MaAfrika Borwa a gešo,
Mathomong a beke ye, boramahlale ba rena ba hlaotše mohuta wo mofsa wa coronavirus wo o hlolago bolwetši bja COVID-19. Mokgatlo wa Lefase wa tša Maphelo o e bitša Omicron ebile o e tsebagaditše bjalo ka mohuta wa baerase wa go hlobaetša kudu.
Mohuta wo wa baerase wa Omicron o hlaotšwe la mathomo nageng ya Botswana gomme morago ga fao ya ba ka mo Afrika Borwa ebile boramahlale ba hlaotše mohuta wo dinageng tša go swana le Hong Kong, Australia, Belgium, Italy, United Kingdom, Germany, Austria, Denmark le Israel.
Gore bolwetši bjo bo hlaolwe bo sa thoma ke dipoelo tša mošomo wo mobotse wo dirilwego ke boramahlale ba rena ka mo Afrika Borwa ebile ke dipoelo tša thwi tša dipeeletšo tšeo di dirilwego ke Kgoro ya rena ya Saense le Diphetogo le Kgoro ya Maphelo ka mabokgoni a rena ao a phethagetšego a go kgona go lota mehlala ya mauba a šoro.
Re ye nngwe ya dinaga lefaseng tša go kgona go hloma dipeakanyo le mekgwa ya go lota bolwetši mohlala go ralala naga ka bophara go re thuša go bea leihlo ka fao COVID-19 e kekago ka gona setšhabeng.
Go hlaolwa ga mohuta wo wa baerase e sale ka pela le mošomo o šetšego o dirilwe go kwešiša ka botlalo gore baerase ye e bopša ke eng le gore e tla hlola ditlamorago dife go laetša gabotse gore re itokišeditše go nkgišetšana mahwafa le mohuta wo wa baerase.
Re rolela kefa boramahlale ba rena ka moka ba go tsebagala lefaseng le ba go hlomphega gagolo ka ge ba laeditše gore ba nale tsebo ya go tsenelela ka thutamalwetši.
Go nale dintlha tše mmalwa tšeo re šetšego re di tseba mabapi le mohuta wo wa baerase ka baka la mošomo wo dirilwego ke boramahlale ba rena go lota mohlala wa mohuta wo wa baerase ka mo nageng.
Sa pele, re a tseba gabjale gore Omicron e kgona go iphetoša sebopego makga a mantši go feta mehuta ye mengwe yeo re fetilego go yona kua morago.
Sa bobedi, re a tseba gore Omicron e kgona go hlaolwa ka diteko tša bjale tša COVID-19.
Se se ra gore batho ba go laetša dika tša COVID-19 goba bao ka kopanego le motho yo a fetetšwego ke COVID-19 ba swanetše go dirwa diteko.
Sa boraro, re tseba gore mohuta wo wa baerase o fapana le mehuta ye mengwe ye phatlaletšego le gore ga e amane thwi le mehuta ya Delta goba ya Beta.
Sa bone, re tseba gore mohuta wo ke wona o hlolago bontši bja diphetelo tša go hwetšagala mo Gauteng dibekeng tše pedi tša go feta ebile gabjale o thoma go itaetša diprofenseng tše dingwe.
Go santše go nale le dilo tše ntši tšeo re sa di tsebego ka mohuta wo wa baerase, dilo tšeo boramahlale ka Afrika Borwa le dinageng tše dingwe ba sa šomang ka thata go di utolla.
Mo matšatšing le dibeke tše tlago, ge tshedimošo ka bontši e thoma go hwetšagala, re tla ba le kwešišo ye kaone:
- ya ge eba Omicron e fetetšwa gabonolo bathong,
- ya ge eba e hlatloša kotsi ya go fetelwa gapegape,
- ya ge eba mohuta wo o hlola malwetši a mangwe a mašoro, le gore,
- meento ye dirišwago gabjale e nale mohola gakaakang kgahlanong le mohuta wo wa baerase wa Omicron.
