21 Nov 2013
1. Vhuimo ha Khabinethe nga ha mafhungo a ndeme kha nyimele ya zwino.
1.1. Khabinethe i ṱanganedza nomboro khulwane ya vhakhethi vho fhindulaho mbidzo ya u ḓiṅwalisa nga tshifhinga tsha u ḓiṅwalisa ha u thoma nga dzi 9 na dzi 10 Ḽara 2013. Vhakhethi sa athu ḓiṅwalisaho vha khou humbudzwa uri u ḓiṅwalisa hu ḓo ya phanḓa u swika hu tshi ḓivhadzwa ḓuvha ḽa khetho dza lushaka dzi tevhelaho.
Khabinethe i khoḓa mushumo wa Khomishini ya Khetho yo Ḓiimisaho, na u vhidza maAfurika Tshipembe vhoṱhe uri vha ite nḓowenḓowe ya pfanelo yavho ya demokirasi nga u khetha, yo ḓaho nga kha u lwela hashu mbofholowo na demokirasi.
1.2. Fulo ḽa Maḓuvha a 16 a u Lwa na Khakhathi dza Vhana na Vhafumakadzi ḽi ḓo vha hone u bva nga dzi 25 Ḽara u swika dzi 10 Nyendavhusiku 2013 fhasi ha thero: “VIKELA MZANSI – Kwanele: U farisana ha zwitshavha kha u thivhela khakhathi dzi kwamaho vhana na vhafumakadzi.”
Khabinethe i vhidza maAfurika Tshipembe vhoṱhe u dzhia tshifhinga itshi sa tsha u vusuludza vhuḓikumedzeli hashu, kha u fhelisa vhuvha ha tshiṱuvhu vhu tsitsaho tshirunzi kha vhaṅwe vhashu tshitshavhani na u ḓikumedzela hafhu ha shango ḽashu kha pfanelo dza vhana na vhafumakadzi.
1.3. Mufarisa Muphuresidennde Vho Kgalema Motlanthe vha ḓo ranga phanḓa khumbudzo ya Mkhondo nga Ḓuvha ḽa Ḽifhasi ḽa AIDS, kha Tshiṱiriki tsha Gert Sibande, ngei Mpumalanga, nga dzi 1 Nyendavhusiku 2013 fhasi ha thero: “Ṱalifhani. Itani Ndingo. Fumbiswani.”
Tshikhala itshi tshi ḓo shumiswa kha u ṱalusthedza lushaka ngaha vhuḓidini ha muvhuso kha u lwa na dwadze, u engedza vhuḓidini, na u khwaṱhisedza vhuḓidini ha u engedza vhudzheneleli ha u fhungudza dzwadze. Izwi ndi maelana na Puḽane ya Lushaka ya Tshiṱirathedzhi ya HIV na AIDS ya 2012-2016.
Ḓuvha ḽa Ḽifhasi ḽa AIDS ḽi ḓo shumiswa kha u vusuludza fulo ḽa Ndingo na Tsivhudzo ya HIV (HCT) na u rwela ṱari fulo ḽa u Fumbiswa ha Vhanna nga Mishonga.
Khabinethe i vhidza maAfurika Tshipembe vhoṱhe uri vha ite vhudzekani ho tsireledzeaho; vha ite ndingo dza HIV luthihi nga ṅwaha uri vha dzhie maga o teaho a u thivhela, nyalafho, ndondolo na thikhedzo na uri vhanna na vhatukana vha ye kha tshumelo dza u fumbiswa ha vhanna nga mushonga.
MaAfurika Tshipembe vha tea u shela mulenzhe vha ṱanganya tshiṱirathedzhi tsha ABC (U ṱutshela, kha vha fulufhedzee, vha shumise khondomu) sa nḓila ya vhutshilo.
