1. U thomiwa ha mbekanyamushumo dza ndeme dza muvhuso
1.1. Khabinethe i ṱanganedza zwo swikelelwaho zwe zwa bulwa nga Muphuresidennde Vho Jacob Zuma nga tshifhinga tsha musi vho dalela ngei Port of Port Elizabeth kha ḽa Kapa Vhubvaḓuvha, u ya u ṱola mvelaphanḓa yo itwaho kha u thomiwa ha Operation Phakisa: vhurangeli ha Ikonomi ya Maḓanzhe. Muvhuso wo thoma vhubindudzi vhu eḓanaho R17 biḽioni kha ikonomi ya maḓanzhe. U bva tshe ha thomiwa, ho no sikwa mishumo i fhiraho 4500 kha sekithara dzo fhambanaho.
Mbili dza khohi kha dza ṱahe dzi no khou fhaṱwa nga vha Southern African Shipyards vha tshi fhaṱela Maanḓalanga a Vhuimangalavha a Lushaka a Transnet (TNPA) kha Vhuimangalavha ha Durban dzi ḓo livhiswa ngei kha Vhuimangalavha ha Port Elizabeth. Muphuresidennde Vho Zuma vho rwela ṱari khohi ya u thoma ngei Port Elizabeth, i vhidzwaho u pfi Mvezo, yo rinwa nga dzina ḽa fhethu he Muphuresidennde wa kale Vho Nelson Mandela vha bebwa hone.
TNPA yo ṋetshedza masheleni a fhiraho R7 biḽioni u khwinisa vhuimangalavha hashu. Muphuresidennde vho ṱola fhethu ho vusuludzwaho na u fhaṱululwa ha u dzhenisa ngaho ngalavha ngomu maḓini henengei kha Vhuimangalavha ha Port Elizabeth hune ha ḓo kona u eḓana ngalavha dza 12 hu tshi vhambedzwa na dza zwino mbili.
1.2. Khabinethe i khou livhuwa vhabadeli vha mithelo vhoṱhe vhe vha ita vhufarakani na muvhuso nga ṅwaha wa muvhalelano wa 2015/16 vhe vha ita uri hu kone u kuvhanganywa mbuelo yashu ya swika R1 ṱhirilioni lwa u tou thoma. Izwi zwi sumbedza u khwaṱha ha ikonomi yashu ine ya khou aluwa fhasi ha nyimele i konḓaho.
Ndi nga kha u badela mithelo ha maAfrika Tshipembe vha tevhelaho mulayo na makuvhanganyele avhudi nga vha Tshumelo ya Mbuelo ya Afrika Tshipembe uri muvhuso u kone u ṋetshedza tshumelo dzi ṱoḓeaho dzine dza shela mulenzhe kha u khwinisa matshilo a maAfrika Tshipembe.
1.3. Khabinethe i ṱanganedza nḓivhadzo yo itwaho nga Muphuresidennde vho Zuma nga dzi 3 Ṱhangule 2016 sa ḽone ḓuvha ḽa Khetho dza Mivhuso Yapo dza 2016. Muvhuso wo takala uri mafhelo a vhege mavhili a u ḓiṅwalisela a dzi 5 – 6 Ṱhafamuhwe na a dzi 9 – 10 Lambamai vhathu vhanzhi vho kona u swika zwiṱitshini zwa u khethela, zwihulusa vhane vha khou ya u khetha lwa u thoma na vhaswa.
Khabinethe i livhuwa vhoṱhe vhe vha fhindula mbidzo ya u ḓiṅwalisela na u ṱola zwidodombedzwa zwavho kha mutevhe wa vhakhethi. Ndi nga kha u shela mulenzhe hashu roṱhe hune ha ita uri demokirasi yashu i khwaṱhe.
