A. Merero e Bohlokwa Seemong sa Bjale
1. Kabo ya Moento wa Bolwetši bja Kokwanahloko ya Khorona (COVID-19)
1.1. Ka Mošupologo wa la 17 Mopitlo 2021, kabinete e netefaditše leswa taba ya go thoma ga Legato la Bobedi la lenaneo la kabo ya meento. Legato le le tla thoma ka go entelwa ga batho ba mengwaga e 60 le go feta, gomme dikgoro tša Maphelo tša diprofense le tša bosetšhaba di tla phatlalatša tshedimošo ya mabapi le fao mafelo a go entela a go feta 3 000 a lego gona.
Go thoma ga Legato la Bobedi go tla sepetšana mmogo le go entelwa ga bašomedi ba tša maphelo bao go entelwa ga bona go amilwego ke mathata a mabapi le melawana yeo e amilego moento wa Johnson & Johnson go la USA le Yuropa. Lenaneo la go entela la Sisonke, leo le okeditšwego go fihlelela mafelo a 95 go phatlalala le naga, le šetše le entetše bašomedi ba tša maphelo ba go ka ba 434 980 gomme lona le tla fihla bofelong ka la 14 Mopitlo 2021. Kabinete e thabišitšwe ke gore bašomedi ba tša maphelo bao ba sego ba entelwa ba tla entelwa ka moento wa Pfizer go ya pele, ntle le ge seo se ka fetolwa.
1.2. Kabinete e kgopetše batho ba mengwaga e 60 le go feta go ingwadiša Lenaneong la Elektroniki la go Ingwadišetša go Entelwa kgahlanong le COVID-19 ka go ya websaeteng ya https://vaccine.enroll.health.gov.za. Bao ba se nago inthanete goba sellathekeng sa go ba le inthanete ba ka ingwadiša ka go romela molaetša ka mokgwa wo: *134*832*nomoro ya boitsebišo#. Boingwadišo bo ka dirwa le ka nomoro ya WhatsApp ka go romela lentšu le “REGISTER” go 0600 123 456. Badudi ba swanetše ba netefatše gore ba tsenya nomoro ya mogala mmogo le tšhupabodulo tša nnete gore ba kgone go romelwa tshedimošo ka ga lenaneo la go entela, ge go hlokega. Bao ba se nago mararankodi a theknolotši ba ka ingwadiša lefelong la go entela la kgauswi le bona goba go bašomedi ba tša maphelo bao ba tla etelago ditšhaba tša go fapafapana.
1.3. Go bohlokwa gore batho ba ingwadiše ka ge seo se tla ba kgontšha go kgatha tema ka lenaneong la go entela gape le go dira gore ba fihlelege ge go ka hlokega gore ba hloke tekolo ya tša maphelo ka moso.
1.4. Ga o hloke go ba le tatha goba moya gore o ingwadiše ka molaetša wa SMS goba WhatsApp. Bao ba itemogelago mathata ge ba leka go ingwadiša ba ka letšetša mogala wa COVID-19 go 0800 029 999.
1.5. Kabinete e tsebišitšwe ka ga seemo sa ditaba mabapi le diphetetšo tša COVID-19 ka nageng ya India, gomme ya thekga sephetho sa go fa India dithušagohema, e dira seo bjalo ka go kgatha tema ga Afrika Borwa boikgafong bja gore ntwa kgahlanong le COVID-19 lefaseng ka bophara e hloka tšhomišanommogo.
1.6. Kabinete e lemoga gape dipelaelo tša MaAfrika Borwa ka ga maemo a COVID-19 ka India, gomme e rata go netefaletša MaAfrika Borwa gore Kgoro ya Maphelo le boramahlale ba borena ba tšwela pele go bea seemo sa ka nageng yeo leihlo le gore magato a tlhokomelo le mekgwa ya maleba e a phethagatšwa gore ba šireletšwe.
1.7. Go tlaleletša seo, Kabinete e tsebišitšwe gape le ka ga koketšego e nnyane ya diphetetšo tša COVID-19 ka mo nageng gape le phethagatšo ya magato ao a hlokegago go fokotša phatlalalo ya tšona.
1.8. Kabinete e gopotša MaAfrika Borwa ka moka go tšwela pele go latela magato a tša maphelo a go thibela go phatlalala ga COVID-19 ka go apara dimaske ge ba le mafelong a setšhaba; go bula sekgoba sa mitara le seripa; go hlapa diatla ka meetse le sesepe goba go šomiša sanithaesa ya go ba le setagi sa 70%; mmogo le go efoga maeto a go se hlokege gape le go dula ka gae.
