Xikombelo xa mpfuneto eka mhangu ha xihatla eka vanhu

Hi
Leswi u faneleke ku swi endla
Leswi u faneleke ku swi endla
Xana swi durha mali muni
Tifomo leti tatiwaka
Vuxokoxoko bya vutihlanganisi

 

 

Hi xikombelo xa mpfuneto eka mhangu ha xihatla eka vanhu

Mpfuneto eka mhangu ya xihatla (social relief of distress) i mpfuneto wa xinkadyana lowu kongomisiweke eka vanhu lava va nga le ka xiyimo xo swela swinene va nga koti ku hlanganyetana na swilaveko swa nkoka swa mindyangu ya vona.

Xana i mani (i va mani) lava va nga kumaku mpfuneto eka mhangu ya xihatla?

U nga kuma mpfuneto eka mhangu ya xihatla eka mfumo loko u ri ka xiyimo xo kayakaya swinene.

Xiyimo xo kayakaya swinene xi nga va kona hikokwalaho ka leswi landzaku:

  • u lava ku pfuniwa hikuva wa ha yimele mali ya mpfuneto wa xiwundlo xa vana leswaku mfumo wu langutana na xona.
  • xiyimo xa nkayankayo kumbe mhangu, yo fana na ku tshwa ka yindlu ya wena
  • hikuva u nga faneleki ku kuma mpfuneto wa mali ya mfumo (grant), na swona u ri ka xiyimo xa nkayankayo wa xihatla swinene
  • u nga koti ku tirha hikuva u vabya, ku fana na loko u vabye tinh’weti ta ntsevu kumbe ehansi ka tona
  • u nga koti ku kuma xiwundlo xa n’wana kumbe vana eka mutswari wun’wana
  • muwundli na muhlayisi wa ndyangu a lovile
  • muwundli na muhlayisi wa ndyangu e rhumeriwe khotsweni xinkadyana (lexi nga hansi ka tin’hweti ta ntsevu)
  • u khumbiwe hi xiyimo xa mhangu, kambe ndzhawu leyi u tshamaku eka yona yi nga tivisiwangi tani hi ndzhawu ya mhangu.

Xana u (mi) kuma yini?

Mpfuneto wa xiyimo xa mhangu xi nga nyiketiwa tani hi tiphasela ta swakudya, kumbe vhawuchara yo xava swakudya. Swifundzhankulu (tiprovhinsi) tin’wana ti nga nyiketa mali. Mpfuneto wa xiyimo xa mhangu xi nyiketiwa nkarhi wo koma – ku tala ku va tin’hweti tinharhu, kumbe eka minkarhi yin’wana tin’hweti ta ntsevu.

Magoza lama faneleke ku landzeleriwa

  1. Endla xikombelo xa mpfuneto wa xiyimo xa mhangu eka hofisi ya le kusuhani ya Nhluvuko wa Vanhu.
  2. Nghenisa xikombelo xa wena na tidokumende leti landzaku:
    • Dokumende ya wena ya vutitivisi (ID) ya tinomboro ta 13, leyi nga na bar code, na switifiketi swa ku velekiwa ka vana.
    • Ku ta laveka matsalwa lama landzelaka ku endla swikombelo laha pasi na/kumbe setifikheti yo velekiwa swi nga riki kona:
      • afidavhiti leyi endliweke hi Muavanyisi wa ku Rhula. Afidavhiti yi fanele ku vani xinawana lexi kombisaka leswaku ku nyika mahungu lama hoxekeke kumbe lama nga hetisekangiki swi ta endla leswaku u chuchisiwa hi ku landza Xiyenge xa 21 xa Nawu wa Mpfuneto wa Vanhu wa 2004
      • xitatimendhe xa xihlambanyo lexi endliweke hi munhu loyi a tshembekeke loyi a tivaka muendli wa xikombelo na n’wana wa yena. Leswi swi endliwa hi mukhanselara, murhangeri wa ndhavuko, mukondleteri wa ta rihanyu kumbe mufundhisi
      • vumbhoni bya leswaku xikombelo xa setifikheti yo velekiwa kumbe pasi xi endliwile eka Ndzawulo ya Xikaya
      • laha swi faneleke, pasi ra nkarhinyana leri humesiweke hi Ndzawulo ya Xikaya
      • setifikheti yo khuvuriwa
      • khadi ra rihanyu ra le tliliniki
      • xiviko xa le xikolweni.

Tsundzuka leswaku: A ku na xikombelo lexi nga lulamisiwaka ehandle ka xitatimendhe xa xihlambanyo/afidavhiti.

3. Loko u nga ri na dokumende yo titivisa , na switifiketi swa ku velekiwa ka vana, ku nga laveka afidavhiti (papila leri nga hlambenyeriwa eka va nawu), leri humaku eka xitici xa maphorisa, hosi, mukhanselara, kumbe murhangeri wa vugandzeri (mufundzhisi), swi nga va vumbhoni lebyi eneleke.

4. Kombisa vumbhoni bya leswaku:

    • u endle xikombelo xa mpfuneto wa mfumo
    • bya leswaku u le ka xiyimo xa mhangu (xikombiso, ku nyiketa xiviko xa maphorisa xa leswaku u hiseriwe yindlu)
    • u ringetile ku kuma xiwundlo
    • a wu na nseketelo wun’wana lowu u wu kumaku
    • u le vukatini, u divhosile, kumbe u wexe
    • a wu na mali leyi u yi kumaku
    • u na vuvabyi bya xinkadyana.

Leswi u faneleke ku swi endla

  • Xikombelo xa wena ku langutaniwa na xona hi xihatla.
  • Loko se u nghenisile xikombelo xa wena, xi ta kamberiwa ntiyiso na ku tshembeka ka xona, na xilaveko xa wena xa ku pfunetiwa.
  • Hambi u nga ri na tona tidokumende hinkwato, u ta kuma tiphasela ta swakudya eka n’hweti yo sungula, vhawuchara, kumbe mali.
  • Tsundzuka ku ya na tidokumende hinkwato eka muofisara (mutirhela-mfumo) ku nga si fika nkarhi wa ku pfunetiwa wa n’hweti ya vumbirhi. Loko u nga endli tano, u nga ka u nga kumi mpfuneto eka n’hweti ya vumbirhi na ya vunharhu wa tiphasele ta swakudya, vhawuchara kumbe mali.
  • Loko ku nga ri na ku cinca eka xiyimo xa wena, endzhaku ka ku kuma mpfuneto wa tin’hweti tinharhu, u nga endla xikombelo xa ku ngeteleriwa nkarhi wa mpfuneto wa xihatla wa tin’hweti tin’wana tinharhu.

Xana swi durha mali muni

Mpfuneto lowu a wu hakeleriwi.

Tifomo leti tatiwaka

Hi kombela u khumbana na hofisi ya ndzawulo leyi nga kusuhani na wena.

Vuxokoxoko bya vutihlanganisi

South African Social Security Agency (SASSA)

 

Share this page