Go hlaolwa ga Omicron go lebane le tlhatlogo ya ka pejana ya diphetelo tša COVID-19.
Tlhatlogo ye e ikadile kudu gola Gauteng, le ge e le gore diphetelo di hlatlogela godimo diprofenseng tše dingwe.
Re bona palogare ya diphetelo tše difsa tša go fihla 1 600 mo matšatšing a šupa ao a fetilego, ge go bapetšwa le diphetelo tše difsa tša tšatši ka tšatši tša go fihla 500 bekeng ya go feta, le diphetelo tše difsa tša tšatši ka tšatši tša go fihla 275 bekeng tše pedi tša go feta.
Tekatekano ya diteko tša COVID-19 tša bao ba fetetšwego e hlatlogile go tloga go 2% go fihla go 9% ka nako ya ka fase ga beke. Ye ke tlhatlogo ya diphetelo ya go golela godimo kudu ka nakwana ye nnyane.
Ge diphetelo di tšwelapele go hlatloga, re ka letela go tsena ka gare ga lephoto la bone la diphetelo mo dibekeng tše mmalwa tše tlago, go ba ka pejana.
Se ga se a swanela go re makatša.
Ditsebi tša thutamalwetši le badiradiphatišišo ka malwetši ba re boditše gore re ka letela lephoto la bone mathomong a kgwedi ya Manthole.
Boramahlale le bona ba re boditše gore re letele go phulega ga mehuta ye mefsa ya dibaerase.
Go nale maswenyego a mmalwa mabapi le mohuta wo wa baerase wa Omicron, ebile ka wo motsotso a se ra tšwa re eba le bonnete bja gore mohuta wo o tla ihlagiša ka sebopego sefe goya le matšatši.
Le ge go le bjalo, re šetše re nale didirišwa tšeo re di hlokago go itšhireletša kgahlanong le mohuta wo.
Tsebo yeo re nago le yona e lekane gore re tsebe gore re swanetše go dira eng go fokotša diphetelo le go itšhireletša kgahlanong le malwetši a mašoro le mahu.
Mokgwa wa mathomo, mokgwa wo maatlamaatla wo re nago le ona le go entelwa.
Go tloga mola meento ya mathomo ya COVID-19 e bago gona go ela mafelelong a ngwaga wa go feta, re bone ka fao meento e fokoditšego ka tsela ye makatšago malwetši a šoro, go amogelwa maokelong le mahu ka mo Afrika Borwa le go ralala lefase. Meento e ya šoma. Meento e phološa maphelo.
Ga e sale mola re hlomago lenaneo la rena la mmušo la meento ka Mopitlo 2021, go hlabilwe meento ya go feta 25 milione ka Afrika Borwa. Ye ke phenyo ye ka opelwago diatla.
Ke phenyo yeo go fihla lehono e lego magato a maphelo ao a nabilego kudu a go tšewa ka nageng ye ka nakwana ye kopana. Palo ya go lekana 41% ya batho ba bagolo setšhabeng ba hlabilwe selekanyo se ka bago se tee sa moento, mola 36% ya batho ba bagolo ba MaAfrika Borwa ba hlabilwe meento ka botlalo kgahlanong le COVID-19.
Go lebeletšwe bontši, 57% ya batho ba mengwaga ye 60 le go feta ba hlabilwe meento ka botlalo, mola 53% ya batho ba mengwaga ye magareng ga 50 le 60 ba hlabilwe meento ka botlalo.
Le ge e le gore ye ke kgatelopele ya go amogelwa ka atla tše pedi, ga ya lekanela go re kgontšha go fokotša diphetelo, go efoga malwetši le mahu le go bušetša ikonomi ya rena sekeng. Go hlaba moento kgahlanong le COVID-19 ke mahala.
