Khabinete yi hlanganile hi Ravunharhu, 25 Dzivamisoko 2018, eTuynhuys eCape Town.
A. Xiyimo xa Khabinete eka Timhakankulu
1. Mikosi ya valwelantshuxeko na tinghwazi
1.1. Khabinete yi khensa vanhu hinkwavo va matiko ya misava, ngopfungopfu MaAfrika-Dzonga, eka ku kombisa ka vona rirhandzu eka ku hundza emisaveni ka "imbokodo" Mama Winnie Madikizela-Mandela, Mulwelantshuxeko nhenha Dok Zola Skweyiya na murhangeri wa mihlangano ya vatirhi Archie Sibeko.
1.2. Valwelantshuxeko va hina va nyikerile vutomi bya vona eka norho wa ku va na Afrika-Dzonga ro antswa naswona vavanuna na vamanana va tiko ra hina va kuma nhlohlotelo ku suka eka maxangu ya vona.
1.3. Khabinete yi tlhela yi yima na Phuresidente Cyril Ramaphosa ku rhumela marito yo khensa eka Nghwazi ya vudipilomati, Murhumiwa George Nene, loyi a nga tirhela Afrika-Dzonga hi ndlela ya kahle swinene na ku nyikela hi nkarhi wa yena evuchavelahwahwa hi ku hlanganisa muganga na tikonkulu ra hina ku tiyisisa ku ntshuxeka ka Afrika-Dzonga.
2. Ku kombisa ku vilela eN'walungu-Vupeladyambu
2.1. Khabinete yi kanerile hi xiyimo xo kayivela ka ntshamiseko lexi humelelaka eN'walungu-Vupeladyambu, leswi nga khumba vukorhokeri byo hlaya, ngopfungopfu vukorhokeri bya rihanyu. Tanihi mfumo lowu nga na malwandla, khabinete yi pasisile ku nghenelela hi tindlela timbirhi ku vuyelerisa ku rhula na ntshamiseko eka ndhawu.
2.2. Khabinete yi pasisile ku tirhisiwa ka Xiyenge xa 100(1)(b) xa Vumbiwa ra Rhiphabuliki ra Afrika-Dzonga ra 1996 ku ololoxa mikitsikitsi leyi nga kona, ngopfungopfu eka sekithara ya rihanyu. Xikongomelonkulu xa ku nghenelela loku i ku:
- ku vuyelerisa ku tshemba exikarhi ka vatirhi na mfumo;
- ku pfuna xifundzankulu ku antswisa tisisiteme na vuswikoti bya xona ku ya eka ntolovelo lowuntshwa;
- ku tiyisisa ku landzelela nawu na rimba ra vulawuri ra mfumo;
- ku tshamisekisa mbango wa vatirhi, ku vuyelerisa ntshamiseko wa mphakelo wa vukorhokeri, ku tiyisisa vuhlayiseki bya vatirhi na ku antswisa mafambiselo ya timali.
2.3. Khabinete yi tlhele yi rhumela xipano xa Vaholobye ku endzela xifundzankulu xa N'walungu-Vupeladyambu ku ya kuma swivangelo eka vaaki. Va fanele ku rhumela xiviko eka mavhiki mambirhi lawa ya taka. Xiviko xi ta hi pfuna ku teka xiboho eka ku nghenelela kun'wana loku nga ha lavekaka.
2.4. Xipano xi katsa Vaholobye va Nkunguhato, (Muhlanganisi), Kambisisa Matirhelo no Hlela; Rihanyu, Timali, Mfumontirhisano na Timhaka ta Xintu, ku katsa na Vaholobye va Tlilasitara ya Vululami, Nsivelo wa Vugevenga na Nsirhelelo.
2.5. Loko hi ri karhi hi tekela enhlokweni swivilelo leswi vaaki va swi kombiseke, Khabinete yi sola swiendlo swa madzolonga, ku phanga na ku onha tinhundzu leswi nga humelela hi nkarhi wa ku kombisa ku vilela eka tindhawu tin’wana ta xifundzankulu.