1.4. Khabinethe yo swaswara ngaha u khwaṱhiswa ha milandu ya badani sa tshipiḓa tsha Fulo ḽa Maḓuvha a Madakalo – Kha vha Swike vha tshi khou Tshila – fhasi ha thero ‘Roṱhe Ri Nga Tshidza Matshilo a dzi Miḽioni’, ya dovha ya vhudza vhashumisi vha bada vhoṱhe uri vha vhe na vhuḓifhinduleli ha u pfesesa tshoṱhe uri u thulana ha dzigoloi hu tshinyadza matshilo.
1.5. Khabinethe i khoḓa mvelaphanḓa yo itwaho nga kha maele a zhendedzi ḽo ṱanḓavhuwaho yo vhaho hone sa phindulo ya vhudzheneleli ha Vhuphuresidennde nga Shundunthule 2013 ngei Eldorado Park, u fhelisa khakhathi dza vhugevhenga na zwidzidzivhadzi na khaedu dzi kwamaho ikonomi ya matshilisano.
Izwi zwo ita uri hu farwe vhathu vha linganaho 1 431, vhane khavho vha linganaho 1 098 vho lindela tsengo; vha 1 095 vho wana beiḽi, vhararu vha tshe ngomu na vha 289 vho wanwaho milandu ya vhutshinyi.
Khabinethe i humbela zwitshavha uri zwi litshe u vhea mulayo zwanḓani kana nnḓa ha sisiṱeme ya mulayo, vhunga u ita izwo zwi songo tendelwa nga mulayo na uri zwi dovha zwa wela kha vhutshinyi. Khabinethe i ṱuṱuwedza zwitshavha uri zwi shumisane na mapholisa uri hu kone u wanwa vharengisi vha zwidzidzivhadzi vhane vha ṋaṋisa zwiito zwa vhutshinyi.
1.6. Khabinethe i isa maipfi a ndiliso kha miṱa na dzikhonani dza vho lovhaho musi saithi ya phaṱho i tshi wa ngei Tongaat, kha ḽa KwaZulu-Natal; na u tamela mashudu vho huvhalaho uri vha ṱavhanye u fhola.
Khabinethe yo khwaṱhisedza uri hu na milayo ya mushumoni ine ya tsireledza pfanelo dza vhashumi ya lwa na avho vha na vhuḓifhinduleli ha khombo. Khabinethe yo ima kha uri fhungo iḽo ḽi ḓo salwa murahu nga vhuronwane.
1.7. Khabinethe yo ṱanganedza u vulwa ha Senthara ya u Humbula Vho Nelson Mandela. Senthara iyo i na zwishumiswa zwinzhi zwa vhufa zwi sumbedzaho vhutshilo na zwifhinga zwa Tata Nelson Rolihlahla Mandela.
Zwishumiswa izwo ndi zwa ndeme vhukuma kha vhufa ha lushaka lwashu, nga mannḓa vhufa ha mbofholowo yashu. Ndi madzanga na ṱhoḓea dza u vhulungwa nga lushaka lwashu.
Muvhuso u ḓo isa phanḓa na u hulisa Vho Nelson Mandela na vharangaphanḓa vha murafho wavho kha zwihulwane zwe vha ita kha mbofholowo yashu.
1.8. Khabinethe i khoḓa u iswa phanḓa ha mbekanyamushumo ya themamveledziso ya tshitshavha ya miḽioni kararu wa dzi rannda nga Khomishini ya Pfananyo ya Themamveledziso ya Vhuphuresidennde yo rwangaho phanḓa nga Muphuresidennde Vho Jacob Zuma.
U Vulwa ha Damu ḽa Spring Grove nga Muphuresidennde ḽo i telwaho u engedza ṋetshedzo ya maḓi kha mimasipala ya rathi, i tevhelaho eThekwini Metropolitan, Tshiṱiriki tsha uMgungundlovu, Mimasipala Yapo ya Msunduzi, Mimasipala Yapo ya Ugu, Sisonke na Mimasipala Yapo ya iLembe.
