakadzi. Muvhigo uyu wo kuvhanganywa nga Muhasho wa Vhafumakadzi nga murahu ha u fara dzinyambedzano shangoni ḽoṱhe vhukati ha ṅwedzi wa Ṱhafamuhwe na wa Fulwi uno ṅwaha (2015). Muvhigo uyu u shuma sa ḽiṅwalwa ḽa mutheo u itela u ṱuṱuwedza u maanḓafhadzwa ha vhafumakadzi kha sia ḽa ikonomi, u eḓanyiswa ha mbeu na pfanelo dza vhathu.

Muvhuso u ḓo shumisa maḓuvha o salaho a ṅwedzi u phurofaila vhafumakadzi vho swikelelaho zwinzhi na u shela havho mulenzhe kha ikonomi, zwihulusa vhuponi hune a vho ngo tou imelelwa zwavhuḓi. Izwi zwi katela Vhafumakadzi kha Pfufho dza Saintsi (13 Ṱhangule) na Vhafumakadzi kha Pfufho dza Maḓi na Vhuthathatshili (23 Ṱhangule).

2.2. Khabinethe i fhululedza vhatambi vha Proteas kha u ita uri Afrika Tshipembe ḽi ḓihudze ngei kha Tshiphuga tsha Ḽifhasi tsha Netibola ngei Sydney, kha ḽa Australia. Tshigwada tsha Afrika Tshipembe tshi tsinisa na u tea u vha kha mitambo ya tsini na ya mafhelelo ya Tshiphuga tsha Ḽifhasi nga murahu ha u tamba mitambo i konḓaho vhukuma u swika zwino.

U ya nga Guvhangano ḽa Netibola ḽa Dzitshakhatshakha, Afrika Tshipembe zwazwino ḽo vhewa kha maimo a vhuṱanu kha maimo a ḽifhasi. Khabinethe i khou ita khuwelelo kha maAfrika Tshipembe uri vha tikedze Proteas zwenezwi vha tshi khou bvela phanḓa kha lwendo luyaho gundoni ngei kha Tshiphuga tsha Ḽifhasi.

2.3. Khabinethe i kha ḽithihi na Muphuresidennde Vho Zuma kha u fhirisa ndiliso kha miṱa, khonani na vhashumisani vha miraḓo ya SAPS yo vhulawaho. Mabulayo ayo a si na ṱhoho a fanela u sasaladzwa nga maAfrika Tshipembe roṱhe.

Mapholisa ndi vha ndeme kha u tsireledza zwitshavha kha maitele a vhugevhenga zwitshavhani zwashu. Mabulayo a si na ṱhoho ha khou tou ri lozwisa fhedzi sa shango na tshitshavha tsha vhaofisiri vha vhutsireledzi ha mulayo, miṱa na yone i khou lozwa vhokhotsi, vhomme, dzikhaladzi, vhakomana na vhabebi.

Khabinethe i khou ita khuwelelo kha vha re na mafhungo nga ha aya mabulayo a si na ṱhoho u bvela khagala nahone vha shumisane na mazhendedzi a vhatsireledza mulayo u vhona uri avho vha re na vhuḓifhinduleli vha a farwa nahone vha imela tshanḓa a mulayo.

2.4. Khabinethe i fhululedza Tshigwada tsha Afrika Tshipembe kha matambele atsho a nṱhesa ngei kha 16th FINA (International Swimming Federation) World Championship kha ḽa Kazan, Russia he vha kunda vha pfufhiwa nga miṅene mivhili ya musuku na miraru ya silivhere.  

3. Tsheo dza ndeme dza Khabinethe

3.1. Khabinethe yo tendela u bviswa ha Mulayombisi nga ha Mbekanyamaitele ya Zwiporo ya Lushaka hu tshi itelwa vhupfiwa ha tshitshavha, ine ya tandulula u tshimbidzwa ha vhathu nga tshidimela na mihwalo. Mbekanyamaitele iyi, yo livhanywaho na mushumo wa Khomishini ya Pfananyo ya Themamveledziso ya ofisi ya Muphuresidennde, i konisa mvusuludzo ya nḓowetshumo ya zwiporo nga kha u dzhenelela ha mbekanyamaitele yo rangaho phanḓa maano a vhubindudzi ane o livhanywa na Pulane ya Mveledziso ya Lushaka (NDP).