Khabinethe i humbela vhadzulapo vhoṱhe vha sa athu ḓiṅwalisela kana u ṱola zwidodombedzwa zwavho uri vha ye ofisini dza Khomishini ya Khetho yo Ḓiimisaho mimasipalani yapo vha lugise zwidodombedzwa zwavho kha mutevhe wa vhakhethi (u ṋea ḓiresi) na u ḓiṅwalisela u khetha khethoni dza dzi 3 Ṱhangule. Vhakhethi vha nga rumela mulaedza vho ṅwala nomboro yavho ya basa kha 32810 kana vha rwela luṱingo kha 0800 11 8000 uri vha khwaṱhisedze maimo avho.
U ḓiṅwalisela zwi ita uri dzina ḽavho ḽi vhe kha mutevhe wa vhakhethi u itela uri vha kone u khetha. Khabinethe i ita khuwelelo kha vhadzulapo uri vha shumise pfanelo yavho ya demokirasi ya u khetha kha Khetho dza Mivhuso Yapo dza 2016 nga dzi 3 Ṱhangule 2016.
1.4. Khabinethe yo ṱanganedza u rwelwa ṱari ha tshiofisi ha Thandela ya Ndingedzo ya eChannel ya Muhasho wa zwa Muno nga Muphuresidennde Vho Zuma. Sisiṱeme iyi ntswa i tendela vhadzulapo u ita khumbelo ya garaṱa dza Basa nga inthanethe uri vha litshe u ya u fola miduba milapfu.
Tshumisano iyi i khou itwa na bannga nṋa khulwane - ABSA, FNB, Nedbank na Standard
– u thoma luvhanḓe lwa khumbelo ya Basa ya garaṱa na ḽiṅwalo la u tshimbila nga inthanethe zwi ḓo ita uri vhathu vha kone u dalela zwimausu zwa DHA uri vha ise magunwe na zwinepe nga murahu ha musi vho ḓivhadza uri vha ḓo ḓa na u ita mbadelo nga inthanethe.
eChannel ndi tshipiḓa tsha muhasho tsha maano a u ita zwa musalauno zwa u bva kha tshumelo ya bambiri u ya kha didzhithaḽa, maitele ane a ḓo katela u kunakisa redzhisiṱara ya vhathu.
1.5. Khabinethe i ṱanganedza u tshimbila zwavhuḓi ha Vhege ya Imbizo fhasi ha thero ‘Roṱhe ri bveledza Afrika Tshipembe phanḓa’, he vhashumi vha muvhuso vha amba na zwitshavha shangoni ḽashu ḽoṱhe.
Khabinethe i fhululedza maAfrika Tshipembe vhe vha shela mulenzhe kha mbekanyamushumo dzi fhiraho 36 shangoni ḽoṱhe, zwe zwa ita uri muvhuso u fhindule ṱhoḓea dze dza topoliwa. Vhege ya Imbizo yo maanḓafhadza zwitshavha nga mafhungo ngaha mbekanyamushumo dza muvhus.
1.6. Muhasho wa zwa Madzulo a Vhathu wo vha ṋemuṱa wa muṱangano we wa tshimbila zwavhuḓi wa Mbumbano ya Dzitshakha (UN) hu tshi ambiwa nga ha madzulo a so ngo dzudzanaho, hu tshi ombedzelwa mipfuluwo ya vhathu u ya dziḓoroboni na nyaluwo ya matshakaṱini. Zwazwino vhathu vha biḽioni nthihi ḽifhasini vha khou dzula matshakaṱini. Afrika Tshipembe u bva 1994 ḽo fhaṱa nnḓu dza dzimiḽioni sa tshipiḓa tsha u vhona uri vhathu vha na matshilo a khwine.
2. Milayotibe
Khabinethe yo tendela mvetamveto ya milayotibe i tevhelaho:
2.1. Mulayotibe wa Tsireledzo ya Themamveledziso ya Shishi wa 2016 une wo ganḓiswa kha Gurannḓa ya Muvhuso u itela vhupfiwa ha vhathu.