Muvhuso wo bindudza masheleni a fhiraho R1 biḽioni kha thandela iyo, yo itelwaho u sika mishumo. Musi hu tshi fhaṱwa damu ho tholwa vhathu vha linganaho 960.
1.9. Muphuresidennde Vho Jacob Zuma vha ḓo dalela Masipala wa King Sabatha Dalindyebo, kha vunḓu ḽa Kapa Vhubvaḓuvha, nga dzi 22 Ḽara 2013 sa tshipiḓa tsha Mbekanyamushumo ya Vhusedzulusi ya Vhuphuresidennde ya Siyahlola.
Izwi zwi ḓo katela madalo a Mthatha u ṱola mvelaphanḓa dza vhukavhamabupo na dziṅwe thandela dza themamveledziso ya vhuphuresidennde kha vhupo uvho. Mthatha yo bulwa sa Noudu ya Vhudzheneleli ha Vhuphuresidennde ha Nṱha vhu Ṱavhanyaho nga 2009 na uri vhudzheneleli uvho vhu ḓo sumbedzisa u salela murahu ha themamveledziso na khaedu dza nḓisedzo ya tshumelo, uri Mthatha i vusuludzwe lwa tshoṱhe.
Muphuresidennde vha ḓo dovha vha ṱola mvelaphanḓa yo itwaho nga thandela dza muvhuso maelana na ṋetshedzo ya maḓi, muḓagasi na dzibada vhuponi uvho.
U fungwa hune ha ḓo itwa nga Muphuresidennde Vho Jacob Zuma kha tshiṱitshi tsha Thornhill hu ḓo ṋetshedza tshikhala tsha nethiweke kha u salela murahu ha miḓi i swikaho 25 000.
1.10. Muphuresidennde Vho Jacob Zuma vha ḓo Dala lwa Tshiofisi ngei Accra, Ghana, u bva dzi 26 u swika dzi 27 Ḽara 2013. Madalo ayo a ḓo khwaṱhisa vhushaka vhu re hone na Ghana na u isa phanḓa mbambadzo ya ngomu kha dzhango.
1.11. Muphuresidennde Vho Jacob Zuma vho vhewa uri vha range phanḓa Khomishini ya Tshaka Mbili ya Afurika Tshipembe-Botswana (BNC) nga dzi 21 Ḽara 2013. Izwi zwi ḓo engedza vhushaka na nyanḓano vhukati ha mashango mavhili o dzulelanaho tsini. BNC iyi ya ṅwaha nga ṅwaha ya Vharangaphanḓa vha Shango yo thomiwa mahoḽa u itela u alusa tshiimo tsha Khomishini ya Tshoṱhe ya Ṱhanganelano u itela Nyanḓano na Khomishini ya Tshoṱhe ya Ṱhanganelano ya Nyanḓano kha Vhupileli na Tsireledzo.
1.12. Khabinethe i ṱanganedza Khetho dza Afurika Tshipembe u bva kha Khoro ya Pfanelo dza Vhathu ya Yuno (nga dzi 12 Ḽara 2013). Themo yashu i khou thoma nga dzi 1 Phando 2014 zwine zwa ḓo vha hone khathihi na u pembelela Miṅwaha ya 20 ya Mbofholowo. Izwi zwi khwaṱhisedza vhuḓikumedzeli hashu kha u bveledza pfanelo dza vhathu kha vhadzulapo vhashu vhoṱhe, vhadzulapo vha dzhango ḽa Afurika na vhadzulapo vha ḽifhasi.
1.13. Khabinethe i dzhoina tshitshavha tsha dzitshaka kha u livhuwa zwi tshi bva mbiluni Madzangano a si a Muvhuso o shelaho mulenzhe kha thulo ya thuso ya shishi ya dzitshaka kha avho vhe vha kwamiwa nga Typhoon Haiyan ngei Philippines.
Muya wa Vhuthu u ḓo shela mulenzhe kha u fhungudza vhuṱungu ha vhathu vha Philippine kha tshifhinga itshi tshi konḓaho.