2. Karolo ya Tumelelano ya Makala ao a Amanago le Kgwebišano ya Thoto ya Mogopolo (TRIPS) ge go etla Meentong ya COVID-19
2.1. Kabinete e amogetše thekgo go tšwa go Amerika gore dikarolo tša TRIPS Mokgatlong wa Kgwebišano ya Lefase (WTO) di beelwe ka thoko ge go tla mererong ya go dira meento ya COVID-19.
2.2. Afrika Borwa le India ke kgale di ipiletša gore WTO e beele ka thoko TRIPS. Go beela ka thoko TRIPS go tla kgontšha dinaga go ikhumanela mehuta ya teknolotši yeo e tla matlafatšago go hlangwa ga meento ya COVID-19 ka bontšhi. Kgato ye e dirile gore dinaga tša go feta 100 go balwa le China di thekge phethagatšo ya gore WTO e beele ka thoko dikarolo tše dingwe tša TRIPS
2.3. Go se fihlelelege bonolo ga meento ya COVID-19 go thibetše bontšhi bja dinaga tšeo di hlabologago, kudu tša ka Afrika, go ba le tšwelopele ntweng kgahlanong le COVID-19. Kgopolo ya Kabinete ke gore go thibela dinaga gore di ihlamele meento yeo elego ya tšona mo nakong ya mahu a mantšhi a go hlolwa ke kokwanahloko ya khorona go nyefiša mooko.
2.4. Ka go realo, Kabinete e amogela boikgafo ka dibilione tše tharo tša diranta go tlo thuša gore Afrika Borwa e fiwe didirišwa tša theknolotši ya moragorago tša go kgona go tšweletša meento le mekgwa ya go alafa. Se se tšebišitšwe ke Ngaka Patrick Soon-Shiong yoo elego rakgwebo wa moAfrika Borwa yoo a dulago ka Amerika, yoo a gwebago ka tša theknolotši ya go amana le tša maphelo.
2.5. Kabinete e reta thekgo yeo e tletšego ya Ngaka Patrick Soon-Shiong le baratabatho ba bangwe kabong ka go lekana ya meento, diphekolo le dikalafi tša COVID-19.
2.6. Kabinete e thabela gape Ngaka Patrick Soon-Shiong ge a hlathile Afrika Borwa go ba yeo e gatetšego pele tšwetšongpele ya tša mahlale, bašomi, bokgoni bja mošomo mmogo le phišegelo ya go tšweletša meento ya legato la bobedi go lwa le mehuta ya kokwanahloko ya khorona yeo e ka dirago gore meento yeo e lego gona e se šome botse.
3. Setšhaba sa Covie se Fiwa Naga
3.1. Kabinete e amogetše ge Motlatšapresidente David Mabuza a fane ka diyelwana – a dira seo maemong a gagwe bjalo ka Modulasetulo wa Komiti ya Ditona (IMC) mererong ya Mpshafatšo ya Naga – go setšhaba sa Covie ka Profenseng ya Kapa Bodikela ka la 30 Moranang 2021.
3.2. Go fa setšhaba sa Covie naga ke karolo ya mošomo woo o tšwelago pele wa IMC mererong ya Mpshafatšo ya Naga go sepetša ka lebelo phihlelelo ya naga bjalo ka karolo ya go lokiša bošaedi bja mmušo woo o fetilego wa kgethologanyo.
4. Letšatši la Bašomi (1 Mopitlo)
4.1. Kabinete e tiišeleditše gore bašomi e tla dula e le seikokotlelo sa ikonomi ya setšhaba ebile ke bona dikokwane tša go aga bokamoso bjo kaone bja bohle.
4.2. Kabinete e lemogile seabe se mpe sa leuba la COVID-19 go bašomi, ka ge bontšhi bja bašomi bo feletšwe ke mešomo, mmogo le go fokotšwa ga megolo e le ge bengmešomo ba lebiša didirišwa le šedi ya bona tabeng ya go phološa maphelo.
4.3. Le ge go na le mathata a ikonomi, mmušo o tšwela pele o eme ka go tia boikgafong bja wona go netefatša gore Afrika Borwa e tšwela pele go lwela le go šireletša ditokelo tša bašomi.
5. Letšatši la Boditšhabatšhaba la Baoki (12 Mopitlo)
5.1 Kabinete e lemogile gore kopano ya yona e be e swerwe ka letšatši leo lefase le ketekago Letšatši la Boditšhabatshaba la Baoki, gomme e bušeleditše molaetša wa yona wa go leboga baoki ba ka Afrika Borwa, ba ka kontinenteng ya Afrika le ba lefase ka bophara ka boikgafo bja bona ge ba lebagane le leuba le šoro la COVID-19.