3. Mikanelo ya miholo ya vatirhelamfumo
1. Khabinete yi hlamuseriwile hi mikanerisano ya sweswi ya miholo ya Vatirhelamfumo. Khabinete yi hlohlotele Ndzawulo ya Vatirhelamfumo na Vulawuri xikan'we na komiti leyi nga lerisiwa ku tirha hi xihatla ku ololoxa mikanelo ya miholo laha tihakeke rimitsu.
4. Xitereko xa mabazi
4.1. Khabinete yi kombela hinkwavo lava khumbekaka eka sekithara ya vutleketli bya vaaki ku hatlisisisa ku herisa xitereko xa tiko xa mabazi. Hi kombela mavandle hinkwawo ku vuyela eku kanerisaneni ku kota ku fikelela ntwanano lowu nga kahle eka mavandla hinkwawo na tiko.
5. Madzolonga eRivaleni ra mitlangu ra Moses Mabhida
5.1. Khabinete yi sola madzolonga ya tihanyi na ku onhiwa ka nhundzu hi valandzeri va bolo ya milenge endzhaku ka ku nghena endzeni ka Rivala ra mitlangu ra Moses Mabhida eDurban hi nkarhi wa Premier Soccer League emaheleni ya vhiki.
5.2. Tiejensi ta ku sindzisa nawu ta hlohloteriwa ku tiyisisa leswaku hinkwavo lava nga nghenelela eka swiendlo swa manyala na madzolonga hi nkarhi wa ntlangu va rhwexiwa vutihlamuleri eka leswi va swi endleke.
5.3. Khabinete yi kombela vulavisisi bya xihatla na ku simekiwa ka tindlela ta vusirheleri bya xiyimo xa le henhla ku tiyisisa vuhlayiseki bya vahlaleri na vatirhi. Yi kombela ntirhisano wa hinkwavo lava khumbekaka eka vulavisisi ku sivela ku ri swi nga ha humeleli eka nkarhi lowu taka.
6. Switichi swa swiyanimoya swa miganga
6.1. Khabinete yi amukela ntwanano lowu nga fikeleriwa ku tlhela va vuyisela switichi swa xiyanimoya leswi a swi yimisiwile swa nkarhinyana hi Sentech hi ku tsandzeka ku hakela tihakelo ta vuhangalasi bya xihondzo, loko tindlela tin'wana ta nkarhi wo leha ta ha ri eku laviweni.
6.2. Ntwanano wu fikeleriwile endzhaku ka loko mfumo wu hlanganisile na Sentech, Foramu ya Xiyanimoya ya Miganga ya Tiko, Ejensi ya Tinxakaxaka na Nhluvukiso wa Vuhangalasamahungu na Vulawuri bya Vuhlanganisi byo Tiyimela hi byoxe bya Afrika-Dzonga.
6.3. Sekithara ya xiyanimoya ya muganga i ndlela ya vuhlanganisi bya nkoka lebyi nyikaka vanhu va hina mfikelelo wa mahungu na ku tirha tanihi ndlela ya ku endla ku ri vanhu va va na vutivi. Mavandla hinkwawo ya twananile ku tlhela ya hlangana ku nga ri khale ku ta na xintshuxo xa nkarhi wo leha lexi nga na mbuyelo wo va switichi leswi swi kota ku tiyisa emahlweni.
7. Nhlengeletano ya Varhangeri va Mimfumo ya Vun'we bya Matiko
7.1. Khabinete yi amukela ku amukeriwa ka Nongonoko wa Leswi nga ta endliwa hi Vun'we bya Matiko eka malembe mambirhi lawa ya ha taka.
7.2. Phuresidente Ramaphosa u rhangerile Vurhumiwa bya Afrika-Dzonga eka Nhlengeletano ya Varhangeri va Mimfumo ya Vun'we bya Matiko (CHOGM 2018) ehansi ka nkongomelo: "Ku ya eka Vumundzuku Byin'we" ku sukela hi ti 19 ku fika hi ti 20 ta Dzivamisoko 2018.