1.14. Khabinethe i ṱanganedza nḓivhadzo ya iṅwe tswikelelo kha Thandela ya Khwiniso ya Bada Khulwane ya Gauteng, ya thoḽo kha khethekanyo dzo tiwaho kha Dzibada dza Gauteng zwine zwa khou thoma nga dzi 3 Nyendavhusiku 2013.
Vhoramimoḓoro vha sa athu ṅwalisaho e-thoḽini vha khou ṱuṱuwedzwa uri vha ite nga u ralo, u vhona uri vha ya tewa nga phimo dzo fhungudzwaho.
1.15. Khabinethe yo khoḓa Muhasho wa Saintsi na Thekhinoḽodzhi na wa Pfunzo ya Nṱha na Vhugudisi na Yunivesithi ya Peninsula ya Thekhinoḽodzhi kha u ita ḓivhazwakale ya u rwela ṱari CubeSat ya u thoma ya shango, nga dzi 21 Ḽara 2013, ngei Russia.
Satheḽaithi, ine ya ḓo ḓisa datha ya mutsho wa tshikhalani, i sumbedza vhukoni ha Afurika Tshipembe kha sia ḽa saintsi na thekhinoḽodzhi ya tshikhalani.
1.16. Khabinethe yo ṱanganedza u khethwa ha Minisiṱa wa Pfunzo ya Mutheo Vho Angie Motshekga sa Mudzulatshidulo wa Nyanḓano ya Tshipembe na Vhubvaḓuvha ya Ndeme ya Tsedzuluso ya zwa Pfunzo (SACMEQ) kha Khonifarentsi ya Vhuangaredzi ya vhu 37 ya UNESCO; izwi zwi ḓisa fulufhelo kha sisiṱeme yashu ya pfunzo na zwiimiswa.
Ndivho ya SACMEQ ndi u ita tsedzuluso yo ṱanganelaho na vhugudisi vhune ha ḓo engedza zwikhala kha vhapuḽani vha pfunzo na vhasedzulusi uri vha wane vhugudisi ha zwikili zwa thekhiniki zwi ṱoḓeaho kha u sedza, u sedzulusa, na u vhambedza nyimele zwadzo dza tshikolo na ndeme ya pfunzo ya mutheo.
1.17. Khabinethe yo dzhiela nzhele Minisiṱa wa Pfunzo ya Nṱha na Vhugudisi, Vho Blade Nzimande kha u ranga phanḓa muṱangano wa BRICS wa Minisiṱa dza Pfunzo wo dzhiaho tsheo khulwane vhukuma. Muṱangano uyu wo vha wo dzudzanywa nga kha mikano ya Sesheni dza 37 dza Khonfarentsi ya Vhukateli ya UNESCO. Mafhungo o ambiwaho hu katelwa: u khwaṱhisa vhushaka vhukati ha yunivesithi dza BRICS, vhufarisani na u fha na nḓivho.
Minisiṱa dzo tendelana kha ṱhoḓea dza u thoma maitele a tshiimo tsha nṱhesa kha polotiki na thekhiniki uri hu shumiwe kha vhupo ho topolwaho hune ha ḓo langwa nga Afurika Tshipembe sa ḽone Mudzulatshidulo wa zwino wa BRICS. Ho dovha ha vha na thendelano kha miraḓo miṱanu ya mashango oṱhe ya vhundeme ha u alusa nyanḓano vhukati ha BRICS na UNESCO kha pfunzo.
1.18. Khabinethe yo dzhiela nṱha muvhigo wa shango wa Afurika Tshipembe kha Unesco wa 3,3 miḽioni ya vhaaluwa vha Afurika Tshipembe vho giradzhuweithaho kha Fulo ḽa Mass Literacy ya Kha Ri Gude. Izwi zwi isa Afurika Tshipembe tsini na u bvelela kha Yuno: Pfunzo kha Vhoṱhe, vhuḓikumedzeli ha u hafula phimo ya u sa kona u vhala na u ṅwala kha shango nga 2015. Fulo ḽo rwelwa ṱari nga Luhuli 2008, ndivho hu u itela u thusa vhaaluwa vha 4,7 miḽioni vha miṅwaha ya nṱha ha 15 uri vha kone u ṅwala na u vhala na u ṱanganya nga nyambo dza tshiofisi dza 11.