5.2 Baoki, mmogo le bašomi ba bangwe ba tša maphelo, ba tšwela pele go eta pele ntwa kgahlanong le COVID-19 yeo e beago maphelo a bona le a malapa a bona kotsing. Mmušo o tla dula o leboga kgotlelelo, boineelo le boematia bja baoki ba ka Afrika Borwa ge ba le ntweng kgahlanong le COVID-19.
6. Go Abelana ka Madi
6.1. Kabinete e ipiletša go MaAfrika Borwa ao a itekanetšego ka tša maphelo go aba madi ba abela Tirelo ya Madi ya Bosetšhaba ka Afrika Borwa (SANBS) yeo gabjale e nago le tlhokego e kgolo ya madi.
6.2. Ba SANBS ba tlile ka mekgwa ya tlhokomelo yeo e tseneletšego ya go netefatša gore baabi bao ba yago dikliniking tša bona ba bolokegile, ka go ba lekola seemo sa bona sa maphelo.
6.3. Go hwetša tshedimošo ka botlalo, batho bao ba ratago go aba madi ba ka ikopantšha le ba SANBS mo nomorong ye ya go se lefelwe: 0800 11 9031 go tloga ka Mošupologo go fihla ka Labohlano (07:00 – 17:00).
7. Palestina
7.1 Kabinete e kgadile ka bogale go hlaselwa ga bagwanti ba MaPalestina Moskeng wa Al Aqsa le Dome on the Rock mmogo le go rakwa goo go sego molaong ga MaPalestina metseng ya bona go la Sheikh al Jarrah ka Jerusalema Bohlabela yeo e thopilwego, e le ge go direlwa gore BaIsiraele ba tle ba hlome metse ya bona moo. Ditiro tša BaIsiraele e tloga e le kgatako e kgolo ya molao wa boditšhabatšhaba, gape ebile ke go nyatša Ditharollo tša Lekgotla la tša Tšhireletšo la Ditšhaba-Kopano (UNSC) go balwa le Ditharollo 446 (1979) le 2 334 (2016) tšeo di ipiletšago phatlalatša gore Isiraele e emiše ka go thopa; gape le go phethagatša ditokelo tša batho ba Palestina, go balwa le go ipuša le go ikema.
7.2 Kabinete e ipiletša go Isiraele go emiša ka ditlhaselo tše šoro go MaPalestina gomme e ikgafele maitekelong a Boditšhabatšhaba ao a nepilego tsošološong ya tshepedišo ya sepolotiki yeo e tla lebišago go hlolweng ga mmušo wa Palestina woo o šomago, woo o phedišanago ka khutšo le wa Isiraele ka mellwaneng yeo e tsebegago maemong a boditšhabatšhaba, gomme seo se ihlamile go tharollo ya la 4 Ngwatobošego 1967, gomme Jerusalema Bohlabela e le motsemošate wa Palestina.
8. Magato ao a Tšeerwego ke United Kingdom (UK) go Thekga Maitekelo a Makala a Phethagatšo ya Molao ka Afrika Borwa
8.1 Kabinete e amogetše magato ao a tšeerwego ke UK ka go thušeng Afrika Borwa go lwa kgahlanong le bomenetša ka go tšea magato kgahlanong le batho bao ba belaelwago go ba ba dirile ditiro tša bofora le bomenetša ka mo nageng.
8.2 Ka go realo, Kabinete e amogetše go swarwa ga Morena Michael Lomas ka nageng ya UK yoo a amanywago le molato wa bofora le bomenetša ka Afrika Borwa, gomme ebile e amogetše le mabaka a peili ao a beilwego ke dikgorotsheko ka UK.
8.3 Go tlaleletša seo, Kabinete e amogetše go bewa ga dikiletšo ke ba United Kingdom go barwarre, Morena Ajay, Morena Atul le Morena Rajesh ba ga Gupta, mmogo le mošomišanikabona, Morena Salim Essa karolong ya bona ya “mokgwa wo mobe wa bomenetša ka Afrika Borwa woo o hlotšego tshenyo e kgolo” ikonoming ya Afrika Borwa le go MaAfrika Borwa.
9. Dithulano ka Mozambique
9.1. Kabinete e tšwela pele go ba le pelaelo mabapi le seemo sa ka Mozambique gomme e tšwela pele go se bea leihlo. Ka go realo, Kabinete e boletše gore e thekga ka botlalo maitekelo a mokgatlo wa Tlhabollo ya Dinaga tša Borwa bja Afrika gore o tliše khutšo le tšhireletšo, mmogo le poelano le tlhabollo ka Mozambique.