Ndivho ndi ya u sika sisiṱeme ya vhuendi vhu shumaho zwavhuḓi vhune ha kona u ṱaṱisana fhano hayani na mashangoni a nnḓa, na u fhungudza mbadelo dza vhuendi. Izwi zwi ḓo ṱuṱuwedza u shumiswa ha thekinoḽodzhi yo teaho u engedza vhubveledzi na u wana zwikili zwi ṱoḓeaho kha ikonomi. Zwi dovha zwa khwinisa u kona u swikelela vhupo ha mahayani, u engedza matshimbidzele na u sika mishumo.

3.2. Khabinethe yo tendela u phaḓaladzwa ha ḽiṅwalwa u itela vhupfiwa ha tshitshavha ḽa “Maano a Mveledziso ya Zwikili a Lushaka na Maanḓalanga a Vhupfumbudzi na Sekithara ya Pfunzo u fhira 2016 ngomu ha nyimele yo ṱanganelanaho, i fhambanyaho pfunzo ya nga murahu ha tshikolo na sisiṱeme ya vhupfumbudzi”.

Ḽiṅwalwa iḽi ḽi tandulula mashumele kwao na mashumele avhuḓi a zwiimiswa zwa mveledziso ya zwikili na u dzheniswa hazwo ngomu ha sisiṱeme ya vhupfumbudzi na u ṱanḓavhuwa ha pfunzo ya nga murahu ha tshikolo.

Zwihulusa, ḽi kumedza uri Maano a Mveledziso ya Zwikili a Lushaka a tevhelaho uri a dzhiele nzhele mabuḓo e a topoliwa sa one a ṱoḓeaho nga maanḓa u itela u thomiwa ha mbekanyamushumo dza ndeme dza lushaka. Ḽi dovha ḽa tandulula mashumele kwao na mashumele avhuḓi a mafhungo a vhuvhusi ha sekithara ya maanḓalanga a pfunzo na vhupfumbudzi kha u ṋetshedza magavhelo u itela mabuḓo a ndeme.

3.3. Khabinethe yo tendela u ṋetshedzwa ha ḽiṅwalwa ḽa tshumiso ḽa tshoṱhe kha Theminaḽa dza Vhuimangalavha dza Transnet uri i shumise theminaḽa ya khontheina ya manganese ngei Vhuimangalavha ha Ngqura, vhu re kha  phendelashango ya vhubvaḓuvha ha Afrika Tshipembe, khiḽomitha dza 20 devhula vhubvaḓuvha ha Port Elizabeth na tshikhalani tsha vhukati ha Durban na Ḓorobo ya Kapa. Izwi zwi tshimbilelana na mishumo ya ndeme ya muvhuso i re na vhushaka na Operation Phakisa kha u alusa Ikonomi ya Maḓanzhe. Izwi zwi ḓo vhanga u pfuluswa ha mishumo ya manganese u bva vhuimangalavha ha Port Elizabeth na Saldanha u ya kha Ngqura.

3.4. Khabinethe yo tendela Afrika Tshipembe u tenda kha Muṱangano wa Dzitshakhatshakha wa Milandu na Mbadelo dza Tshinyalelo dzi Tshimbilelanaho na Khwalo ya Zwithu zwa khombo na zwithu zwivhi lwanzheni wa 2010.

Muṱangano uyu u vhona uri hu vhe na ndambedzo kha tshinyalelo ya vhathu na ndaka, mbadelo dza u kunakisa na maitele a u vhuedzedza, na ndozwo ya ikonomi yo vhangwaho nga vhuendi ha maḓanzheni vhu tshimbidzaho zwithu zwa khombo na zwithu zwivhi zwine zwi nga tshikafhadza lwanzhe. Afrika Tshipembe ḽi ḓo kona u swikelela tshikwama u thusa kha zwithu zwa khombo na nyimele ya zwithu zwivhi nga murahu ha musi maitele a phalamennde oṱhe a u sedza mafhungo a muṱangano uyu o no fhedziwa.

4. Milayotibe

4.1. Khabinethe yo tendela mukumedzo wa Mulayotibe wa Khwiniso wa Khanḓiso na Dzifiḽimu wa 2015 Phalamenndeni. Mulayotibe u khwinisa Mulayo wa Khanḓiso na Dzifiḽimu wa 1996 (Mulayo 65 wa 1996). Khwiniso idzi dzi tendelana na u bvela phanḓa ha thekinoḽodzhi, zwihulusa kha inthanethe na luvhanḓe lwa vhudavhidzani ha ṱhingo, u itela u tsireledza vhana kha u ṱanelwa zwithu zwi sa takadzi na nyanḓadzamafhungo i re khombo kha mbanḓe idzi.