1.19. Khabinethe yo fhululedza vhawini vha Zwiphuga zwa Lushaka zwa Vhukoni ha Batho Pele zwine zwa shuma kha u ḓisa phurofeshinaḽizimu, mbuyelo, themendelo na u ṱuṱuwedza vhukoni kha Tshumelo dza Tshitshavha na u vhona uri dzi swika kha tshiimo tsha nṱha.
1.20. Khabinethe yo khoḓa mushumo wo itwaho nga Bafana Bafana, Proteas na Springboks ya dovha ya fhululedza Itumeleng Khune, we a vha Makone wa Nṱhesa kha zwa Mitambo Afurika Tshipembe nga 2013. Zwi khwaṱhisedzaho uri ri lushaka lwa u wina, Khabinethe yo sumbedzisa uri Afurika Tshipembe ḽo vha ḽi kha muya wavhuḓi nga matsheloni a Ḽavhuraru nga murahu ha musi Bafana Bafana yo kunda 1-0 kha Spain. Khabinethe i vhidza maAfurika Tshipembe vhoṱhe uri vha shele mulenzhe kha u tikedza thimu dzashu dza lushaka.
1.21. Khabinethe yo nyeṱulelwa nga Tshigwada tsha Thivhelo ya Vhulamukanyi ha Vhutshinyi na Tsireledzo (JCPS) ngaha muvhigo wa Mutsireledzi wa Tshitshavha kha maga a vhutsireledzi a haya ha Muphuresidennde Vho Jacob Zuma ngei Nkandla. Khabinethe yo nyeṱulelwa uri u dzhenelela ha muvhuso nga kha Mutsireledzi wa Tshitshavha kha mafhungo aya zwo ṱaluswa kha vhutsireledzi ha Murangaphanḓa wa Shango.
Khabinethe yo dovha ya nyeṱulelwa uri muvhigo wa thimu i shumaho kha muvhuso kha khwiniso ya vhutsireledzi ha Nkandla wo iswa kha Komiti yo Imaho kha Ṱhanganelano kha Vhusevhi ine yo phaḓaladza Muvhigo wayo wo Khetheaho kha mafhungo aya. Thimu i shumaho kha muvhuso yo vhiga kha Komiti yo Imaho kha Vhusevhi uri a huna vhuṱanzi ha uri Muhasho wa Mishumo ya Tshitshavha wo badela u fhaṱwa ha nnḓu dza Muphuresidennde. Dziminisiṱa dza Tshigwada tsha JCPS dzo rambiwa kha muṱangano mupfufhi wa Khabinethe na uri vha ḓo fhindula mbudziso dzi kwamaho mafhungo aya.
2. Nyambedzano na tsheo dza ndeme dza Khabinethe
2.1. Khabinethe yo tendela mvetamveto ya nḓivhadzamulayotibe kha Pfunzo ya Tshikolo tsha Phanḓa na Vhugudisi: “U fhaṱa Nyengedzedzo, i Shumaho na Sisiṱeme ya Pfunzo ya Tshikolo tsha Phanḓa na Vhugudisi”.
Mvetamveto ya nḓivhadzamulayotibe i sumbedzisa zwiṱirathedzhi zwa u engedza ṋetshedzo ya zwino ya pfunzo na vhugudisi Afurika Tshipembe. I sumbedzisa khwiniso ya vhundeme, u ṱanganya zwipiḓa zwo fhambanaho kha sisiṱeme ya zwikolo zwa phanḓa, na u sumbedza nḓila ine vhashumi vha sekithara ya muvhuso na ya phuraivethe vha nga shela ngayo mulenzhe kha u sika mushumo u na zwikili.