10. ACWA Power e Humana Mašeleng a go tlo Šoma Setišing sa Mohlagase sa Redstone Concentrated Solar Power Plant
10.1 Kabinete e amogetše tsebišo ya gore ACWA Power e filwe mašeleng a R11.6 bilione ao a tlo šomišwago setišing sa mohlagase sa Redstone Concentrated Solar Power Plant ka profenseng ya Kapa Leboa. Setiši se ke karolo ya diprotšeke tša mananeokgoparara ebile ke peeletšo e kgolo ya maatla a mohlagase ao a sa felego ka nageng ya borena.
10.2 Setiši sa Redstone se lebeletšwe go tlo tšweletša dimekawate tše 100 tša maatla a mohlagase ao a sa felego, gomme sona se letetšwe go fetšwa go agwa mafelelong a ngwaga wa 2023, gomme se tla tšweletša mohlagase woo o sa kgaogego ka metseng e 200 000.
B. Diphetho tša Kabinete
1. Lenaneo la Meketeko ya Bosetšhaba ya Mabapi le Ngwaga wa bo 25 wa go Hlangwa ga Molaotheo wa Ripaboliki ya Afrika Borwa wa 1996
1.1. Ngwaga o ke ngwaga wa bo-25 esale ge Afrika Borwa e amogela Molaotheo wa yona ka la 8 Mopitlo 1996, elego Molaotheo woo le gabjale o sa retwago ke ye mengwe e kaonekaone lefaseng ka bophara.
1.2. Ka go realo, Kabinete e fetišitše Lenaneo la Meketeko ya Bosetšhaba la ngwaga ka moka la go keteka ngwaga wa bo-25 wa Molaotheo wa Ripaboliki ya Afrika Borwa wa 1996 leo le tla etwago pele ke Kgoro ya Toka le Tlhabollo ya Molaotheo.
2. Kopano ya Bohlano ya Ditona tša Lefase ya Mabapi le go Fedišwa ga Tšhomišo ya Bana
2.1. Kabinete e fetišitše taba ya gore Afrika Borwa e tlo swara Kopano ya Bohlano ya Ditona tša Lefase ya mabapi le Go Fedišwa ga Tšhomišo ya Bana go tloga ka la 2 go fihla ka la 4 Mopitlo 2021. Kopano ye e swarwa mengwageng e mengwe le e mengwe e meraro ka tlase ga boetapele bja Mokgatlo wa tša Mešomo wa Boditšhabatšhaba. Ka baka la leuba la COVID-19, kopano ye e šutišitšwe go tloga go 2021 go ya go 2022.
2.2. Kopano ye e tla boledišana ka maitekelo a dinaga tša lefase a go fediša bothata bja go šomišwa ga bana. Dinaga tšeo e lego maloko di tla humana monyetla wa go bolela ka dikimollo tšeo di tlilego ka tšona tsa go emiša go šomišwa ga bana. Afrika Borwa e na le Lenaneo la Ditiro tša Kgahlanong le Tšhomišo ya Bana leo le hlahlago naga tabeng ya go fedišwa ga tšhomišo ya bana.
3. Tshepedišo ya Bonolofatši Bakeng sa Phethagatšo ya Diprotšeke tša Mananeokgoparara
3.1. Kabinete e fetišitše Tshepedišo ya Bonolofatši, ditsela le ditshepedišo phethagatšong ya diprotšeke tša mananeokgoparara woo o adilwego ke Kgoro ya Mešomo ya Setšhaba le Mananeokgoparara (DPWI). Tshepedišo ya bonolofatši e tla kgatha tema tabeng ya go netefatša gore go ba le tshepedišo ya go sepela ka molao ya go boledišana le ditšhaba ge go etla go ageng mananeokgoparara.
3.2. Mokgwa wo o tla ka ditshepedišo tšeo di lekanetšego tšeo di tla rego ge di phethagatšwa tša matlafatša tšhomišanommogo le tshepano gare ga mmušo le ditšhaba.
4. Go Oketšwa ga Nako ya Maemo a Masetlapelo a Bosetšhaba
4.1. Kabinete e fetišitše go oketšwa ga nako ya Maemo a Masetlapelo a Bosetšhaba a COVID-19 go fihla ka la 15 Phupu 2021. Koketšo ye e dirilwe go ya le ka Karolo 27(5)(c) ya Molao wa Taolo ya Masetlapelo wa 2002 (Molao wa bo 57 wa 2002). Koketšo ye e dumelela gore dikiletšo le melao ye e lego gona di tšwelele go šomišwa bjalo ka ge di dirilwe ke makala a mmušo go fokotša seabe sa masetlapelo seo se lego gona maphelong le boitekanelong bja batho.