Bošegong bja lehono, ke rata go dira boipiletšo go mang le mang yo a sa kago a hlaba moento goya setišing sa kgauswi le yena sa meento ntle le tikatiko. Ge go nale yo mongwe ka lapeng la gagwe goba magareng ga bagwera ba gago a sa hlaba moento, ke dira boipiletšo go wena go ba hlohleletša gore ba entelwe.
Go hlaba moento ke mokgwa wo bohlokwa kudu wa go itšhireletša le go šireletša bao o phelago le bona kgahlanong le mohuta wa baerase wa Omicron, go fokotša ditlamorago tša lephoto la bone le go thuša go bušetša sekeng dikgobokano tša setšhaba ebago seo re se lakatsago ka moka. Go hlaba moento go bohlokwa gape go dira gore ikonomi ya gaborena e boele e šome ka botlalo, go tšwetšapele go tšea maeto le go kaonafala ga mafapha ao a lego kotsing ya go angwa gampe ke COVID-19 go swana le boeti le kamogelabaeng.
Go hlangwa ga meento yeo re nago le yona kgahlanong le COVID-19 go kgonagetše ka baka la boikgafo bja dimilionelione tša batho setšhabeng bao ba ithaopilego go kgatha tema ditekong tše go tšwetšapele tsebo ya saenthifiki gore batho ka moka ba holege.
Ke batho bao ba hlatsetšego gore meento ye e bolokegile ebile e nale mohola.
Batho ba ke bagale ba rena. Ba swarišane thankga le bašomedi ba tlhokomelo ya maphelo bao e bego e le bona ba mathomothomo ba go lwantšhana le leuba le tekano ya go batamela mengwaga ye mebedi, bao ba tšwelago pele go hlaba batho meento, le go tšwelapele go phološa maphelo.
Re swanetše go ba re nagana ka batho bao ba bego ba re fa tlhohleletšo ge re tšea sephetho sa go entelwa. Ka go hlaba moento, a re šireletše rena fela eupša re imolla kgatelelo yeo e lebananego le peakanyo ya rena ya maphelo gotee le bašomedi ba rena ba tlhokomelo ya maphelo le gape go fokotša kotsi yeo e lebaganego le bašomedi ba rena ba tlhokomelo ya maphelo. Go no swana le dinaga tše dingwe, Afrika Borwa e lebeletše meento ya go tsošološa bathong bao ba lego kotsing ye kgolo le bao meento ya go tsošološa e ka ba tšwelago mohola.
Bašomedi ba tlhokomelo ya maphelo ba go kgatha tema ditekong tša Sisonke, bao bontši ba bona ba hlabilwego moento dikgwedi tše tshela tša go feta, ba gare ba fiwa dilekanyo tša go tsošološa tša Johnson & Johnson.
Pfizer e dirile kgopelo go Lekgotlataolo la Afrika Borwa la Ditšweletšwa tša Maphelo gore go hlabelwe selekanyo sa boraro morago ga dilekanyo tše pedi tša mathomo ka go hlomagana ga tšona.
Komitikeletšo ya Tona ka Meento e šetše e laeditše gore e tla šišinya tsebagatšo ya go lemoša batho meento ya go tsošološa ka mokgwa wa go ba laetša ka go thoma ka batho ba bagolo setšhabeng.
Batho ba bangwe ba go ba le tlhaelelo ya mašole a mmele go swana le bao ba nwago meriana ya go alafa kankere, bao ba dirilwego opareišene ya dipshio tša maitirelo le bao ba tšeago meriana ya go oketša mašole a bona a mmele bakeng sa malwetši a go hlolwa ke ge mašole a bona a mmele a lwantšhana ka bowona ba dumeletšwe go hlabelwa moento wa go tsošološa ge dingaka tša bona di šišintše bjalo.
Bjalo ka batho ka noši, bjalo ka dikhamphani le bjalo ka mmušo, re nale maikarabelo a go netefatša gore batho ka moka ka gare ga naga ye ba kgona go šoma, go tšea maeto le go phedišana setšhabeng ka polokego.