Mulayotibe u fhelisa maanḓa a Mulayo wa Mbuno dza Ndeme dza Muvhuso, 1980 (Mulayo 102 wa 1980), nahone u lingedza u livhanya maitele a u topola na u ḓivhadza themamveledziso dza shishi nga nḓila i vhonalaho nahone ine ya vha na vhuḓifhinduleli. U ḓo dovha hafhu wa vhona uri themamveledziso ya shishi ya vhutsireledzi ha lushaka ha shango ḽashu yo topolwa nahone tsireledzwa.
Mulayotibe u ṋetshedza u thomiwa ha muhanga wa zwiimiswa u itela vhulavhelesi na ndaulo ya u tsireledza themamveledziso ya shishi. U dovha hafhu wa ṱalutshedza mishumo ya dzangano ḽine ḽa ḓo eletshedza Minisiṱa wa zwa Mapholisa kha u ḓivhadza themamveledziso dza shishi.
2.2. Mulayotibe wa Khwiniso wa Madzangano a Ndaka a Guṱe wa 2016 une wa ḓo gandiswa u itela vhupfiwa ha vhathu. Mulayotibe u khwinisa nyimele ya zwino ya Mulayo wa Madzangano a Ndaka a Guṱe 1996, (Mulayo 28 wa 1996).
Mulayotibe u ḓo khwaṱhisa maitele a vhuvhusi ha demokirasi a Madzangano a Ndaka ya Guṱe are hone kana zwiimiswa zwa Vhufareli zwire hone zwine zwo sedza mavu a nnyi na nnyi. Mulayotibe wo khwiniswaho u ṋetshedza u thomiwa ha Redzhisiṱara kha Muhasho wa Mveledziso ya Mahayani na Mbuedzedzo ya Mavu, na u ṱalutshedza mishumo ya ofisi iyi. Musi Mulayotibe uyu wo no phasiswa uri u vhe mulayo, u ḓo khwaṱhisa ndaulo ya zwiimiswa zwa muvhuso na u khwaṱhisa thikhedzo ya Muvhuso khazwo.
U ḓo konisa zwitshavha uri zwi wane, u fara na u laula ndaka nga kha zwiimiswa zwa ndaulo zwo thomiwaho zwi tikedzwaho nga muvhuso.
2.3. U ḓivhadzwa ha Mulayotibe wa u Lamukanya ha Dzitshakha wa 2016 Phalamenndeni. Maitele a vhulamukanyi ha dzitshakha ndi a ndeme kha u ita vhubindudzi seli ha mikano ya shango ḽashu. Zwi ḓo khwinisa uri hu kone u swikelelea tshumelo ya vhulamukanyi nga khamphani dzine dza khou ita mabindu nnḓa ha shango na khamphani dza nnḓa dzire Afrika Tshipembe.Mulayotibe u fhelisa maanḓa a Mulayo wa u Ṋetshedzwa ha Vhulamukanyi na u Dzhielwa nṱha ha Khamphani dza nnḓa, 1977 (Mulayo 40 wa 1977) nahone u khwinisa wa zwino Mulayo wa u Tsireledza Mabindu, 1978 (Mulayo 99 wa 1978) Mulayotibe wo kumedzwaho u livhanya na Mulayo wa Modele ngaha Vhulamukanyi ha Makwevho a Dzitshakha, e a ṱanganedziwa nga Khomishini ya UN ngaha Mulayo wa Mbambadzo wa Dzitshakha.
2.4. U ganḓiswa ha mvetamveto ya Mulayotibe wa Khwiniso wa Mutheo wa Ṱhoḓisiso wa Lushaka wa 2016 ngomu kha Gurannḓa ya Muvhuso u itela vhupfiwa ha vhathu. Mulayotibe u khwinisa Mulayo wa Mutheo wa Ṱhoḓisiso wa Lushaka, 1998 (Mulayo 23 wa 1998).