5. Kimollo ya Mmasepala wa Selegae wa Lekwa
5.1. Kabinete e amogetše tshedimošo ka ga Taelo ya Kgorotsheko yeo e laetšego Mmušo wa Bosetšhaba go tsena ka bogare tshepedišo ya Mmasepala wa Selegae wa Lekwa ka Mpumalanga go ya le ka dinepo tša Karolo 139 (7) ya Molaotheo yeo e dumelelago mmušo wa bosetšhaba go sekaseka go palelwa ga tshepetšo ya pušo le matlotlo ka mmasepaleng.
5.2. Taelo ya Kgorotsheko, yeo e filwego go ya le ka tumelelano ya makala ka moka ao a laetšwego, gare ga tše dingwe e bolela gore Mmušo wa Ripaboliki ya Afrika Borwa o laelwa go tsena ka bogare merero ya ka Mmasepaleng wa Selegae wa Lekwa go ya le ka Karolo 139(7) ya Molaotheo e balwa mmogo le Karolo 150(1)(b) ya Molao wa Taolo ya Ditšhelete tša Mmasepala wa 2003 mo nakong ya go se fete matšatši a lesomenne go tloga ka letšatši leo Taelo ya Kgorotsheko e tšwelego.
5.3. Kabinete e rarolotše kopanong ya yona ya la 12 Mopitlo 2021 gore leano la tsošološo ya tša ditšhelete e be la kgapeletšo, gore Lekgotla la Mmasepala wa Selegae wa Lekwa le phatlalatšwe gomme go thwalwe Mosepediši go ya le ka Karolo 139(5)(a) le (b) ya Molaotheo, e balwa mmogo le Karolo 146(3)(a) ya Molao wa Taolo ya Ditšhelete tša Mmasepala.
5.4. Kabinete e tšwetše pele ya thekga go phatlalatšwa ga Lekgotla la Mmasepala wa Lekwa. Ditona, ya Matlotlo mmogo le ya Pušotirišano le Merero ya Setšo, di tla tsebiša dipeakanyo tšeo di tla phethagatšwago go bušetša mmasepala maemong a makaone le go netefatša gore kabo ya ditirelo e a boa.
C. Melaokakanywa
1. Molaokakanywaphetošwa wa Dithunya wa 2021
1.1. Kabinete e fetišitše go phatlalatšwa ga Molaokakanywaphetošwa wa Dithunya wa 2021 gore setšhaba se fe ditshwayatshwayo ka wona. Molaokakanywa o šišinya taolo yeo e tseneletšego ya dithunya gape le go hlangwa ga Lenaneo la go Ngwadiša Dithunya la Bosetšhaba. Diphetošo tše di tla thuša go fokotša palo ya dithunya tšeo batho ba nago le tšona, gomme seo se ka fokotša ditiro tša bosenyi bjo šoro. Molaokakanywa o kaonafatša gape tshepedišo, taolo ya dithunya gape le mokgwa wa go dira dikgopelo tša go ba le sethunya.
2. Molaokakanywaphetošwa wa Tšhireletšo ya Temokrasi yeo e Ithekgilego ka Molaotheo Kgahlanong le Ditiro tsa Botšhošetši le tše Dingwe tša go Amana le Bjona
2.1. Kabinete e fetišitše phatlalatšo ya Molaokakanywaphetošwa wa Tšhireletšo ya Temokrasi yeo e ithekgilego ka Molaotheo Kgahlanong le Ditiro tsa Botšhošetši le tše dingwe tša go amana le Bjona gore setšhaba se dire ditshwayatshwayo go wona. Tebeleloleswa ye ya Molaokakanywa wo ke go dira gore molao wo o sepelelane le melao ya boditšhabatshaba yeo e lebeletsego go lwa le botshošetši.
2.2. Lekgotla la Tšhireletšo la UNSC le amogetše ditharollo tše ntšhi tša go fapafapana tša go matlafatša mekgwa ya go lwa le botšhošetši lefaseng. Dinaga tšeo e lego maloko di rwele maikarabelo a go phethagatša mekgwa ye gagabotšona.
2.3. Ditokišo tše di fa tlhaloso yeo e tletšego ya tše dingwe tša ditlhaloso tšeo di lego ka Molaong gomme di oketša le ka lenaneo la melato, kudu go batho bao ba tšwago, ba lebilego goba ba fihlilego nageng efe goba efe ka maikemišetšo a go tlo ba karolo goba go thekga dihlopha tša batšhošetši. Molaokakanywa wo o iletša go phatlalatšwa ga dingwalwa tšeo di rwelego ditaba tšeo di amanago le botšhošetši. Ditokišo tše di arabela gape le dihlokwa tšeo di bonagaditšwego ke Bolaodi-Phethiši bja go Lwa le Botšhošetši go la UN.