Ka gona, re be re le gare re tsenela ditherišano le badirišani-ka-rena setšhabeng le bakgathatema ba bangwe ka go tsebagatša magato a go dira gore go hlaba moento e be senyakwa sa go tsena mafelong a mošomo, ditiragalong tša mmušo, ka gare ga dinamelwa tša bohle le meagong ya mmušo.
Se se akaretša ditherišano tšeo di bego di swarwa kua NEDLAC magareng ga mmušo, bašomi, dikgwebo le makalakgetho a setšhaba, fao go nago le kwano ye nabilego ka nyakego ya magato ao.
Mmušo o theile sehlophatšhomo seo se tla swarago ditherišano tše nabilego tša go dira gore meento e be kgapeletšo ditiragalong le mafelong a itšego.
Sehlophatšhomo se se tla begela Komiti ya Magareng ga Ditona ka Meento yeo Modulasetulo wa ona e lego Motlatšamopresidente, yeo e tla dirago ditšhišinyo go Kabinete ka lemanoga la go se tšee lehlakore le la go swarelela la go dira gore meento e be kgapeletšo.
Re lemoga gore go tsebagatšwa ga magato a bjalo ke taba ye boima le ye hlakahlakanego, eupša ge re sa rarolle taba ye ka go tiiša letsogo le ka pelapela, re tla tšwelapele go ba kotsing ya mehuta ye mefsa ya dibaerase ebile re tla tšwelapele go hlomarwa ke maphoto a mafsa a diphetelo.
Mokgwa wa bobedi wo re nago le ona wa go lwantšha leuba le le lefsa ke go tšwelapele go apara dimaseke nako le nako ge re le bathong le ge re nale batho ba bangwe ka ntle ga ba malapa a rena.
Go nale bohlatse bjo lego molaleng bja gore go apara maseke gabotse ntle le go tshediša goba ka go apara mašela a mangwe a maleba a go pipa nko le molomo ke mokgwa wo kaone wa go thibela go fetelwa ke baerase ye go tloga mothong goya go yo mongwe.
Mokgwa wa boraro wa go lwantšha mohuta wo wo mofsa wa baerase ke moya wo hlabošago wa go hwetšwa mahala le ka boati. Se se ra gore re swanetše go leka ka botšohle bja rena go re re ba ka ntle ge re kopana le batho ka ntlenyana ga magae a rena. Ge re le ka gare ga meago le batho ba bangwe, goba ka gare ga difatanaga, dipese le dithekisi, re swanetše go netefatša gore mafastere a butšwe gore ka mo gare go hlabele ke moya gabotse ka mašoba ao.
Mokgwa wa bone wo re nago le ona go lwantšha leuba le lefsa ke go efoga dikgobokano, kudukudu dikgobokano tša ka gare ga meago.
Dikgobakano tša batho ka bontši go swana le dikhonferense tša kgoparara le dikopano, kudukudu tšeo di nyakago mašabašaba a batho go ba kgauswi le kgauswi nako ye telele, di swanetše go fetošetšwa go dikgobokano tša go swarwa ka mekgwa ya dikgokagano tša dibidio.
Meletlo ya mafelelo a ngwaga le methakgalo ya mafelelo a ngwaga ya barutwana ba marematlou gotee le meketeko ye mengwe e swanetše go fegwa, le gona motho mang le mang o swanetše go nagana gabedi pele a eya goba a beakanya kgobokano.
Fao e lego gore dikgobokano di swarelwa gona, magato ka moka a maleba a ditshepedišo tša COVID-19 a swanetše go latelwa ntle le phošo.
Motho mang le mang wa tlaleletšo yo re kopanago le yena o hlatlošetša godimo kotsi ya go fetelwa goba go fetetša yo mongwe.