7.3. Hi ku veka Afrika-Dzonga tanihi rin'wana ra ndhawu ya vuvekisi bya timakete leti rhangelaka emisaveni hinkwayo, Phuresidente Ramaphosa u nyikile mbulavulo eka Mikanerisano na Varhangeri va Afrika eka Foramu ya Mabindzu ya Vun'we bya Matiko, na ku burisana na vavekisi lavakulu va matiko ya misava na varhangeri va mabindzu. U tlhele a rhumela xirhambo eka vavekisi lava rhangelaka na varhangeri va mabindzu ku nghenelela eka Samiti ya Vuvekisi leyi nga yimeriwa hi mahlongati eAfrika-Dzonga emaheleni ya lembe leri.
7.4. Ehansi ka vurhangeri bya Phuresidente Ramaphosa, vurhangeri bya Afrika-Dzonga byi tlhele byi tirhisa xivandlanene lexi nyikiweke hi CHOGM ku ya emahlweni byi kombela nseketelo wa vuyimela ku langwa bya Afrika-Dzonga eka Huvo ya Vusirheleri ya Nhlangano wa Matiko eka theme ya 2019 – 2020. Mihlawulo leyi yi ta va kona hi ti 8 Khotavuxika 2018 eNew York, USA.
8. Vuvekisi
8.1. Khabinete yi amukela ku thoriwa hi Phuresidente Ramaphosa ka va varhumiwa vo hlawuleka eka vuvekisi ku tihlanganisa na vavekisi va laha kaya na va matikomambe eka swivandlanene swa ikhonomi eAfrika-Dzonga.
8.2. Varhumiwa lava va nyikiwile ntirho wa ku koka rinoko eka vuvekisi hi ndlela yo kongoma na ku nga tirhisa ngopfu mali. Pfhumba ra vuvekisi ri ta hetelela hi khomferense leyikulu ya vuvekisi emaheleni ya lembe ku tlakusa ku tlula R1 wa tithiriliyoni eka vuvekisi byintshwa bya malembe ya ntlhanu.
9. Ku simekiwa ka InvestSA One-Stop Shop eGauteng
9.1. Khabinete yi khutaza vuvekisi bya laha tikweni na bya matiko ya misava ku tirhisa pfhumba ra Xifundzankulu ra One-Stop shop leri nga eku simekiweni hinkwako laha tikweni - laha sweswi swi One-Stop Shop yi nga eGauteng.
9.2. InvestSA One-Stop Shop i phurogireme ya phuresidente ku tlakusa na ku fambisa vuvekisi eAfrika-Dzonga. Sweswi, InvestSA One-Stop Shop yi simekiwile yi humelela eKwazulu-Natala na le Kapa-Vupeladyambu.
9.3. Tisenthara ta Vuvekisi bya One-Stop Shop ta karhi ta hangalasiwa na swifundzankulu hinkwaswo, naswona ti ta tirhisiwa ku hlanganisa na ku nghenelerisa tizoni to hlawuleka ta ikhonomi, tiejensi ta vuvekisi ta swifundzankulu, vulawuri bya miganga na tindzawulo ta mfumo leti nga fanela leti nghenelelaka eka vulawuri, ntsariso, mpfumelelo na timhaka ta mapapila ya mpfumelelo.
10. Makhadi yantshwa ya Bangi ya Poso-SASSA
10.1. Khabinete yi amukela ku ringetiwa ka ku hangalasiwa ka makhadi ya Ejensi ya Nsirhelelo wa Vaaki ya Afrika-Dzonga eka tiposo leti nga hlawuriwa eKapa-Vupeladyambu ku pfumelela vavuyeriwa va mudende ku cinca makhadi lawa ya nga kona ku ya eka makhadi ya Poso ya Afrika-Dzonga (SAPO) - SASSA Postbank.
10.2. Lava kumaka mudende na vinyi va makhadi va nga ha tirhisa makhadi lawa va nga na wona ku fikela hi N'wendzamhala 2018, kambe Khabinete yi khutaza vavuyeriwa ku cinca makhadi hi ku endzela SASSA ya le kusuhi kumbe SAPO ku sukela hi ti2 Mudyaxihi ku fikela emaheleni ya Ndzati 2018.