Mulayotibe u khwaṱhisa mishumo yo tetshelwaho vhaḓisi vha vhuṱumani ha ṱhingo na vhaṋetshedzi vha tshumelo ya inthanethe u tsireledza tshitshavha na vhana nga tshifhinga tsha tshumiso ya tshumelo yavho. Maanḓalanga a Vhudavhidzani o Ḓiimisaho a Afrika Tshipembe ha nga ṋei ṱhanziela kana mvusuludzo ya ṱhanziela hu so ngo thoma ha khwaṱhisedzwa arali ho tevhelwa mulayo nga vhuḓalo u bva kha Bodo ya Khanḓiso na Fiḽimu.

5. Mbekanyamushumo dzine dza khou ḓa

5.1. Muphuresidennde Vho Zuma vha ḓo dzhenela Samithi Zwayo ya vhu 35 ya Madendele a Mivhuso ya Tshitshavha tsha Mveledziso tsha Tshipembe ha Afrika (SADC) u bva nga dzi 17 u ya kha dzi 18 Ṱhangule 2015 ngei Gaborone, kha ḽa Botswana. Kha samithi iyo, Muphuresidennde vha ḓo vhuedzedza mushumo wa u vha mudzulatshidulo wa Dzangano ḽa SADC kha Polotiki, Vhupileli na Nyanḓano ya Tsireledzo. Kha mushumo uyu, Afrika Tshipembe ḽo ranga phanḓa Vhurumiwa ha Vhulavhelesi ha Dzikhetho dza rathi dza SADC, he ha ṱanziela uri khetho dzoṱhe dzo vha dza mulalo nahone dzo tshimbila zwavhuḓi.

5.2. Mufarisa Muphuresidennde Vho Ramaphosa vha ḓo fara lwendo lwa madalo a tshiofisi a u shuma ngei Japan u bva nga dzi 24 u ya kha dzi 25 Ṱhangule 2015. Madalo aya a katela u dalela Prime Minister Vho Shinzo Abe na u shela mulenzhe kha Semina ya Vhubindudzi ha Nnḓa ya Madzangano a Mabindu a Afrika Tshipembe na Japan.

Khabinethe i ṱanganedza madalo a u.shuma a uya Japan, ane a ḓo khwaṱhisa vhukonani na u pfesesana hune ha vha hone vhukati ha mashango aya mavhili. Afrika Tshipembe na Japan a na  muhumbulo muthihi kha ndeme ya nyambedzano dza vhanzhi na ṱhoḓea ya u khwinisa Khoro ya Tsireledzo ya Vhuthihi ha Dzitshakha (UN) na sisiṱeme ya UN ngei kha Buthano ḽa Guṱe ḽa UN ḽa vhu 70 ṅwedzi u ḓaho.

5.3. Muphuresidennde Vho Zuma vha ḓo ya kha Imbizo ya Muphuresidennde ngei Eersterust, kha ḽa Pretoria nga dzi 21 Ṱhangule 2015 u tandulula mafhungo a re na vhushaka na tshumiso mmbi ya zwidzidzivhadzi. Pulane Khulwane ya Zwidzidzivhadzi ya Lushaka ya 2013-2017, i pfananya nungo dza muvhuso kha nndwa yawo ya zwikambi na tshumiso mmbi ya zwidzidzivhadzi.

Khabinethe i khou ita khuwelelo zwitshavhani uri zwi shume na muvhuso na mazhendedzi a tsireledzo ya mulayo u fhelisa tshumiso mmbi ya zwidzidzivhadzi zwitshavhani, zwine ndi zwone zwivhangi zwa tshivhalo tsha thaidzo dza matshilisano, hu tshi katelwa na pfudzungule kha vhafumakadzi na u tambudzwa ha vhana. Vhabebi na vhaunḓi vha na mushumo wa ndeme une vha tea u ita u vhona uri vhana vho tsireledzea na u londotwa.

5.4. Khabinethe i ṱanganedza u vulwa ha Tshikolo tsha Phuraimari tsha Makgato Lewanika Mandela tsho khwinifhadzwaho nga huswa ngei Mvezo hune ha vha Kapa Vhubvaḓuvha nga dzi 25 Ṱhangule 2015 nga Muphuresidennde Vho Zuma.