MaAfrika Borwa a gešo,
Lekgotlataelo la Bosetšhaba ka Coronavirus le kopane maabane go lebeledišiša tlhatlogo ya moragorago ya diphetelo le ditlamorago tše ka bago gona tša mohuta wa baerase ya Omicron.
Kopano ye e latetšwe ke dikopano mesong ya lehono ya Lekgotlatshepedišo la Mopresidente le Kabinete, fao go tšeerwego sephetho sa gore naga ye e tlogelwe go Maemotemošo a Pele gabjale le gore Seemo sa Masetlapelo a Bosetšhaba se dule se le gona.
Gore re tšee sephetho sa go se phethagatše dikiletšo tša go ya pele mo nakong ye, re lebeletše ntlha ya gore re kopane le maphoto a diphetelo kua morago, meento e be e se gona ka bontši le gona ebile fela palo ye nnyane ya batho bao ba hlabilwego meento.
Ga go sale bjalo. Meento e ya hwetšagala go mang le mang wa mengwaga ye 12 le go feta, ntle le tefo, diketeketeng tša mafelo go ralala naga ka bophara.
Re tseba gabotse gore meento e thibela malwetši a šoro le go amogelwa maokelong.
Re tseba gape le gore coronavirus e santše e tla ba gona nako ye telele. Ka gona, re swanetše go ikhweletša mekgwa ya go laola leuba le mola re le gare re fokotša tšhwalalanyo ya ikonomi le go netefatša gore ikonomi e ya tielela. Le ge go le bjalo, lemanoga le le ka se tšee nako ye telele ge re sa hlatloše kelo ya meento, ge re sa apare dimaseke, goba ge re šitwa ke go obamela magatotemošo a motheo a maphelo.
Re swanetše go gopola ka moka gore goya ka melao ya Maemotemošo a Pele:
- Go santše go nale kiletšo ya leemaema go thoma ka iri ya lesomepedi gare ga mpa ya bošego go fihla ka iri ya bone ka masa.
- Batho ba go feta 750 ga ba dumelelwa go kopana ka gare ga moago ebile batho ba go feta 2 000 ga ba dumelelwa go kopana ka ntle ga moago. Fao lefelo e lego le le nnyane go amogela dipalo tše ge go latelwa sephetho sa gore ba šielana sekgala, gona ga go a swanela gore go dirišwe bogolo bja go feta seripagare sa lona lefelo leo.
- Batho ga ba swanela go feta 100 lehung, le gona meletelo le meletlo ya ka morago ga lehu goba dikgobokano tša di-‘after-tears’ di santše di ganetšwa.
- Go apara dimaseke ge o le gare ga batho e santše e le kgapeletšo, ebile go se apare maseke bjalo ka ge go hlokega le gona e santše e le molato wa bosenyi.
- Thekišo ya bjalwa e dumeletšwe goya ka dipeelano tša setlwaedi tša laesense, eupša bo ka se rekišwe ka nako ya kiletšo ya leemaema.
Re tla lekola ka go tsenelela kelo ya diphetetšo le go amogelwa maokelong mo matšatšing ao a tlago ebile re tla sekaseka seemo ka beke ye nngwe.
Ka morago ga mo re tla tšea sephetho sa ge e ba magato ao a dirišwago gabjale a lekanetše goba a nyaka go dirwa diphetogo melaong ya bjale.
Re thomile ka tshepedišo ya go fetoša melao ya rena ya maphelo gore re tle re kgone go sekaseka Molao wa Taolo ya Masetlapelo go laola magato ao re a tšeago godimo ga leuba le, ka nepo ya gore mafelelong go fedišwe Seemo sa Masetlapelo a Bosetšhaba.
Re tla phethagatša gape leano la rena la bosetšhaba la go bea ka fase ga taolo go phulega gape ga malwetši go netefatša gore maokelo le dinolofatši tše dingwe tša bongaka di itokišeditše lephoto la bone.