11. Dyondzo ya le Henhla
11.1. Khabinete yi amukela ku ya emahlweni ka ku simekiwa ka dyondzo ya mahala tanihilaha swi nga andlariwa hakona hi Holobye wa Dyondzo ya le Henhla na Vuleteri. Xitiviso xa ku engeteleriwa ka mphakelo wa NSFAS ku suka eka R9,849 wa tibiliyoni hi 2017/18 ku fika eka 35,321 wa tibiliyoni hi 2020/21 swi kombisa ku tinyikela ka Mfumo ku pfuna swichudeni leswi sweleke na leswi humaka eka mindyangu ya lava tirhaka.
12. Phurogireme ya Nseketelo ya SMME
12.1. Khabinete yi amukela ku simekiwa ka Ntlakuso wa ku Thoriwa hi ku tirhisa Phurogireme ya Nseketelo wa mabindzu lamatsongo, ya le xikarhi na lamakulu (SMME), laha ku nga vutirhisani na Ndzawulo ya Nhluvukiso wa Mabindzu Lamantsongo (DSBD) na Nhlangano wa Yuropa.
12.2. Yi ta seketela ti-SMME hi ku tirhisa vukorhokeri bya nhluvukiso wa mabindzu, yi va pfuna ku fikelela timakete, yi tlakusa ku fikelela ka vona eka swa timali, na ku pfuna ku hunguta ndhwalo wa vulawuri bya mabindzu lamatsongo.
13. Sayense na Thekinoloji
13.1. Khabinete yi bela mandla eka hinkwavo lava nga hoxa xandla eka ku fikeleriwa ka ZACUBE -2, leyi ku nga sathelayiti ya khubu leyikulu eka Afrika hinkwaro na ku va ya ximanguvalawa. Sathelayiti ya 4kg ya ZACUBE-2 - leyi nga endliwa hi Cape Peninsula University of Technolofy (CPUT) na French South African Institute of Technology, na ku fambisiwa hi Ejensi ya Xibakabaka ya Rixaka ya Afrika-Dzonga - yi seketeriwile hi swa timali hi Ndzawulo ya Sayense na Thekinoloji. I sathelayiti ya vumbirhi ya nano leyi nga endliwa hi CPUT.
13.2. Sathelayiti ya khubu yi rhumeriwe eIndia ku va yi simekiwa exibakabakeni. Yi ta pfuna ku kuma vuxokoxoko ku pfula ku kula ka ikhonomi eka ikhonomi ya le malwandle. Sathelayiti ya nano yi ta pfuna ku fikelela swilaveko swa nongonoko wa Ikhonomi ya Malwandle ya Operation Phakisa na ku tlhela yi pfuna landzelerisa migingiriko ya le lwandle laha Afrika-Dzonga na ku tlhela yi kota ku vona mantshwa ya nhova.
14. Indaba ya Migodi eKwaZulu-Natal
14.1. Khabinete yi amukela mbuyelo wa Indaba ya Migodi ya masiku mambirhi eKwazulu-Natal, laha varhumiwa va nga bula hi timhaka leti nga pfunaka ku cinca sekithara na ku pfula swivandla swa mafambiselo ya migodi eka xifundzankulu.
14.2. Migodi hi yin'wana ya tisekirhara ta nkoka leti pfunaka ku cinca ikhonomi naswona Khabinete yi kombele tikhamphani ta migodi, vatirhi na vaaki ku tiyisisa vuxaka ku endla leswaku migodi yi tiya.
B. Swibohonkulu swa Khabinete
1. Khabinete yi pasisile Rimba ra Nandzeleriso na Nhlahluvo ra Pholisi ya Vantshwa va Rixaka (NYP) 2015-2020. Rimba ri fikelerisa vutihlamuleri na matirhelo ya kahle eka ku fikelela swikongomelo swa NYP 2010. Pholisi yi lava ku fikelela ku antswisa matirhelo na ku yisa emahlweni mphakelo wa vukorhokeri, ngopfungopfu eka minongonoko ya vantshwa.