3. Molaokakanywaphetošwa wa Maemo a Ditšweletšwa tša Temo
3.1. Kabinete e fetišitše go išwa ga Molaokakanywaphetošwa wa Maemo a Ditšweletšwa tša Temo Palamenteng gore o yo alwa. Molao wa Maemo a Ditšweletšwa tša Temo wa 1990 (Molao wa bo-119 wa 1990) o dumelela taolo ya dithekišo le dithomelontle tša ditšweletšwa tša temo tše itšego gape le go tšweletša pele taba ya tšhireletšo ya dijo.
3.2. Dikimollo tše di lebeletše go šireletša bareki. Ditokišo tšeo di šišintšwego di matlafatša motheo wa melao ge go etla tšweletšong, tša maphelo le tšhireletšo ya dijo go ditšweletšwa tša temo. Molaokakanywa o tiiša mekgwataolo ge go etla tabeng ya dipelaelo ge go bewa dileipolo ditšweletšweng ge di yo rekišwa, gomme ebile o tsebagatša mekgwa ya go fapafapana ya go lekola le go hlakiša, gare ga tše dingwe.
3.3. Molaokakanywa wo o fetile dipoledišanong tša setšhaba le batšeakarolong ba maleba gomme o tla feta tshepedišong e nngwe gape yeo e tseneletšego ya ka Palamenteng pele o ka fetišwa go ba molao.
4. Molaokakanywa wa Maphelo a Dimela le Boitekanelo bja Tšona wa 2020
4.1. Kabinete e fetišitše go tliišwa ga Molao wa Maphelo a Dimela woo o išwago Palamenteng. Molaokakanywa o lebeletše go tšwetša pele taba ya polokego go lebeletšwe thomelontle le go romelwa ka nageng ga ditšweletšwa tša go tšwa dinageng tše dingwe. Wona o lokiša magato ao a tsebagatšago dijedi tša go tšwa nageng dišele, tšeo di ka bago le mohola gape le malwetši, gomme o bea melawana ya dimela dišele tšeo di ka no se bego le mohola. Ditokišo tše di sepetšana le didirišwa tša boditšhabatšhaba tšeo Afrika Borwa e lego karolo ya tšona.
4.2. Afrika Borwa ke karolo ya Tumelelano ya WTO Phethagatšong ya Tumelelano ya Mekgwa ya Tša Maphelo le Boitekanelo bja Dimela, le Tumelelano ya Boditšhabatšhaba ya Tšhireletšo ya Dimela.
4.3. Molaokakanywa wo o tla phumola Molao wa bjale wa Dijedi wa 1983 (Molao wa bo36 wa 1983) woo o sa akaretšego Tumelelano ya WTO le Tumelelano ya Boditšhabatšhaba ya Tšhireletšo ya Dimela. Wona o tla tšwetša pele taba ya polokego ya kgwebišano ka tša temo ge go etla go thomelokagare le thomelontle bakeng sa Afrika Borwa.
5. Molaokakanywaphetošwa wa Bosetšhaba wa Setheo sa Bolaodi bja Nyuklea
5.1. Kabinete e fetišitše go phatlalatšwa ga Molaokakanywaphetošwa wa Bosetšhaba wa Setheo sa Bolaodi bja Nyuklea gore setšhaba se dire ditshwayatshwayo. Molaokakanywa wo o lebeletše go sekaseka go hlaelela goo go lego gona ka Molaong wa bjale wa Setheo sa Bolaodi bja Nyuklea wa 1999 (Molao wa bo-47 wa 1999). Wona o matlafatša dinepo tša phethagatšo ya molao ka balekodi gape le dikotsi tša go amana le polokego mošomong ga bašomedi ba moyeng. O lebeletše gape gore o sepetšane le dingwalwa tša Setheo sa Boditšhabatšhaba sa tša Maatla a Diathomo le mešomo ya yona. Afrika Borwa ke leloko la Setheo sa Boditšhabatšhaba sa tša Maatla a Diathomo.
6. Sethalwa sa Molaokakanywa wa Tlhabollo ya Didirišwa tša Tšweletšo ya Oli e Tala
6.1. Kabinete e fetišitše go išwa ga Sethalwa sa Molaokakanywa wa Tlhabollo ya Didirišwa tša Tšweletšo ya Oli e Tala Palamenteng. Molaokakanywa wo o tla ka motheo wa melao le go hlama melao go hlama tikologo yeo e loketšego bobeeletši, kgolo le tlhamo ya mešomo ka mmarakeng wa tšweletšo ya didirišwa tša oli e tala. Wona o fana le ka tlhaloso yeo e tletšego ya, gare ga tše dingwe, lenaneo la go dira dikgopelo; go abja ga mangwalo a tumelelo le ditokelo; go fetišetša ditokelo pele; go kgatha tema ga bathobaso; go kgatha tema ga Mmušo; dinyakwa tša neeletšano ya direkwa bakeng sa bao ba nago le ditokelo tša oli e tala gore ba rekiše persente e tee ya oli e tala, ba e rekišetše Khamphani ya Mmušo ya Oli e Tala ka theko ya mebarakeng.