Mulayotibe u ḓo khwinisa u ṱaṱisana ha Afrika Tshipembe kha mveledziso ya ṱhoḓisiso na vhutumbuli nga kha nḓila yavhuḓi, yo teaho nahone ya ndaulo yo pfananywaho i dzhenelelwaho nga tshitshavha na saintsi, u khwinifhadzea ha u ṋetshedza na u swikelela themamveledziso ya ṱhoḓisiso. U ḓo dovha wa khwinisa u kona u fhindula na u ita zwavhuḓi mveledziso ya ṱhoḓisiso na u ṋetshedza vhutumbuli, u khwinisa kwaḽithi ya matshilo a maAfrika Tshipembe nga kha u livhanya lwa khwine na zwipikwa zwa muvhuso.
3. Tsheo dza ndeme dza Khabinethe
3.1. Khabinethe yo ṱanganedza Nḓivhadzamulayotibe ngaha Tshipholisa. Mvetamveto ya Nḓivhadzamulayotibe yo ganḓiswa lwa u thoma u itela vhupfiwa ha vhathu nga Ṱhafamuhwe 2015. Nḓivhadzamulayotibe i ṋetshedza tshumelo ya mapholisa ine yo sedzesa kha u dzhenelela ha vhadzulapo na u fhindula luvhanḓe lure hone lwa tshipholisa. U ḓo vha wa ṋetshedza Tshumelo ya Mapholisa ya Afrika Tshipembe na Mapholisa a Ḓorobo are na vhuḓifhinduleli nahone a phorofeshenaḽa.
Nḓivhadzamulayotibe i dovha hafhu ya ita khuwelelo ya u thomiwa ha Bodo ya Lushaka ya Mapholisa ine vhukati ha miṅwe mishumo, ya ḓo vha na vhuḓifhinduleli kha u thoma maitele a khwine a u dzhiiwa, u nanga na u thola mapholisa maswa kha tshumelo ya mapholisa.
3.2. Khabinethe yo ṱanganedza Nḓivhadzamulayotibe ngaha Tsireledzo na Vhutsireledzi. Nḓivhadzamulayotibe, une wo no ḓi iswa vhathuni uri vha ṋee vhupfiwa nga Luhuhi 2015, u sedzesa kha maele o ṱanganelanaho a mveledziso a tsireledzo nṱha ha maitele a tshipholisa. U lingedza u endedza ngaha maga a tsireledzo ya zwitshavha. Nḓivhadzamulayotibe i topola mihasho yoṱhe i kwameaho na madzangano a zwitshavhani ane a shela mulenzhe kha tsireledzo ya zwitshavha.
3.3. Khabinethe yo tendela mvetamveto ya Mbekanyamaitele ngaha Maitele a Sialala a Mirundu Afrika Tshipembe na u tendela Muhasho wa zwa Mafhungo a Sialala u thoma u ita mvetamveto vhusimamilayo ha lushaka nga ha mirundu. Mbekanyamaitele yo no ḓi ya vhathuni vha kwameaho u itela vhupfiwa havho.
Mbekayamaitele i ṋea nyendedzi dzine dza vhona uri hu na tsireledzo ya mikhwa ya sialala ya mirundu ṅwaha muṅwe na muṅwe kha vhatukana vhaṱuku hu si khou khakhelwa tsireledzo yavho. Izwi zwi vhumba tshipiḓa tsha maga ane muvhuso u khou a dzhia u khwaṱhisa mikhwa yo teaho yo tendelwaho. I vhuedzedza maimo a ṱanganedzeaho a vhuḓifhinduleli kha vhane vha tshimbidza mirundu na vhabebi vhane vha rumela vhana vhavho zwikoloni izwi.
3.4. Khabinethe yo tendela themendelo yo itwaho nga Komiti ya Ṱhoḓisiso nga ha khonadzeo ya mbambadzo ya maṋanga a tshugulu sa tshiṅwe tsha zwithu zwine zwi nga thusa u vhulunga tshitshavha tsha tshugulu dza shango ḽashu. Themendelo dzo khwaṱhisedzwa nga Komiti ya Ngeletshedzo ya Thekinikhaḽa ya Mihasho yo ṱanganelanaho na Komiti ya dzi Minisiṱa yo ṱanganelanaho dze dza nangwa uri dzi ṱoḓisise ngaha khonadzeo ya thengiso ya dzitshakha ya maṋanga a tshugulu i vhe mulayoni.