2. Khabinete yi pasisile ku rhurheriwa ka Nongonoko wa N'hweti ya Afrika ya Lembe na lembe hi Mudyaxihi 2018 ehansi ka nkongomelo: "Lembe ra Nelson Mandela - Ku Aka Afrika yo Antswa na Misava yo Antswa." N'hweti ya Mudyaxihi hi ta va hi tlangela leswi hi nga swi fikelela eka ku hluvukisiwa ka Afrika. Mitlangu yi ta hela hi Siku ra Afrika hi ti 25 ta Mudyaxihi, leri ku nga siku leri nga hlambanyiwa hi Nhlangano wa Afrika na ku tlangeriwa eAfrika.
3. Khabinete yi hlamuseriwile hi xiviko na ku nghenelela loku nga endliwa eka xiyimo xa ku xanisiwa hi swa masangu, ku xanisiwa na milandzu ya matikhomelo yo biha ehenhla ka swirho leswi nga rhumeriwa swa Vuthu ra Vusirheleri ra Afrika-Dzonga (SANDF) leswi seketelaka Xikongomelo xa Ntshamiseko xa UN eDemokiratiki Rhiphabuliki ya Congo.
3.1. Loko khabinete yi enetekile hi ku nghenelela loku nga endliwa eka mixaniso leyi, yi tlhela yi sola hi tindlela hinkwato mixaniso yihi kumbe yihi ya swa masangu na swiendlo swa matikhomelo yo biha ya swirho swa SANDF eka tindhawu leti va nga rhumeriwa kona.
3.2. Xipano xi rhumeriwile ku ya endla vulavisisi eka swihehlo hinkwaswo leswi nga vikiwa. Hambileswi yin'wana ya milandzu yi nga gimetiwa, yin'wana se yi le ku kamberiweni eka xiyimo xa mavuthu. Mindzavisiso leyi hinkwayo yi fambisiwile hi maendlelo ya xinawu ya mavuthu hi ndlela leyi nga erivaleni na ku va na vutihlamuleri.
3.3. Afrika-Dzonga tanihi ntolovelo ri ta angula hi ku hatlisa loko ku tirhaniwa na timhangu ta muxaka lowu. Ku pfumala mahanyelo na mahanyelo ya vusulavoya eka swiyenge swa SANDF a swi pfumeleriwi naswona ku bakanyeriwa etlhelo. Lava nga kumiwa va tshovile nawu ku ta tirhaniwa na vona hi ku tirhisa Nawu wa Matikhomelo na Nawu wa Mahanyelo ya Mavuthu.
3.4. Khabinete yi tlhele yi seketela ku gimetiwa ka Nawumbisi wa Mahanyelo ya Mavuthu, lowu lavaka ku tirhana na matikhomelo yo angarhela ya SANDF, ku katsa ku tiyisisa hlamuselo ya ku xanisiwa hi swa masangu na ku yirisiwa ka mpimohansi ku engeteriwa ku fika eka 10 wa malembe.
C. Milawumbisi
1. Khabinete yi pasisile ku hangalasiwa ka Nawumbisi wa Vulawuri bya Switirhisiwa swa Fole na Tisisiteme ya Mphakelo wa Xielekitironiki wa 2017 eka Gazete ya Mfumo ku kuma swibumabumelo swa vaaki.
Nawumbisi wu herisa Nawu wa Vulawuri bya Switirhisiwa swa Fole, 1993 (Nawu wa 83 wa 1993) ku kota ku tlakusa rihanyu ra vaaki na ku fambelanisa nawu wa ku lawula fole wa Afrika-Dzonga na Ntwanano wa Rimba ra Nhlangano wa Rihanyu ra Matiko ya misava eka Vulawuri bya Fole. Wu lulamisa swilo swo hlayanyana leswi fambelenaka na tindhawu leti nga ndzeni ta vaaki, nkombiso wa switirhisiwa swa fole laha swi xavisiwaku kona, ku tirhisiwa ka swilo swa xielekitironiki na ku sunguriwa ka ku paka switirhisiwa swa fole swi nga khavisiwanga.