D. Ditiragalo Tšeo di sa Tlago
1. Letšatši la Afrika
1.1. Afrika Borwa e tla re mmogo le kontinente ya Afrika ka bophara ya keteka Letšatši la Afrika ka Labobedi la 25 Mopitlo 2021. Letšatši le ke monyetla wa go tšweletša pele kopano ya Afrika, go tiišetša tšhomišano ya dilete le go ikgafa leswa ga Afrika go sepela tsela e tee.
1.2. Letšatši la Afrika le Kgwedi ya Afrika di re thuša go kwešišana bokaone bjalo ka MaAfrika mo kontinenenteng le ka dinageng dišele. Ge re keteka Letšatši la Afrika, re dira bjalo re lemoga gore COVID-19 e tšwela pele go ba bothata ditšhabeng ka moka mo kontinenteng. Re swanetše re šome mmogo ka moka ga rena go lwa le kokwanahloko le go netefatša gore batho ba mo kontinenteng ba bolokegile ka moka.
2. Kopano ya Tša Maphelo ya Lefase
2.1 Ka la 21 Mopitlo 2021, Mopresidente Ramaphosa o tla tšea karolo Kopanong ya Tša Maphelo ya Lefase yeo e tla swarwago ka tšhomišano ke Komišene ya Yuropa le Italy mo dinaga ka bobedi e tla bego e le badulasetulo ba G20.
2.2 Kopano ye ke monyetla wa gore G20, baetapele bao ba memilwego, dihlogo tša mekgatlo ya boditšhabatshaba le ya selete, mmogo le baemedi ba ditheo tša maphelo tša lefase ba abelane ka seo ba ithutilego sona mabapi le leuba la COVID-19, gomme ba hlame ba be ba thekge melao ya ‘Rome Declaration’.
2.3 Go letetšwe gore melao ye e tla lebelela tšwelopele ya tšhomišano ya mebušo le go swarišana mmogo go thibela mathata a tša maphelo a ka moso, gape le go ikgafa mmogo go aga lefase leo le phetšego botse, le bolokegilego ebile le sepetšwa gabotse.
3. Leeto la Mopresidente la go ya France
3.1 Mopresidente Cyril Ramaphosa o tla etela go la Paris, France go tloga ka la 17 go fihla ka la 19 Mopitlo 2021 go yo kgatha tema Kopanong ya Thekgo ya Diikonomi tša Afrika ka Mašeleng yeo e tla etwago pele ke Mopresidente Emmanuel Macron ka la 18 Mopitlo 2021.
3.2 Kopano ye e hlolwa ke temogo ya gore leuba la COVID-19 le tlišitše mathata ao a bego a se a letelwa a tša maphelo le ikonomi lefaseng ka bophara. Le ge go le bjalo, diikonomi tša Afrika, kudukudu ka seleteng sa Sub-Sahara, di amilwe kudu ebile di ile tša wa ka 2020, morago ga mengwaga e 25 ya kgolo ye e bego e tšwela pele. gomme go di tsošološa ka 2021 go boima. Le ge go le bjalo, kontinente e na le maatla le bokgoni bja go gola.
3.3 Kopano e tla kgobokanya baetapele ba Afrika le bašomišanimmogo le bona, le dihlogo tša ditheo tša mašeleng tša boditšhabatšhaba, ka maikemišetšo a go šoma mmogo go thuša go tliša tsošološo yeo e matlafetšego ebile e akaretša. Tsošološo ye e tla thewa godimo ga go lekala la leo le šomago ka matšato la poraefete gape le go oketša boipereki. Leano la tsošološo le tla lebelela gape go hlohleletša kgolo le go oketša lebelo la phetogo e tala ya titšithale go ya le ka Dinepo tša Tlhabollo ya Saruri le Tumelelano ya Paris go Phetogo ya Leratadima.
E. Melaetša
1. Ditebogišo
Kabinete e rometše ditebogišo go:
- Sehlopha sa Afrika Borwa sa lebelo la go neeletšana la dimitara tša 4x100 ge se thopile metale wa gauta Diphadišanong tša Lefase tša Relay go la Silesia, nageng ya Poland.
- Batšweletši ba lenaneo la tokumentari ya Netflix ya ka Afrika Borwa le bitšwago My Octopus Teacher leo le thopilego sefoka sa Oscar sa Tokumentari e Kaonekaone.