Re beile šedi ya rena godimo ga pušo ye nago le mohola ya ka maokelong, go lota mehlala ya bao ba fetetšwego le go dirwa diteko, tlhokomelo ya ka maokelong ya go hola batho ka moka le go ba gona ga bašomedi ba tša maphelo.
Go netefatša gore dinolofatši tša rena di dula di lokile, mepete ka moka ya ka maokelong yeo e bego e le gona goba e nyakegago ka nako ya lephoto la boraro la COVID-19 e rulagantšwe le go lokišetša lephoto la bone.
Re gare re šoma ka thata go netefatša gore kabo ya oksitšene e ba gona mepeteng ka moka ya balwetši yeo e beetšwego tlhokomelo ya COVID-19.
Re tla tšwelapele go hlahlwa ke Mokgatlo wa Lefase wa tša Maphelo ka go tšea maeto a boditšhabatšhaba, wo o re fago dikeletšo tše lego kgahlanong le go tswalelwa ga mellwane.
Go swana le dinaga tše dingwe tše ntši, re šetše re nale mekgwa ya go laola go šwahlela ga mehuta ye mengwe ya dibaerase ka dinageng tše dingwe.
Se se akaretša nyakego ya gore bao ba tšeago maeto ba tšweletše sethifikeithi sa moento le dipoelo tša PCR tša go laetša gore ga ba na bolwetši tšeo di tšeerwego mo diiring tše 72 tša go tšea maeto, le gore dimaseke di dule di aperwe leetong ka moka.
Re tloga re nyamišitšwe ke sephetho sa dinaga tše mmalwa sa go iletša go tšea maeto go tšwa dinageng tše ntši tša Borwa bja Afrika morago ga gore go hlaolwe mohuta wo wa baerase wa Omicron.
Se ke sephetho se lego molaleng le sa mabaka a go tekateka sa go ikgogela morago go tšwa boikgafong bjo bontši bja dinaga tše bjo bo dirilwego kua kopanong ya dinaga tša G20 kua Rome kgwedi ya go feta.
Ba ikgafile gona kopanong yeo go thomiša ka lefsa maeto a boditšhabatšhaba ka mokgwa wa go bolokega le ka tatelano, ka go gata ka mošito o tee le mošomo wa mekgatlo ye maleba ya boditšhatšhaba ya go swana le Mokgatlo wa Lefase wa tša Maphelo, Mokgatlo wa Boditšhabatšhaba wa Diphofo tša Pušo, Mokgatlo wa Boditšhabatšhaba wa Mabopo le OECD.
Tsebagatšo ya dinaga tša G20 ya Rome e lemogile maima a lefapha la boeti dinageng tšeo di hlabologago go thekga ‘‘poetšosekeng ya lefapha la boeti ye akgofilego, ya go akaretša bohle le ya go swarelela nako ye telele’’.
Dinaga tšeo di hlomilego dikiletšo tša go tšea maeto ka mo nageng ya gaborena le tše dingwe tša dinaga tša go amana le rena tša Afrika di akaretša United Kingdom, Amerika, dinagamaloko tša Kopano ya Yuropa, Canada, Turkey, Sri Lanka, Oman, the United Arab Emirates, Australia, Japan, Thailand, Seychelles, Brazil le Guatemala, magareng ga tše dingwe.
Dikiletšo tše ga di na mabaka a go kwagala ebile di kgetholla naga ya gaborena le dinaga tše dingwe tša go amana le rena tša Borwa bja Afrika.
Dikiletšo tšeo di dirilwego ke tšona dinaga tše ga di a ithekga ka saense, ebile di ka se be le mohola wa go thibela go phatlalala ga baerase ye.
Selo se tee fela seo dikiletšo tše di tla se dirago ke go senya goya pele diikonomi tša dinaga tšeo di amegilego le go nyatša mabokgoni a tšona a go lwantšhana le leuba le le go kaonafatša seemo sa tšona go latela tshenyo yeo le bilego le yona.