Tshikolo itshi ndi tshipiḓa tsha mushumo une wa khou bvela phanḓa wa muvhuso u vhuisa tshirunzi kha vhagudi na u ṋea zwikolo zwa vhuponi ha mahayani zwishumiswa zwa tshizwinozwino. Nga kha Maitele a Nḓisedzo ya Themamveledziso ya Zwikolo yo Engedzwaho (ASIDI) ya Muhasho wa Pfunzo ya Mutheo, muvhuso wo thutha tshivhalo tsha zwikolo zwi so ngo fhaṱwaho zwavhuḓi nahone wa sika vhupo ha khwine ha u gudela. U swika zwino, ASIDI yo no fhedza zwikolo zwa 116 nahone ya ṋetshedza maḓi kha zwikolo zwa 499, vhuthathatshili kha zwikolo zwa 425 na muḓagasi kha zwa 298.

5.5. Mufarisa Muphuresidennde Vho Ramaphosa vha ḓo dzhenela Muṱangano wa  Feḓeresheni ya Dzitshakatshaka wa Madzangano a Ḽaiburari na Mafhungo a Ḽifhasi une ya ḓo farelwa Ḓoroboni ya Kapa ngei International Convention Centre u bva nga dzi 15 u swika dzi 21 Ṱhangule 2015 fhasi ha thero ine ya ri : “Ḽaiburari dzo Dziaho: Tswikelelo, Mveledziso na Tshanduko”. 

Muṱangano u khou tshimbilelana na u thomiwa ha ḽaiburari dza zwikolo dzi fhiraho 1 000 shangoni ḽoṱhe nga muvhuso vhukati ha dzi 18 Fulwana 2015 na dzi 18 Fulwana 2016 u ṱuṱuwedza vhagudi vhanzhi uri vha vhale. Muhasho wa Pfunzo ya Fhasi u khou ṱuṱuwedza madzangano a mabindu a phuraivethe o fhambanaho na madzangano a si a muvhuso u tikedza fulo iḽi nga u ṋetshedza dzibugu na u thoma dziḽaiburari, vhukati ha zwiṅwe zwa zwithu.

Khabinethe i khou humbela vhabebi na vhagudisi u lingedza uri vha ite uri bugu dzi swikelelee kha vhaswa vhashu, na u ita khuwelelo kha zwitshavha u ṋetshedza dzibugu na u thoma zwigwada zwa u vhala ngauri lushaka lu vhalaho ndi lushaka lu kundaho.

5.6. Minisiṱa wa Vhuendelamashango Vho Derek Hanekom vha ḓo rwela ṱari Ṅwedzi wa Vhuendelamashango nga dzi 16 Ṱhangule 2015 ngei Euphoria Golf Estate, Mookgophong kha ḽa Limpopo fhasi ha thero: “Zwikhala zwi swa zwa miḽioni zwire hone”, ine ya bva kha Ḓuvha ḽa Vhuendelamashango ḽa Ḽifhasi (27 Khubvumedzi) thero: “Vhaendelamashango vha Bilioni nthihi – Zwikhala zwa Biḽioni nthihi”. 

Thero dza dzitshakhatshakha na thero dzapo dzi na ndivho ya u ita uri vhaendelamashango vha ḓivhe nga ha ndeme ya vhuendelamashango vhu na vhuḓifhinduleli. Sa tshipiḓa tsha izwi, vhaendelamashango vha ṱuṱuwedzwa u ṱhonifha mvelele, u tsireledza vhufa, u vhulunga fulufulu na maḓi, tshiṅwe hafhu tsha ndeme, u renga zwibveledzwa u itela u tikedza mishumo yapo.

Khabinethe i ṱuṱuwedza maAfrika Tshipembe u tandula shango ḽashu ḽi takadzaho ḽa manakanaka, nga u ita zwenezwo zwi thusa uri vhathu vha dzule vhe na mishumo nahone hu khou tikedzwa zwibveledzwa zwapo.

5.7. Muhasho wa zwa mitambo na vhuḓimvumvusi na wa vhafumakadzi i kha vhuḽedzani na G-Sport u itela u ṱhonifha vhafumakadzi vha Afrika Tshipembe vhane vha shela mulenzhe kha mitambo.  

Muhasho wa zwa Mitambo na Vhuḓimvumvusi na G-Sport i ḓo ṋea miṅene vhafumakadzi vho teaho vha vhagidimi na vhalanguli vhe vha kunda nḓila dzoṱhe dza u tsikeledzwa vha imisa fulaga ya ḽino shango.  

Muhasho u ḓo dzula u tshi humbula mushumo u ṱoḓeaho uri u bveledze adzhenda ya u eḓanyiswa ha vhafumakadzi vhoṱhe vha dzhenelaho kha zwa mitambo, vhulangi na u shela mulenzhe. Zwenezwi muhasho u tshi khou dzhiela nṱha uri mushumo munzhi u kha ḓi fanela u itwa kha sia iḽi, wo ḓi kumedzela u farana nga zwanḓa na vhane vho ḓiṋetshedzela u ḓisa phambano kha nyimele iyi i si yavhuḓi ya vhafumakadzi.