- Sehlopha sa Kgwele ya Maoto sa Tshakhuma Tsha Madzivhandila ka go dira histori ka go fenya sehlopha sa Chippa United ka nno e tee go lefela nakong ya makgaolakgang a Sebjana sa Nedbank Lepatlelong la Foreisetata ka Bloemfontein ka Mokibelo wa la 8 Mopitlo 2021, mola e le sehla sa sona sa mathomothomo ka lliking ya DStv Premiership. Sehlopha bjale se tla emela naga Sebjaneng sa CAF Confederations sehleng seo se tlago.
2. Matshedišo
Kabinete e rometše matshedišo go malapa le bagwera ba:
- Morena Abderrahmane Benkhalfa (72), setsebi sa tša ditšhelete ebile e le Tona ya maloba ya Ditšhelete ka nageng ya Algeria. Nakong ya ge Mopresidente Cyril Ramaphosa e be e le Modulasetulo wa AU, o ile a thwala Morena Benkhalfa go ba yo mongwe wa Baemedi bao ba Ikgethilego ba bahlano ba AU bakeng sa merero ya COVID-19 gore ba šome tabeng ya go kgopela thekgo ya mašeleng le efe goba efe go tšwa dinageng tša boditšhabatšhaba mo maitekelong a kontinente ya Afrika a go lwa le leuba la COVID-19.
- Mme Nadia Goetham (46), mophatlalatši yoo a betlilego bokamoso bja gagwe ka lefapheng la boraditaba leo a ilego a le tlogela gomme a yo šoma ka lekaleng la bophatlalatši moo a bilego le seabe se segologolo. Yena e be e le mothekgi yo mogolo wa dipuku le boanegi bja dikanegelo, gomme o be a na le kgahlego e kgolo tlhabollong ya batho ba bangwe.
- Morena Isaac Mogase (78), yoo a kilego a kgethwa go ba ratoropo wa mathomo wa City of Johannesburg ka mmušong wa temokrasi go tloga ka 1995 go fihla ka 2000. Yena e be e le molwelatokologo le mahlwaadibona wa mekgatlo ya go lwela tokologo.
- Kgošigadi Shiyiwe Mantfombi Dlamini-Zulu (65), kgošigadi ya motšwaoswere ya Setšhaba sa amaZulu. Yena o be a kgethilwe go ba Kgošigadi ya motšwaoswere ya Setšhaba sa amaZulu morago ga go hlokofala ga monna wa gagwe, Kgošikgolo Goodwill Zwelithini kaBhekuzulu (73) ka kgwedi ya Hlakola 2021.
F. Go Thwalwa
Batho ka moka bao ba thwetšwego mešomong mangwalo a bona a dithuto a tla tiišetšwa le go netefatšwa ka maleba.
1. Maloko a Lekgotla la Bosetšhaba la Kwalakwatšo ya tša Temo
(i) Morena Gerhard Schutte;
(ii) Morena Angelo Petersen;
(iii) Moprofesa Mzukisi Qobo;
(iv) Morena André Jooste;
(v) Mme Thandeka Ntshangase;
(vi) Morena Sifiso Julius Mhlaba;
(vii) Mme Nonie Mokose;
(viii) Mme Shandini Naidoo;
(ix) Mme Fezeka Mkile; le
(x) Ngaka Sharon Thembi Xaba.
2. Mme Susan Clare Middleton o thwetšwe go ba Motlatša-Molaodipharephare (DDG) ka lekaleng la Taolo ya Boreahlapi ka Kgorong ya Dithokgwa, Boreahlapi le Tikologo.
3. Mme Thembisa Fitshane o thwetšwe go ba Motlatša-Molaodipharephare ka lekaleng la Thuto le Tlhahlo ya Setšhaba ka Kgorong ya Thuto ya Godimo le Tlhahlo.
4. Morena Khumbula Ndaba o thwetšwe go ba Motlatša-Molaodipharephare ka lekaleng la Ditirelo tša Thekgo ya Tshepedišo ka Kgorong ya Tlhabollo ya Leago.
5. Mme Sebolelo Mercedes Zwane o thwetšwe go ba Motlatša-Molaodipharephare ka lekaleng la Togamaano le Thekgo ka Kgorong ya Saentshe le Bohlami.
6. Ngaka Kgosientso David Ramokgopa o thwetšwe go ba Hlogo ya setheo sa Infrastructure South Africa ka Kgorong ya Mešomo ya Setšhaba le Mananeokgoparara.
Dipotšišo:
Mme Phumla Williams – Seboleledi sa Kabinete
Mogala: 083 501 0139