Themendelo i khwaṱhisa maele a maano a ndaulo yo ṱanganelanaho ya Afrika Tshipembe kha u tandulula u zwima kana u tswa tshugulu zwi si mulayoni na u mbambadzo ya tshugulu i si mulayoni. Komiti yo themendela uri maitele a zwino a u dzudza tshivhalo tsho ralo a iswe phanḓa ngeno hu sa khou vhambadzwa maṋanga a tshugulu. Maele a maano a shango a katela vhutsireledzi; u maanḓafhadza tshitshavha; vhusimamilayo vhu fhindulaho nahone vhune ha thomiwa zwavhuwa na tevhelwa; na ndaulo i vumbaho, pulanaho na u laula.
3.5. Khabinethe yo tendela makolo a mangwende a tshihumbudzo a 2016 a tevhelaho:
a) Serisi ya Khoini ya Ḓivhashango ya Lushaka – Vhurangeli ha Zwimange Zwihulwane: ‘The Cheetah’.
b) The Sterling-silver crown na tickey coin series ‘o thomiwaho Afrika Tshipembe –‘Dolosse’.
Makolo a mangwende, khathihi na u ḓivhadzwa hao, zwi ḓo ganḓiswa ngomu ha Gurannḓa ya Muvhuso, a konaha u bveledzwa na u rengiswa nga nḓila dzo teaho.
4. Mbekanyamushumo dzine dza khou ḓa
4.1. Muphuresidennde Vho Zuma vha ḓo dzhia madalo a mushumo vha tshi dalela miraḓo ya Mbumbano ya Tshipembe ha Afrika (SACU) vhukati ha dzi 18 na 22 Lambamai 2016 ane a katela Namibia, Botswana, Lesotho na Swaziland. Madalo aya a ḓo khwaṱhisa mushumo wa ndeme une SACU ya khou ita kha u ṱuṱuwedza u ṱangana ha dzingu na mveledziso ya ikonomi ya miraḓo yoṱhe yayo.
4.2. Muphuresidennde vha ḓo dzhia madalo a Muvhuso kha Islamic Riphabuliki ya Iran nga dzi 23 na 24 Lambamai 2016 u khwaṱhisa nyambedzano dza polotiki na dza ikonomi vhukati ha mashango aya mavhili.
4.3. Muphuresidennde vha ḓo rangaphanḓa u pembelela Ḓuvha ḽa Mbofholowo ya Lushaka nga dzi 27 Lambamai 2016 ngei Limpopo, tshiṱediamu tsha Giyani fhasi ha thero: “Roṱhe ri fhaṱa zwitshavha zwa khwine – Muvhuso wapo ndi thaidzo ya muṅwe na muṅwe.”
Khabinethe i ita khuwelelo kha maAfrika Tshipembe vhoṱhe na dzisekithara uri vha sumbedze u funa shango nga u shela mulenzhe kha mitambo yo fhambanaho ya u elelwa Ṅwedzi wa Mbofholowo.
4.4. Vhegeni dzi ḓaho, Phalamennde i ḓo vha i kha dzhatsha ḽa Migaganyagwama ya mihasho. Vhalangi vha mihasho vha ḓo bvisela khagala pulani dza mashumele avho a ṅwaha wa muvhalelano wa 2016/17. Miraḓo ya tshitshavha i ḓo ḓivhadzwa ngaha mbekanyamushumo dza nḓisedzo ya tshumelo ya muvhuso.
5. Vhuimo ha Khabinethe kha mafhungo a ndeme a mupo
5.1. Khabinethe yo ṱanganedza phindulo khathihi na pfarelo yo itwaho nga Muphuresidennde Vho Zuma kha khaṱhulo ya Khothe ya Ndayotewa i tshimbilelanaho na u tevhedza tsheo dzo dzhiwaho sa dze dza vheiswa zwone kha muvhigo wa Mutsireledzi wa Lushaka.