Nḓivhadzamulayotibe i khwaṱhisedza nyaluwo ya vhukateli na u thola zwine zwa vha zwa ndeme kha Puḽane ya Mveledziso ya Lushaka.
Muhasho wa Pfunzo ya Nṱha na Vhugudisi u ḓo ḓivhadza uya phanḓa.
2.2. Khabinethe yo ṱalutshedzwa ngaha muvhigo wa Komiti ya Vhuminisiṱiri kha Tsedzuluso ya u Lambedzwa ha Dziyunivesithi ya tendela uri muvhigo uyo u bviswe uri tshitshavha tshi bvise vhupfiwa hatsho ngaha dziyunivesithi.
U lambedzwa ha dziyunivesithi a hu ngo fhambana na khaedu khulwane dza shango, na uri zwi katela u ambiwa ngaha zwiimiswa zwi siho kha tshiimo tshavhuḓi na u vhona uri tshanduko dzo itwaho kha mbekanyele ya zwishumiswa ai thivheli vhukoni ha zwiimiswa izwo uri zwi ṱaluswe kha dzitshaka na u ṱaṱisana.
2.3. Khabinethe yo tendela Tshiṱirathedzhi tsha Bio-economy ya Afurika Tshipembe.
Tshiṱirathedzhi tsha Bio-economy ndi tshiṱirathedzhi tsho sedzaho kha saintsi u vhea bio-innovation sa tshanḓa tsha mihasho yo fhambanaho. I dovha ya ita uri hu vhe na vhushaka ha tsinisa na nḓowetshumo u vhona uri biotechnology na bio-innovations zwi kha makete na u wana khumbelo yo leluwaho Afurika Tshipembe.
Tshiṱirathedzhi tsha Afurika Tshipembe tsha Bio-economy tshi ḓisa inzhini ya ikonomi ntswa ine ya ḓo ṋetshedza mutheo wa nyaluwo ya vhumatshelo.
2.4. Khabinethe yo tendela Luṱa lwa vhuraru lwa Makumedzwa a Tshiimo tsha Nṱha lwa Mbekanyamushumo yo Engedzwaho ya Mishumo ya Tshitshavha (EPWP) (2014-2019) uri i shume. Gemo ḽa tshivhalo nga u angaredza ḽa zwikhala zwa mishumo zwa 7,5 miḽioni kha miṅwaha miṱanu (2014/2015 – 2018/2019) ḽo thewa kha Mbekanyamushumo dza u Tholwa ha Tshitshavha dzo sumbedzwaho kha Puḽane ya Mveledziso ya Tshitshavha.
Khabinethe yo tendela u thomiwa ha Khomishini ya Vhuphuresidennde ya Pfananyo ya u Tholiwa ha Tshitshavha uri i tshimbidze na u vhiga kha mbekanyamushumo dza u tholwa ha tshitshavha. Izwi zwi ḓo sendekwa na mushumo wa Khomishini ya Vhuphuresidennde ya Pfananyo ya Themamveledziso.
Ndivho ya EPWP ndi u engedza u dzhenelela hayo kha u amba ngaha khaedu tsha raru dza vhushai, u sa tholwa na tshaya ndingano. U tsa ha ikonomi ha zwino ho kwama zwa u thola nga nḓila isi yavhuḓi kha shango na uri zwo engedza ndeme ya EPWP sa vhurangeli vhuhulwane ha muvhuso vhu shelaho mulenzhe kha u bveledza na u fhungudza usa tholwa.
2.5. Khabinethe yo tendela u iswa ha Tshishumiswa tsha Khwinisedzo ya Ndayotewa ya Dzangano ḽa Mishumo ḽa Dzitshaka, 1986, Phalamenndeni u itela thendelo.