Re dira boipiletšo dinageng ka moka tšeo di hlomilego dikiletšo tša go tšea maeto kgahlanong le naga ya gaborena le kgahlanong le dinaga tša Borwa bja Afrika tša go ba le dikamano le rena go gogela morago ka pelapela diphetho tša bona le go emiša dikiletšo tšeo ba di hlomilego pele dilo di senyega goya pele diikonoming tša rena le godimo ga mekgwa ya go iphediša ya batho ba gaborena.
Ga go na lebaka la saenthifiki la go thekga go tšwelapele ka go hloma dikiletšo tše.
Re tseba gabotse gore baerase ye, go swana le tše dingwe, e iphetoša sebopego le go bopa mehuta ye mengwe ye mefsa.
Re tseba gape le gore kgonagalo ya go phulega ga mehuta ye mengwe ye mentši ye šoro e hlatlogela godimo kudu fao batho ba sa hlabago meento.
Ke lona lebaka leo re tsenetšego dinaga tše dingwe tše ntši, mekgatlo le batho lefaseng ka bophara bao ba bego ba lwela khumanego ye lekalekanago ya meento bathong ka moka.
Re boletše gore go se lekalekane ga meento ga go ame fela maphelo a batho le mekgwa ya bona ya go iphediša dinageng tšeo di ganetšwago go ikhweletša meento eupša go bea kotsing matsapa a lefase ka bophara a go fenya leuba le.
Go phulega ga mohuta wa baerase wa Omicron go swanetše go ba seo se re phafošago lefaseng gore go se lekalekane ga meento go ka se dumelelwe go tšwelapele le gatee.
Go fihla ge motho mang le mang a hlabile moento, motho mang le mang o tla tšwelapele go ba kotsing.
Go fihla ge motho mang le mang a hlabile moento, re swanetše go dula re letetše gore mehuta ye mentši ya dibaerase e phulege.
Mehuta ye ya dibaerase e ka fetelana kudu, e ka hlola malwetši a mantši a šoro ebile e ka retelela meento ya bjale.
Legatong la go iletša go tšea maeto, dinaga tša go huma tša lefase di swanetše go thekga maitekelo a dinaga tšeo di hlabologago go ikhweletša le go itirela dilekanyo tše lekanego tša meento go badudi ba tšona ka ntle le go ditelega.
MaAfrika Borwa a gešo,
Go phulega ga mohuta wo wa baerase wa Omicron le tlhatlogo ya moragorago ya diphetelo go dirile gore go be molaleng gore re santše re tla phela le baerase ye nako ye teletšana kamoso.
Re nale tsebo, re nale maitemogelo ebile re nale didirišwa tša go laola leuba le, go tšwetšapele tše ntši tša ditiragalo tša tšatši ka tšatši le go aga ikonomi ya gaborena ka leswa.
Re nale bokgoni bja go ikgethela tsela ye naga ya gaborena e tla e tšeago.
Wo mongwe le wo mongwe wa rena o swanetše go hlaba moento.
Wo mongwe le wo mongwe wa rena o swanetše go itlwaetša magatotshepedišo a motheo a maphelo go swana le go apara dimaseke, go hlapa goba go sanithaesa matsogo le go efoga fao go tletšego kudu le fao go pitlaganego.
Wo mongwe le wo mongwe wa rena o swanetše go tšea maikarabelo go lebeletšwe seemo sa gagwe sa maphelo le seemo sa bao a phelago le bona.
Wo mongwe le wo mongwe wa rena o nale tema ye a ka e kgathago.
Re ka se fenywe ke leuba le.
Re šetše re thomile go ithuta go phela le lona.
Re tla kgotlelela, re tla fenya ebile re tla atlega.
Anke Morena a šegofatše Afrika Borwa a boloke le bana ba yona.
Ke a leboga.
