Mavu a muvhuso (mavu are fhasi ha ndango ya muvhuso wa lushaka kana wa vunḓu kana masipala) na mavu are kha vhulangi ha phuraivethe a nga dzhiiwa zwi siho mulayoni.
Muvhuso u na mushumo wa ndayotewa wa u vhona uri – hune zwo tea na hone hu na zwishumiswa – vhadzulapo vhoṱhe vha ḓiphina nga pfanelo dzavho dza u wana mavu na nnḓu. Hune ha vha na u dzhiiwa ha mavu nga nḓila khulwane, muvhuso u dovha wa vha na mushumo wa u thusa vhalangi vha phuraivethe vha mavu uri vha tsireledze mavu avho.
Musi vhadzulapo vha siho mulayoni vhane pfanelo dzavho dza mutheo a dziho kha khombo ya u nga shakuliswa, muṋe wa mavu a phuraivethe u tea u ya khothe u wana ndaela ya u shakulisa, zwi tshi ya nga Mulayo wa Thivhelo ya u Shakuliswa zwi siho Mulayoni na Mulayo wa Mavu wa u Dzula zwi siho Mulayoni, 1998 (Mulayo 19 wa 1998). Mulayo uyu zwazwino u khou tshimbidzwa nga Muhasho wa Madzulo a Vhathu na uri u ḓo iswa kha Muhasho wa Mveledziso ya Mahayani na Tshanduko ya Mavu (DRDLR) nga tshifhinga tsho teaho.
Arali mavu avho a phuraivethe o dzhiiwa, vha nga ya:
- khothe nga u ṱavhanya u wana ndaela ya u shakulisa uya nga Mulayo wa Thivhelo ya u Shakuliswa zwi siho Mulayoni na Mulayo wa Mavu wa u Dzula zwi siho Mulayoni, 1998.
- kha ofisi iṅwe na iṅwe ya DRDLR u wana thuso arali mavu avho o dzhiiwa ngauri vhadzhii vha khou ṱoḓa mavu a vhulimi.
- kha masipala wapo wa vhupo uvho kana, arali zwo tea, Muhasho wa vunḓu kana lushaka wa Madzulo a Vhathu u wana thuso, arali vhashakulisi avho vha tshi khou ṱoḓa madzulo.
DRDLR:
- i ḓo thusa vhadzulaho lu si lwa mulayo kha mavu a muvhuso kana a phuraivethe vhane vha ṱoḓa na vha si na mavu a vhulimi uri vha wane mavu a vhulimi o teaho
- i ḓo thusa maṅwe mannḓalanga a muvhuso kha u wana mavu o teaho a tshi wanelwa avho vha dzulaho lu si lwa mulayo vhane vha ṱoḓa madzulo
- hune zwo tea na hune ha vha na nyimele dzo khetheaho, i ḓo thusa vhaṋe vha mavu a vhulimi ha phuraivethe vhane mavu avho a khou shumiswa zwi siho mulayoni kha u pfulutshelisa vhadzulapo vhane vha ṱoḓa mavu a vhulimi na mavu o teaho a ngaho aneo.
Vhathu vha si naho mavu a vhulimi vha nga ya kha Muhasho wa Mveledziso ya Mahayani na Tshanduko ya Mavu u wana thuso ya uri vha wane mavu o teaho a vhulimi.
Vhathu vhane vha khou ṱoḓa dzinnḓu vha nga ya kha masipala wapo kana, arali zwo tea, vha ya kha Muhasho wa Madzulo a vhathu wa vunḓu kana wa lushaka u wana thuso.
U wana zwinzhi ngaha uri vha itani musi vha tshi sudzuluswa kha mavu vha kwama Muhasho wa Mveledziso ya Mahayani na Tshanduko ya Mavu.