Ndivho khulwane ya Khwinisedzo yo kumedzwaho ndi u ita uri vhuraḓo ha Khoro Ndangi ya Dzangano ḽa Mishumo ḽa Dzitshaka ḽi imelelee nga u ṋetshedza tshikonisi tsha vhutholi tshi dzhielaho nṱha zwigwada zwo fhambanaho zwa ḓivhashango, ikonomi na madzangalelo a matshilisano ayo.
Zwi tshi ya kha u isa phanḓa adzhenda ya Afurika na uri Khwinisedzo ya Ndayotewa ya 1986 i shume, Afurika Tshipembe ḽi na tshikhala tsha u vhuelwa u ya nga zwiṱalusi zwo khetheaho sa zwo sumbedzwaho kha tshishumiswa, uri ḽi khethwe kha dzulo ḽa tshoṱhe.
2.6. Khabinethe yo dzhiela nṱha u shumiswa ha Themendelo kha Mutheo wa Tsireledzo ya Tshitshavha nga Dzangano ḽa Mishumo ya Dzitshaka na u tendela u i swa ha Themendelo Phalamenndeni u itela thendelo.
Maele a Mutheo wa Tsireledzo ya Tshitshavha ndi ṱhanganyelo ya mbekanyamaitele dza matshilisano dzo itelwaho u khwaṱhisa mbuyelo ya tsireledzo na tswikelelo ya tshumelo dza matshilisano kha vhoṱhe, ho sedzeswa zwigwada zwi shayaho na u tsireledza na u khwaṱhisa vhathu kha matshilo avho.
2.7. Khabinethe yo tendela Afurika Tshipembe ḽi tshi vha ṋemuḓi wa Khonfarentsi ya vhuṋa ya Muṱaṱisano wa Dzitshaka wa BRICS nga 2015.
Khonfarentsi iyi i na foramu ya u fha na mihumbulo kha mazhendedzi a muṱaṱisano na vhatsivhudzi vha si vha muvhuso vha bvaho kha mashango a BRICS. Izwi zwi khwaṱhisa ṱhumano ya zwiimiswa i isaho kha nyanḓano ya khwine ya dzitshaka vhukati ha miraḓo iyi. I vha hone nga murahu ha miṅwaha mivhili na uri i vha yo farwa nga Mannḓalanga a Muṱaṱisano wa mashango a miraḓo ya BRICS.
2.8. Khabinethe yo tendela u iswa phalamenndeni ha Mbekanyamaitele kha u Tholwa ha Vhashumi vha vhuwatshiṱoko nga Muhulwane wa Khothe Khulwane na u anḓadzwa kha Gazethe ya Muvhuso.
Mbekanyamaitele yo sedza kha u engedza ndunzhendunzhe, vhuvhuḓi, u vha khagala na tswikelelo ya ndinganyo kha vhathu vhe vha tsikeleldzwa kale nga khethululo isi yavhuḓi.
Kale Muhulwane wa Khothe Khulwane kha ofisi khulwane dzo fhambanaho o vha atshi tou khetha zwi tshi bva kha zwine mulayo wa amba maelana na zwi itwaho na maitele ane a tea u tevhelwa kha ofisi dzavho.
2.9. Khabinethe yo tendela uri dzi 3 Ḽara u swika dzi 3 Nyendavhusiku u vhe Ṅwedzi wa u Ḓivhiswa Pfanelo dza Vhuholefhali ha Lushaka ya bula lwa tshiofisi dzi 3 Nyandavhusiku sa Ḓuvha ḽa Lushaka ḽa Vhaholefhali.
Ṅwedzi wa u Ḓivhiswa Pfanelo dza Vhuholefhali ha Lushaka, u khunyeledzwa nga Ḓuvha ḽa Lushaka ḽa Vhaholefhali, u ḓisa tshikhala kha shango tsha u lumbama kha u pembelela na u ṱana mvelaphanḓa yo itwaho kha u ṋetshedza vhaholefhali tswikelelo i linganaho ya pfunzo, mishumo yavhuḓi, mutakalo, mveledziso ya mahayani na vhupo ho tsireledzeaho, vhukati ha zwiṅwe.
