Sagwati ra nxiximo wa Mowu

Risiva ra Ximuwu

Risiva leri ri nyikiwa vaakatiko va Afrika-Dzonga eka vukorhokeri bya vona byo hlawuleka. Vukorhokeri lebyi byi engetela eka ntirho wa masiku lowu endliwaka. I sagwati leri ri nyikiwaka eka vuhoxaxandla bya kahle na ku va lebyi tihlawulekisaka eka mikhetekanyo leyi landzelaka:

• Mabindzu na ikhonomi
• Sayense, vutshunguri na maendlelo lamantshwa ya swa thekinoloji
• Vukorhokeri bya muganga.

Malulamiselo

Tinsiva leti ti nyikiwa eka mitlawa yinharhu:

• Ntlawa wa 1 = Risiva ra le Henhla ra Ximuwu (Nsuku)
• Ntlawa wa 2 = Risivankulu  ra Ximuwu (Silivhere)
• Ntlawa wa 3 = Risiva ra Ximuwu (Koporo).

Vuyimeri/swiphemu swa dizayini

Xikhavisokulu/vuyimeri

Risiva leri ri kuma ku kuceteleka eka Ximuwu lexi xi nga murhi wa Afrika wa le ka thiropiki. Lomu vito lera Ximuwu ri tumbulukeke kona i xiphemu xa migaringeto na swikholwakholwana leswo fuwa swo tala swa Afrika. Hakanyingi xi hlamuseriwile kotala swinene kutlula murhi wihi kumbe wihi wun’wana wa eAfrika, exikarhi ka swin’wana, hikwalaho ka matimba ya xona, nkoka wa xona wa masingita na ku va wa vuyimeri eka vanhu va xintu. Ntiyiselo na nkondzelelo leswi kombiwaka hi murhi lowu eka madyuhalelo ya wona swi kombisa vukorhokeri leyi yaka emahlweni na ku va bya kahle eka Afrika-Dzonga, lebyi byi nyikiwaka hi Risiva leri. Hindlela yo yelana, vukorhokeri lebyi nyikiwaka bya ha tiyisisa xiyimo lexi tiyiselaka ku va lexi kulaka xa Afrika-Dzonga.

Ximuwu i xiphemu xa nkoka eka tisisiteme ta swa vurimi bya swihlahla ta Afrika to tala. Xi nyika rihanti ra lapi na ntambhu, mihandzu ya swakudya na mafurha yo fambisa swilo na swimakiwa swo pfuneta swin’wana swo tala. Sisiteme ya timitsu leyi humaka yo tiveka, yo tiyela no anama yi seketela murhi lowukulu lowu tivekaka swinene tanihi ndhawu ya tinhlengeletano ta nkoka na nsirhelelo wa tinxaka Afrika ta xintu.

Swiphemu

1. Ximuwu (Ximuwu kumbe Adonsia Digitata) – xi tiveka swinene hi timitsu ta xona na vutomi byo leha. A xo nyika ntsena ndzhuti na ndhawu ya tinhlengeletano, kambe xi tlhela xi va xa nkoka eka ku seketela miganga leyi xi kumekaka eka yona.
2. Xivumbeko xa nonagoni – masungulo ya pholigoni ya matlhelo ya kaye lama yimelaka tindhawu to hambanahambana to tala ta vuhoxaxandla lebyi kotekaka na vukorhokeri eka ku aka rixaka leri humelelaka na ku va leri hluvukaka.  Mfungho lowu wu tlhela wu yimela swifundzakulu swa kaye ta tiko ra ka hina.
3. Xivumbeko xo khoma ntumbuluko xa le handle – Makumu ya ndzukelo wa mahanti ya ximuwu; rihanti leri hakanyingi ri tirhisiwa ngopfu ku endla mimete na swigqoko.