Khabinethe i kha ḓi vhala khaṱhulo u itela u wana arali hu na zwiṅwe zwine zwa fanela u itwa uri hu khwaṱhiswe mushumo wa Tshumelo ya Tshitshavha.
Khaṱhulo ya Khothe ya Ndayotewa i khwaṱhisedza na u kumedza demokirasi ya ndayotewa ya Afrika Tshipembe.
5.2. Khabinethe yo dzhiela nṱha nyito nga bannga nṋa dze dza ṋea nḓivhadzo ya u valwa ha akhaundu ya bannga ya khamphani. Zwenezwi Khabinethe i khou ṱanganedza milayo na nyimele ya bannga, maitele aya a nga shusha vhazwali vha masheleni vhane vha khou humbula u ita mabindu na Afrika Tshipembe. Khabinethe yo tikedza uri Minisita wa zwa Masheleni, Mishumo na Zwiko zwa Minerala vha fanela u thoma nyambedzano dzi fhaṱaho na dzibannga u itela u wana thandululo ya tshifhinga tshilapfu kha fhungo iḽi.
5.3. Khabinethe yo fhululedza Minisiṱa wa Mutakalo, Vho Dokotela Aaron Motsoaledi, vhe vha ṱanganedza pfufho ya dzitshakha ya USAID-TB hu tshi khou dzhielwa nṱha vhurangaphanḓa havho kha nndwa ya ḽifhasi ya u lwa na lufhiha (TB) khathihi na u vha phangami ya vhurangeli ha dzingu na ha Afrika Tshipembe kha u ṱola, dzilafho na u thivhela TB, u kavhiwa lu fhiraho luthihi nga TB/HIV na TB i kundaho dzilafho kana mishonga.
5.4. Khabinethe yo ṱanganedza u nangwa ha Afrika Tshipembe sa ḽone muṱanganedzi wa 2016 wa Pfufho ya i Ṱhonifheaho ya Tshumelo ya Dipulomatiki nga Khoro ya Mafhungo a Ḽifhasi ngei Washington, DC. Sa shango ḽa u thoma ḽa Afrika kha u ṱanganedza pfufho iyi, pfufho iyi i dzhiela nṱha u ḓiṋetshedzela ha nṱhesa ha shango kha pfunzo ya ḽifhasi, mafhungo a dzitshakha na vhudavhidzani ha ḽifhasi u isa phanḓa dzangalelo ḽa lushaka.
Khabinethe i fhululedza Minisiṱa wa Vhushaka ha Dzitshakha na Tshumisano, Vho Maite Nkoana-Mashabane, kha u shela mulenzhe havho kha nyambedzano dza Afrika Tshipembe dza Dzitshakha; Dzine dza langwa nga bono ḽa “mbumbano ya dzhango ḽa Afrika ḽine ḽa vha ḽa mulalo, ḽa demokirasi, ḽi sa khethululi nga muvhala, ḽi sa khethululi nga mbeu nahone ḽi bvelaho phanḓa, nahone ḽine ḽa shela mulenzhe kha vhudziki hu eḓanaho ha ḽifhasi.”
5.5. Khabinethe i ṱanganedza u tholwa ha Muthemendeli Vho Jan Lekhoa Mothibi nga Muphuresidennde Vho Zuma, sa Ṱhoho ya Yuniti ya Tshipentshela ya Ṱhoḓisiso, nahone i vha tamela zwoṱhe zwa khwine kha mushumo wavho muswa wa u lwa na tshanḓa nguvhoni na vhulangi vhuvhi.
5.6. Khabinethe i fhirisela ndiliso zwi tshi bva mbiluni kha muṱa wa Vho Makwetu na Pan Africanist Congress nga ha u fhira shangoni ha Vho Clarence Makwetu. Vho Makwetu vha ḓo humbulwa nga u shela havho mulenzhe huhulu na ḓikumedzela havho kha dzangano ḽa mbofholowo na u thomiwa ha Afrika Tshipembe ḽiswa ḽa demokirasi. Muphuresidennde vho itela mushumi wa biko wa mbofholowo Mbulungo ya Tshiofisi ya Vunḓu ya Tshipentshela.