2.10. Khabinethe yo tendela nyolo ya ḽingwende ḽa Khamphani ya Minthi ya Afurika Tshipembe ya ḽingwende ḽa ndeme ḽa tshihumbudzi tsha 2013 na u phaḓaladzwa ha R2:
a) Phaḓaladzo ya R2 ya ḽingwende. “u Pembelela Miṅwaha ya 100 ya Union Buildings”
b) Khumbudzo ya R2 ya Silivhere ya Crown: “u Pembelela Miṅwaha ya 100 ya Union Buildings”
c) Serisi ya Ḽingwende ḽa Protea ya 2013: “vhutshilo ha Muhali: Vho NR Mandela” (hana).
2.11. Khabinethe yo tendela nyolo dza tshihumbudzi tsha ndeme tsha 2014 na u phaḓaladzwa ha nyolo dza ḽingwende:
a) Serisi ya ḽingwende ḽa Protea: “vhutshilo ha Muhali: Vho NR Mandela” (pfunzo)
b) Serisi ya Ḽingwende ḽa Natura: “Vhazwimi vha Vhusiku”
c) R1 ya Serisi ya Ḽingwende ḽa Musuku: “Pollinators dza Afurika Tshipembe”
d) R2 ya Serisi ya Ḽingwende ḽa Musuku: “U tumbulwa ha Musuku Afurika Tshipembe”
e) Serisi dza Ḽingwende dza Crown na Serisi ya Ḽingwende ḽa Silivhere ḽa Tickey: “Zwidimela zwa Afurika Tshipembe”
f) Serisi ya Ḽingwende ḽa Silivhere ya Vhukuma: “Vhupo na Afurika Tshipembe ho Tsireledzwaho nga Marine”
g) R200 ya Ḽingwende ḽa Khumbudzo ya Musuku: “Miṅwaha ya 20 ya Demokirasi”
h) R2 ya Ḽingwende ḽa Crown ya Khumbudzo ya Silivhere ya Vhukuma: “Miṅwaha ya 20 ya Demokirasi”
i) Phaḓaladzo ya Ḽingwende ḽa R5: “Miṅwaha ya 20 ya Demokirasi”
Mangwende o olwaho na mulevho wao aḓo ganḓiswa kha gazethe ya muvhuso. Ngamurahu mangwende aḓo bveledzwa a rengiswa nga kha maitele o teaho.
3. U tholwa
3.1. Khabinethe yo tendela u tholwa ha Vho Gugulethu Brightness Nokukhanya Khoza sa Mulanguli wa Mannḓalanga a Vhufhufhi ha Afurika Tshipembe.
3.2. Khabinethe yo tendela u tholwa hu tevhelaho kha Bodo ya Dzangano ḽa Vhubindudzi ha Tshitshavha (PIC):
a) Vho Roshan Morar (vho tou tholwa hafhu )
b) Vho Sebenzile Patrick Mngconkola (vho tou tholwa hafhu)
c) Vho Dudu Hlatshwayo
d) Vho Sibusisiwe Nkosinomusa Ngubane
e) Vho Trueman Tandabantu Goba.
3.3. Khabinethe yo dzhiela nṱha u tholwa hu tevhelahho kha Bodo ya Dzangano ḽa Ndindakhombo ya Tshikolodo tsha Mbambadzelannḓa ya Afurika Tshipembe:
a) Vho Motshoanedi Johannes Lesejane (vho tholwa hafhu sa Mudzulatshidulo)
b) Vho Vuyelwa Viola Matsiliza (Mulangi asa shumiho hone )
c) Vho Fagmeedah Petersen (Mulangi asa shumiho hone)
d) Vho Siobhain O’Mahony (Mulangi asa shumiho hone).
Mbudziso:
Phumla Williams
Muambeli wa Khabinethe o tou Farelaho
Vhukwamani: 083 501 0139
Issued by: Government Communications