2. Khabinete yi pasisile ku hangalasiwa ka Nawumbisi wa Rimba ra Nhlanganelo wa 2018 ku va wu hangalasiwa eka Gazete ya Mfumo ku kuma swibumabumelo swa vaaki. Nawumbisi wu lava ku fikelela makunguhatelo lawa ya nga hlanganela na ku hlanganisa swiyenge hinkwaswo swa mfumo, leswi swi tiyisisaka ku ringana na ku tirha swin'we ku tlakusa ku simekiwa ka kahle ka Kungu ra Nhluvukiso wa Rixaka (NDP).
Makungu ya vandla ya fambisana na NDP na ku lava ku sungula ku tiboha eka Rimba ra swa Maqhinga ra le Xikarhi ka Theme 2014-2019 ku sungula tindlela na matimba ya Tiko ku sungula swikongomelo swa nkarhi wo leha swa nhluvukiso. Wu ta tlakusa nhlanganelo na ku angula ka Tiko loku nga ta tirha kahle eka ku tlakusa ku cinca ka xivumbeko loku lavekaka eka ku kula ko katsa hinkwaswo, na le ka vuthori bya matiko lawa ya ha hluvukaka na ku xidemokirasi lexi nga tiya.
D. Mitlangu leyi landzelaka
1. Siku ra Ntshuxeko
Khabinete yi bela mandla eka MaAfrika-Dzonga na tisekithara lava hi tindlela to hambanahambana va nghenelelaka eka ku tlangela N'hweti ya Ntshuxeko. Phuresidente Ramaphosa u ta nyika mbulavulo wa siku eka ku tlangela Siku ra Ntshuxeko wa Rixaka hi ti 27 Dzivamisoko eRivaleni ra mitlangu ra Dr Petrus Molemela eBloemfontein, eFree State ehansi ka nkongomelo: "Lembe ra Nelson Rolihlahla Mandela: hi ya fikelela ntshuxeko wa hina hi ku tirhisa ncico wa ikhonomi ya vaaki wo helela."
Tlangu wu ta landzeriwa hi Masagwati ya Rixaka ya 2018 hi Mugqivela , 28 Dzivamisoko ePitori, laha Phuresidente Ramaphosa a nga ta nyika lava nga fanela ku Xiximiwa hi Baobab, Ku Xiximiwa ka Ikhamanga, Ku Xiximiwa ka Luthuli na ku Xiximiwa ka Vanghana va OR Tambo. Masagwati ya Rixaka I masagwati ya le henhla lawa Afrika-Dzonga yi wa nyikaka, hi ku fambisiwa hi Presidente, eka vaakatiko na swirho swa muganga wa matiko ya misava leswi hoxeke xandla eku endleni tiko ri ntshuxeka, xidimokirasi na ku va rixaka ro humelela, ri va rin’we eka ku hambanahambana ka vanhu va rona..
2. Ku tlangela Siku ra Dzivamisoko
Khabinete yi rhamba vanhu hinkwavo laha tikweni ku nghenelela eka ku tlangela Siku ra Vatirhi hi Ravumbirhi, 1 Dzivamisoko 2018 na ku languta leswi nga fikeleriwa eka timfanelo ta vatirhi ku sukela loko xidemokirasi xi sungurile. Siku leri ri tirha ku hi tsundzuxa leswaku tindzhawu to tirha ti fanele ku va tihlayisekile naswona vathori va fanele ku endla swotala ku tiyisisa vuhlayiseki bya vatirhi, ngopfungopfu emigodini.
Khabinete yi tlhele yi kombisa ku khumbeka ka yona eka mindyangu, vanghana na vatirhikulorhi wa swirho swa ntsevu leswi nga tshwa swi lova loko bazi ri karhi ri swi yisa entirhweni ri hisiwa hi bomo ya petirolo leyi nga hoxiwa hi un'wana wa vahlaseri lava nga tiviweki.