5.7. Khabinethe i fhirisela ndiliso zwi tshi bva mbiluni kha muṱa wa Vho Naidoo nga murahu ha u fhira fhano shangoni ha Vho Kumaran Naidoo. Vho Naidoo vho vha vha Mulanguli Guṱe o Imelaho kha Muhasho wa Mveledziso ya Ikonomi. Vho vhuya vha shuma sa Muofisiri Muhulwane wa Masheleni kha Muhasho wa Mbambadzo na Nḓowetshumo. Vho Naidoo shela mulenzhe zwihulu kha ndango ya masheleni ngomu kha Tshumelo ya Tshitshavha.
5.8. Khabinethe yo ṱahisa u ṱanganedza hayo u shela mulenzhe ho itwaho nga Vho William Smith, vhe vha shuma sa Muṅwaleli wa Khabinethe. Vho Smith vho ḓirula mushumo vha tshi ya u awela mafheleloni a ṅwedzi wa Ṱhafamuhwe nga murahu ha u shumela Tshumelo ya Tshitshavha miṅwaha ya 27. Khabinethe i vha tamela mashudu kha maḓuvha avho a u awela.
6. Khabinethe yo vhudziwa nga ha Muvhigo wa Khomishini ya Ṱhoḓisiso nga ha Mavharivhari a Vhufhura, Tshanḓa nguvhoni na u sa tshimbila zwavhuḓi ha zwithu kha Khomishini ya u Renga Zwiṱhavhani we wa bviswa nga Muphuresidennde matsheloni a ṋamusi.
Muvhigo wo wana hu si na vhuṱanzi ha zwo khakheaho, vhufhura, vhumbulu kana tshanḓa nguvhoni kha maitele a u renga zwiṱhavhani, Sa muvhuso ri ṱanganedza mawanwa a Khomishini. Ro vhofholowa sa zwe ra ḓi amba miṅwahani minzhi uri a hu na zwo khakheaho na uri u renga hashu ho vha hu ha nṱha.
Ri fulufhela uri mawanwa a ḓo fhelisa phosho ya fhungo iḽi.
Ri ima na Muphuresidennde Vho Zuma kha u livhuwa Mulamukanyi Vho Willie Seriti na Muhaṱuli Vho Thekiso Musi, ṱhanzi dzoṱhe, hu tshi katelwa na Muphuresidennde wa kale Vho Thabo Mbeki, vharangaphanḓa vha vhuṱanzi, zwigwada zwa mulayo, vhashumi na vhoṱhe vhe vha shela mulenzhe kha u ita uri mushumo wa Khomishini u vhe wa vhudzivha.
7. U tholwa
U tholwa ho itwa ho thoma ha khwaṱhisedzwa ndalukanyo dzavho na u sedzwa arali vha si na milandu.
7.1. Vho Siyabonga Gama sa Mulanguli Muhulwane wa Tshigwada na Vho Garry Pita sa Muofisiri Muhulwane wa Masheleni wa Tshigwada wa Transnet.
7.2. Vho Lufuno Leslie Ṋevhuṱalu sa muraḓo na Mudzulatshidulo wa Bodo ya Mveledziso ya Nḓowetshumo ya Vhufhaṱi.
7.3. Vho Andile Nongogo sa Muofisiri Mulanguli Muhulwane wa Sekithara ya Tshumelo ya Maanḓalanga a Vhupfumbudzi na Pfunzo.
7.4. Miraḓo ya vhalangi vha si na maanḓa kha Bodo ya Zhendedzi ḽa Vhuendi ha Nḓilani Vhupfukaho Mikano:
a) Vho Raymond Dennis Baloyi;
b) Vho Keitumetse Mahlangu;
c) Vho Ignatia Dikeledi Sekonyela;
d) Vho Mosoenyane Ramathe;
e) Vho Phurofesa Jan Havenga; na
f) Vho Lucky Lempiditse Thekisho.
Mbudziso: Liezil Cerf
Lutingo: 076 778 2380