5.8. Khabinethe i ṱuṱuwedza maAfrika Tshipembe vhoṱhe u nanga vhathu vhane vha ḓo pfufhiwa nga Pfufho dza Lushaka dza 2016, dzine dza vha pfufho dza nṱhesa dzine Afrika Tshipembe ḽa ṋea vhadzulapo vhaḽo na vhabvannḓa vha dzitshakhatshakha vha ndeme vho shelaho mulenzhe kha u ṱuṱuwedza demokirasi na vho itaho zwivhuya zwa ndeme kha u khwinisa matshilo a maAfrika Tshipembe.

Pfufho dza Lushaka dza rathi ndi the Order of Mendi for Bravery, the Order of Ikhamanga, the Order of the Baobab, the Order of Luthuli, the Order of Mapungubwe, na the Order of the Companions of OR Tambo.

Ḓuvha ḽa u valwa ha u nangiwa ha vhathu ndi dzi 31 Ṱhangule 2015. Fomo dza u nanga dzi khou wanala u bva kha www.presidency.gov.za nahone dzi fanela u rumelwa na siaṱari ḽithihi ḽi ṱuṱuwedzaho muthu o nangiwaho.

6. U tholwa

U tholiwa hoṱhe ho itwa nga murahu ha musi ho sedzuluswa na u khwaṱhisedzwa ha ndalukanyo.na u sedza arali vha si na milandu.

6.1. Miraḓo ya Vhalanguli vha si na maanḓa kha Bodo ya Poswo ya Afrika Tshipembe.

a. Vho Dokotela Simosezwe Dugmore Lushaba – (Mudzulatshidulo);
b. Vho Bulelwa Patricia Soci – (Muthusa Mudzulatshidulo);
c. Vho Robert Nkuna;
d. Vho Mduduzi Eric Zakwe;
e. Vho Zibuse Comfort Ngidi;
f. Vho Nomahlubi Victoria Simamane;
g. Vho Dokotela Lynette Moretlo Molefi;
h. Vho Marion Lesego Dawn Marole;
i. Vho Joel Sihle Ngubane; na
j. Vho Phetole Elvis Rabohale.

6.2. Vhalanguli vha si na maanḓa kha Vhusimamiri ha Afrika Tshipembe SOC Ltd

a. Vho Lungile Rudolph Mabece – (Mudzulatshidulo);
b. Vho Stanley Mandla Mnguni;
c. Vho Gabriel Christiaan Theron;
d. Vho Dokotela Petros Mbiji Mahlangu;
e. Vho Maroale Jacob Rachidi;
f. Vho Sakekile Baduza;
g. Vho Caroline Phumzile Mavasana Ngwenya;
h. Vho Nazia Carrim; na
i. Vho Dokotela Pulane Elsie Molokwane.

6.3. Vhalanguli vha si na maanḓa kha Bodo ya Alexkor:

a. Vho Hantsi Bhetilda Mayeza – (Mudzulatshidulo);
b. Vho Mamoroke Lehobye;
c. Vho Vimal Bansi;
d. Vho Tshediso John Matona;
e. Vho Trevern Marais Haasbroek;
f. Vho John Sembie Danana;
g. Vho Dokotela Roger Paul (u tholwa hafhu); na
h. Vho Zukiswa Zandile Ntlangula (u tholwa hafhu).

6.4. Vho Mathanzima Hubert Mweli – Mulanguli-Guṱe (DG) kha Muhasho wa Pfunzo ya Fhasi.

6.5. Vho Petrus Mduduzi Shabane – u engedzwa ha konṱiraka ya mushumo sa DG kha Muhasho wa Mbuedzedzo ya Mavu na Mveledziso ya Mahayani.

6.6. Vho Dokotela Nontsikelelo Tshayingca-Mashiya – Muthusa Mulanguli Guṱe (DG) wa Mashumele a Zwiimiswa, Vhusedzi na Vhuṱoli kha Muhasho wa Vhupulani, Vhusedzi na Vhuṱoli. 

6.7. Vho Nkhumeleni Victor Tharage – Mulanguli Guṱe (DG) kha Muhasho wa Vhuendelamashango.

Mbudziso:
Vho Phumla Williams (Muambeli wa Khabinethe o tou farelaho)
Luṱingo: 083 501 0139

Share this page

Similar categories to explore