Khabinete yi kombela swirho swa vaaki ku pfuna maphorisa eka ku lavisisa ka vona hi xihatla ku kota ku tirhana na nandzu lowu.
E. Mahungu ya nkoka.
Khabinete yi bela mandla eka:
1. N'wavutshila wa Mundevele Esther Mahlangu, ku va a xiximiwile hi vudokodela ku suka eYunivhesiti ya Joni hi ku tekela enhlokweni ku hoxa xandla xa yena ko hlamarisa eka vutshila na mfuwo wa laha tikweni eAfrika-Dzonga.
2. Xipano xa Afrika-Dzonga lexi nga tlakusa mujeko wa hina eka Mitlangu ya Vun'we bya Matiko eGold Coast eAustralia, loko va hetile va ri eka xiyimo xa vutsevu na ku va na 37 wa timendlele (13 ta nsuku, 11 ta silivhere na 13 ta koporo). Ku humelela ka vona i hi kwalaho ka ku tirha swinene, ku tinyikela na ku tiyisela. Leswi swi hlohlotela lavantshwa eka mitlangu na ku tiyisisa leswaku mitlangu i xiphemu xa vutomi na ku hi vumba hi va nchumu wun'we tanihi Afrika-Dzonga.
2.1. Lava nga fikelela leswikulu hi ku kuma timendlele ta nsuku va katsa:
- Caster Semenya - eka vaxisati 800m na 1500m
- Luvo Manyonga - vaxinuna eka ku tlula ko leha
- Ndodomzi Ntutu, eka vaxinuna T12 100m
- Henri Schoeman - eka vaxinuna eka mitlangu yinharhu
- Tatjana Schoenmaker - eka vaxisati 100m na 200m eku hlambeleni
- Chad le clos - vaxinuna 50m, 100m na 200m eka ku hlambela
- Cameron van der Burgh - vaxinuna eka 50m hi ku hlambela;
- Akani Simbine - vaxinuna eka 100; na
- Martin Erasmus - vaxinuna eka 97 eka ku tlimbana
3. Phurofesa Sibongile Muthwa na Dok Geraldine Fraser-Moleketi eka ku thoriwa ka vona ku va xandla xa muchanselara na ku va muchanselara eYunivhesiti ya Nelson Mandela.
4. Xipano xa Afrika-Dzonga eka ku hlula eka masagwati ya Nhlangano wa Mabindzu ya Misava ya vu 10 eInstanbul, Turkey hi Dzivamisoko 2018, hi ku tekela enhlokweni ku tinyikela ka vona na ku yisa emahlweni ti-SMME. Ndzawulo ya Nhluvukiso wa Mabindzu Lamatsongo na xirho xa yona, 22 eSloane, khemphasi leyikulu eAfrika, va hlurile eka Tiko ra Mabindzu eka Masagwati ya Lembe ya Matiko ya misava. Xipano xa Afrika-Dzonga xi tlhele xi hlula eka Tinghwazi ta Mavito na Tinghwazi ta Vulavisisi, laha ku tekeriwaka enhlokweni Nhlanganelo wa Mabindzu ya Misava eka matiko hinkwawo ya misava.
F. Ku thoriwa
Ku thoriwa ku va kona endzhaku ka nkambelo wa tidyondzo na mbhasiso lowu faneleke.
1. Xandla xa Holobye Mondli Gungubule tanihi Mutshamaxitulu wa Huvo ya Public Investment Corporation SOC Limited.
2. Manana Thandaza Zenobia Lungile Shandu tanihi hi Xandla xa MulawuriJenerali: Nseketelo wa Nhlangano na Vufambisi eka Ndzawulo ya Mfumontirhisano na Timhaka ta Xintu.
Vuxokoxoko: Manana Phumla Williams - Muvulavuleri wo Khomela wa Khabinete (GCIS)
Riqingho ra le nyongeni: 083 501 0139
Siku: Ravumune, 26 Mudyaxihi 2018
Xi humesiwile hi: Vufambisi bya Mfumo bya Vuhlanganisi na Mahungu
www.gcis.gov.za; www.gov.za
